‘Halk şiirinin efendisi’ Abdurrahim Karakoç’un vefatının 9. yıl dönümü

JoKeR

Active member
Anadolu beşerinin karşılaştığı zorlukları ve çektiği külfetleri yapıtlarında işleyen Karakoç, 7 Nisan 1932’de Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesine bağlı Ekinözü köyünde dünyaya geldi.

Karakoç’un annesi Fadime Hanım ile babası Ümmet Efendi çiftçilikle uğraşıyordu. İlkokuldan daha sonra tahsiline bir süre devam edemeyen Karakoç, köyünde marangozluk ve çiftçilik yaptı.

Dedesi, babası ve kardeşleri şair olan ve kendisi de çabucak hemen küçük yaşlarda şiirle tanışan Karakoç, bir açıklamasında şu ayrıntıları vermişti:

“Ebedi kudretin tek sahibinden alınan buyruk üzerine, 7 Nisan 1932’de dünyaya gelmişim. Çocukluğum şöyleki bu biçimde geçti. Kıt imkanlara, kıtlık senelerına karşın hala o günleri özlerim. Biroldukça kimseye o yılları anlatsam, ‘Özlenecek nesi var?’ diyebilir lakin ben daima çocukluk yıllarımı sevdim. Şiir yazmaya küçük yaşlarda başladım. esasen bizim oralarda her genç, şiir müellif. Bu tutku öbür bir meşgalenin yahut işin olmayışından kaynaklanıyor gibime geliyor. Ben de avareydim. Boşluğumu şiirle doldurmaya çalıştım. Benimle şiire başlayanlar yalnızlıktan, yardımsızlıktan dökülüp gitti.”

Şair Karakoç, 1958’de Elbistan Belediyesi’nde muhasebeci olarak çalışmaya başladı ve 1981’de emekli olana kadar bu nazaranvini sürdürdü.

Yazdığı şiirlerden dolayı hakkında epey sayıda dava açıldı

Birinci şiirleri iki kitap olacak hacimdeyken beğenmeyip yaktığı söylenen Karakoç’un yapıtları birinci vakit içinderda Elbistan’da çıkan Engizek gazetesinde yayımlandı.

“Şiire nasıl başladınız?” sorusuna “Besmeleyle” yanıtını veren Abdurrahim Karakoç, 1958’de kaleme almaya başladığı, birbirinin devamı 22 şiirden meydana gelen “Hasan’a Mektuplar” isimli yapıtını 1964’te çıkardı. Emekliliğin akabinde Ankara’ya yerleşen Karakoç, çeşitli gazete ve mecmualarda de yazılar yazdı.



“Mihriban” yapıtıyla toplumun her bölümü tarafınca tanınan Karakoç, “Saati Yok Eremi Yok (Ben Daima Seni Düşünürüm)”, “Anadolu Sevgisi”, “Zikrullah”, “Hak Yol İslam Yazacağız”, “Bayramlar Bayram Ola”, “İsyanlı Sükut” ve “Tut Ellerimden” isimli yapıtların yanı sıra 5 şiirden oluşan “Hasan’dan Gelen Mektup”, 8 şiirden oluşan “Haberler Bülteni”, 7 şiirden oluşan “Vatandaş Türküsü” ve 5 şiirden oluşan “Masal” isimli çalışmalara imza attı.

Yazdığı şiirlerden dolayı hakkında çeşitli davalar açılan Karakoç, kendisine isnat edilen bütün suçlamalardan aklandı.

Usta şairin yapıtları “Fedai”, “Devlet”, “Töre”, “Bizim Ocak” dergileriyle kendisinin çıkardığı “Yeni Ufuk” gazetesinin yanı sıra “Yeni Düşünce”, “Yeni Hafta” ve “Gündüz” gazetelerinde okuyucuyla buluştu.

Karakoç, çocukluğu ve memuriyet ömrü ötürüsıyla köy hayatını yakından tanıma fırsatı yakaladı, Anadolu beşerinin karşılaştığı zorlukları ve çektiği ıstırapları şiirlerinde ele aldı.

Bestelenen 100’e yakın şiiriyle geniş kitlelere ulaştı

Pak Türkçe ve hece vezniyle aşk, ayrılık, hasret, tabiat ve gurbet temalı şiirler yazan Karakoç, şiirindeki ahengi aliterasyon (aynı sesin yahut hecenin yenidenlanması) ve asonanslarla (aynı ünlü seslerin yineı) sağladı.

Usta şairin 100’e yakın şiiri bestelenerek İbrahim Tatlıses, Şükriye Tutkun, Selda Bağcan, Musa Eroğlu, Esat Kabaklı, Gülay, Orhan Hakalmaz, Hasan Sağındık, Selçuk Küpçük, Gülşen Kutlu, Sevcan Orhan, Güler Duman, Gündoğar ve Azerin tarafınca seslendirilerek geniş kitlelere ulaştı.

Karakoç’un, “Sarı saçlarına mecnun gönlümü/ Bağlamışlar çözülmüyor Mihriban/ Ayrılıktan sıkıntı belleme ölümü/ Görmeyince sezilmiyor Mihriban/ Yar deyince kalem elden düşüyor/ Gözlerim görmüyor, aklım şaşıyor/ Lambada titreyen alev üşüyor/ Aşk, kağıda yazılmıyor Mihriban…” yapıtı, birfazlaca ünlü isim tarafınca yorumlanarak unutulmaz türküler içinde yerini aldı.



“Lambada titreyen alevin üşüdüğünü yazan kar sesini de bulur”

Yapıtı 1960’ta yazdığını söyleyen Karakoç, bir açıklamasında şunları söylemişti:

“Bazıları ‘Gerçek mi?’ diyor. Gerçek, diyorum lakin ismi Mihriban değil. O gençliğimde yaşanmış bir aşktı. Ancak artık ismini deşifre etmem, ayıp olur. Benim takmış olduğum sembol bir isimdir Mihriban. Masa başında yazılmış, hayal bir aşk, bu tadı ve lezzeti vermez. Yaşayacaksın ki yazacaksın. bu biçimdelar elektrik yoktu. Lamba ışığı altında yazıyordum. Şiire başladığımda lambadaki alev titremeye başladı. ‘Lambadaki alev üşüyor’ çıktı. kimi vakit aklıma düşüyor. Ben unutursun diyorum lakin, insan hiç bir vakit unutamıyor. O bir mektup üzerine yazılmıştır. Benim gönderdiğim bir mektuptan dolayı bir karşılık aldım. ‘Unutmak kolay mı?’ mektubun başlığı…”

Aşık Mahzuni Şerif’le dostlukları olan şair, bir buluşmayı şu biçimde anlatmıştı:

“Maraşlı şairler ve ozanlar buluşmasının arifesinde Aşık Mahsuni Şerif’i ziyarete gittik. Ökkeş de vardı. Kar sesi üstüne Mahzuni ile bir saate yakın konuştuk, tartıştık. Kar sesi ne demekti. Karın rengini değil de niçin sesini mevzubahis ediyor şair. Karın sesi nasıl bir şey? Sonunda Mahsuni bir iltifat yaptı bana, ‘Lambada titreyen alevin üşüdüğünü yazan kar sesini de bulur.'”


Şair Abdurrahim Karakoç’u konuk alan Bayram Bilge Tokel’in TV programına telefonla bağlanan Aşık Mahzuni Şerif, şu şiiri okumuştu:

“Güzel Elbistan’ın eski aslanı/ yıllar bu biçimde geldi geçti Karakoç/ Epey bedbin günahkarın arasında/ Felek gardaş beni seçti Karakoç/ Siz bir bağda en kızarmış üzümken/ Ben koruktum bütün bağlar bizimken/ Türkmenin hoşu iki gözümken/ Obamız Nurhak’tan göçtü Karakoç/ Bilirsin ki yok gönlümün dönesi/ Kekik kokar Ketizmen’in sinesi/ Tarih bin dokuz yüz elli senesi/ Meczup gönlüm sevda içti Karakoç/ Sana ne söylerim bilmem ne derim/ Benim üzere doğdu gitti pederim/ Der Mahzuni ellerinden öperim/ Zira sana varmak güçtü Karakoç.”

Mahzuni Şerif’in tıpkı programda yaptığı Karakoç değerlendirmesi ise şu biçimdeydi:

“Sevgili Karakoç, Elbistan tarihi kadar Anadolu tarihinin de yirminci yüzyıla sunduğu Hakkın son lütuflarından birisidir. O şanlı dostun hem çağdaşı hem meslekdaşı birebir vakitte hemşehrisi olmak, şu elli yıllık sanat ve ozansı hayatımda daima gururum olmuştur. Edebiyatımızın ve Elbistanımızın unutulmaz devini buradan kucaklayıp hürmetler sunmak istiyorum.”


“Doğuş Edebiyat” 1983’te, “Genç Kardelen” 1998’de, “Kardeş Kalemler” mecmuası ise 2012’de “Abdurrahim Karakoç Özel Sayısı” yayımladı.

Cenaze namazı eski Diyanet İşleri Lideri Mehmet Görmez tarafınca kıldırılan Karakoç’un naaşı, Kocatepe Camisi’ndeki merasimin akabinde Bağlum Mezarlığı’nda Pir Abdülhakim Arvasi Türbesi’nin yanına defnedildi.


“Anadolu halkının ezeli şikayetlerini lisana getirir”

Muharrir ve edebiyat tarihçisi Ahmet Kabaklı, Karakoç’un şiir anlayışı hakkında şu görüşleri aktarmıştı:

“Abdurrahim Karakoç, halk şiirine derin fikir ve davayı genişlemesine, derinlemesine sokan şairdir. Hem bir halk şairi birebir vakitte bir aydın müellif olarak, Anadolu halkının, devletinden, hükümetinden, gazetecisinden, tabibinden, yargıcından ezeli şikayetlerini lisana getirir. Abdurrahim Karakoç, o denli bir yerdedir ki hem köylünün, kasaba fakirinin kendisidir tıpkı vakitte etrafındaki birtakım aydınların kusurlarını görüp yüzlerine vuracak derecede görüş sahibidir.”

“O yüzyılımızın Karacaoğlan’ı, Aşık Ömer’i, Seyrani’siydi”


Müellif Lütfü Şehsuvaroğlu ise “Şair’in Bir Haberci Olarak Portresi” ismiyle hazırladığı Abdurrahim Karakoç biyografisinde, “O yüzyılımızın Karacaoğlan’ı, Aşık Ömer’i, Seyrani’siydi. 35 yıl, köyünde şiir yazdı. daha sonraki 35 yıl da ısrarımla Ankara’da geçirdiği yıllar… Aşk, memleket, dava ve tasavvuf şiirleri yazdı. Ancak hepsinde ortak bir özellik göze çarpıyordu. Mihriban’ın şairi hem de suyun ve dağların şairiydi. O kadar mı? Küçük köyünden ‘global köy’e mesajlar yayan bir haberciydi. O Mevlana’nın ‘hayat haberdar olmaktan ibarettir.’ lafına uygun olarak çağından, etrafından haberdar olmakla kalmıyor, Habermas’ın iletişimsel hareket kuramına göre bir davanın, bir arka-planın lisanını oluşturuyordu.” tabirlerine yer vermişti.



Karakoç kendisini bir şiirinde şu biçimde tanıtmıştı:

“İman kaynağımdır, tevhid havuzum/ İslam’ın haricinde arama beni/ Muhammed-ül Emin tek kılavuzum/ Putların peşinde arama beni/ Hak kelâm duyduğum kitap Kur’an’dır/ Öteki yok! Uyduğum kitap Kur’an’dır/ Dolduğum, doyduğum kitap Kur’an’dır/ Beşerin ‘boş’unda arama beni.”

Şair ve müellif Abdurrahim Karakoç, “Çobandan Mektuplar” ve “Düşünce Yazıları” üzere düz yazılarının yanı sıra “Hasan’a Mektuplar”, “El Kulakta”, “Vur Emri”, “Kan Yazısı”, “Dosta Doğru”, “Suları Islatamadım”, “Beşinci Mevsim”, “Akıl Karaya Vurdu”, “Yasaklı Rüyalar”, “Gökçekimi”, “Gerdanlık” ve “Parmak İzi” isimli şiir kitaplarına da imza attı.
 
Üst