JoKeR
Active member
El emeği göz parıltısı dantel bir masa örtüsü göze çarpıyor standın girişinde. Çocukluk günlerimin yemek masasından ışınlanıp buraya gelmiş güya. Peter Hristoff “Büyükannemin büyükannesinden kalmış” diyor örtü için. Memento İstanbul: Hristoff Aile Arşivi standı Yapı Kredi Kültür Sanat’ın üç farklı salonunda Balkanlar’dan İstanbul’a, İstanbul’dan ABD’ye göç eden üç nesil Hristoff ailesinin kıssasını anlatıyor. Stant dede baba oğul üzerinden üç farklı devri kentler, sanat etrafı ve aile bağları üzerinden ele alıyor.
Dimiter Hristoff
1920’lerden 2020’lere uzanan eşyaların, mektupların, fotoğrafların kıssası yalnızca bir ailenin üç jenerasyon kıssasını değil beraberinde İstanbul’un dünle bugününü de gözler önüne seriyor. Tıpkı standın girişindeki masa örtüsü üzere bizde kentten şehire geziyor, jenerasyondan jenerasyona yazılmış mektupları okuyor, kıssayı standın küratörleri Elif Erdoğan, Yeşim Demir Pröhl ve Peter Hristoff’tan dinliyoruz.
Aliye Berger ile seyahat, 1963 baharı. Foto: Dimiter Hristoff
Memento İstanbul hatırlama ve hatırlatma teması etrafında şekillenmiş bir stant. Bir Bulgar ailenin üç nesil kıssasını eşyalar, mektuplar, fotoğraflar, düğün davetiyeleri ve örtüler üzere şahsi eşyalar üzerinden anlatırken hem de İstanbul’un geçmişteki sosyo-kültürel ve günlük hayatı hakkına da ayna tutuyor.
BİR GÖÇ ÖYKÜSÜ
Kentler, beşerler, sokaklar derken bir epey kayıt ve evrak beş yaşında ailesiyle birlikte İstanbul’dan ABD’ye göç etmiş sanatçı Peter Hristoff’un flu bir hafızayla yaptığı seyahati anlatıyor. Sanatçı hafızasındaki bu bölük pörçük anıları ve yadigarları İstanbul’un bugünkü kıssasıyla birleştirmeye çalışmış.Bugün 65 yaşında olan Peter Hristoff beş yaşındayken üç jenerasyon yaşadıkları İstanbul’dan ABD’ye göç ettiklerini anlatıyor. Standın öyküsü ise büyük dedesinin Selanik’ten Sofya’ya göç ettiği 1920’lere kadar uzanıyor.
Peter Hristoff, İsimsiz, 2005, Pirinç kâğıdı üzerine ka rışık teknik, Ömer M. Koç Koleksiyonu
Peter Hristoff “Ailem Selanik’ten Sofya’ya Sofya’dan İstanbul’a buradan ABD’ye göç etmiş. Bu bir göç öyküsü ve ben bu kıssayı anlatmak, beş yaşıma kadar büyüdüğüm kültürü anlamak ve anlatmak için buradayım “ diyerek standın çıkış noktasına dikkat çekiyor. Savaş senelerında anne babasını kaybeden büyük dede Selanik’in bir köyünde 15 yaşına kadar bir çiftçi ailenin yanında isimsiz olarak büyür. 15 yaşına gelince kendine Dimitri Hristoff ismini vererek yeni bir kimlikle hayata başlar. Dimitri Hristoff savaş senelerında Sofya’ya sarfiyat ve burada evlenir. Oğlu dünyaya gelir lakin savaşta birinci eşini kaybeder. Akabinde da bir daha savaşta eşini kaybetmiş üç çocucuğula dul kalmış kentin varlıklı bir ailesinin kızıyla ikinci evliliğini yapar. Birinci eşinden olan oğlu Peter Hristoff Sofya’da akademide okurken siyasi olaylara karışır. Babası başına bir şey gelir endişesiyle oğlunu İstanbul’a gönderir. Ailenin İstanbul’a uzanan öyküsü de bu biçimdece başlar. Peter Hristoff babasının ikinci eşinin kızıyla evlenir ve İstanbul’a yerleşmeye karar verir, tekrar geri dönmez. Burada bir oğulları olur ve onu İstanbul’da büyütürler. O da babası üzere hoş sanatlarda eğitim görür, Babası üzere fotoğrafçılığa ilgi gösterir. bununla birlikte İstanbul’da birinci naylon çorap üreten fabrikayı bir daha bu aile 1957 yılında açar. Sanatçı Peter Hristoff İstanbul’a göç eden bir dedenin ve İstanbul›da büyüyen bir babanın üçüncü jenerasyon evladı olarak İstanbul›da doğar. Lakin çabucak hemen beş yaşındayken ailesi Los Angeles’a göç eder. Bu yüzden Hristoff’un sergiyi gezerken anlattıklarına nazaran İstanbul demek konuttaki anılar demek daha epey.
Kiril, Maria, Beki ve arkadaşları at arabası üzerinde pikniğe masraf ken, yaklaşık 1938, Moda
Bir de bu anıların izini sürerek sık sık geldiği İstanbul’da dinlediği anılar, adresler, beşerler demek. Stantla eş vakitli olarak çıkan Memento İstanbul isimli katalog kitapta yer alan iki farklı yazısında bunu detaylı olarak anlatıyor okurlarına. Annesinin özel günlerde çıkardığı siyah kutu, kutunun ortasındaki mücevherler ve bu mücevherlerin alındığı Kapalı Çarşı’daki son Bulgar kuyumcusu Boris Penço’yu her ziyaretinde aldığı hediyeler… Selanik’ten Sofya’ya oradan İstanbul’a ve Los Angeles’a uzanan aile öyküsünün ortasında farklı devirlerde tıpkı zamandadenin tıpkı vakitte babanın çektiği fotoğraflar ise sergiyi gezenleri İstanbul’un farklı semtlerine hakikat bir seyahate çıkarıyor.
Bedri Rahmi Eyüboğlu, nİsimsiz , Tarihi bilinmiyor, Kâğıt üzerine guaj, OADA Koleksiyonu
SANATÇI DOSTLARI
7 Ağustos’a kadar açık kalacak olan Memento İstanbul: Hristoff Aile Arşivi” standı üç kuşak sanatçı bir ailenin biriktirdiği fotoğraflar, fotoğraflar, ve nesnelerden ilhamla ortaya çıkmış. Standın birinci katında arşiv gereçleri eşliğinde Hristoff ailesinin öyküsü ve dostları olan sanatkarların yapıtları bulunuyor. Bu sanatçı dostlar içinde Aliye Berger, Ali Sami Boyar, İbrahim Çallı, Hayri Çizel, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Zeki Faik İzer, Zeki Kocamemi ve Şerif Renkgörür üzere sanatkarların yapıtları dikkat çekiyor. Üst katta ise Peter Hristoff’un İstanbul’dan ilham alarak ürettiği işler sergileniyor. Aile bireylerinin isimlerini yazdığı yazmalar, duaların işlendiği seccadeler ve Keloğlan’ı andıran sanatkarın potresi dikkatimi çeken değişik işlerden kimileri. Eşye ve hafıza içindeki bağı da sergiyi gezerken bir kere daha hatırlamış oldum. Çünkü hepimizin aileden kalma sakladığı hatıra eşyalar vardır.Bu sergiyi gezdiğimde ise bunu nesiller ortası itinayla gerçekleştiren bir aileyle tanışmış oldum.
Türkçe İngilizce katalog kitap
Yapı Kredi Yayınları tarafınca stant için “Memento İstanbul: Hristoff Aile Arşivi” ismiyle Türkçe-İngilizce bir katalog kitap da hazırlandı. Katalogda Selçuk Altun’un, Ivana Jevtić’in Zeynep Çelik’in haricinde Peter Hristoff’un ailesinin İstanbul’a temas eden tarihini anlattığı kapsamlı bir yazısı dikkat çekiyor.
Varlıklı bir aile arşivi
Hristoff Aile Arşivi 1923 yılında Bulgaristan’dan İstanbul’a gelen dede Peter Dimiter Hristoff’un (1898-1979) 1920-30’lu yılların İstanbul’unu belgeleyen fotoğraflarıyla atılmış. Cumhuriyet’in birinci yıllarının sanat ortamının tam merkezinde yer alan Peter Dimiter’in başlatmış olduğu bu biriktirme alışkanlığı, oğlu Dimiter Hristoff (1926-2020) ve torunu Peter Hristoff tarafınca da devam ettirilmiş.
Dimiter Hristoff
1920’lerden 2020’lere uzanan eşyaların, mektupların, fotoğrafların kıssası yalnızca bir ailenin üç jenerasyon kıssasını değil beraberinde İstanbul’un dünle bugününü de gözler önüne seriyor. Tıpkı standın girişindeki masa örtüsü üzere bizde kentten şehire geziyor, jenerasyondan jenerasyona yazılmış mektupları okuyor, kıssayı standın küratörleri Elif Erdoğan, Yeşim Demir Pröhl ve Peter Hristoff’tan dinliyoruz.
Aliye Berger ile seyahat, 1963 baharı. Foto: Dimiter Hristoff
Memento İstanbul hatırlama ve hatırlatma teması etrafında şekillenmiş bir stant. Bir Bulgar ailenin üç nesil kıssasını eşyalar, mektuplar, fotoğraflar, düğün davetiyeleri ve örtüler üzere şahsi eşyalar üzerinden anlatırken hem de İstanbul’un geçmişteki sosyo-kültürel ve günlük hayatı hakkına da ayna tutuyor.
BİR GÖÇ ÖYKÜSÜ
Kentler, beşerler, sokaklar derken bir epey kayıt ve evrak beş yaşında ailesiyle birlikte İstanbul’dan ABD’ye göç etmiş sanatçı Peter Hristoff’un flu bir hafızayla yaptığı seyahati anlatıyor. Sanatçı hafızasındaki bu bölük pörçük anıları ve yadigarları İstanbul’un bugünkü kıssasıyla birleştirmeye çalışmış.Bugün 65 yaşında olan Peter Hristoff beş yaşındayken üç jenerasyon yaşadıkları İstanbul’dan ABD’ye göç ettiklerini anlatıyor. Standın öyküsü ise büyük dedesinin Selanik’ten Sofya’ya göç ettiği 1920’lere kadar uzanıyor.
Peter Hristoff, İsimsiz, 2005, Pirinç kâğıdı üzerine ka rışık teknik, Ömer M. Koç Koleksiyonu
Peter Hristoff “Ailem Selanik’ten Sofya’ya Sofya’dan İstanbul’a buradan ABD’ye göç etmiş. Bu bir göç öyküsü ve ben bu kıssayı anlatmak, beş yaşıma kadar büyüdüğüm kültürü anlamak ve anlatmak için buradayım “ diyerek standın çıkış noktasına dikkat çekiyor. Savaş senelerında anne babasını kaybeden büyük dede Selanik’in bir köyünde 15 yaşına kadar bir çiftçi ailenin yanında isimsiz olarak büyür. 15 yaşına gelince kendine Dimitri Hristoff ismini vererek yeni bir kimlikle hayata başlar. Dimitri Hristoff savaş senelerında Sofya’ya sarfiyat ve burada evlenir. Oğlu dünyaya gelir lakin savaşta birinci eşini kaybeder. Akabinde da bir daha savaşta eşini kaybetmiş üç çocucuğula dul kalmış kentin varlıklı bir ailesinin kızıyla ikinci evliliğini yapar. Birinci eşinden olan oğlu Peter Hristoff Sofya’da akademide okurken siyasi olaylara karışır. Babası başına bir şey gelir endişesiyle oğlunu İstanbul’a gönderir. Ailenin İstanbul’a uzanan öyküsü de bu biçimdece başlar. Peter Hristoff babasının ikinci eşinin kızıyla evlenir ve İstanbul’a yerleşmeye karar verir, tekrar geri dönmez. Burada bir oğulları olur ve onu İstanbul’da büyütürler. O da babası üzere hoş sanatlarda eğitim görür, Babası üzere fotoğrafçılığa ilgi gösterir. bununla birlikte İstanbul’da birinci naylon çorap üreten fabrikayı bir daha bu aile 1957 yılında açar. Sanatçı Peter Hristoff İstanbul’a göç eden bir dedenin ve İstanbul›da büyüyen bir babanın üçüncü jenerasyon evladı olarak İstanbul›da doğar. Lakin çabucak hemen beş yaşındayken ailesi Los Angeles’a göç eder. Bu yüzden Hristoff’un sergiyi gezerken anlattıklarına nazaran İstanbul demek konuttaki anılar demek daha epey.
Kiril, Maria, Beki ve arkadaşları at arabası üzerinde pikniğe masraf ken, yaklaşık 1938, Moda
Bir de bu anıların izini sürerek sık sık geldiği İstanbul’da dinlediği anılar, adresler, beşerler demek. Stantla eş vakitli olarak çıkan Memento İstanbul isimli katalog kitapta yer alan iki farklı yazısında bunu detaylı olarak anlatıyor okurlarına. Annesinin özel günlerde çıkardığı siyah kutu, kutunun ortasındaki mücevherler ve bu mücevherlerin alındığı Kapalı Çarşı’daki son Bulgar kuyumcusu Boris Penço’yu her ziyaretinde aldığı hediyeler… Selanik’ten Sofya’ya oradan İstanbul’a ve Los Angeles’a uzanan aile öyküsünün ortasında farklı devirlerde tıpkı zamandadenin tıpkı vakitte babanın çektiği fotoğraflar ise sergiyi gezenleri İstanbul’un farklı semtlerine hakikat bir seyahate çıkarıyor.
Bedri Rahmi Eyüboğlu, nİsimsiz , Tarihi bilinmiyor, Kâğıt üzerine guaj, OADA Koleksiyonu
SANATÇI DOSTLARI
7 Ağustos’a kadar açık kalacak olan Memento İstanbul: Hristoff Aile Arşivi” standı üç kuşak sanatçı bir ailenin biriktirdiği fotoğraflar, fotoğraflar, ve nesnelerden ilhamla ortaya çıkmış. Standın birinci katında arşiv gereçleri eşliğinde Hristoff ailesinin öyküsü ve dostları olan sanatkarların yapıtları bulunuyor. Bu sanatçı dostlar içinde Aliye Berger, Ali Sami Boyar, İbrahim Çallı, Hayri Çizel, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Zeki Faik İzer, Zeki Kocamemi ve Şerif Renkgörür üzere sanatkarların yapıtları dikkat çekiyor. Üst katta ise Peter Hristoff’un İstanbul’dan ilham alarak ürettiği işler sergileniyor. Aile bireylerinin isimlerini yazdığı yazmalar, duaların işlendiği seccadeler ve Keloğlan’ı andıran sanatkarın potresi dikkatimi çeken değişik işlerden kimileri. Eşye ve hafıza içindeki bağı da sergiyi gezerken bir kere daha hatırlamış oldum. Çünkü hepimizin aileden kalma sakladığı hatıra eşyalar vardır.Bu sergiyi gezdiğimde ise bunu nesiller ortası itinayla gerçekleştiren bir aileyle tanışmış oldum.
Türkçe İngilizce katalog kitap
Yapı Kredi Yayınları tarafınca stant için “Memento İstanbul: Hristoff Aile Arşivi” ismiyle Türkçe-İngilizce bir katalog kitap da hazırlandı. Katalogda Selçuk Altun’un, Ivana Jevtić’in Zeynep Çelik’in haricinde Peter Hristoff’un ailesinin İstanbul’a temas eden tarihini anlattığı kapsamlı bir yazısı dikkat çekiyor.
Varlıklı bir aile arşivi
Hristoff Aile Arşivi 1923 yılında Bulgaristan’dan İstanbul’a gelen dede Peter Dimiter Hristoff’un (1898-1979) 1920-30’lu yılların İstanbul’unu belgeleyen fotoğraflarıyla atılmış. Cumhuriyet’in birinci yıllarının sanat ortamının tam merkezinde yer alan Peter Dimiter’in başlatmış olduğu bu biriktirme alışkanlığı, oğlu Dimiter Hristoff (1926-2020) ve torunu Peter Hristoff tarafınca da devam ettirilmiş.