Tuzlu lezzetler

JoKeR

Active member
Tuz, birçok vakit sakıncalı üç beyaz ortasında listelense de, tarih boyunca insan hayatında pek kıymetli bir yer tutmuştur. Yediğimiz birfazlaca besinin içerisinde tuzu oluşturan sodyum, potasyum elementleri bulunur ve bunlar bedenimizde suyun tutulmasını sağlar. ötürüsıyla şayet doğal besleniyorsanız, yemeklere fazladan tuz eklemek birçok vakit gerekli olmaz. Ancak tuz, bundan fazlaca daha fazlasıdır.

TÜRKLER İÇİN KUTSAL

Eski çağlarda beşerler, kayalardan, göllerden elde ettikleri tuzu deriyi kurutmakta ve besinleri saklamakta kullanırlardı. Tuz ek edilen besinin bozulmadığını görmek, bilhassa taze meyve zerzevatın bahardakinden çok daha az bulunduğu kış aylarında beslenmenin sırrı oldu. Hele bu göçer kavimler için hayli daha hayati bir sıkıntıydı. Bu yüzdendir ki Türkler için tuz, üzerine yemin edilecek, hakkı gözetilecek kadar değerli bir şeydir. Eski Türk destanlarında uygun bir önderin özellikleri sayılırken, “tuzu ve ekmeği bol veren” olduğu da belirtilir.

PEK ÇOK YİYECEK TUZDA KURUTULUR

Tuzun değerini gösterir öbür bir işaret te, kimi eski Türk bayramlarında pehrizi yapılan iki şeyden biri olmasıdır. Hakikaten Türkler üzere pek hayli uygarlık ta tuzu kullanarak eti, balığı, zerzevatları kurutmuşlar, süt mamüllerini, uzun müddet saklanabilir hale getirmeyi başarmışlar, hatta salamurayı ve akabinde turşuyu icad etmişlerdir. Milattan evvelki çağlarda Mısır Uygarlığına ilişkin mezarlarda tuzlanmış et ve balık bulunmuş, eski uzak doğu uygarlıkları ticaretini yapmış, Roma tuz için vergi almıştır. Roma geleneklerine bakılırsa tuz, düzgün niyet ve mutabakat sembolüydü. Sofrada tuzun olmaması düşmanlık tabiri olarak algılanıyordu. Hatta 20. Yüzyıla kadar kimi ülkelerde emekçiler ve askerler maaşlarını tuz olarak alırlardı. Bugün bile sumo güreşçileri güzellik getirmesi niyetiyle ringe tuz serpmeden güreşmezler. Ve dünya tarihinde tuz uğruna yapılmış savaşlar vardır. Sanırım bütün bu örnekler, insanlık için tuzun ne kadar değerli bir şey olduğunu açıkça gösteriyor.

Ülkemiz, tuz kaynakları açısından çok güçlü. Tuz gölü, Seyfe Gölü, Palas Gölü’nden , Çankırı’da kayalardan ve İzmir’de denizden elde edilen kristal tuzlara ek olarak, artık Delice’nin sıvı tuzu da sofralarımıza geliyor. Ayrıyeten farklı tuz formülasyonlarıyla kemoterapinin yan tesirlerini yok etmeyi amaçlayan çeşitli çalışmalar yapılıyor ve sonuçlar çok başarılı.

Gelin bu hafta hayatımızda epey kıymetli yer tutan tuz ile pişirilen yemeklerden birkaç örneğe bakalım. Sağlıklı, keyifli pazarlar dilerim.

Uygur Adabı Tuzda Tavuk

MATERYALLER


1 organik küçük tavuk

1 çay kaşığı tuz

2 kg iri tuz

1/2 yemek kaşığı iri çekilmiş zencefil

1/2 yemek kaşığı zerdeçal

YAPILIŞI

Temizlenmiş tavuğu yeterlice yıkayalım, tuz, zerdeçal ve zencefili içine dışına sürüp yarım saat buzdolabında dinlendirelim. Tuzu tavada 10 dakika çevirerek ısıtalım. Tavuğu bir pişirme kağıdına düzgünce sararak paketleyelim. Bir döküm tencerenin içini tuzla bir parmak kadar kaplayalım. Tavuğu yerleştirip üzerini yeniden tuz koyarak örtelim. Kısık ateşte 40 dakika pişirelim. Ocağı kapatıp 40 dakika daha bekleyelim. Akabinde tavuğu çıkartalım, paketi açıp servise alalım. Afiyet olsun.



Tuzda Zerzevat

MATERYALLER


2 patates

2 kırmızı pancar

3 su bardağı deniz tuzu

3 yumurta akı

Zerdeçal

Bir fincan zeytinyağı

Kekik, karabiber

YAPILIŞI

Pancarı, patatesi yeterlice yıkayalım, bir kürdanla birkaç delik açalım, kabuğu üzerine ıslakken zerdeçalı sürelim. Yumurta aklarını güzelce tuz ile çırpıp patates ve pancarları kaplayalım. Fırını 200 derecenin üzerinde ısıtıp 200 dereceye sabitleyelim. 200 derecede ısıtılmış fırında 20 dakika pişirelim. Fırını kapatıp 20 dakika daha bekletelim. Zerzevatları tuzdan çıkartalım, doğrayalım. Zeytinyağı, kekik, karabiber serpip servise alalım. Afiyet olsun.
 
Üst