JoKeR
Active member
1973 yılında Almanya’da dünyaya gelen Erhan Yıldırım, ortaokul ve lise periyodunu geçirdiği Türkiye’de üniversiteyi kazanamadı. Yıldırım’ın ömrü, ailesi tarafınca lisan öğrenmesi hedefiyle Amerika’ya gönderildikten daha sonra uğraşla geçti. Uzun müddet geçimini sağlamak ismine çöp kamyonları ve marketler başta olmak üzere çalışan Yıldırım, üniversitede İşletme kısmını okuduktan daha sonra 1998 yılında New York’ta Müslümanlara hizmet edecek birinci cenaze şirketini kurdu.
Aynı yıl istekli polis oldu, 2006 yılında ise bakılırsavi resmileşti ve New York Polis Teşkilatının Müslümanlardan Sorumlu Toplum Koordinatörü olarak atandı.
– Erhan Beyefendi, biz sizi ‘New York’ta orta bulucu Türk, Amerikalılar ve Müslümanlar içindeki köprü, New York Polis Teşkilatının zirvedeki 6 isminden biri’ başlıkları ile tanıyoruz. Ancak sizi hiç tanımayanlar için Erhan Yıldırım kimdir? Sizden dinleyelim…
Çok evvelce benim bir çalışma arkadaşım var bunu eklemek istiyorum, “Erhan Türk üzere uyur, Türk üzere gezer, sizin Amerika’daki Türk Büyükelçisi üzere bir büyükelçi edasıyla devamlı Türkiye’yi temsil eden bir kişi” olarak daima söylerdi benim yakın çalışma arkadaşım onu buradan anmak istiyorum. Siddique Wai, yıllar evvel bir daha o denli bir belgeselde kullandı ve beni de hayli keyifli ve onore etmişti. Ben bununla her vakit gurur duydum, hiç bir vakit Türklüğümden, Müslüman kimliğimden, hiç bir vakit bundan ödün vermedim. Benim için epey hoş onur verici bir ömür hayatı oldu. senelerca, Almanya’da doğdum, büyüdüm. Frankfurt kentine yakın bir kasabada ondan sonrasında ortaokul ve liseyi okuyabilmek için, Türkçeyi öğreneyim daha yakın Türk kültürü ile büyüsün diye beni yurt dışına gönderdiler. Türkiye’ye geldim. Üniversite imtihanlarını kazanamayınca Amerika’ya döndüm. Orada hem lisan eğitimi için gittiğim Amerikan ömründe lakin tabi hiç kimse kırmızı halı sermedi. O denli bir vakit geldi ki kimi vakit beş kuruş, beş kuruş kutu kolaları toplayıp, geçim sağlamak için, çöp kamyonlarında çalışan bir dostunuz olarak, hem Amerika’yı tanımak tıpkı vakitte Amerika’da ki o hayat şekline ayak uydurabilmek için. bu biçimde ki popülaritesi olan şeylerden birisi de akaryakıt istasyonlarından birinde çalışmaktı. Bende niçinse bir türlü çalışmak nasip olmadı, akaryakıt istasyonunda çalışmak, fakat onun harici her şeyi yaptım. Yani Çinli süpermarketlerde çalıştım, Çinceyi öğrendim. Yani her insanın bu hayat biçiminde gittiği ülkedeki epey enteresan şeyler olmaz. Ben tahminen dolu dolu yaşadım. Yani Norveçlisiyle tanıştım, Bangladeşlisiyle tanıştım. Her kültürle o New York’un atmosferiyle önemli manada epeyce varlıklı bir kültürün ortasında büyüdüm, bana epeyce şey kattı. Fakat hiç bir vakit kendi kimliğimden, kendi kişiliğimden ödün vermedim. Tahminen plan yapmadım, hayat stilimde bir plan olmadı. Üniversiteye gittim, iki sene okudum. daha sonrasında lisan okuluna gittim bunu yapacağım derken bir baktım ki, kendi etrafımda o atmosferde çalışmam gereken neydi? Otomobil kullanarak çocukları toplamak, mescide getirmek onlara Türkçe öğretmek için uğraşmak, gazetecilik için Amişler’e gidip onlarla mülakat yapmak yani orada bir Türk-Kültür bir mecmuamız vardı orada Fetih Mecmuası diye. Biroldukça ülkeme bu biçimde katkıda bulunacak, ülkeme faydalı olacak, kendimi de tanıtabileceğim, beşerlerle interaktif bir bağlantı içerisinde olabileceğim biroldukca aktiviteye katıldım. Onlardan en değerlisi her insanın de malumudur, Türk günü yürüyüşleri. Bizim Ermeni diasporasında diplomatların vefatından daha sonra Türk günü yürüyüşleri başlıyor Amerika’da ve o yürüyüşlerin ortasında önemli manada faal olarak 1994 Mayıs prestijiyle, faal olarak bakılırsav aldım ve lider yardımcılığına kadar geldim. 1999’da bir sarsıntı oldu Türkiye’de, o zelzele esnasında benim dikkatim çeken bir şey oldu. Sivil toplum örgütlerinin Amerika’da ne kadar değerli olduğu dikkatimi çekti ve bu sivil toplum örgütlerinden, Belediye Lideri ile oradaki diyaloğumuzla dedi ki, “Ne istiyorsanız söyleyin şu anda çabucak yapacağız.” Türkiye içinse sizden ricamız, Türklerin ortasına girin bir arada olalım, oradan bir basın toplantısı düzenledik ve bugünlerde de anacağımız 18 Ağustos zelzele ortasında birinci gün, tahminen benim ortasında yıl dönümü üzere oluyor bugün ve o gün ben birinci kere canlı yayınlarda Türkiye için neler yapılması gerektiğini bu biçimde Amerikan halkına teker teker anlattım. Orada, benim her şeyim orada değişti aslında. Yani interaktif olmam, beşerlerle diyalog içerisinde olmam, yabancıların ne kadar daha sıcak ve sempatik davranması, işte benim haklarımın olduğunu bilmem, bu benim biraz dikkatimi çektiği için interaktif olmaya başladım. Karakollarla devamlı istişare, belediye lider yardımcıları bizi devamlı toplantılarına çağırıyor.
“Yapabileceğimiz bir şey var mı?” diye soruyorlar. Yani 8.5 milyonluk bir New York içerisinde, Türk nüfusu ne kadar az olsa bile, Müslüman toplumu fazlaca fazla ve bu Müslüman toplumun fazlalığından dolayı da haklarımızın neler olduğunu bilmek ya da neleri yapabileceğimi öğrenebilmek hakikaten efsaneydi.
1999 yılından itibaren bir daha bulunduğum yerde ben cenaze firması kurdum zira Amerika’da ki Müslüman toplumunun en değerli gereksinimlerinden birisiydi. Hiç kimsenin bu biçimde, biraz da cüret edemediği, Amerika’yı biz yanlış tanıyoruz. Bunu fazlaca açık ve net söylüyorum. 50 eyalet denildiği vakit, 50 devlet olduğunu anlaması gerekiyor her insanın. Zira her devletin farklı bir kanunu vardır, dünyada da öyledir. Eyaletler de birebir biçimde çalışır. Yani devlet sistemi üzere çalışır, her insanın kendi özel teşkilatı vardır, itfaiye ünitesi vardır. Sıhhat, Ulusal Eğitim her eyalet kendi bölgesinde bir devlet sistemiyle, ahengiyle çalışır Amerika’da. Bunu dikkate alarak cenaze firmasını ilk sefer New York’ta İslami Cenaze Hizmetleri diye kurdum.
– niçin bu cenaze şirketini kurma muhtaçlığı duydunuz?
Şimdi uzun yıllar, olağan cenaze firmasını kurmak niçininden bir tanesi de, Amerika’da vefatlar oluyor, gurbettesiniz, uzun bir ara. Aslında öykünün başlangıç kısmı da hayli yıllar öncesine dayanıyor. örneğin Ahmet Ertegün diye biliyorsunuz, fazlaca büyük bir sanatçı, ünlü üretimci, prodüktör ağabeyimizin babası vefat ettiği vakit 1950 senelerında cenazesi aylar daha sonra Türkiye’ye ulaşıyor. Bu öyküyü de duymuştum bu biçimde, lakin biz göçmenler olarak, Amerika’da yaşayan Türkler olarak, bizim cenazemiz daima bu biçimde yabancı cenaze meskenlerinden, Musevilerin cenaze konutlarından, Hristiyanların cenaze meskenlerinden aracılığı ile kaldırılıyordu. Ben de bunlara şahit oldum, cenazeleri mescitlere geldikçe arkadaşlar, haydi Erhan gel yardım et, bu işi yapalım falan deyince başladım cenaze yıkamaya. Bir sene iki sene tıpkı vakit içinderdı, o yurtta kaldığım vakit içinder, caminin yurdunda.
Hep cenazelerle ilgileniyordum, oranın paklık işleri vs. her şeyi yaptığım için bu cenaze işi de bir, iki, üç, dört, derken elim alıştı. Biraz da bu biçimde işte rahatlıkla yapıyorum. O ortada bir hocam dedi ki, “Ya Erhan bak bu iş özel bir iş, herkes yapamıyor, beceremiyor, sen bunu işte nasıl yapıyorsun?” Birde bu biçimdelar da savaş vaktiydi. Arnavutların, Makedonların, Boşnakların cenazesi yurt dışına gidemiyordu. Çok güç koşullar vardı. Zira o Yugoslavya devleti, esnasında biz o cenazelerin aracılığı ile gönderilmesi gerekiyor lakin büyükelçiler gelemiyor ülkeye, yazıya imza atamıyor, her neyse. Bir, iki, üç, dört derken bu şirketi ben kuracağım dedim. Orada sevdiğim bir arkadaşım vardı, onunla birlikte hazırlıklarımı yaptım, şirketi kurdum. İslami Cenaze Hizmetleri diye Amerika’daki birinci resmi cenaze firmasını kurarak, hem Türk Toplumuna, hem Müslüman toplumuna, tıpkı vakitte kimi vakit Hristiyan Türk toplumuna da hizmet etmek nasip oldu.
– Bu işi yaparken sizi derinden etkileyen bir şey yaşadınız mı?
İnsan hakikaten üzülüyor. Lakin doğal ki ne yaparsanız yapın, bugün burada oturan kişi sizin ailenizde olsa, yaptığın işte beni en hayli yaralayan, etkileyen kendi babam olmuştu. Karaciğer rahatsızlığı geçirdi, uzun bir süre ve o karaciğerden daha sonra uzun bir devir komada kaldı. Hatta Almanya’ya gittiğimde onu görmeye gittim. “Hoca oğlum geldin mi?” dedi bana, geldim dedim. Beni etkileyen tahminen en epey o oldu ancak öldüğü günü hissediyorsun. Yani temmuz dörttü ve o gün hissettim. O gün fazlaca sinirliydim, lakin Allah’tan daima şunu dua ettim, Allah’ım ömrünü artık Allah rahat etsin diyordum. Yeri cennet olsun, tahminen benim için hayatımda en hayli beni üzen olaydı, üzdü demeyeyim de sevindirdi diyeyim ya. Daha hayli sevindirsin. Zira hiç bir evlada nasip olmayan bir şey oldu. Kendi babamın cenazesinin bütün süreçlerini ben yaptım, ben yıkadım, ben kefenledim ve en sonda köye götürdüm, köyde de namazını ben kıldırdım. Tahminen onun da istediği oydu. Latifeyle karışık dedi ki bana, baba vefat edersen ne yapayım senin için dedim. O da dedi ki, “Ya oğlum, beni de mi öldüreceksin?” dedi lakin baba ölümlü dünya hepimiz öleceğiz lakin en azından bana vasiyetini söyle dedim. O da hoş oldu, hoş bir hayat yaşadı, Allah herkese hoş evlat versin ya, o denli diyelim…
Bir gün konuşma olacak öğrencilerle, sahneye babamın fotoğrafını koymuşlar. Ben de görmedim, gerimi döndüm baba konusunda berbatım ben. Herkesi yıkarsın fakat kendi babanı yıkadığın vakit farklı oluyor. Bir de ben çok yalnız yaşadım, o yüzden yani. 25 yıl daima yalnız yaşadım, yalnız büyüdüm. Kimseye muhtaç olmadım Allah’a epey şükür. Allah bana daima güç, kuvvet verdi. Taraf verdi, yani bana.. ben her işimi değerlendirdim yani, hiç bir vakit bu işten kaçacağım üzere bir şey yoktu. Bak her yaptığım işte de, kimi vakit cenazeleri yıkadıktan daha sonra aile kaygısı ki, “Ya Erhan bizi buradan gülerek çıkartıyorsun” sıkıntısı. Yani yapacak bu, bu. İşte o yüzden o sinema sahnesinde siz bir yöneticisiniz, direktörsünüz. Ve sizin bir oyununuz var, sinemanın son sahnesi, son perdesi. Doğumundan vefatına kadar gelmiş bir sahne, sende o son yöneticisin. Seyahati yapıyorsun ve seyahati da yaparken de, diyorsun ki buyur ben sana bu seyahati hoş yaptırayım. O yüzden söylüyorum, yaptığınız her işi hakikaten severek yapın.
– New York Polis Teşkilatı niye size muhtaçlık duydu? misyonunuz neydi?
11 Eylül olduktan daha sonra benim size daha evvel de bahsetmiş olduğum üzere, 1999’dan evvel de benim bir diyaloğum vardı. 11 Eylül olduktan daha sonra, buradaki en büyük sıkıntılardan bir tanesi, sağlam beşerler arıyorlar. Karakollara gidilip ivedilikle müdahale edilmesi gerekiyor, olayları yanlış anlıyorlar.Şimdi bir Müslüman namaz kılıyor, namazı niye kıldığını bilmeyen polisler çabucak tutuklama yapıyor. Ya da caminin ortasında imam namaz kılarken gayri ihtiyari gidip imamı tutukluyorlar. Başörtüsü takan bayanın başörtüsünü çekip, nefret hatası. Biliyorsunuz en büyük hatadır, ve başörtüsüne dokunmakta önemli cürümdür. Asla ve asla kimsenin şahsi haklarını, özgürlük alanı kısıtlanamaz. Tabi olaylar hadiseler gelişince biz de tabi 11 Eylül’de bir taraf idik. Bu taraflardan bir tanesi de, bu işi yapanların terörist olduğunu, bizimle muhakkak mukayese bile edilmemesi gerekir. Yani İslam’la terörün yan yana gelmemesi için savaş verdik, ve onda da hayli başarılı olduk.
O günü epey âlâ hatırlıyorum zira o saatlerde ben birebir bölgeye gidip, evrak yapmak için yola çıkacaktım. Hadisenin olduğu an bir daha dediğim üzere her vakitte söylüyorum, sinema sahnesi tam yakınındasınız o binaların, o eski imgelerimiz de var. Canlı yayınlara fazlaca çıktık Türkiye’de o günlerde, bilgi veriyoruz. Kimler vefat etti, kimler öldü? Ne oluyor, ne bitiyor, Türk vatandaşı var mı içeride? Orada Türk arkadaşlarımız çalışıyordu, binanın üst katlarında, işte markette. Stark market dediğimiz borsada çalışan arkadaşlarımız vardı. Hadise nitekim faciaydı. Tabi, aylarca o ceset kokuları. Benim en az 10-15 tane cenazesi oradan vefat eden, aylar daha sonra kesimleri bulduğumuz insanların cesetlerini gömdük. Hatta ben aileler ruhsal olarak rahat olsunlar diye, örneğin bir kişinin kolu bulundu. Onu büyük bir tabuta koyup gömdüm, yalnızca aile küçük bir tabutla görmesin, küçük bir tahta kesimi ile görmesin diye. Onu büyük bir tabuta koyup ruhsal olarak onları rahatlatmak için aileyi rahatlatmak için o denli bir seremoniler düzenledim. 11 Eylül’den daha sonra en büyük özelliklerden bir tanesi interaktif olduk işte polisler, emniyet vazifeleri, FBI dediğimiz iç istihbarat ünitesi. Biliyorsunuz Amerika’da iki tane ünite var. Bunların birden fazla bilgi eksikliği kimi şeyleri biliyorlar, birtakım şeyleri bilmiyorlar. Lakin burada kıymetli olan halk ve halkın kanunu ve kanunlarda eşitliği. O yüzden New York Belediyesi ve Emniyet Müdürlüğü benim yakinen çalışmalarımı görmeye başladılar ve ben her karakola bütün devriyelere küçük küçük brifingler veriyordum. örneğin devriye gezmeden 15 dakika evvel, çeşide çıkmadan evvel sizin bölgede iki tane cami var, falanca mescidi şu camii gidin lütfen ziyaret edin burada ki imamın ismi şudur, deyip. Yani düşünün 250 tane camii var New York’ta, 76 tane karakol var. Ben kendi bölgemde ki bütün karakolları, konutları, mescitlerin ayrıntılarını verip orada ki köprüyü kurmaya başladım. Ve beşerler yani Müslüman halk devamlı kapılarını kapatıp kimselerle görüşmek istemedikleri için onlara zorla kapılarını açtırdım. Dedim ki “Açın kapınızı polisler girecek, mescide girdikleri vakit ayakkabılarını çıkaracaklar, sizinle oturacaklar, namaz esnasında bakılırsacekler namaz esnasında ne yapıyorsunuz burada” diye. Zira bu algıyı kırmamız gerekiyordu, o denli de oldu tam 2006 da New York Times’ın benimle ilgili, temalı bir yazısı oldu. Bu yazıyı tamamladıktan bir hafta daha sonra Emniyet Müdürü ve Bloomberg, Michael Bloomberg eski New York Belediye Lideri, “Erhan’ı bir çağıralım” dediler. İşte bu biçimde benim emniyet ömrüm başladı. 6 sene devamlı emniyet içerisinde bir daha orada yetkiliyim, kartlarım var, polis kimliklerim var lakin bu sefer resmi olarak girmeye başladım. İşte bu biçimde Emniyet Müdürüne en yakın alt dediğimiz emniyet müdürlüğünün bütün New York’taki temsilcilerin başındaki 6 grup. Haftalık brifing veren, haftalık konuşma yapan, hazırlık yapan, rapor sunan. Benim de ilgi alanım, pozisyon Müslümanlarla ilgiliydi ki ve bu bütün, diyelim ki 800.000 Müslüman mı yaşıyor New York’ta? Her etnik kümeye, benim bir özelliğim vardı hiç bir vakit nasıl düşündüğü, nasıl inandığı beni epeyce fazla ilgilendirmiyordu, hani farklı mezheplerimiz var, farklı inanç şekillerimiz var. Mümkün olduğu kadarıyla ortak noktam daima buradaki hayat biçimlerini, yani Amerika’da ki yaşadıkları hayat kalitesini yüksek tutmak.
– New York’ta Müslümanlar için nelerin değişmesine vesile oldunuz?
Polislere ne anlattığıma en evvel gelmek istiyorum, zira polislere anlattığımız hususların başlıkları hiç bir biçimde benim şahsi ayrıntılarım değil. Külliyen Kuran-ı Kerim’de geçen kimi ayetlerle, oradaki hocalarımızın hazırladığı bir kitapçık hazırlattık ve bu kitapçığın ortasında Hazreti İsa hakkındaki fikirlerimiz, hayvan hakları, insan hakları, komşu hakları, bizim bir Müslüman olarak nelere inandığımızı gösterebilmek için küçük kitapçıklar hazırladım ve ben her akademiden mezun olan polislere toplu olarak, 800 kişilik bir konferans verildi. Benim alanım 40 dakika ve ben 40 dakika orada biz Müslümanlar bunlara inanıyoruz, namaz kılıyoruz. kimi vakit otomobilin önünde, kaputun önünde işte, namaz kılarken gördüğünüz bir Müslüman rastgele bir hazırlık içerisinde değil, yalnızca ibadeti gereği beş vakitten birini geçirmemek için namaz kılıyor.
Onu yapacaktır diyerek, işte kesinlikle bir Müslümanın meskenine girdiğiniz vakit şayet ki bayan farz-ı misal, kapıyı tam açtı baktı ki polis var, çabucak kapıyı kapatınca, bu demek değildir ki size karşı bir şey hazırlıyor. Kocası geleceğini düşünerek başı açık tahminen yakalandı, başını kapatması için bir vakit müddet verin, heyecan yapmayın, sinirlenmeyin. Yani polislerin Müslümanlarla o anda ki interaktifliğini, zira kimi vakit de Hintlilerin girdikleri türban biçiminde ki kıyafetini Müslüman kıyafetiyle kıyaslayıp da Hintlilere de atak oldu. İşte o yüzden biz yalnızca Müslümanlıktan da fazla tüm başka toplum, göçmenlerle birlikte biroldukça konferanslar düzenledik. İşte ben 2006’dan daha sonra atamam yapılıp akademiye gittim,bir akademimiz var. Orada size emniyetin bütün sistemini öğretiyorlar. daha sonra beni de alıp emniyet müdürünün Müslümanlardan sorumlu toplum koordinatörü olarak, teğmen olarak sivil teğmen olarak başladığım vakit, doğal ki rozetini veriyor, arabanı veriyor, ceketini veriyor, “Hadi Erhan güç sende” diyor. Bütün New York’taki Müslüman kümelerin uyumunu yapıyorsunuz. Sokakta size karşı bir gayret olduğu vakit oraya müdahale ediyorsunuz. İşte her türlü aktivite, size raporlar geliyor. İşte Erhan bu bahiste ne düşünüyorsun, bu hususta ne alım var?
Bazı hakları elde etmeye başlıyorsunuz, anlatarak elde ediyorsun. örneğin uzun yıllardır süren bir kanun vardı, Ramazan ile Kurban Bayramını resmi tatil ilan edilmesi, birinci günü. Yani düşünün ki, Türkiye’de yaşıyorsunuz Hristiyan tatili resmi tatil ilan edilecek. Bu New York’ta gerçekleştirildi. Resmi tatil ilan edildi, zira uzun bir müddetçti. Belediye lideri gelince kanunu onayladı. Başörtüsü ile polis olma hakkı, bir insanın kendi özgür hakkı nedir? İbadetini her biçimde, her daim yapabilmek. Amerika’da biliyorsunuz, aslına bakarsan anayasal haklardan bir tanesi, din özgürlüğüdür. Ve bunu da size çalıştığınız ortamda diyelim ki, nasıl ki kravat polise takılmaz, biliyorsunuz kilitlidir, bir arbede esnasında boynunda çektiği vakit boğulma yaşamaması için. İşte sakal bırakmak, gençlerin, genç Müslüman çocukların, polislerin sakallarını bırakırken belirli bir inç dediğimiz, onun bir oranı var zira gaz maskesini taktığı vakit ortada nefes alabilmesi için bir düzenleme getirildi. Genç Müslüman arkadaşlarımız sakallarını bırakma bahtı elde etti. Başörtüsünü takmak isteyen genç kardeşlerimiz, başörtüsünü takarak işlerini yaptılar. Yani bu Amerika’da fazlaca özgürce, epeyce rahatlıkla hiç kimsenin kimseye şey yapmadan, özgürce yapılan bir şey. Ve bunu da elde etmek ortasında bizim en büyük çalışmalarımızdan bir tanesi belediye liderini aşikâr vakit aralıklarla mescitlerde büyük toplantılar düzenleyerek, “Erhan ne yapmamız gerekiyor?” birinci olarak bana birinci görüşmede sordu, ben de güzelce bir planı yapmıştım. Kendisine bölge bölge, bütün. örneğin Brooklyn bölgesine gidiyoruz, Queens bölgesine gidiyoruz, Staten Island’a da gidiyoruz. Bu bölgeler, beş bölgedir New York’ta, bu bölgelerdeki mescitlerin içine bütün Müslümanları toplayarak liderle, emniyet müdürü ile halkı, Müslüman halkını birleştirdim. Bu fazlaca birinciydi, zira Amerika’da 1986 vakit içinderında “broken mırrors” dediğimiz kırık camlar kıssası vardır. İşte bir polis bir caminin içine giriyor, Amerika’da New York’ta öldürülüyor. Bu öyküyü bildikleri için polislerin her vakit bir şeyi vardır, antipatisi vardı ya da biraz da gerginlerdi mescide girmemek için, ben bunu emniyet müdürlüğü ile çözdüm. Fakat emniyet müdürüm şunu yaptı, hiç bir vakit oraya giderken öteki bir karakoldan otomobil istemedi, fazlaca sivil olarak olağan kendi aracıyla, takımıyla geldi sakince, gösteri yapmadan içeriye girdik. Oradan hiç bir müdür, müdür yardımcısı yok, ben varım o var, birde not alacak arkadaşımız var. Hepimiz halkla görüştük, birinci toplantıyı hatırlıyorum biraz farklı olsun istedim, ve algıyı kırmak istiyordum. Dedi ki “Erhan heyecanlı mısın”dedi, hiç heyecanlı değilim dedim. Ancak dedim, gör dedim sen toplantıyı gör dedim. Bende ön tarafa bütün ülkelerden Müslümanları bulup ön tarafa oturtturdum. Başladım dedim ki, komiserim bu Porto Rikolu Müslüman, bu dedim İrlandalı Müslüman dedim, “Nasıl yani?” dedi. “Yes” dedi. “Benim adım Adam Caroll” dedi. Dedim ki bu Endonezyalı Müslüman, dedim ki bu Çinli Müslüman dedim, dedi ki “Yok be” dedi, “Uygur Türkleri mi?” dedi. Yok dedim, Çinli dedim. “Allah Allah” dedi. “Ya Erhan, biz hesabı yanlış yapıyormuşuz hep” dedi. Motamot o denli dedim, işte bunlar da Müslüman. Yani Müslümanlık kimliğinin asla bir etnik kümeye ilişkin olmadığını ve her insanın bir inancı olduğunu işte bu İrlanda’da olabilir, Norveç’te de olabilir, İskoç’ta olabilir İngiliz de olabilir, Alman da olabilir deyince, lider emniyet müdürü biraz daha şeydi bu biçimde, babacandı. İrlanda asıllıydı. daima biz bu muhabbet yapardık, biz size hayli yardım ettik falan derdim Türkler olarak, “Tamam Erhan, Tamam Erhan, gemi gönderdiniz bize” diye daima bu biçimde konuşurduk. O birinci görüşmeden daha sonra 50-60 tane daha toplantı yaptık ve o senkronizeyi oluşturduk.
Bunun sayesiyle ne oldu biliyor musunuz? 100 Tane içeride saymakta kuvvetlik çektiğimiz Müslümanım diyebilecek, cüret edebilecek arkadaşlarımızdan şu anda 1500 tane polis var, New York Polis Teşkilatının ortasında. Ve derneğe üye olduğunuzu söylüyorsunuz, ben bu derneğe üyeyim diyorsunuz. Bu da New York Emniyet Müdürlüğüne bağlı resmi bir dernek. İsmi da Müslüman polis derneği. Onun yanında diğer bir Türk derneğimiz daha oldu. Yani bizi arkadaşlarla birlikte kurduk. Orada bir Ahmet diye bir arkadaşım vardı, dedektif. O birinci kurmuş fakat pek bu biçimde aktif değildi, bende tabi yeni yanına geçince onunla birlikte üyesiydim onun. Ben tabi biraz da şey rolündeydim, illa ben buradayım rolünde değildim, illa kimi vakit sizin de programınıza uygundur. Kimi şeyler bâtın ve gizlidir, birtakım gizli kahramanlar vardır. Lakin ben o işi bu işi bitireyim de, kıymetli olan benim orda ismim geçmiş, geçmemiş değil. Ancak ben bir daha sokayım bizim derneğimizi onaylamanız gerekiyor, onaylamanız gerekiyor 40 kez söylemiş olduğin vakit fazlaca meşhurdur onaylanıyor. Ramazan’da iftar yemeği düzenlememiz belediyelerde iftar yemeği düzenleniyor. Bütün algıyı algoritmayı kırdık olağan ki, insan birinci Brooklyn Belediyesinde iftar yemeği düzenliyorum. Herkesi toplamışız, şu an ki Belediye Lideri Eric Adams, bu biçimde yok öteki bir belediye liderimiz var. Belediye liderimiz dedi ki “Erhan nasıl bir şey yapacağız?” dedim ki sen bana bırak dedim. O gün 3 tane kadro elbise almıştım üçü de terden, terlemişim zira bulaşıkları yıkadım arkadaşlarla, masayı hazırladım, kağıt kapak çatal falan kullanmadım, yalnızca Müslümanlar belediye binasında epeyce hoş bir iftar yemeği yaptılar. Seneye tekrar yapsınlar diye. Sadece o algıyı kırmak için her şey elegance sağ soldaki Türk arkadaşlarımız, Türk restorana sahiplerimiz, “Erhan ben çatal kaşığı veriyorum” “abi sen pilavı pişir, sen yoğurdu yap, mescitten çorba yapalım”, Levent abim vardı abi sen Cola Turka gönder bu biçimde hayli meşhurdu. Cola Turka gönder, sen lokum gönder, sen baklava gönder. Zira Amerika’da yemek yaparken, buradakilerden biraz farklı, belediye yemek masrafını karşılamaz. Külliyen kendin yaparsın, o sana alan verir, sen kendin yaparsın. O yüzden biz sponsorlarımızda New York belediyesinde Brooklyn Belediyesinde başladıktan daha sonra başka belediye liderleri şu an hala devam eder bir sistem ve her gün her gece, geçen gün arkadaşım bana fazlaca hoş bir bildiri attı akademiden New York Polis Akademisinden mezun olan, takımı gönderiyor, içeride de beyaz başörtülü bir kız arkadaşımız var. Başörtüsünü takmış yemin merasiminde orada, sahne aldığı vakit, “Erhan bu senin eserin” diye, “Çok uğraş ettik, hayli çalıştık” dedi. “Bu senin başarın” dedi. Yani insan, ben daima söylüyorum, yani hayatımız bu biçimde, bir müddetçte gidiyorsun fakat iz bırakmak fazlaca değerli. Yani bir şeyler yaptığınız vakit epeyce samimi yapmamız lazım, inançla yapmamız lazım, kalple yapmamız lazım. Ben hiç bir vakit gücenmedim çekinmedim, yani orada çalışıyorum diye. Ben sadece emniyet müdürü, öbür bir mescide gelecek, o mescide bir hafta evvelde paklık yaptım. Birkaç kişi yanıma alacağım kimsenin vakti yok ben akşamları gidip caminin ne gerekiyorsa paklığını yapıp adamlar paklık yapmak istemiyorlar bizim elemanımız yok, tamam fazlaca hoş emniyet müdürüne dediler biliyor musun? Gelecek ay tekrar gelir misin dedi, dedi niye? Vallahi Erhan dedi tertemiz yapıyor dedi, yani o yüzden, daha sonra dedi ki “Erhan niçin paklık yaptın?” dedi, pis olmasın, hani pak gözüksün diye. Doğal bir gün Türk Mescidi’ne gelince dedi ki, “Erhan seni artık daha âlâ anladım, hani daha sistemli daha tertipli daha düzgünsünüz” diye, yani kusurlar şeydir lakin ben her insanın kusurunu, ayıbını örtmek için orada her vakit çaba gösterdim.
Biz yaşadığımız ülkede kesinlikle katkı vermek mecburiyetindeyiz, baskıyı verdiğin vakit aslına bakarsanız farklılığı orada yaratıyorsun. Bugün ben buraya geldim Türkiye’ye taşındıktan daha sonra, ardımdan beni hoş yad etmeleri, ben o katkıyı verdiğim için. Zira ben o katkıyı verdiğim için o arkadaşlar artık hala ileti atıyorlar, geçen gün bir belediye lideri New York’u gezerken durdurmuşlar, demişler ki; “Nereden sen, Türk müsün?” demişler, “Evet nereden tanıyorsun” demiş, “Erhan’ı tanıyor musun?” demişler. O da demiş ki “Ya tanıyorum” yani, o gurur verici bir şey zira biz bunu yaşayarak yaptık. İçtenlikle yaptık yani o yüzden ben de bunu her vakit herkese söylüyorum ancak kimi vakit Amerika’da daha hayli Türk oluyoruz.
Bir imam öldü bunu da anlatmak istiyorum zira fazlaca enteresan bir öykü imamın cenazesi kaldırılmadı o hali yüzlerce binlerce insan toplanmış o esnada yaşanan Hadise’nin etrafında olduğu için herkes polisler de reaksiyon büyümesin diye ne yapacağını bilmiyor ve oradalar, ben orada ivedilikle işte çağrıldım. Dedim oradan birine baktım ki “Bizim teğmenlerden birisi var Erhan” dedi, “Senin yardımına gereksinimim var” dedi şunu dedi, “Bunları biraz geriye alabilir miyiz?” dedi. Alışılmış ki alabiliriz. Ne yapacağız kaç tane polisin var dedim “70-80 tane var” dedi. Nerede dedim, “Arka tarafta tamam daha sonrasında şöyleki baktım orada kaç kişi var orada 40 kişi var” dedi, bir dur abi dedim bir hesaplama yapacağım 40-60, 100. Bir sandalye getirir misin? dedim. “Abi sandalye ile ne yapacaksın?” getir dedim, ya getir dedim. daha sonrasında sandalyenin üzerine çıktım herkes beni gördü, “lillahil Fatiha” dedim. Bismillahirrahmanirrahim, herkes Fatiha’yı okudu. —- dedim geriye gerçek bir 100 metre masraf misin? “Okey, Erhan okey”dedi. “Ya Erhan” dedi, “İşte polisler molisler, niçin onları sordun?” Abi dedim onlar B planıydı. A planı dedim, buydu dedim. “Ya hani Malcolm X’in sineması var dedi adam bir işareti ile, tıpkı yaptın” dedi. Abi halkı tanımak bizim kaybettiğimiz şeylerden bir tanesi bu birbirimizi tanımıyoruz. Tanıdığımız vakit epeyce hoş şeyler yapacağımıza inanıyorum Türkiye’deki yaşadığım sürece de benim en büyük özelliğim Ben hala şeyi söylüyorum birbirimizin hakikaten değerini bilmiyoruz biraz daha hani kimi şeyler dünyada yaşanan hadiselerin farkında olsak yani Amerika’daki o hayat şeklinin ne olduğunu bilsek, aileler bölünüyor aileler parçalanıyor uyuşturucu bataklığında olan epeyce beşerler var Amerika’da yani çocukları kaybolmuş aileleri parçalanmış olanlar da var olmayanlar da var Yani kimi vakit bu biçimde 10 saniye TikTok’ta yahut rastgele toplumsal medyada bana gösterilen o imajın ardında diğer şey var yoksa biz hepimiz multi milyoner olurduk. Amerika’da demek ki olunmuyormuş, nasip problemi ya birtakım şeyleri şey yapmak lazım, yaşamak lazım. bunu fazlaca samimi olarak söylüyorum biz her şey değil ben her gencin her arkadaşımın kesinlikle bir hayat deneyimi ortasında gitmesini istiyorum lakin neyi istiyorum? Lütfen, şayet faydalı bir şeyler yap, para tahminen fazlaca değerli değil ben çok varlıklı olan adam da gördüm, yoksul olanda da tıpkı şeyi gördüm. İkisinin de yaptığı seyahatteki sahne, son sahne hepsi birebir hiç değişmedi. O yüzden ne kadar paran olmuş, paran olmamış yani yapacağımız serumu bizim yapacağımız bir Müslüman olarak yapacağımız seremoni, daima tıpkı oldu. Belirli başlıklarda yani belirli konularda her vakit faal olmayı çaba göstermeye ve ben şunu yapmaya fazlaca istedim daima benden daha sonra gelecek olan o arkadaşlara o yolu açtım yani ve bundan da hayli memnunum.
Mutlaka vazife alın her yerde ne olursa olsun benim etkilediğim, insan sayısı yüz binlere vardı hazırlamış olduğum birinci kitapçık bir polisin beni gece vakti durup Mr. Erhan “yes sir” o kitapçığı cebinden çıkardı. “Babam okudu, dedem okudu, amcam okudu.” Okuduğu neydi? Senin inancını bahsetmiş olduğum, bir imam nedir, pir nedir, cihat nedir? Dedi ki bana, “Erhan” dedi “Yeni öğrendim biliyor musun?” dedi. “Evet” dedim kendisinin de bir polis olarak cihat ettiğini o gün öğrendi. Zira medyadan öğrendiğini değil ona hakikat olan bilgiyi aktardım. İşte o yüzden biroldukça emekler verildi inşallah hoş yerleri bulur.
– Son sözlerinizi alabilir miyiz?
Ben Türk olmanın ekmeğini fazlaca yedim zira benim bir tarihim var, kültürüm var ve bunun da kattığı bedel fazlaca fazlaydı. Bunu her arkadaşımızın fazlaca âlâ bilmesini istiyorum, siz hepiniz, tek tek söylüyorum: Çok değerlisiniz ancak çalıştıkça değerlisiniz, okudukça değerlisiniz, hazırlandıkça değerlisiniz. Yani kimi vakit bakıyorum işte abi ne yapıyorsun? ‘oyun oynuyorum’ tamam oyununu oyna bir saat oyna fakat sahiden biraz katkı sun. İngilizceyi epeyce yeterli öğren, bırak öbür bir lisanı daha öğren. Onun lügatiyle öğren, onun kıraatiyle öğren, ben bir yere girdiğim vakit fazlaca rahatlıkla çabucak oraya gidiyorum. Kuveyt’e gittim, beni 10 dakika içerisinde Arap zannettiler. Nasıl? Zira onun külçeşidini biliyorum, onun adetini biliyorum, örf adetini biliyorum, onun lisanını biliyorum kendinizi kesinlikle güzel geliştirmeniz lazım kesinlikle söylüyorum. Hani bugün İngilizce biliyor musun? Rusça öğren, Çince öğren hangi lisanı öğreniyorsan öğren lakin kendini geliştir. Okuldan üniversiteden mezun oldum diplomayı aldın kimi vakit hiç bir işe yaramayabilir lakin fazlaca şey de yarayabilir biroldukça şeye yarayabilir zira sen bir eğitim aldın. Üniversiteyi okuyamadın, git kendine bir teknik öğren, teknik olarak yetiştir. Ülkemiz o kadar hoş şeylere sahne olacak ki ben biraz daha bu bahiste ümitliyim, hayli hoş günlere geleceğiz yalnızca inancımızı garantimizi kaybetmeyelim.
Aynı yıl istekli polis oldu, 2006 yılında ise bakılırsavi resmileşti ve New York Polis Teşkilatının Müslümanlardan Sorumlu Toplum Koordinatörü olarak atandı.
– Erhan Beyefendi, biz sizi ‘New York’ta orta bulucu Türk, Amerikalılar ve Müslümanlar içindeki köprü, New York Polis Teşkilatının zirvedeki 6 isminden biri’ başlıkları ile tanıyoruz. Ancak sizi hiç tanımayanlar için Erhan Yıldırım kimdir? Sizden dinleyelim…
Çok evvelce benim bir çalışma arkadaşım var bunu eklemek istiyorum, “Erhan Türk üzere uyur, Türk üzere gezer, sizin Amerika’daki Türk Büyükelçisi üzere bir büyükelçi edasıyla devamlı Türkiye’yi temsil eden bir kişi” olarak daima söylerdi benim yakın çalışma arkadaşım onu buradan anmak istiyorum. Siddique Wai, yıllar evvel bir daha o denli bir belgeselde kullandı ve beni de hayli keyifli ve onore etmişti. Ben bununla her vakit gurur duydum, hiç bir vakit Türklüğümden, Müslüman kimliğimden, hiç bir vakit bundan ödün vermedim. Benim için epey hoş onur verici bir ömür hayatı oldu. senelerca, Almanya’da doğdum, büyüdüm. Frankfurt kentine yakın bir kasabada ondan sonrasında ortaokul ve liseyi okuyabilmek için, Türkçeyi öğreneyim daha yakın Türk kültürü ile büyüsün diye beni yurt dışına gönderdiler. Türkiye’ye geldim. Üniversite imtihanlarını kazanamayınca Amerika’ya döndüm. Orada hem lisan eğitimi için gittiğim Amerikan ömründe lakin tabi hiç kimse kırmızı halı sermedi. O denli bir vakit geldi ki kimi vakit beş kuruş, beş kuruş kutu kolaları toplayıp, geçim sağlamak için, çöp kamyonlarında çalışan bir dostunuz olarak, hem Amerika’yı tanımak tıpkı vakitte Amerika’da ki o hayat şekline ayak uydurabilmek için. bu biçimde ki popülaritesi olan şeylerden birisi de akaryakıt istasyonlarından birinde çalışmaktı. Bende niçinse bir türlü çalışmak nasip olmadı, akaryakıt istasyonunda çalışmak, fakat onun harici her şeyi yaptım. Yani Çinli süpermarketlerde çalıştım, Çinceyi öğrendim. Yani her insanın bu hayat biçiminde gittiği ülkedeki epey enteresan şeyler olmaz. Ben tahminen dolu dolu yaşadım. Yani Norveçlisiyle tanıştım, Bangladeşlisiyle tanıştım. Her kültürle o New York’un atmosferiyle önemli manada epeyce varlıklı bir kültürün ortasında büyüdüm, bana epeyce şey kattı. Fakat hiç bir vakit kendi kimliğimden, kendi kişiliğimden ödün vermedim. Tahminen plan yapmadım, hayat stilimde bir plan olmadı. Üniversiteye gittim, iki sene okudum. daha sonrasında lisan okuluna gittim bunu yapacağım derken bir baktım ki, kendi etrafımda o atmosferde çalışmam gereken neydi? Otomobil kullanarak çocukları toplamak, mescide getirmek onlara Türkçe öğretmek için uğraşmak, gazetecilik için Amişler’e gidip onlarla mülakat yapmak yani orada bir Türk-Kültür bir mecmuamız vardı orada Fetih Mecmuası diye. Biroldukça ülkeme bu biçimde katkıda bulunacak, ülkeme faydalı olacak, kendimi de tanıtabileceğim, beşerlerle interaktif bir bağlantı içerisinde olabileceğim biroldukca aktiviteye katıldım. Onlardan en değerlisi her insanın de malumudur, Türk günü yürüyüşleri. Bizim Ermeni diasporasında diplomatların vefatından daha sonra Türk günü yürüyüşleri başlıyor Amerika’da ve o yürüyüşlerin ortasında önemli manada faal olarak 1994 Mayıs prestijiyle, faal olarak bakılırsav aldım ve lider yardımcılığına kadar geldim. 1999’da bir sarsıntı oldu Türkiye’de, o zelzele esnasında benim dikkatim çeken bir şey oldu. Sivil toplum örgütlerinin Amerika’da ne kadar değerli olduğu dikkatimi çekti ve bu sivil toplum örgütlerinden, Belediye Lideri ile oradaki diyaloğumuzla dedi ki, “Ne istiyorsanız söyleyin şu anda çabucak yapacağız.” Türkiye içinse sizden ricamız, Türklerin ortasına girin bir arada olalım, oradan bir basın toplantısı düzenledik ve bugünlerde de anacağımız 18 Ağustos zelzele ortasında birinci gün, tahminen benim ortasında yıl dönümü üzere oluyor bugün ve o gün ben birinci kere canlı yayınlarda Türkiye için neler yapılması gerektiğini bu biçimde Amerikan halkına teker teker anlattım. Orada, benim her şeyim orada değişti aslında. Yani interaktif olmam, beşerlerle diyalog içerisinde olmam, yabancıların ne kadar daha sıcak ve sempatik davranması, işte benim haklarımın olduğunu bilmem, bu benim biraz dikkatimi çektiği için interaktif olmaya başladım. Karakollarla devamlı istişare, belediye lider yardımcıları bizi devamlı toplantılarına çağırıyor.
“Yapabileceğimiz bir şey var mı?” diye soruyorlar. Yani 8.5 milyonluk bir New York içerisinde, Türk nüfusu ne kadar az olsa bile, Müslüman toplumu fazlaca fazla ve bu Müslüman toplumun fazlalığından dolayı da haklarımızın neler olduğunu bilmek ya da neleri yapabileceğimi öğrenebilmek hakikaten efsaneydi.
1999 yılından itibaren bir daha bulunduğum yerde ben cenaze firması kurdum zira Amerika’da ki Müslüman toplumunun en değerli gereksinimlerinden birisiydi. Hiç kimsenin bu biçimde, biraz da cüret edemediği, Amerika’yı biz yanlış tanıyoruz. Bunu fazlaca açık ve net söylüyorum. 50 eyalet denildiği vakit, 50 devlet olduğunu anlaması gerekiyor her insanın. Zira her devletin farklı bir kanunu vardır, dünyada da öyledir. Eyaletler de birebir biçimde çalışır. Yani devlet sistemi üzere çalışır, her insanın kendi özel teşkilatı vardır, itfaiye ünitesi vardır. Sıhhat, Ulusal Eğitim her eyalet kendi bölgesinde bir devlet sistemiyle, ahengiyle çalışır Amerika’da. Bunu dikkate alarak cenaze firmasını ilk sefer New York’ta İslami Cenaze Hizmetleri diye kurdum.
– niçin bu cenaze şirketini kurma muhtaçlığı duydunuz?
Şimdi uzun yıllar, olağan cenaze firmasını kurmak niçininden bir tanesi de, Amerika’da vefatlar oluyor, gurbettesiniz, uzun bir ara. Aslında öykünün başlangıç kısmı da hayli yıllar öncesine dayanıyor. örneğin Ahmet Ertegün diye biliyorsunuz, fazlaca büyük bir sanatçı, ünlü üretimci, prodüktör ağabeyimizin babası vefat ettiği vakit 1950 senelerında cenazesi aylar daha sonra Türkiye’ye ulaşıyor. Bu öyküyü de duymuştum bu biçimde, lakin biz göçmenler olarak, Amerika’da yaşayan Türkler olarak, bizim cenazemiz daima bu biçimde yabancı cenaze meskenlerinden, Musevilerin cenaze konutlarından, Hristiyanların cenaze meskenlerinden aracılığı ile kaldırılıyordu. Ben de bunlara şahit oldum, cenazeleri mescitlere geldikçe arkadaşlar, haydi Erhan gel yardım et, bu işi yapalım falan deyince başladım cenaze yıkamaya. Bir sene iki sene tıpkı vakit içinderdı, o yurtta kaldığım vakit içinder, caminin yurdunda.
Hep cenazelerle ilgileniyordum, oranın paklık işleri vs. her şeyi yaptığım için bu cenaze işi de bir, iki, üç, dört, derken elim alıştı. Biraz da bu biçimde işte rahatlıkla yapıyorum. O ortada bir hocam dedi ki, “Ya Erhan bak bu iş özel bir iş, herkes yapamıyor, beceremiyor, sen bunu işte nasıl yapıyorsun?” Birde bu biçimdelar da savaş vaktiydi. Arnavutların, Makedonların, Boşnakların cenazesi yurt dışına gidemiyordu. Çok güç koşullar vardı. Zira o Yugoslavya devleti, esnasında biz o cenazelerin aracılığı ile gönderilmesi gerekiyor lakin büyükelçiler gelemiyor ülkeye, yazıya imza atamıyor, her neyse. Bir, iki, üç, dört derken bu şirketi ben kuracağım dedim. Orada sevdiğim bir arkadaşım vardı, onunla birlikte hazırlıklarımı yaptım, şirketi kurdum. İslami Cenaze Hizmetleri diye Amerika’daki birinci resmi cenaze firmasını kurarak, hem Türk Toplumuna, hem Müslüman toplumuna, tıpkı vakitte kimi vakit Hristiyan Türk toplumuna da hizmet etmek nasip oldu.
– Bu işi yaparken sizi derinden etkileyen bir şey yaşadınız mı?
İnsan hakikaten üzülüyor. Lakin doğal ki ne yaparsanız yapın, bugün burada oturan kişi sizin ailenizde olsa, yaptığın işte beni en hayli yaralayan, etkileyen kendi babam olmuştu. Karaciğer rahatsızlığı geçirdi, uzun bir süre ve o karaciğerden daha sonra uzun bir devir komada kaldı. Hatta Almanya’ya gittiğimde onu görmeye gittim. “Hoca oğlum geldin mi?” dedi bana, geldim dedim. Beni etkileyen tahminen en epey o oldu ancak öldüğü günü hissediyorsun. Yani temmuz dörttü ve o gün hissettim. O gün fazlaca sinirliydim, lakin Allah’tan daima şunu dua ettim, Allah’ım ömrünü artık Allah rahat etsin diyordum. Yeri cennet olsun, tahminen benim için hayatımda en hayli beni üzen olaydı, üzdü demeyeyim de sevindirdi diyeyim ya. Daha hayli sevindirsin. Zira hiç bir evlada nasip olmayan bir şey oldu. Kendi babamın cenazesinin bütün süreçlerini ben yaptım, ben yıkadım, ben kefenledim ve en sonda köye götürdüm, köyde de namazını ben kıldırdım. Tahminen onun da istediği oydu. Latifeyle karışık dedi ki bana, baba vefat edersen ne yapayım senin için dedim. O da dedi ki, “Ya oğlum, beni de mi öldüreceksin?” dedi lakin baba ölümlü dünya hepimiz öleceğiz lakin en azından bana vasiyetini söyle dedim. O da hoş oldu, hoş bir hayat yaşadı, Allah herkese hoş evlat versin ya, o denli diyelim…
Bir gün konuşma olacak öğrencilerle, sahneye babamın fotoğrafını koymuşlar. Ben de görmedim, gerimi döndüm baba konusunda berbatım ben. Herkesi yıkarsın fakat kendi babanı yıkadığın vakit farklı oluyor. Bir de ben çok yalnız yaşadım, o yüzden yani. 25 yıl daima yalnız yaşadım, yalnız büyüdüm. Kimseye muhtaç olmadım Allah’a epey şükür. Allah bana daima güç, kuvvet verdi. Taraf verdi, yani bana.. ben her işimi değerlendirdim yani, hiç bir vakit bu işten kaçacağım üzere bir şey yoktu. Bak her yaptığım işte de, kimi vakit cenazeleri yıkadıktan daha sonra aile kaygısı ki, “Ya Erhan bizi buradan gülerek çıkartıyorsun” sıkıntısı. Yani yapacak bu, bu. İşte o yüzden o sinema sahnesinde siz bir yöneticisiniz, direktörsünüz. Ve sizin bir oyununuz var, sinemanın son sahnesi, son perdesi. Doğumundan vefatına kadar gelmiş bir sahne, sende o son yöneticisin. Seyahati yapıyorsun ve seyahati da yaparken de, diyorsun ki buyur ben sana bu seyahati hoş yaptırayım. O yüzden söylüyorum, yaptığınız her işi hakikaten severek yapın.
– New York Polis Teşkilatı niye size muhtaçlık duydu? misyonunuz neydi?
11 Eylül olduktan daha sonra benim size daha evvel de bahsetmiş olduğum üzere, 1999’dan evvel de benim bir diyaloğum vardı. 11 Eylül olduktan daha sonra, buradaki en büyük sıkıntılardan bir tanesi, sağlam beşerler arıyorlar. Karakollara gidilip ivedilikle müdahale edilmesi gerekiyor, olayları yanlış anlıyorlar.Şimdi bir Müslüman namaz kılıyor, namazı niye kıldığını bilmeyen polisler çabucak tutuklama yapıyor. Ya da caminin ortasında imam namaz kılarken gayri ihtiyari gidip imamı tutukluyorlar. Başörtüsü takan bayanın başörtüsünü çekip, nefret hatası. Biliyorsunuz en büyük hatadır, ve başörtüsüne dokunmakta önemli cürümdür. Asla ve asla kimsenin şahsi haklarını, özgürlük alanı kısıtlanamaz. Tabi olaylar hadiseler gelişince biz de tabi 11 Eylül’de bir taraf idik. Bu taraflardan bir tanesi de, bu işi yapanların terörist olduğunu, bizimle muhakkak mukayese bile edilmemesi gerekir. Yani İslam’la terörün yan yana gelmemesi için savaş verdik, ve onda da hayli başarılı olduk.
O günü epey âlâ hatırlıyorum zira o saatlerde ben birebir bölgeye gidip, evrak yapmak için yola çıkacaktım. Hadisenin olduğu an bir daha dediğim üzere her vakitte söylüyorum, sinema sahnesi tam yakınındasınız o binaların, o eski imgelerimiz de var. Canlı yayınlara fazlaca çıktık Türkiye’de o günlerde, bilgi veriyoruz. Kimler vefat etti, kimler öldü? Ne oluyor, ne bitiyor, Türk vatandaşı var mı içeride? Orada Türk arkadaşlarımız çalışıyordu, binanın üst katlarında, işte markette. Stark market dediğimiz borsada çalışan arkadaşlarımız vardı. Hadise nitekim faciaydı. Tabi, aylarca o ceset kokuları. Benim en az 10-15 tane cenazesi oradan vefat eden, aylar daha sonra kesimleri bulduğumuz insanların cesetlerini gömdük. Hatta ben aileler ruhsal olarak rahat olsunlar diye, örneğin bir kişinin kolu bulundu. Onu büyük bir tabuta koyup gömdüm, yalnızca aile küçük bir tabutla görmesin, küçük bir tahta kesimi ile görmesin diye. Onu büyük bir tabuta koyup ruhsal olarak onları rahatlatmak için aileyi rahatlatmak için o denli bir seremoniler düzenledim. 11 Eylül’den daha sonra en büyük özelliklerden bir tanesi interaktif olduk işte polisler, emniyet vazifeleri, FBI dediğimiz iç istihbarat ünitesi. Biliyorsunuz Amerika’da iki tane ünite var. Bunların birden fazla bilgi eksikliği kimi şeyleri biliyorlar, birtakım şeyleri bilmiyorlar. Lakin burada kıymetli olan halk ve halkın kanunu ve kanunlarda eşitliği. O yüzden New York Belediyesi ve Emniyet Müdürlüğü benim yakinen çalışmalarımı görmeye başladılar ve ben her karakola bütün devriyelere küçük küçük brifingler veriyordum. örneğin devriye gezmeden 15 dakika evvel, çeşide çıkmadan evvel sizin bölgede iki tane cami var, falanca mescidi şu camii gidin lütfen ziyaret edin burada ki imamın ismi şudur, deyip. Yani düşünün 250 tane camii var New York’ta, 76 tane karakol var. Ben kendi bölgemde ki bütün karakolları, konutları, mescitlerin ayrıntılarını verip orada ki köprüyü kurmaya başladım. Ve beşerler yani Müslüman halk devamlı kapılarını kapatıp kimselerle görüşmek istemedikleri için onlara zorla kapılarını açtırdım. Dedim ki “Açın kapınızı polisler girecek, mescide girdikleri vakit ayakkabılarını çıkaracaklar, sizinle oturacaklar, namaz esnasında bakılırsacekler namaz esnasında ne yapıyorsunuz burada” diye. Zira bu algıyı kırmamız gerekiyordu, o denli de oldu tam 2006 da New York Times’ın benimle ilgili, temalı bir yazısı oldu. Bu yazıyı tamamladıktan bir hafta daha sonra Emniyet Müdürü ve Bloomberg, Michael Bloomberg eski New York Belediye Lideri, “Erhan’ı bir çağıralım” dediler. İşte bu biçimde benim emniyet ömrüm başladı. 6 sene devamlı emniyet içerisinde bir daha orada yetkiliyim, kartlarım var, polis kimliklerim var lakin bu sefer resmi olarak girmeye başladım. İşte bu biçimde Emniyet Müdürüne en yakın alt dediğimiz emniyet müdürlüğünün bütün New York’taki temsilcilerin başındaki 6 grup. Haftalık brifing veren, haftalık konuşma yapan, hazırlık yapan, rapor sunan. Benim de ilgi alanım, pozisyon Müslümanlarla ilgiliydi ki ve bu bütün, diyelim ki 800.000 Müslüman mı yaşıyor New York’ta? Her etnik kümeye, benim bir özelliğim vardı hiç bir vakit nasıl düşündüğü, nasıl inandığı beni epeyce fazla ilgilendirmiyordu, hani farklı mezheplerimiz var, farklı inanç şekillerimiz var. Mümkün olduğu kadarıyla ortak noktam daima buradaki hayat biçimlerini, yani Amerika’da ki yaşadıkları hayat kalitesini yüksek tutmak.
– New York’ta Müslümanlar için nelerin değişmesine vesile oldunuz?
Polislere ne anlattığıma en evvel gelmek istiyorum, zira polislere anlattığımız hususların başlıkları hiç bir biçimde benim şahsi ayrıntılarım değil. Külliyen Kuran-ı Kerim’de geçen kimi ayetlerle, oradaki hocalarımızın hazırladığı bir kitapçık hazırlattık ve bu kitapçığın ortasında Hazreti İsa hakkındaki fikirlerimiz, hayvan hakları, insan hakları, komşu hakları, bizim bir Müslüman olarak nelere inandığımızı gösterebilmek için küçük kitapçıklar hazırladım ve ben her akademiden mezun olan polislere toplu olarak, 800 kişilik bir konferans verildi. Benim alanım 40 dakika ve ben 40 dakika orada biz Müslümanlar bunlara inanıyoruz, namaz kılıyoruz. kimi vakit otomobilin önünde, kaputun önünde işte, namaz kılarken gördüğünüz bir Müslüman rastgele bir hazırlık içerisinde değil, yalnızca ibadeti gereği beş vakitten birini geçirmemek için namaz kılıyor.
Onu yapacaktır diyerek, işte kesinlikle bir Müslümanın meskenine girdiğiniz vakit şayet ki bayan farz-ı misal, kapıyı tam açtı baktı ki polis var, çabucak kapıyı kapatınca, bu demek değildir ki size karşı bir şey hazırlıyor. Kocası geleceğini düşünerek başı açık tahminen yakalandı, başını kapatması için bir vakit müddet verin, heyecan yapmayın, sinirlenmeyin. Yani polislerin Müslümanlarla o anda ki interaktifliğini, zira kimi vakit de Hintlilerin girdikleri türban biçiminde ki kıyafetini Müslüman kıyafetiyle kıyaslayıp da Hintlilere de atak oldu. İşte o yüzden biz yalnızca Müslümanlıktan da fazla tüm başka toplum, göçmenlerle birlikte biroldukça konferanslar düzenledik. İşte ben 2006’dan daha sonra atamam yapılıp akademiye gittim,bir akademimiz var. Orada size emniyetin bütün sistemini öğretiyorlar. daha sonra beni de alıp emniyet müdürünün Müslümanlardan sorumlu toplum koordinatörü olarak, teğmen olarak sivil teğmen olarak başladığım vakit, doğal ki rozetini veriyor, arabanı veriyor, ceketini veriyor, “Hadi Erhan güç sende” diyor. Bütün New York’taki Müslüman kümelerin uyumunu yapıyorsunuz. Sokakta size karşı bir gayret olduğu vakit oraya müdahale ediyorsunuz. İşte her türlü aktivite, size raporlar geliyor. İşte Erhan bu bahiste ne düşünüyorsun, bu hususta ne alım var?
Bazı hakları elde etmeye başlıyorsunuz, anlatarak elde ediyorsun. örneğin uzun yıllardır süren bir kanun vardı, Ramazan ile Kurban Bayramını resmi tatil ilan edilmesi, birinci günü. Yani düşünün ki, Türkiye’de yaşıyorsunuz Hristiyan tatili resmi tatil ilan edilecek. Bu New York’ta gerçekleştirildi. Resmi tatil ilan edildi, zira uzun bir müddetçti. Belediye lideri gelince kanunu onayladı. Başörtüsü ile polis olma hakkı, bir insanın kendi özgür hakkı nedir? İbadetini her biçimde, her daim yapabilmek. Amerika’da biliyorsunuz, aslına bakarsan anayasal haklardan bir tanesi, din özgürlüğüdür. Ve bunu da size çalıştığınız ortamda diyelim ki, nasıl ki kravat polise takılmaz, biliyorsunuz kilitlidir, bir arbede esnasında boynunda çektiği vakit boğulma yaşamaması için. İşte sakal bırakmak, gençlerin, genç Müslüman çocukların, polislerin sakallarını bırakırken belirli bir inç dediğimiz, onun bir oranı var zira gaz maskesini taktığı vakit ortada nefes alabilmesi için bir düzenleme getirildi. Genç Müslüman arkadaşlarımız sakallarını bırakma bahtı elde etti. Başörtüsünü takmak isteyen genç kardeşlerimiz, başörtüsünü takarak işlerini yaptılar. Yani bu Amerika’da fazlaca özgürce, epeyce rahatlıkla hiç kimsenin kimseye şey yapmadan, özgürce yapılan bir şey. Ve bunu da elde etmek ortasında bizim en büyük çalışmalarımızdan bir tanesi belediye liderini aşikâr vakit aralıklarla mescitlerde büyük toplantılar düzenleyerek, “Erhan ne yapmamız gerekiyor?” birinci olarak bana birinci görüşmede sordu, ben de güzelce bir planı yapmıştım. Kendisine bölge bölge, bütün. örneğin Brooklyn bölgesine gidiyoruz, Queens bölgesine gidiyoruz, Staten Island’a da gidiyoruz. Bu bölgeler, beş bölgedir New York’ta, bu bölgelerdeki mescitlerin içine bütün Müslümanları toplayarak liderle, emniyet müdürü ile halkı, Müslüman halkını birleştirdim. Bu fazlaca birinciydi, zira Amerika’da 1986 vakit içinderında “broken mırrors” dediğimiz kırık camlar kıssası vardır. İşte bir polis bir caminin içine giriyor, Amerika’da New York’ta öldürülüyor. Bu öyküyü bildikleri için polislerin her vakit bir şeyi vardır, antipatisi vardı ya da biraz da gerginlerdi mescide girmemek için, ben bunu emniyet müdürlüğü ile çözdüm. Fakat emniyet müdürüm şunu yaptı, hiç bir vakit oraya giderken öteki bir karakoldan otomobil istemedi, fazlaca sivil olarak olağan kendi aracıyla, takımıyla geldi sakince, gösteri yapmadan içeriye girdik. Oradan hiç bir müdür, müdür yardımcısı yok, ben varım o var, birde not alacak arkadaşımız var. Hepimiz halkla görüştük, birinci toplantıyı hatırlıyorum biraz farklı olsun istedim, ve algıyı kırmak istiyordum. Dedi ki “Erhan heyecanlı mısın”dedi, hiç heyecanlı değilim dedim. Ancak dedim, gör dedim sen toplantıyı gör dedim. Bende ön tarafa bütün ülkelerden Müslümanları bulup ön tarafa oturtturdum. Başladım dedim ki, komiserim bu Porto Rikolu Müslüman, bu dedim İrlandalı Müslüman dedim, “Nasıl yani?” dedi. “Yes” dedi. “Benim adım Adam Caroll” dedi. Dedim ki bu Endonezyalı Müslüman, dedim ki bu Çinli Müslüman dedim, dedi ki “Yok be” dedi, “Uygur Türkleri mi?” dedi. Yok dedim, Çinli dedim. “Allah Allah” dedi. “Ya Erhan, biz hesabı yanlış yapıyormuşuz hep” dedi. Motamot o denli dedim, işte bunlar da Müslüman. Yani Müslümanlık kimliğinin asla bir etnik kümeye ilişkin olmadığını ve her insanın bir inancı olduğunu işte bu İrlanda’da olabilir, Norveç’te de olabilir, İskoç’ta olabilir İngiliz de olabilir, Alman da olabilir deyince, lider emniyet müdürü biraz daha şeydi bu biçimde, babacandı. İrlanda asıllıydı. daima biz bu muhabbet yapardık, biz size hayli yardım ettik falan derdim Türkler olarak, “Tamam Erhan, Tamam Erhan, gemi gönderdiniz bize” diye daima bu biçimde konuşurduk. O birinci görüşmeden daha sonra 50-60 tane daha toplantı yaptık ve o senkronizeyi oluşturduk.
Bunun sayesiyle ne oldu biliyor musunuz? 100 Tane içeride saymakta kuvvetlik çektiğimiz Müslümanım diyebilecek, cüret edebilecek arkadaşlarımızdan şu anda 1500 tane polis var, New York Polis Teşkilatının ortasında. Ve derneğe üye olduğunuzu söylüyorsunuz, ben bu derneğe üyeyim diyorsunuz. Bu da New York Emniyet Müdürlüğüne bağlı resmi bir dernek. İsmi da Müslüman polis derneği. Onun yanında diğer bir Türk derneğimiz daha oldu. Yani bizi arkadaşlarla birlikte kurduk. Orada bir Ahmet diye bir arkadaşım vardı, dedektif. O birinci kurmuş fakat pek bu biçimde aktif değildi, bende tabi yeni yanına geçince onunla birlikte üyesiydim onun. Ben tabi biraz da şey rolündeydim, illa ben buradayım rolünde değildim, illa kimi vakit sizin de programınıza uygundur. Kimi şeyler bâtın ve gizlidir, birtakım gizli kahramanlar vardır. Lakin ben o işi bu işi bitireyim de, kıymetli olan benim orda ismim geçmiş, geçmemiş değil. Ancak ben bir daha sokayım bizim derneğimizi onaylamanız gerekiyor, onaylamanız gerekiyor 40 kez söylemiş olduğin vakit fazlaca meşhurdur onaylanıyor. Ramazan’da iftar yemeği düzenlememiz belediyelerde iftar yemeği düzenleniyor. Bütün algıyı algoritmayı kırdık olağan ki, insan birinci Brooklyn Belediyesinde iftar yemeği düzenliyorum. Herkesi toplamışız, şu an ki Belediye Lideri Eric Adams, bu biçimde yok öteki bir belediye liderimiz var. Belediye liderimiz dedi ki “Erhan nasıl bir şey yapacağız?” dedim ki sen bana bırak dedim. O gün 3 tane kadro elbise almıştım üçü de terden, terlemişim zira bulaşıkları yıkadım arkadaşlarla, masayı hazırladım, kağıt kapak çatal falan kullanmadım, yalnızca Müslümanlar belediye binasında epeyce hoş bir iftar yemeği yaptılar. Seneye tekrar yapsınlar diye. Sadece o algıyı kırmak için her şey elegance sağ soldaki Türk arkadaşlarımız, Türk restorana sahiplerimiz, “Erhan ben çatal kaşığı veriyorum” “abi sen pilavı pişir, sen yoğurdu yap, mescitten çorba yapalım”, Levent abim vardı abi sen Cola Turka gönder bu biçimde hayli meşhurdu. Cola Turka gönder, sen lokum gönder, sen baklava gönder. Zira Amerika’da yemek yaparken, buradakilerden biraz farklı, belediye yemek masrafını karşılamaz. Külliyen kendin yaparsın, o sana alan verir, sen kendin yaparsın. O yüzden biz sponsorlarımızda New York belediyesinde Brooklyn Belediyesinde başladıktan daha sonra başka belediye liderleri şu an hala devam eder bir sistem ve her gün her gece, geçen gün arkadaşım bana fazlaca hoş bir bildiri attı akademiden New York Polis Akademisinden mezun olan, takımı gönderiyor, içeride de beyaz başörtülü bir kız arkadaşımız var. Başörtüsünü takmış yemin merasiminde orada, sahne aldığı vakit, “Erhan bu senin eserin” diye, “Çok uğraş ettik, hayli çalıştık” dedi. “Bu senin başarın” dedi. Yani insan, ben daima söylüyorum, yani hayatımız bu biçimde, bir müddetçte gidiyorsun fakat iz bırakmak fazlaca değerli. Yani bir şeyler yaptığınız vakit epeyce samimi yapmamız lazım, inançla yapmamız lazım, kalple yapmamız lazım. Ben hiç bir vakit gücenmedim çekinmedim, yani orada çalışıyorum diye. Ben sadece emniyet müdürü, öbür bir mescide gelecek, o mescide bir hafta evvelde paklık yaptım. Birkaç kişi yanıma alacağım kimsenin vakti yok ben akşamları gidip caminin ne gerekiyorsa paklığını yapıp adamlar paklık yapmak istemiyorlar bizim elemanımız yok, tamam fazlaca hoş emniyet müdürüne dediler biliyor musun? Gelecek ay tekrar gelir misin dedi, dedi niye? Vallahi Erhan dedi tertemiz yapıyor dedi, yani o yüzden, daha sonra dedi ki “Erhan niçin paklık yaptın?” dedi, pis olmasın, hani pak gözüksün diye. Doğal bir gün Türk Mescidi’ne gelince dedi ki, “Erhan seni artık daha âlâ anladım, hani daha sistemli daha tertipli daha düzgünsünüz” diye, yani kusurlar şeydir lakin ben her insanın kusurunu, ayıbını örtmek için orada her vakit çaba gösterdim.
Biz yaşadığımız ülkede kesinlikle katkı vermek mecburiyetindeyiz, baskıyı verdiğin vakit aslına bakarsanız farklılığı orada yaratıyorsun. Bugün ben buraya geldim Türkiye’ye taşındıktan daha sonra, ardımdan beni hoş yad etmeleri, ben o katkıyı verdiğim için. Zira ben o katkıyı verdiğim için o arkadaşlar artık hala ileti atıyorlar, geçen gün bir belediye lideri New York’u gezerken durdurmuşlar, demişler ki; “Nereden sen, Türk müsün?” demişler, “Evet nereden tanıyorsun” demiş, “Erhan’ı tanıyor musun?” demişler. O da demiş ki “Ya tanıyorum” yani, o gurur verici bir şey zira biz bunu yaşayarak yaptık. İçtenlikle yaptık yani o yüzden ben de bunu her vakit herkese söylüyorum ancak kimi vakit Amerika’da daha hayli Türk oluyoruz.
Bir imam öldü bunu da anlatmak istiyorum zira fazlaca enteresan bir öykü imamın cenazesi kaldırılmadı o hali yüzlerce binlerce insan toplanmış o esnada yaşanan Hadise’nin etrafında olduğu için herkes polisler de reaksiyon büyümesin diye ne yapacağını bilmiyor ve oradalar, ben orada ivedilikle işte çağrıldım. Dedim oradan birine baktım ki “Bizim teğmenlerden birisi var Erhan” dedi, “Senin yardımına gereksinimim var” dedi şunu dedi, “Bunları biraz geriye alabilir miyiz?” dedi. Alışılmış ki alabiliriz. Ne yapacağız kaç tane polisin var dedim “70-80 tane var” dedi. Nerede dedim, “Arka tarafta tamam daha sonrasında şöyleki baktım orada kaç kişi var orada 40 kişi var” dedi, bir dur abi dedim bir hesaplama yapacağım 40-60, 100. Bir sandalye getirir misin? dedim. “Abi sandalye ile ne yapacaksın?” getir dedim, ya getir dedim. daha sonrasında sandalyenin üzerine çıktım herkes beni gördü, “lillahil Fatiha” dedim. Bismillahirrahmanirrahim, herkes Fatiha’yı okudu. —- dedim geriye gerçek bir 100 metre masraf misin? “Okey, Erhan okey”dedi. “Ya Erhan” dedi, “İşte polisler molisler, niçin onları sordun?” Abi dedim onlar B planıydı. A planı dedim, buydu dedim. “Ya hani Malcolm X’in sineması var dedi adam bir işareti ile, tıpkı yaptın” dedi. Abi halkı tanımak bizim kaybettiğimiz şeylerden bir tanesi bu birbirimizi tanımıyoruz. Tanıdığımız vakit epeyce hoş şeyler yapacağımıza inanıyorum Türkiye’deki yaşadığım sürece de benim en büyük özelliğim Ben hala şeyi söylüyorum birbirimizin hakikaten değerini bilmiyoruz biraz daha hani kimi şeyler dünyada yaşanan hadiselerin farkında olsak yani Amerika’daki o hayat şeklinin ne olduğunu bilsek, aileler bölünüyor aileler parçalanıyor uyuşturucu bataklığında olan epeyce beşerler var Amerika’da yani çocukları kaybolmuş aileleri parçalanmış olanlar da var olmayanlar da var Yani kimi vakit bu biçimde 10 saniye TikTok’ta yahut rastgele toplumsal medyada bana gösterilen o imajın ardında diğer şey var yoksa biz hepimiz multi milyoner olurduk. Amerika’da demek ki olunmuyormuş, nasip problemi ya birtakım şeyleri şey yapmak lazım, yaşamak lazım. bunu fazlaca samimi olarak söylüyorum biz her şey değil ben her gencin her arkadaşımın kesinlikle bir hayat deneyimi ortasında gitmesini istiyorum lakin neyi istiyorum? Lütfen, şayet faydalı bir şeyler yap, para tahminen fazlaca değerli değil ben çok varlıklı olan adam da gördüm, yoksul olanda da tıpkı şeyi gördüm. İkisinin de yaptığı seyahatteki sahne, son sahne hepsi birebir hiç değişmedi. O yüzden ne kadar paran olmuş, paran olmamış yani yapacağımız serumu bizim yapacağımız bir Müslüman olarak yapacağımız seremoni, daima tıpkı oldu. Belirli başlıklarda yani belirli konularda her vakit faal olmayı çaba göstermeye ve ben şunu yapmaya fazlaca istedim daima benden daha sonra gelecek olan o arkadaşlara o yolu açtım yani ve bundan da hayli memnunum.
Mutlaka vazife alın her yerde ne olursa olsun benim etkilediğim, insan sayısı yüz binlere vardı hazırlamış olduğum birinci kitapçık bir polisin beni gece vakti durup Mr. Erhan “yes sir” o kitapçığı cebinden çıkardı. “Babam okudu, dedem okudu, amcam okudu.” Okuduğu neydi? Senin inancını bahsetmiş olduğum, bir imam nedir, pir nedir, cihat nedir? Dedi ki bana, “Erhan” dedi “Yeni öğrendim biliyor musun?” dedi. “Evet” dedim kendisinin de bir polis olarak cihat ettiğini o gün öğrendi. Zira medyadan öğrendiğini değil ona hakikat olan bilgiyi aktardım. İşte o yüzden biroldukça emekler verildi inşallah hoş yerleri bulur.
– Son sözlerinizi alabilir miyiz?
Ben Türk olmanın ekmeğini fazlaca yedim zira benim bir tarihim var, kültürüm var ve bunun da kattığı bedel fazlaca fazlaydı. Bunu her arkadaşımızın fazlaca âlâ bilmesini istiyorum, siz hepiniz, tek tek söylüyorum: Çok değerlisiniz ancak çalıştıkça değerlisiniz, okudukça değerlisiniz, hazırlandıkça değerlisiniz. Yani kimi vakit bakıyorum işte abi ne yapıyorsun? ‘oyun oynuyorum’ tamam oyununu oyna bir saat oyna fakat sahiden biraz katkı sun. İngilizceyi epeyce yeterli öğren, bırak öbür bir lisanı daha öğren. Onun lügatiyle öğren, onun kıraatiyle öğren, ben bir yere girdiğim vakit fazlaca rahatlıkla çabucak oraya gidiyorum. Kuveyt’e gittim, beni 10 dakika içerisinde Arap zannettiler. Nasıl? Zira onun külçeşidini biliyorum, onun adetini biliyorum, örf adetini biliyorum, onun lisanını biliyorum kendinizi kesinlikle güzel geliştirmeniz lazım kesinlikle söylüyorum. Hani bugün İngilizce biliyor musun? Rusça öğren, Çince öğren hangi lisanı öğreniyorsan öğren lakin kendini geliştir. Okuldan üniversiteden mezun oldum diplomayı aldın kimi vakit hiç bir işe yaramayabilir lakin fazlaca şey de yarayabilir biroldukça şeye yarayabilir zira sen bir eğitim aldın. Üniversiteyi okuyamadın, git kendine bir teknik öğren, teknik olarak yetiştir. Ülkemiz o kadar hoş şeylere sahne olacak ki ben biraz daha bu bahiste ümitliyim, hayli hoş günlere geleceğiz yalnızca inancımızı garantimizi kaybetmeyelim.