Karar müellifi Kiras: Yeni anayasa tartışmasının bir kez daha açılmasının niçini iktidarın yeni bir anayasaya gereksinim duyması değil

BordoBereli

Genel Mod
Global Mod
Karar Gazetesi Genel Yayın Direktörü İbrahim Kiras, “Yeni anayasa tartışmasının bir kez daha açılmasının niçini iktidarın yeni bir anayasaya muhtaçlık duyması değil. Anayasa tartışmaları başladığında sertleşeceğini bildiği ideolojik kamplaşmanın, kutuplaşmanın ve arbedelerin sağ/muhafazakâr tabanı konsolide etmesini kolaylaştıracağını, en azından Cumhur İttifakı’nın tabanını kenetleyeceğini düşünmesi. Daha doğrusu, bunu ümit etmesi…” değerlendirmesini yaptı.

Kiras yazısında, “Buna karşılık, iktidarın teklifi karşısında ‘Anayasanın daha neyini değiştireceksiniz’ diyerek mevzuyu kapatması gereken birtakım siyasetçilerin ve aydınların derhal ‘Nasıl bir anayasa’ temalı tartışmaya dalmaları izaha muhtaç bir tavır. Galiba bunun gerisinde aydın zümrenin genlerine işlenmiş bulunan ‘anayasa fetişizmi’ yer alıyor. Dünyada yazılı anayasası olmayan ülkeler bile var. İki asırdır demokratik işleyişine ve hukuk devleti niteliklerine imrendiğimiz İngiltere üzere. Bizim aydınlarımızda ise yazılı bir metnin bütün sıkıntıları çözeceği inancı var. Anayasa kavramına adeta semadan inzal olmuş kutsal kitaplar kategorisinde bir statü vermemizin tarihi art planı bilinmeden bu tutkumuzun niçini kolay anlaşılamaz. Bunun için dönemin yenilikçi devlet ricaline “Anayasayı çıkartacağım, parlamentoyu açacağım” diye kelamlar vererek tahta oturmuş olan Sultan Hamid’in ipleri ele geçirir geçirmez anayasayı ve meclisi ortadan kaldırmış olmasının aydın zümrede yol açtığı travmayı bilmemiz lazım…” niyetini lisana getirdi.

Kiras şu sözleri kullandı:

“Yaklaşık otuz yıl boyunca süren keyfî bir idare altında devlet kurumlarının etkisizleştirilmesi, liyakat yerine itaat prensibinin getirilmesi, vatanseverlik yerine saltanat sahibine sadakatin temel alınması, basın özgürlüğü başta olmak üzere şahsi hak ve özgürlüklerin askıya alınması, Avrupalı güçler karşısındaki utanç verici geriliğimizin ve zayıflığımızın giderek büyümesi… aydınlarımızı “anayasa ideali” etrafında buluşturdu. Entelektüel genlerimizde bugüne kadar taşınan “anayasa fetişizmi”, işte o periyotta anayasa kelamının meşruti yönetimle, demokrasiyle, insan hakları ve özgürlüklerle özdeşleşmiş bir mana taşımasının kararı…

Ancak buradaki temel sıkıntı kelam konusu konuların belli bir yazılı metinde yer bulmasının ötesinde bir “anlayış” olarak toplum genelinde kabul görmesi olmalı. Bu olmayınca anayasanıza ne yazdığınızın fazla bir kıymeti de olmuyor maalesef. Ona bakarsanız, mevcut anayasada basın özgürlüğü var… Yargının tarafsızlığı var… Hukukun üstünlüğü, yani kanun hakimiyeti, yani kanunların ve kuralların her durumda herkes için geçerli olması prensibi var… Hangisi uygulanıyor?

Demek ki ihtiyacımız “yeni bir anayasa” değil. Şimdilik mevcut anayasanın uygulanması ve anayasal kurumların kendi bakılırsavlerini yerine getirmelerine müsaade verilmesi kâfi. Yarın bugünkü ucube modelin terk edilip bir daha parlamenter sisteme dönüş için yapılması gereken anayasa değişikliği de bu mevzuyla hudutlu tutulmalı, toplumun fay sınırlarını harekete geçirecek teşebbüslerden kaçınılmalı. Anayasada diğer eksikler de olabilir. Fakat her şeyi anayasaya yazmak zorunda değiliz. Bunu yapmaya kalkışsak da maalesef buna hazır değiliz toplum olarak. Bu ülkedeki -70 yıldır daima var olan- politik ve ideolojik kutuplaşma son senelerda o denli bir noktaya geldi ki ortak bir gelecek tasavvuru oluşturma düşü bile nazaranmez olduk. Fanteziye gerek yok. İçinde bulunduğumuz problemli hali atlatmak zorundayız evvela.”
 
Üst