Seyyah
New member
Geçen hafta T.C. Sıhhat Bakanlığı ve Birleşik Krallık Büyükelçiliği mesken sahipliğinde İstanbul’da gerçekleştirilen ve Birleşik Krallık ile Türkiye sıhhat kesimi içinde her türlü işbirliğinin güçlendirilmesi amaçlanan ‘Türkiye -Birleşik Krallık Sıhhat İş Forumu’na katılan İngiltere Sıhhat Bakanlığı Genom Bilimi Siyaseti Yönetici Yardımcısı Dr. Mark Bale, Kovid-19 ile ilgili Birleşik Krallık’ta hala devam eden geniş çaplı bir genetik araştırmayla ilgili bilgileri Demirören Haber Ajansı’na anlattı. Dr. Bale, şu ana kadar 32 bin Kovid olumlu bireyden kendi istekleri ile topladıkları örneklerin genomik dizilimleri üzerinde çalıştıklarını anlatarak “Bizim yaptığımız çalışmalar daha epeyce sıhhat hizmetleri ile ilişkili. Bu çalışma için de Kovid-19 ağır bakım ünitelerinde yatan bir ekip hastaları belirledik ve bu hastalardan örnekler alarak bu örneklerde tüm genom dizilimi gerçekleştirdik. Birebir biçimde daha genel, toplum içerisinde rastgele seçilmiş bireylerden de topladığımız numuneler üzerinde genomik dizileme yaptık. Bu çalışmanın emeli, aslında birebir yaş ya da birebir cinsiyet üzere emsal özelliklere sahip iki farklı şahısta Kovid-19 niçin farklı seyrediyor, bunu anlamaya çalışıyoruz” dedi.
35 bin örnek toplandı, sayı 50 bine çıkacak
Dr. Mark Bale, şimdiye dek 35 bine yakın örnek toplandığını ve yıl sonuna kadar bu sayının 50 bine ulaşacağını söyleyerek kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Yoğun bakımdaki Kovid hastalarından yaklaşık 15 bin örnek topladık. Bu çalışmayı Edinburgh ve Birleşik Krallığa yayılan bir fazlaca merkezle ortak bir biçimde gerçekleştirdik. Toplumdan aldığımız rastgele örneklerin sayısı da 20 bin civarında. Yani toplamda yaklaşık 35 bin numune elde ettik. Bu yılın sonuna kadar da numune sayısının 50 bine çıkarılması hedefleniyor. Çalışmayı da bu yıl sonuna kadar nihayete erdireceğiz.”
‘Bağışıklık sisteminin virüse gösterdiği yansıyı inceliyoruz’
Bu çalışmaları yaparken virüste hala biroldukça değişikliğin gerçekleştiğini lakin çalışmada asıl hedeflenen şeyin, insanlarda virüs enfeksiyonuna karşı bağışıklık sisteminin gösterdiği tepkilere ilişkin birtakım düzeneklerin daha güzel anlaşılması olduğunu belirten Dr. Bale, “Bizim çalışmamızda asıl bakmaya çalıştığımız şey, virüs hücre içerisinde nerelere bağlanıyor, insanlarda bağışıklık reaksiyonu olan ‘interferon üretimi’ nasıl gerçekleşiyor bunu daha uygun anlamak. Zira interferon, virüslere, dışarıdan gelen tehditlere, patojenlere karşı bağışıklık sisteminin ürettiği bir unsur. Bunun üretim sistemleri Kovid-19 daha sonrası nasıl değişiyor, buna bakıyoruz. Biraz daha ayrıntılı çalışmalara muhtaçlığımız oluyor. Bu yüzden de aslında tüm genom dizileme yapmaya çalışıyoruz. Vakit ilerledikçe epeyce daha fazla gaye belirleyebiliriz ve buna yönelik olarak da bilhassa Kovid kimde daha ağır, kimde daha yavaşça seyredecek, buna yönelik yeni teşhis kitleri geliştirebiliriz” halinde konuştu.
‘Dünyadaki öbür bilim insanları da bu bilgilere ulaşabilecek’
Bu çalışmanın birinci gayelerinden birinin de dünyadaki öteki bilim insanlarının da bu bilgilere ulaşmasını sağlamak olduğunu anlatan Dr. Bale, Omicron varyantı ile ilgili ayrıntılı konuşabilmek için çabucak hemen çok erken olduğunu söyleyerek kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Ne kadar fazla bilim insanı bu datalara erişebilirse o kadar fazla ilerleme kaydedebiliriz bu bahiste. Omicron ile ilgili bir şeyler söylemek içinse biraz erken. Evet bu varyantta fazlaca fazla mutasyon var bakmamız gereken. Bu varyantta aşı tesirli olacak mı ya da hücrelere bağlanması nasıl değişiyor, buna yönelik bilgilere bakmanız lazım. Ancak şu an elimizdeki dataları yorumlamak pek kolay değil. Natürel ki virüsün bu yeni versiyonunun da genom diziliminin yapılması lazım. Onun haricinde, hastalarla ilgili bilgilere de muhtaçlık var. Hangi yaşta nasıl seyredecek vs. bu bilgilerin hepsine bakılması lazım. Lakin şu bir gerçek ki aşı ile bir arada hastalığın seyrinin değiştiğini nazaranbiliyoruz. Örneğin İngiltere’de hadise sayıları epey fazla olsa bile bilhassa hastaneler, ağır bakımlar, sıhhat sistemleri için epeyce da büyük bir probleme yol açmıyor artık Kovid-19”
Yürütülen genom çalışmasıyla ilgili Türkiye ile de işbirliğine açık olduklarını vurgulayan Dr. Mark Bale, Türkiye’de sıhhat verilerinin epey uygun tutulduğuna ve dijital sıhhat altyapısının epeyce kuvvetli olduğunu bu toplantılarda da gördüklerini anlatarak, kelamlarını şu biçimde noktaladı: “Bu alanda her türlü işbirliğine natürel ki açığız. Burada dinlediğimiz sunumlardan da Türkiye’de bu tarafta misal programların uygulanmakta olduğunu öğrendik. Türkiye’de de çok yenilikçi şirketler var. Sıhhat konusunda Türkiye’nin fazlaca kuvvetli olduğunu, bilhassa temaslı takibi konusunda epey kuvvetli olduğunu biliyoruz. Bu hususta da Türkiye’den öğrenebileceğimiz şeyler var. Burada bizim yapmamız gereken aslında bu virüsün genetik yapısını biraz daha uygun anlayabilmek. Bilhassa farklı ırklardan, farklı yaşlardan, farklı cinsiyet ve özellikteki bireylerden bilgilere muhtaçlığımız var. bu biçimde bir havuz oluşturmak, bu araştırmaların ilerlemesinde mutlaka yardımcı olacak. Bu noktada doğal ki Türk bilim insanları ile paydaşlık yapmak, bir arada çalışmak isteriz. aslına bakarsan bu çalışmalarda İngiltere’de bizimle bir arada çalışan Türk bilim insanları da bulunuyor.”
35 bin örnek toplandı, sayı 50 bine çıkacak
Dr. Mark Bale, şimdiye dek 35 bine yakın örnek toplandığını ve yıl sonuna kadar bu sayının 50 bine ulaşacağını söyleyerek kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Yoğun bakımdaki Kovid hastalarından yaklaşık 15 bin örnek topladık. Bu çalışmayı Edinburgh ve Birleşik Krallığa yayılan bir fazlaca merkezle ortak bir biçimde gerçekleştirdik. Toplumdan aldığımız rastgele örneklerin sayısı da 20 bin civarında. Yani toplamda yaklaşık 35 bin numune elde ettik. Bu yılın sonuna kadar da numune sayısının 50 bine çıkarılması hedefleniyor. Çalışmayı da bu yıl sonuna kadar nihayete erdireceğiz.”
‘Bağışıklık sisteminin virüse gösterdiği yansıyı inceliyoruz’
Bu çalışmaları yaparken virüste hala biroldukça değişikliğin gerçekleştiğini lakin çalışmada asıl hedeflenen şeyin, insanlarda virüs enfeksiyonuna karşı bağışıklık sisteminin gösterdiği tepkilere ilişkin birtakım düzeneklerin daha güzel anlaşılması olduğunu belirten Dr. Bale, “Bizim çalışmamızda asıl bakmaya çalıştığımız şey, virüs hücre içerisinde nerelere bağlanıyor, insanlarda bağışıklık reaksiyonu olan ‘interferon üretimi’ nasıl gerçekleşiyor bunu daha uygun anlamak. Zira interferon, virüslere, dışarıdan gelen tehditlere, patojenlere karşı bağışıklık sisteminin ürettiği bir unsur. Bunun üretim sistemleri Kovid-19 daha sonrası nasıl değişiyor, buna bakıyoruz. Biraz daha ayrıntılı çalışmalara muhtaçlığımız oluyor. Bu yüzden de aslında tüm genom dizileme yapmaya çalışıyoruz. Vakit ilerledikçe epeyce daha fazla gaye belirleyebiliriz ve buna yönelik olarak da bilhassa Kovid kimde daha ağır, kimde daha yavaşça seyredecek, buna yönelik yeni teşhis kitleri geliştirebiliriz” halinde konuştu.
‘Dünyadaki öbür bilim insanları da bu bilgilere ulaşabilecek’
Bu çalışmanın birinci gayelerinden birinin de dünyadaki öteki bilim insanlarının da bu bilgilere ulaşmasını sağlamak olduğunu anlatan Dr. Bale, Omicron varyantı ile ilgili ayrıntılı konuşabilmek için çabucak hemen çok erken olduğunu söyleyerek kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Ne kadar fazla bilim insanı bu datalara erişebilirse o kadar fazla ilerleme kaydedebiliriz bu bahiste. Omicron ile ilgili bir şeyler söylemek içinse biraz erken. Evet bu varyantta fazlaca fazla mutasyon var bakmamız gereken. Bu varyantta aşı tesirli olacak mı ya da hücrelere bağlanması nasıl değişiyor, buna yönelik bilgilere bakmanız lazım. Ancak şu an elimizdeki dataları yorumlamak pek kolay değil. Natürel ki virüsün bu yeni versiyonunun da genom diziliminin yapılması lazım. Onun haricinde, hastalarla ilgili bilgilere de muhtaçlık var. Hangi yaşta nasıl seyredecek vs. bu bilgilerin hepsine bakılması lazım. Lakin şu bir gerçek ki aşı ile bir arada hastalığın seyrinin değiştiğini nazaranbiliyoruz. Örneğin İngiltere’de hadise sayıları epey fazla olsa bile bilhassa hastaneler, ağır bakımlar, sıhhat sistemleri için epeyce da büyük bir probleme yol açmıyor artık Kovid-19”
Yürütülen genom çalışmasıyla ilgili Türkiye ile de işbirliğine açık olduklarını vurgulayan Dr. Mark Bale, Türkiye’de sıhhat verilerinin epey uygun tutulduğuna ve dijital sıhhat altyapısının epeyce kuvvetli olduğunu bu toplantılarda da gördüklerini anlatarak, kelamlarını şu biçimde noktaladı: “Bu alanda her türlü işbirliğine natürel ki açığız. Burada dinlediğimiz sunumlardan da Türkiye’de bu tarafta misal programların uygulanmakta olduğunu öğrendik. Türkiye’de de çok yenilikçi şirketler var. Sıhhat konusunda Türkiye’nin fazlaca kuvvetli olduğunu, bilhassa temaslı takibi konusunda epey kuvvetli olduğunu biliyoruz. Bu hususta da Türkiye’den öğrenebileceğimiz şeyler var. Burada bizim yapmamız gereken aslında bu virüsün genetik yapısını biraz daha uygun anlayabilmek. Bilhassa farklı ırklardan, farklı yaşlardan, farklı cinsiyet ve özellikteki bireylerden bilgilere muhtaçlığımız var. bu biçimde bir havuz oluşturmak, bu araştırmaların ilerlemesinde mutlaka yardımcı olacak. Bu noktada doğal ki Türk bilim insanları ile paydaşlık yapmak, bir arada çalışmak isteriz. aslına bakarsan bu çalışmalarda İngiltere’de bizimle bir arada çalışan Türk bilim insanları da bulunuyor.”