CHP, Düzgün Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi ile DEVA Partisi yetkililerinin ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’ tekliflerini ortaklaştırmak için başlatmış olduğu çalışmada 6’ncı toplantı yapıldı. Yürütme ve yargı başlıklarının ele alındığı görüşmede yapan güvensizlik oyu, Hakim ve Savcılar Kurulu’nun (HSK) ikiye ayrılması ile OHAL Kararnamesi uygulamasının kaldırılması hususlarında mutabakata varıldı.
Gazete Duvar’dan Nergis Demirkaya’nın haberine bakılırsa, TBMM’de basına kapalı gerçekleşen toplantıya CHP Genel Lider Yardımcısı Muharrem Erkek, Âlâ Parti Genel Lider Yardımcısı Bahadır Fazilet, DP Genel Lider Yardımcısı Bülent Şahinalp ve Saadet Partisi Seçim İşleri Liderı Bülent Kaya, Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün, DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu katıldı.
“Yapıcı güvensizlik oyu”
Parlamenter sistemlerde gensoru ile hükümet düşürmek mümkün. Lakin bu hak istikrarsızlığa yol açtığı için eleştiriliyor. Parlamenter sistemi güçlendirme modeli kapsamında “Yapıcı güvensizlik oyu” getirilecek. Dünyada da uygulamaları olan bu sistemle hükümet kurmak kolay, yıkmak güç olacak. Meclis çoğunluğu ile hükümet düşürmek için başlatılacak gensoru sürecinde yeni başbakan ve hükümet üyelerinde uzlaşma, bunun için gerekli çoğunluğu sağlama kuralı aranacak. Yıkmakta birleşenler yapmakta da birleşecek. Bu düzenleme ile hükümetlerin istikrarlı bir müddetç yaşaması sağlanacak.
hiç bir partinin tek başına iktidar talihi elde edemediği 7 Haziran 2015 seçimlerinin akabinde hükümeti kurma vazifesi seçimden birinci parti çıkan AKP’ye verildi. Fakat 45 gün ortasında hükûmet kurulamayınca bu vazife seçimden ikinci parti çıkan CHP’ye verilmedi. İkinci partiye bu nazaranvi vermeyen Cumhurbaşkanı TBMM seçimlerinin yenilenmesi sonucu aldı. Misal durumların yaşanmaması için anayasada bu mevzuda düzenleme yapılacak. Hükümeti kurma nazaranvi en çok oyu alan partiye verildikten daha sonra şayet muvaffakiyet sağlanmazsa makul müddetler tanımlanarak sırasıyla Meclis’te kümesi bulunan ikinci, üçüncü partilere verilecek.
“Bakanlar Başbakan tarafınca belirlenecek, usulen Cumhurbaşkanının bilgisine sunulacak”
Parlamenter sistem teklifine göre Meclis’ten çıkacak hükümetin başbakanı kuvvetli yetkilerle donatılacak. Bakanlar Başbakan tarafınca belirlenecek, usulen Cumhurbaşkanının bilgisine sunulacak. Cumhurbaşkanının geçmişte krizlere niye olan veto yetkisi olmayacak. Başbakanın halka verdiği kelamları yerine getirmek için hayata geçirdiği icraatlar tüzel, siyasi açıdan denetlenecek. Hesap verebilir bir başbakan olması için Meclis kontrolü artacak.
“Bakanlar Konseyi OHAL ilan edebilecek, fakat OHAL KHK’sı çıkarma yetkisi olmayacak”
15 Temmuz askeri darbe teşebbüsünün akabinde ilan edilen OHAL sürecinde çıkarılan kararnameler yetki aşımı açısından büyük tartışmalara niye oldu. Güçlendirilmiş parlamenter sistem modelinde Bakanlar Konseyi zarurî kimi durumlarda OHAL ilan edebilecek, lakin OHAL KHK’sı çıkarma yetkisi olmayacak. Bakanlar Kurulu’na verilen olağan kararname yetkisinde olduğu üzere müddeti, içeriği, yetkisi muhakkak kararnameler için Meclis’ten yetki alınabilecek. Bu verilen yetki de yargı kontrolüne natürel olacak. Hükümetin yetkisini aştığı durumlarda kararname iptal edebilecek.
Gazete Duvar’dan Nergis Demirkaya’nın haberine bakılırsa, TBMM’de basına kapalı gerçekleşen toplantıya CHP Genel Lider Yardımcısı Muharrem Erkek, Âlâ Parti Genel Lider Yardımcısı Bahadır Fazilet, DP Genel Lider Yardımcısı Bülent Şahinalp ve Saadet Partisi Seçim İşleri Liderı Bülent Kaya, Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün, DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu katıldı.
“Yapıcı güvensizlik oyu”
Parlamenter sistemlerde gensoru ile hükümet düşürmek mümkün. Lakin bu hak istikrarsızlığa yol açtığı için eleştiriliyor. Parlamenter sistemi güçlendirme modeli kapsamında “Yapıcı güvensizlik oyu” getirilecek. Dünyada da uygulamaları olan bu sistemle hükümet kurmak kolay, yıkmak güç olacak. Meclis çoğunluğu ile hükümet düşürmek için başlatılacak gensoru sürecinde yeni başbakan ve hükümet üyelerinde uzlaşma, bunun için gerekli çoğunluğu sağlama kuralı aranacak. Yıkmakta birleşenler yapmakta da birleşecek. Bu düzenleme ile hükümetlerin istikrarlı bir müddetç yaşaması sağlanacak.
hiç bir partinin tek başına iktidar talihi elde edemediği 7 Haziran 2015 seçimlerinin akabinde hükümeti kurma vazifesi seçimden birinci parti çıkan AKP’ye verildi. Fakat 45 gün ortasında hükûmet kurulamayınca bu vazife seçimden ikinci parti çıkan CHP’ye verilmedi. İkinci partiye bu nazaranvi vermeyen Cumhurbaşkanı TBMM seçimlerinin yenilenmesi sonucu aldı. Misal durumların yaşanmaması için anayasada bu mevzuda düzenleme yapılacak. Hükümeti kurma nazaranvi en çok oyu alan partiye verildikten daha sonra şayet muvaffakiyet sağlanmazsa makul müddetler tanımlanarak sırasıyla Meclis’te kümesi bulunan ikinci, üçüncü partilere verilecek.
“Bakanlar Başbakan tarafınca belirlenecek, usulen Cumhurbaşkanının bilgisine sunulacak”
Parlamenter sistem teklifine göre Meclis’ten çıkacak hükümetin başbakanı kuvvetli yetkilerle donatılacak. Bakanlar Başbakan tarafınca belirlenecek, usulen Cumhurbaşkanının bilgisine sunulacak. Cumhurbaşkanının geçmişte krizlere niye olan veto yetkisi olmayacak. Başbakanın halka verdiği kelamları yerine getirmek için hayata geçirdiği icraatlar tüzel, siyasi açıdan denetlenecek. Hesap verebilir bir başbakan olması için Meclis kontrolü artacak.
“Bakanlar Konseyi OHAL ilan edebilecek, fakat OHAL KHK’sı çıkarma yetkisi olmayacak”
15 Temmuz askeri darbe teşebbüsünün akabinde ilan edilen OHAL sürecinde çıkarılan kararnameler yetki aşımı açısından büyük tartışmalara niye oldu. Güçlendirilmiş parlamenter sistem modelinde Bakanlar Konseyi zarurî kimi durumlarda OHAL ilan edebilecek, lakin OHAL KHK’sı çıkarma yetkisi olmayacak. Bakanlar Kurulu’na verilen olağan kararname yetkisinde olduğu üzere müddeti, içeriği, yetkisi muhakkak kararnameler için Meclis’ten yetki alınabilecek. Bu verilen yetki de yargı kontrolüne natürel olacak. Hükümetin yetkisini aştığı durumlarda kararname iptal edebilecek.