Gökçer TAHİNCİOĞLU
2013’te Taksim Seyahat Parkı’nda başlayan ve Türkiye geneline yayılan olaylarla ilgili dava, 8 yıl daha sonra sil baştan, üstelik torba dava halinde bir daha görülecek. Gezi’yi organize ettikleri argüman edilen ortalarında tutuklu Anadolu Kültür İdare Konseyi Lideri Osman Kavala’nın da bulunduğu 16 sanık hakkındaki beraat sonucunın bozulmasından daha sonra dava torba davaya dönüştü. Kavala’nın hür kalmasını engellemek emeliyle daha evvel tahliye edildiği, Türkiye’nin AİHM’de mahkum edilmesine yol açan savlar, Türk Ceza Kanunu’ndaki farklı hususlardan bir daha dava konusu yapıldı. Bu dava, Seyahat davası ile birleştirildi. 6 yıl evvel beraatle biten Çarşı davası da Yargıtay tarafınca bozuldu ve bu belge da Seyahat davasına eklendi. bu biçimdece, Seyahat davası, her biri daha evvel yargılama konusu yapılan, savları tekraren tartışılan başka belgelerin birleştiği bir torba dava haline geldi. Bu davanın birinci duruşması da bugün (8 Ekim) İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek. Birinci günden bu yana evraklarda yaşanan gelişmeler özetle şöyleki:
1- Seyahat soruşturması ne vakit başlatıldı?
İddianameden ve soruşturma evrakından ortaya çıkan bilgi, soruşturmanın çabucak hemen Seyahat olayları sürerken başlatıldığını gösteriyor.
FETÖ soruşturmasının firari savcısı başlattı
2- Soruşturmayı kim başlattı?
Soruşturma o devir anayasal kabahatlere bakan savcı Muammer Akkaş tarafınca başlatıldı. Akkaş, Haziran 2013’ün sonlarında hem soruşturmayı başlattı, birebir vakitte telefon dinleme talebinde bulundu. Bir yandan da olaylarla ilgili emniyetten rapor istedi.
3- Akkaş soruşturmayı sonuçlandırabildi mi?
Hayır. 17/25 Aralık operasyonlarında misyon alan Akkaş, evvel bu vazifesinden alındı. Hakkında soruşturma başlatılan Muammer Akkaş sonrasındasında yurt dışına kaçtı. Akkaş, 15 Temmuz darbe teşebbüsünden daha sonra başlatılan ”FETÖ” soruşturmaları kapsamında hala aranıyor.
4- Soruşturma, o tarihte bir karara bağlandı mı?
Seyahat olayları ile ilgili açılan farklı soruşturmalar ve davalar karara bağlandı. Taksim Dayanışma Platformu üyeleri ile ilgili soruşturma takipsizlikle sonuçlandı, Çarşı kümesi ile ilgili dava açıldı ve bu davada “Hükümeti yıkmaya teşebbüs” cürmünden mahallî mahkemede beraat sonucu verildi. Firari savcı Akkaş’ın açtığı soruşturma ise rafta kaldı. Uzun müddet evrakla ilgili rastgele bir süreç yapılmadı.
5- Evrak bir daha nasıl gündeme geldi?
Seyahat evrakının Osman Kavala’nın gözaltına alınmasıyla açıldığı sanılıyordu. Fakat ortaya çıkan yeni bilgiler, 15 Temmuz darbe teşebbüsünden daha sonra evrakın raftan indirildiğini gösteriyor. Kavala dahil 100’ü aşkın ismi kapsayan evrak ile ilgili olarak İstanbul Başsavcılığı yeni bir inceleme başlattı. Fakat bu inceleme Muammer Akkaş’ın açtığı evrak üzerinden, o belgeye giren delillerle yapıldı. Başsavcılık, belgede cemaat gölgesinin bulunması niçiniyle, iddianamede, “delillerin bir daha kıymetlendirildiği, FETÖ izlerinin silindiği” savına yer verdi.
6- İspatlar sahiden 2013’te belgeye konulanlardan farklı mı?
Hayır. İddianamenin çekirdeğini oluşturan tüm bilgiler Akkaş’ın telefon dinleme talebi üzerine alınan kayıtlar ve emniyetin o devir hazırladığı fezleke ve tahlil raporuna dayanıyor. Bu raporları hazırlayan, dinlemeleri yapan tüm isimler FETÖ suçlamasına maruz kaldı.
7- Bu bilgiler ve yaklaşımlar daha evvel kamuoyuna yansımış mıydı?
Telefon kayıtları yansımamıştı, lakin Kavala’nın “Gezi’nin finansörü” olduğu tezine dayanan bir fezlekenin varlığı ortaya çıkmıştı. Cemaat soruşturmasından tutuklu bulunan, periyodun KOM Müdürü Nazmi Ardıç imzalı fezlekede, iddianamede yer alan ayrıntıların neredeyse tamamı bulunuyor. Lakin o periyotta fezleke sürece konmamış, Kavala ile ilgili olarak da yasal süreç yapılmadığı açıklanmıştı.
8- Fezleke, hangi suçlamaları içeriyordu?
Fezlekede “Osman Kavala’nın üyesi olduğu Açık Toplum Vakfı’nın George Soros ilişkili Açık Toplum Enstitüsü ile ilişkili olduğu, enstitünün çeşitli ülkelerdeki isyanları başlatmış olduğu, Occupy/İşgal hareketinin teorisyenliğini Yine Sharp’ın yaptığı Sivil Başkaldırı yolunu uyguladığı, uygulayıcısının Otpor/Canvas isimli küme olduğu, kümenin liderliğini İvan Marovic’in yaptığı, Marovic’in Sırbistan, Gürcistan ve Arap ülkelerindeki hadiselerde tesirli olduğu” anlatılıyordu. bir daha fezlekede “Marovic’in Seyahat olayları öncesi Mısır’a gittiği, Mehmet Ali Alabora’nın da tıpkı tarihte Mısır’da olduğu, daha sonrasında Mi Minör isimli oyunu sahneleyerek halkı galeyana getirmeye çalıştığı” yer alıyordu. “İsyanın birinci vakit içinderda 2012’de ODTÜ’de başlatılmak istendiği, lakin başarısız olunca Seyahat olaylarında bir daha sahneye konduğu” argümanı da fezlekede lisana getiriliyordu.
Sözü sözüne fezlekeden iddianameye
9- İddianamede bu bilgiler yer alıyor mu?
İddianame, büsbütün birebir argümanların üzerine inşa edildi. İddianamede, üçlü sacayağı olarak Soros-Kavala-Marovic sayıldı ve fezlekedeki savlar tıpkı sistematik içerisinde aktarıldı. “Kavala’nın Gezi’nin finansörü olduğu, Memet Ali Alabora’nın Marovic ile Mısır’da görüştükten daha sonra Mi Minör isimli tiyatro oyununu sahneye koyduğu ve halkı galeyana getirmeye çalıştığı” sözü sözüne iddianameye yansıtıldı.
10- İddianamede, fezlekede bulunmayan rastgele bir yeni tez var mıydı?
Hayır. 657 sayfalık iddianamede, 16 sanığın türel durumları, telefon konuşmaları, haklarındaki deliller olduğu savunulan bulgular sıralandı. İddianamenin giriş ve ispat kısımları fezlekeyle birebir örtüşüyor. İddianamede, Sharp’ın 198 unsurluk “sivil başkaldırı” teknikleri tek tek anlatılarak, bunların hangisinin Gezi’de uygulandığı üzere ayrıntılar da yer aldı. Uçak biletleri ve konuşma kayıtları ile sanıkların detaylı değerlendirmesi iddianamenin hacmini genişletti.
11- İddianameye yansıyan bulgulara göre Sharp’ın aksiyon planı ile Gezi’deki aksiyonlar örtüşüyor muydu?
Örtüştüğünü söylemek güç, lakin çabucak her aksiyonun yanına 30 günü aşkın mühlet ile devam eden Seyahat aksiyonlarındaki bir olay yerleştirildi. Polislere çiçek verilmesi bir başlıkla, polislerin protesto edilmesi de bir diğer başlıkla ilişkilendirildi. Gezi’de ölenlerin anılması, Sharp’ın hareket planındaki “ölenleri anma” olarak gösterildi. Duvar yazıları, sivil itaatsizlik tiplerinden olan “alay etme” örnekleri olarak sunuldu. Memet Ali Alabora’nın hareketler devam ederken bir süre meskenden çıkmaması bile “evde oturma” başlığı altında “sivil itaatsizlik” olarak gösterildi.
‘Planlama görüşmesi’ suçlaması var, ispat yok
12- İddianamede, Alabora ya da Kavala’nın Marovic ile görüştüğüne yönelik somut bilgi ve evrak var mıydı?
Hayır. Alabora’nın Mısır’da bulunduğu tarihte Marovic’in Mısır’da olduğuna yönelik tweet atması gösterilen tek “kanıt.” Birebir tarihte Kavala’nın da yurtharicinde olduğu belirtilerek, bu seyahatler “olayların planlanması” olarak gösterildi. Fakat görüştüklerine dair ne doküman ne fotoğraf, ne konuşma kaydı, ne şahit sözü vardı.
13- Osman Kavala’nın Gezi’nin finansörü olduğu savının desteği ne?
İddianamede, Soros’la irtibatı ve Seyahat olayları sırasında yaptığı toplantılar, sivil toplum kuruluşlarına verilen fonlar bu teze destek olarak gösterildi. Kavala’nın, Seyahat üzere Türkiye geneline yayılan tüm olayları nasıl finanse ettiğine, kime para verdiğine yönelik bir delil ise yok. Tek “kanıt”, Kavala’nın yaptığı birtakım konuşmalarda, gaz maskesi alınması için takviye vereceğini söylemesi, poğaça, iskemle, masa alınması gerektiği istikametindeki konuşmaları. Lakin bu konuşmaların o periyot Gezi’ye takviye veren öbür bireylerin durumundan ne farkı olduğu iddianamede anlatılmadığı üzere, bu başlıklarla sonlu davranışların nasıl “Gezi’nin finansörü” olmaya yettiği de açıklanmadı. İddianamede, Kavala’nın rastgele bir para transferi, verdiği meblağ vs. üzere bir bilgi de bulunmuyor.
14- Başka sanıklarla ilgili argümanlar neler?
Davada uzun mühlet tutuklu yargılanan Yiğit Aksakoğlu’nun Seyahat daha sonrası konuşmaları, Seyahat öncesi yapılmış üzere yansıtıldı. Aksakoğlu, “Gezi olaylarının devamını sağlamak ve derinleştirmekle ilgili faaliyetler yürütmek, Gezi’yi organize etmek”le suçlandı. Marovic’i Türkiye’ye davet ettiği argüman edildi lakin bunu niye ve ne vakit söylemiş olduği aktarılmadı. Ayrıntılardan anlaşılıyor ki, bu konuşma Seyahat olayları bittikten daha sonra bir akademisyenin tahlil ve şiddet temalı kurulması planlanan merkezde ders vermesi için Aksakoğlu’ndan isim önermesini istemesi üzerine yapılmış. bu biçimde bir davet de hiç olmadı. İddianamede ise Marovic, Seyahat için davet edilecek üzere bir algı yaratıldı.
Sanıklardan Can Dündar’ın Seyahat Parkı’na gazla müdahale edildiği gün televizyonda yaptığı açıklamalar “halkı galeyana getirmek” olarak gösterildi. Dündar’ın “etki ajanı” olduğu savından hareketle müebbet mahpusu istendi. Çiğdem Mater’in suçlandığı belgeselin hiç çekilmediği anlaşıldı. Taksim Dayanışma üyelerine yöneltilen suçlamaların ise daha evvel de gündeme geldiği görüldü. Taksim Dayanışma’nın yasal taleplerinin Seyahat Parkı ve polislerin soruşturulmasından ibaret olduğu iddianameye de yansıdı, lakin suçlama “hükümeti yıkmaya teşebbüs” olarak belirtildi. Mehmet Ali Alabora’nın Mısır seyahati ve Kavala’nın yaptığı birtakım seyahatlerin uçak biletleri ve gidiş-dönüş tarihlerini iddianameye koydu. Lakin Marovic’in ne Alabora ne de Kavala ile görüştüğüne dair tek delil yoktu. Alabora, ayrıyeten toplumsal medya bildirileri ve tiyatro oyunu aracılığıyla halkı galeyana getirmekle suçlandı.
15- Argümanların temelindeki Marovic’e bunlar soruldu mu?
Savcılık, bu biçimde bir teşebbüste hiç bulunmadı. İddianamede de Marovic’in hiç bir açıklaması yer almıyor. Marovic, savların birinci gündeme geldiği 2014’te yaptığı açıklamada, “Otpor ülkemizde özgürlük, demokrasi ve insan haklarına hürmet için gayret ediyordu. Bu örgüt 10 yıldır yok. Uğraşımız sırasında Türkiye dâhil birfazlaca ülkeden takviye gördük. Bütün (eski) Yugoslavya çapında biroldukca mevtten sorumlu bir adamın barışçı bir biçimde iktidardan indirilmesindeki rolümüzün hâlâ kabul gördüğünü umuyorum zira biz bununla gurur duyuyoruz. Gezi’yi örgütleyenlerle de, bahsetmiş olduğuniz beşerlerle da ne görüştüm, ne de bir temasım oldu. Bu insanları da tanımıyorum” demişti. İddianamede Otpor’un yerine kurulan Canvas’ın Gezi’de rol aldığı tezi da bulunuyor. 2014’te Canvas’ın başkanlarından Srdja Popoviç de argümanları yalanlamıştı. Popoviç, “Türk gazeteciler o devir ofisimize akın etti fakat hiç biri sözlerimizi yayımlamadı” demişti.
16- Seyahat ile 15 Temmuz içinde bir bağ kuruluyor mu?
İddianamede, “ODTÜ olaylarıyla 2012’de hükümetin amaç alındığı, başarılı olunamayınca Gezi’nin organize edildiği, çabucak akabinde 17/25 Aralık sürecinin yaşandığı, tüm bunlarla sonuç alınamayınca 15 Temmuz’un meydana geldiği” argümanı yer alıyor. Lakin bu ilişkiyi somut olarak kurmaya yarayacak bir ispat sunulmadı. Ortaya çıkan dokümanlar Kavala üzerinden ilişkinin kurulmaya çalışıldığını gösterdi. Kavala’nın “hem Seyahat’in, hem 15 Temmuz’un organizatörlerinden olduğu” savından hareketle soruşturulduğu, savcılığın son olarak Seyahat’te devrilemeyen hükümetin 15 Temmuz’da devrilmeye çalışıldığı argümanını Kavala üzerinden kanıtlamaya çalıştığı görüldü.
17- Osman Kavala tutuklandığında Seyahat soruşturması gündemde miydi?
İddianameye bakılırsa, 15 Temmuz’dan daha sonra, 2016’da eski soruşturmadaki deliller incelemeye alınmıştı. Kavala tutuklandığında yalnızca bu soruşturma kapsamında gözaltına alınarak cezaevine konulduğu düşünülüyordu. Fakat hazırlanan yeni iddianamenin evrakı bu biçimde olmadığını ortaya koydu. Soruşturma evrakından çıkan yeni evraklar, Kavala’nın “hükümeti devirmeye teşebbüs” suçlamasıyla tutuklandığını, lakin suçlamaların içerisinde 15 Temmuz darbe teşebbüsünün de olduğunu ortaya koydu. Kavala’nın 15 Temmuz’da Büyüada’da bulunan ABD’li Henry Barkey ile temaslı olduğu, Barkey’in casusluk yaptığı, Kavala’nın da kendisiyle bir arada 15 Temmuz darbesi için çalıştığı argümanları gündeme geldi.
18- Kavala’ya 2017’deki sorgusunda Henry Barkey ile görüştüğü tezi soruldu mu, telefonlarının birebir bölgeden sinyal vermesi gündeme geldi mi?
Evet. Kavala’ya, 15 Temmuz’la kontaklı olarak, 15 Temmuz darbe teşebbüsü sırasında Büyükada’da bulunan ABD’li Henry Barkey ile teması soruldu. Kavala bu soruya, “Kız kardeşi Karen Barkey ile bir stant düzenlemesi konusunda birlikte çalışıyoruz. Henry Barkey ile özel bir münasebetim yoktur. 2011 yılında hatırladığıma göre bir konferansta görüştük. Hükümeti yıkmak ya da aksiyon düzenleme konusunda konuşmamız kelam konusu dahi olmadı. Kendisi ile darbe teşebbüsünden daha sonra 18 Temmuz’da tesadüfen bir lokantada karşılaştık. Selamlaşmak haricinde bir konuşmamız olmadı. Emniyette bize telefonlarımızın birebir semtte sinyal verdiği söylendi” karşılığını verdi.
19- Kavala, hangi cürümlerden tutuklandı?
Kavala, yalnızca Seyahat niçiniyle tutuklanmadı. Sulh Ceza Hâkimliği, 2017’de “Kavala’yı, terör örgütlerinin tamamının desteklediği Seyahat olaylarının finansörü ve organizatörü olduğu, 15 Temmuz darbe teşebbüsü ile ilgili Büyükada Splendid Otel’de yapılan, darbenin organizatörlerinden olan Henry Barkey ile yabancı şahıslarla irtibat kurarak darbe teşebbüsüne katılmak suretiyle hükümeti yıkmaya teşebbüs ettiği” tezleriyle tutukladı. Seyahat iddianamesinin evrakıyla görülebilen dokümanlara bakılırsa Kavala ile Topuz’un, Aralık 2018’e kadar bütün tutukluluk incelemeleri birebir belge üzerinden yapıldı ve her ikisinin tutukluluğuna birlikte karar verildi. Kavala, 15 Temmuz darbe teşebbüsü niçiniyle de bu süreçte soruşturuldu.
20- Savcılık, hangi etapta iki belgeyi ayırdı, Seyahat belgesi nasıl oluşturuldu?
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın evrakına göre, 14 Aralık 2018 tarihine kadar Kavala ve Topuz ortak belgede soruşturuldu. Bu tarihte Kavala’nın belgesi Topuz’unkinden ayrıldı. Seyahat olayları ile ilgili tıpkı periyotta, 2013’te başlatılan soruşturma kapsamında 97 kişinin isminin geçtiği bir soruşturma kelam konusuydu. Kavala, aslına bakarsanız isminin de geçtiği bu evraka dâhil edildi. sonrasındasında 18 Aralık’ta bu belgedeki -Kavala dâhil- 16 kişinin evrakı da ana evraktan ayrıldı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 8 Şubat 2019 tarihindeki yazısına nazaran, emniyetten Kavala ile ilgili Seyahat Parkı evrakını ilgilendiren konuşma kayıtları ve ispatlar istendi. Bu “kanıtlar” evraka konuldu. Tıpkı yazıda, Kavala’nın “PKK terör örgütü faaliyetlerini deşifre etmek nedeni öne sürülerek de dinlemeye alındığı” tabiri yer aldı. İstenen ayrıntıların tıpkı gün gönderilmesinden yalnızca 11 gün daha sonra 657 sayfalık Seyahat iddianamesi hazırlandı. Bu durum, iddianamenin yüklü olarak eski “kanıtlardan” hazırlandığını da gösterdi.
21- Kavala, Seyahat davası sürerken, 15 Temmuz niçiniyle başlatılan soruşturmadan tahliye edildi mi?
Evet. Ekim 2019’da, kamuoyundan bilinmeyen gizli bir halde Kavala’nın bu evraktan tahliyesine karar verildi. Fakat hakkında açılan Seyahat davasında tutuklu olan Kavala, bu niçinle özgürlüğüne kavuşamadı.
22- AİHM, Kavala hakkındaki sonucunı Seyahat davası sürerken mi verdi?
Evet. AİHM, 10 Aralık 2019’da Kavala’nın tutukluluğa itirazını öncelikli olarak görüştü ve Türkiye’nin birden çok hak ihlali yaptığını tespit etti. Mahkeme, Kavala’nın özgürlüğünün haksız yere kısıtlandığını, temel emelin onu ve sivil toplumu susturmak olduğunu belirtti. Mahkeme ortada makul kuşku olmadığına, Türkiye Cumhuriyeti’ni ortadan kaldırma suçlaması için mazeret edilen aksiyonların bir insan hakları savunucusunun olağan aksiyonları olduğuna hükmetti. AİHM yargının faal bir biçimde işlemediğini, OHAL niçiniyle artan iş yükünün kabul edilebilir bir münasebet olmadığını kararlaştırdı. Mahkeme Türkiye’nin Kavala’nın özgür bırakılması için gerekli olan her şeyi yapması ve Kavala’yı derhal hür bırakması gerektiğine hükmetti.
23- Kavala, çabucak hür bırakıldı mı?
Avukatları, bu karar üzerine tahliye başvurusu yaptı fakat mahkeme, AİHM sonucuna karşın Kavala’nın tahliye talebini reddetti.
24- Seyahat davası nasıl sonuçlandı?
İddianamede, Kavala’nın Soros’la kontağı ve Seyahat olayları sırasında yaptığı toplantılar, sivil toplum kuruluşlarına verilen fonlar Seyahat’in finansörü olduğu tezine destek gösterilmişti. Kavala’nın, Seyahat üzere Türkiye geneline yayılan tüm olayları nasıl finanse ettiğine, kime para verdiğine yönelik bir delil ise yoktu. Tek “kanıt”, Kavala’nın yaptığı birtakım konuşmalarda, gaz maskesi alınması için dayanak vereceğini söylemesi, poğaça, iskemle, masa alınması gerektiği tarafındaki konuşmalarıydı. İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi, 18 Şubat 2020’de, Kavala’nın da ortalarında olduğu 9 sanığın beraatine, Kavala’nın tahliyesine hükmetti. Kavala ile bir arada, Mücella Yapan, Yiğit Aksakoğlu, Yiğit Ali Ekmekçi, Çiğdem Mater, Mine Özerden, Tayfun Kahraman, Can Atalay’ın beraatine karar verdi. 7 firari sanığın evrakı ise ayrıldı. Seyahat davası, savcının itirazı üzerine istinaf mahkemesine gitti.
25- Kavala, tahliye edildi mi?
Kavala, eşyalarını topladı ve cezaevinden çıktı. Fakat çabucak hemen süreçleri yapılırken, İstanbul Başsavcılığı, 15 Temmuz darbe teşebbüsü soruşturmasını münasebet göstererek yeni gözaltı sonucu verdi. Birkaç ay evvel tahliye edildiği belgeden hakkında gözaltı sonucu verilen Kavala, emniyete gdolayıldü ve çıkartıldığı savcılık tarafınca bir daha tutuklandı. Kavala’nın, 2017’de de tutuklandığı, 11 Ekim 2019’da resen tahliye edildiği 15 Temmuz darbe teşebbüsü soruşturması kapsamında, Barkey ile bağları münasebet gösterilerek tutuklandığı ortaya çıktı. 3 yıl daha sonra tıpkı evrak bir daha sürece konulmuştu.
26- Casusluk soruşturması, yeni mi açıldı?
Kavala, hakkındaki tutuklama sonucundan birkaç gün daha sonra 9 Mart 2020’de bir daha hakim karşısına çıktı. 15 Temmuz soruşturması evrakında Barkey ile bağı münasebet gösterilerek, bu sefer hakkında casusluk hatasından tutuklama sonucu verildi. 2017’deki soruşturma evrakından iki farklı tutuklama sonucu verilmiş oldu.
27- İki tutuklama sonucu da süreçte kaldı mı?
Hayır. 20 Mart 2020’de, casusluk kabahatinden verilen tutuklama sonucundan 11 gün daha sonra, Kavala, 15 Temmuz evrakından bir daha tahliye edildi. Lakin casusluk cürmünden tutuklama verildiği için bir daha cezaevinde kaldı. İki suçlama tıpkı argümanlara dayanmasına karşın birinden tahliye verildi. Bu sürecin, AİHM’nin verdiği sonucun 15 Temmuz suçlamasını da kapsaması niçiniyle yapıldığı tezleri ortaya atıldı.
28- Kavala hakkında casusluk cürmünden dava açıldı mı?
Evet. Kavala, Anayasa Mahkemesi’ne 2019’de müracaat yapmış, Yüksek Mahkeme, 22 Mayıs 2019’da 5’e karşı 10 üyenin oyuyla başvuruyu reddetmişti. Fakat AİHM sonucundan daha sonra Kavala bir daha Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Anayasa Mahkemesi’nin bu başvuruyu görüşeceği gün, 29 Eylül 2020’de, İstanbul Başsavcılığı’nın yeni iddianame hazırladığı haberi geldi. Anayasa Mahkemesi Birinci Kısmı, bunun üzerine başvuruyu görüşmeyi erteledi. Birebir gün, akşam saatlerinde, savcılığın, casusluk suçlamasıyla Kavala hakkında dava açtığı ortaya çıktı.
29- İddianamede yeni bir suçlama var mıydı?
Hayır. İddianamede, 2017’de olduğu üzere Kavala’nın, Barkey ile bir arada casusluk yaptığı, 15 Temmuz darbe teşebbüsü öncesinde temaslarda bulunduğu anlatılıyor. Barkey ile Kavala’nın temaslarının ve telefon görüşmelerinin olmamasına karşın telefonlarının birebir bölgeden sinyal vermesi, ispat sayılıyor. 15 Temmuz darbe teşebbüsü sürerken, Büyükada’da görüşmede olan Barkey’in, darbeyi organize eden isimlerden olduğu tabir ediliyor lakin delil olmamasına karşın Kavala’nın da bu aksiyonlara iştirak ettiği belirtiliyor. Kavala- Barkey temasının kanıtlanamamasına ise Barkey’in istihbaratçı olması ve usta formda gizlenmesi münasebet gösteriliyor. Davanın birinci duruşması, 18 Aralık’ta yapıldı ve Kavala’nın tutukluluğunun devamına karar verildi. Bu duruşmadan üç gün evvel Anayasa Mahkemesi Birinci Kısmı, Kavala belgesini bir daha görüştü ve Anayasa Mahkemesi Genel Heyeti’nin başvuruyu karara bağlamasına hükmetti.
30- Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, niye Türkiye’yi uyardı?
AİHM kararlarının uygulanıp uygulanmadığını Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa Kurulu’nun Bakanlar Komitesi denetliyor. Komite, AİHM sonucuna karşın Kavala’nın tahliye edilmemesi üzerine, 3 Aralık 2020’de, çabucak hemen duruşma yapılmadan ve Anayasa Mahkemesi başvuruyu toplantıdan Türkiye’yi uyardı. Komite, Kavala’nın tahliye edilmesi gerektiğini belirterek, incelemede olduğunu, Mart 2021’e kadar tahliyenin gerçekleşmesinin bekleneceğini, akabinde yaptırım sürecinin işletilebileceğini bildirdi. Lakin açıklama yapılması haricinde bugüne kadar yaptırım ile ilgili somut adım atılmadı. Komitenin yaptırım süreci yıllar sürebiliyor ve çoklukla caydırıcı yaptırımlar kısa müddette işletilmiyor.
31- Bu gelişmelerin akabinde Anayasa Mahkemesi, nasıl bir karar verdi?
Anayasa Mahkemesi Genel Şurası’nın tüm bu gelişmelerden daha sonra 29 Aralık 2020’de Kavala’nın belgesini ele aldı. Genel Konsey, beklentilerin tersine 7’ye karşı 8 oyla Kavala’nın haklarının ihlal edilmediğine karar verdi. CHP’li Enis Berberoğlu için hak ihlali sonucu verdikten daha sonra, mahallî mahkemenin sonucunı uygulamamasını ağır bir anayasa ihlali sayan ve açıklama yapan Anayasa Mahkemesi, anayasadaki bağlayıcı karara karşın AİHM sonucuna uygun karar vermemiş oldu. Kavala, bu durumda lakin ya yargılandığı mahkemenin tahliye sonucu vermesi ya da AİHM’nin muhtemel bir yeni sonucuna mahkemelerin uymasıyla tahliye edilebilecek.
32- Seyahat davasında verilen beraat sonucu niye bozuldu, istinaf mahkemesi hangi münasebetle bozma sonucu verdi?
Kavala hakkında yeni açılan davanın ikinci duruşması yapılmadan, 22 Ocak 2021’de istinaf mahkemesi, Seyahat davasında verilen beraat sonucunı bozdu.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi’nin (istinaf) sonucunda, ortalarında Anadolu Kültür İdare Şurası Lideri Osman Kavala, Mücella Yapan, Yiğit Aksakoğlu, Can Atalay, Tayfun Kahraman, Çiğdem Mater, Mine Özerden, Hakan Altınay ve Yiğit Ali Ekmekçi’nin beraati yerinde bulunmadı. İstinaf, Anayasa Mahkemesi’nin, Seyahat olayları ile ilgili olarak verdiği, “şiddet içermeyen aksiyonların demokratik hak olduğu” istikametindeki sonucunın tersine, sanıkların aksiyon davetleri ve basın açıklamalarıyla suça tahrik hatasını işleyip işlemediklerinin bir daha değerlendirilmesini istedi. İstinaf, Osman Kavala’nın hür kalmasını engellemek emeliyle açıldığı bedellendirilen, 15 Temmuz darbe teşebbüsü öncesinde ABD’li Henry Barkey ile bir arada casusluk faaliyeti yürüttüğüne yönelik açılan yeni davanın da Seyahat davası ile ilişkili olup olmadığının da kıymetlendirilmesi gerektiğine hükmetti. Kararda, firari cemaat savcılarının talimatıyla yapılan, sanıkların her evrede hukuksuz olduğunu belirterek itiraz ettikleri izleme ve dinlemelerin gerekçeli kararda değerlendirilmemiş olması da bozma sebebi sayıldı. Bu karar, eski delillerle açılan yeni davanın gidişatını da baştan sona etkiledi.
33- İstinaf mahkemesinin sonucu ne manaya geliyordu, Kavala davasını ve başka evrakları nasıl etkiledi?
İstinaf mahkemesi, sonucunda, Kavala hakkındaki belgenin, Seyahat, 15 Temmuz ve Çarşı kümesi davalarıyla birleştirilmesinin önünü açtı. İstinaf, 2013’teki dinleme kayıtlarının bir daha değerlendirilmesini isterken, yeni açılan Barkey davası ile Seyahat evrakı içindeki irtibatın araştırılmasının mecburî olduğunu, Çarşı kümesinin davasının da Yargıtay’ın vereceği karardan daha sonra bu evraklarla irtibatlı olup olmadığının kıymetlendirilmesi gerektiğini vurguladı. bu biçimdece torba davanın yolu açıldı.
34- Seyahat davasında beraat sonucu veren mahkeme, bu sonucu yerinde buldu mu, bulduysa fikrini ne değiştirdi?
Evet. Mahkeme istinaf mahkemesi sonucuna direnmedi. esasen mahkeme heyeti de bu süreçte değiştirilmişti. Mahkeme heyetinin tamamı kararnamelerle farklı yerlere atanmış, yerlerine yeni isimler getirilmişti.
35- Öbür belgelerdeki gelişmeler, istinaf mahkemesi sonucunda açıklandıği üzere mi gerçekleşti?
Evet. hiç bir mahkeme, farklı bir karar vermedi. İstinaf mahkemesi, beraatle sonuçlanan Çarşı davasının Yargıtay tarafınca bozulması halinde Seyahat davası ile irtibatlandırılabileceğini belirtmişti. Yargıtay, Çarşı davasındaki beraat sonucunı bozdu ve lokal mahkeme, Seyahat davası ile Çarşı davasının birleştirilmesine hükmetti. İstinaf, Kavala – Barkey davasının Seyahat davası ile irtibatlandırılabileceğini belirtmişti. Mahallî iki mahkeme, bu davalarla ilgili de birleştirme sonucu verdi. Firari sayılan Seyahat davasının sanıklarının belgeleri da bu ana evraka eklendi. bu biçimdece istinaf mahkemesinin öngördüğü üzere hem Barkey, hem Çarşı, hem Seyahat, hem 15 Temmuz belgelerini içeren torba bir dava doğmuş oldu.
36- Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, bu gelişmeler üzerine rastgele bir karar aldı mı?
Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi 12 Mayıs 2021 tarihindeki haftalık toplantısında Kavala davasına ait görüşmesinde Türk yetkililerin ve mahkemelerin, AİHM sonucunı dikkate almadan sürdürülen tutukluluk durumunun sona ermesi için gerekli adımları atmamış olmasından duyulan büyük tasayı söz etti. Komite, Kurul üyesi ülkeleri, Türk yetkilileriyle görüşmelerinde Kavala’nın sürmekte olan tutukluluğu ve bir an evvel tahliyesi konusunu gündeme getirmeye davet etti. 21 Mayıs 2021 tarihinde 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılacak duruşmada Kavala’nın tutukluluk halinin bir daha değerlendirileceğine dikkat çekip yetkilileri Kavala’nın özgür bırakılması için gereken tüm adımları atmaya davet etti.
37- Bu karardan daha sonra Kavala’nın tutukluluğu ile ilgili yeni rastgele bir karar alındı mı?
Türkiye’deki mevzuata nazaran, tutuklu sanıklar için ayda bir kere tutukluluk incelemesi yapılması gerekiyor. Kavala için her incelemede, “tutukluluk halininin devamına” karar veriliyor. Son birkaç incelemede, heyet üyelerinden biri, tahliye tarafında oy kullandı ancak 1’e karşı 2 oyla Kavala’nın tutukluluk hali devam etti.
Seyahat artık torba dava
38- Birleştirme kararları nasıl verildi, niye tenkitlere yol açtı?
Torba davanın Kavala’nın tutukluluğunun devam etmesi ve Seyahat hareketlerinin hükümetin talebi doğrultusunda cezalandırılması gayesiyle oluşturulduğu tenkitleri uzun müddettir var. Lakin birleştirme sürecinde de tüzel gariplikler devam etti. Daha evvel Kavala’nın tahliyesi istikametinde oy kullanımıyla gündeme gelen 30. Ağır Ceza Mahkemesi hakimi Mahmut Başbuğ, 4 Şubat 2021’de lider sıfatıyla, Osman Kavala’nın Henri Barkey ile yargılandığı darbe davasının Seyahat Parkı davasıyla birleştirilmesine onay verdiğini yazdı. Akabinde da yurtharicinde bulunan şahısların belgesi ayrıldığı belgeyle bir daha birleşti ve evrak başladığı haline döndü. 35 kişinin Aralık 2015’te beraat ettiği Çarşı davasının sonucu ise 28 Nisan 2021’de bozuldu. sonucu bozan Yargıtay, evrakın Seyahat Parkı davasıyla birleşmesine hükmetti. Hakim Başbuğ, kelam konusu kararla ilgili 15 Haziran 2021’de Çarşı davasının görüleceği İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’ne yazarak evrakların birleştirilmesini önerdi. Akabinde 28 Temmuz’da bu mahkemeye süreksiz olarak atanan Başbuğ, kendi talebini yerinde bularak birleştirmeye onay verdi. bu biçimdece hem talepte bulunan, tıpkı vakitte sonucu veren hakimin kararı ile belgeler birleşti.
Birleştirme kararları verilmedilk evvel Seyahat davasının duruşmasının 6 Ağustos’ta yapılması kararlaştırılmıştı. Lakin duruşma, Kavala’nın avukatlarına son dakikada haber verilerek 2 Ağustos’ta yapıldı. Bu duruşmada, birleştirme ve tutukluluğa devam kararları verildi.
Garip halde, tek üyenin tutukluluğun devamına şerh koyması bu kararda da devam etti. Lakin bu defa Başbuğ değil, Kürşad Bektaş, heyetin sonucuna muhalif kaldı. Bu durum, “Avrupa Kurulu’na bağımsız yargılama manzarası verilmesi için tek üye kararlara şerh koyuyor” savlarına yol açtı.
39- Torba davaya hangi mahkeme bakacak?
Casusluk (Kavala – Barkey), Çarşı ve Seyahat davalarının birleştirilmesi ile oluşturulan torba davanın görülmesine bugün İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlanacak. Kavala, bu davada, casusluk ve Seyahat’in finansörlüğü savlarıyla iki sefer ağırlaştırılmış müebbet mahpus istemiyle yargılanacak. Toplamda 52 sanık yargı önüne çıkacak. Başka sanıkların kimileri için ağırlaştırılmış müebbet mahpustan, örgüte yardıma kadar uzanan çeşitli cezalar talep ediliyor.
40- Birleştirilen davalarda, eski suçlamalardan farklı yeni bir delil var mı?
Hayır. Kavala, 1400 gündür tutuklu. Gelinen noktada bir daha başlayacak yargılamalarda da birinci tutuklama sonucuna münasebet gösterilen, “15 Temmuz ve casusluk” ile “Gezi olaylarının finansörlüğü” suçlamalarından dolayı hakim karşısına çıkacak. Kavala, geçen 1400 günde, Seyahat davasından beraat etti ve AİHM, tutuklanması için hak ihlali sonucu verdi. Her iki suçlamadan tahliyesine de karar verildi. Lakin her seferinde evraklar, sevk hususları değiştirilerek ya da bozma kararları verilerek bir daha oluşturuldu ve bugüne gelindi. Kavala, bu süreçlerin hiç bir etabında savcı tarafınca sorgulanmadı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, birkaç sefer Kavala’nın hatalı olduğuna dair demeçler verdi, bunlardan birinde de Seyahat davasında verilen beraat sonucunı eleştirerek, bunu Kavala’nın tahliyesini sağlamaya yönelik bir operasyon olarak niteledi. Bu yorumlardan bir süre daha sonra da Seyahat davası için bozma sonucu verilerek, torba davanın yolu açıldı. Seyahat belgesinde da istinaf mahkemesinin bir daha değerlendirilmesini istediği birtakım eski deliller haricinde yeni bir ispat yok. Çarşı davasında da bir daha eski delillerin, bu davalarla bir arada bir daha kıymetlendirilmesi isteniyor.
2013’te Taksim Seyahat Parkı’nda başlayan ve Türkiye geneline yayılan olaylarla ilgili dava, 8 yıl daha sonra sil baştan, üstelik torba dava halinde bir daha görülecek. Gezi’yi organize ettikleri argüman edilen ortalarında tutuklu Anadolu Kültür İdare Konseyi Lideri Osman Kavala’nın da bulunduğu 16 sanık hakkındaki beraat sonucunın bozulmasından daha sonra dava torba davaya dönüştü. Kavala’nın hür kalmasını engellemek emeliyle daha evvel tahliye edildiği, Türkiye’nin AİHM’de mahkum edilmesine yol açan savlar, Türk Ceza Kanunu’ndaki farklı hususlardan bir daha dava konusu yapıldı. Bu dava, Seyahat davası ile birleştirildi. 6 yıl evvel beraatle biten Çarşı davası da Yargıtay tarafınca bozuldu ve bu belge da Seyahat davasına eklendi. bu biçimdece, Seyahat davası, her biri daha evvel yargılama konusu yapılan, savları tekraren tartışılan başka belgelerin birleştiği bir torba dava haline geldi. Bu davanın birinci duruşması da bugün (8 Ekim) İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek. Birinci günden bu yana evraklarda yaşanan gelişmeler özetle şöyleki:
1- Seyahat soruşturması ne vakit başlatıldı?
İddianameden ve soruşturma evrakından ortaya çıkan bilgi, soruşturmanın çabucak hemen Seyahat olayları sürerken başlatıldığını gösteriyor.
FETÖ soruşturmasının firari savcısı başlattı
2- Soruşturmayı kim başlattı?
Soruşturma o devir anayasal kabahatlere bakan savcı Muammer Akkaş tarafınca başlatıldı. Akkaş, Haziran 2013’ün sonlarında hem soruşturmayı başlattı, birebir vakitte telefon dinleme talebinde bulundu. Bir yandan da olaylarla ilgili emniyetten rapor istedi.
3- Akkaş soruşturmayı sonuçlandırabildi mi?
Hayır. 17/25 Aralık operasyonlarında misyon alan Akkaş, evvel bu vazifesinden alındı. Hakkında soruşturma başlatılan Muammer Akkaş sonrasındasında yurt dışına kaçtı. Akkaş, 15 Temmuz darbe teşebbüsünden daha sonra başlatılan ”FETÖ” soruşturmaları kapsamında hala aranıyor.
4- Soruşturma, o tarihte bir karara bağlandı mı?
Seyahat olayları ile ilgili açılan farklı soruşturmalar ve davalar karara bağlandı. Taksim Dayanışma Platformu üyeleri ile ilgili soruşturma takipsizlikle sonuçlandı, Çarşı kümesi ile ilgili dava açıldı ve bu davada “Hükümeti yıkmaya teşebbüs” cürmünden mahallî mahkemede beraat sonucu verildi. Firari savcı Akkaş’ın açtığı soruşturma ise rafta kaldı. Uzun müddet evrakla ilgili rastgele bir süreç yapılmadı.
5- Evrak bir daha nasıl gündeme geldi?
Seyahat evrakının Osman Kavala’nın gözaltına alınmasıyla açıldığı sanılıyordu. Fakat ortaya çıkan yeni bilgiler, 15 Temmuz darbe teşebbüsünden daha sonra evrakın raftan indirildiğini gösteriyor. Kavala dahil 100’ü aşkın ismi kapsayan evrak ile ilgili olarak İstanbul Başsavcılığı yeni bir inceleme başlattı. Fakat bu inceleme Muammer Akkaş’ın açtığı evrak üzerinden, o belgeye giren delillerle yapıldı. Başsavcılık, belgede cemaat gölgesinin bulunması niçiniyle, iddianamede, “delillerin bir daha kıymetlendirildiği, FETÖ izlerinin silindiği” savına yer verdi.
6- İspatlar sahiden 2013’te belgeye konulanlardan farklı mı?
Hayır. İddianamenin çekirdeğini oluşturan tüm bilgiler Akkaş’ın telefon dinleme talebi üzerine alınan kayıtlar ve emniyetin o devir hazırladığı fezleke ve tahlil raporuna dayanıyor. Bu raporları hazırlayan, dinlemeleri yapan tüm isimler FETÖ suçlamasına maruz kaldı.
7- Bu bilgiler ve yaklaşımlar daha evvel kamuoyuna yansımış mıydı?
Telefon kayıtları yansımamıştı, lakin Kavala’nın “Gezi’nin finansörü” olduğu tezine dayanan bir fezlekenin varlığı ortaya çıkmıştı. Cemaat soruşturmasından tutuklu bulunan, periyodun KOM Müdürü Nazmi Ardıç imzalı fezlekede, iddianamede yer alan ayrıntıların neredeyse tamamı bulunuyor. Lakin o periyotta fezleke sürece konmamış, Kavala ile ilgili olarak da yasal süreç yapılmadığı açıklanmıştı.
8- Fezleke, hangi suçlamaları içeriyordu?
Fezlekede “Osman Kavala’nın üyesi olduğu Açık Toplum Vakfı’nın George Soros ilişkili Açık Toplum Enstitüsü ile ilişkili olduğu, enstitünün çeşitli ülkelerdeki isyanları başlatmış olduğu, Occupy/İşgal hareketinin teorisyenliğini Yine Sharp’ın yaptığı Sivil Başkaldırı yolunu uyguladığı, uygulayıcısının Otpor/Canvas isimli küme olduğu, kümenin liderliğini İvan Marovic’in yaptığı, Marovic’in Sırbistan, Gürcistan ve Arap ülkelerindeki hadiselerde tesirli olduğu” anlatılıyordu. bir daha fezlekede “Marovic’in Seyahat olayları öncesi Mısır’a gittiği, Mehmet Ali Alabora’nın da tıpkı tarihte Mısır’da olduğu, daha sonrasında Mi Minör isimli oyunu sahneleyerek halkı galeyana getirmeye çalıştığı” yer alıyordu. “İsyanın birinci vakit içinderda 2012’de ODTÜ’de başlatılmak istendiği, lakin başarısız olunca Seyahat olaylarında bir daha sahneye konduğu” argümanı da fezlekede lisana getiriliyordu.
Sözü sözüne fezlekeden iddianameye
9- İddianamede bu bilgiler yer alıyor mu?
İddianame, büsbütün birebir argümanların üzerine inşa edildi. İddianamede, üçlü sacayağı olarak Soros-Kavala-Marovic sayıldı ve fezlekedeki savlar tıpkı sistematik içerisinde aktarıldı. “Kavala’nın Gezi’nin finansörü olduğu, Memet Ali Alabora’nın Marovic ile Mısır’da görüştükten daha sonra Mi Minör isimli tiyatro oyununu sahneye koyduğu ve halkı galeyana getirmeye çalıştığı” sözü sözüne iddianameye yansıtıldı.
10- İddianamede, fezlekede bulunmayan rastgele bir yeni tez var mıydı?
Hayır. 657 sayfalık iddianamede, 16 sanığın türel durumları, telefon konuşmaları, haklarındaki deliller olduğu savunulan bulgular sıralandı. İddianamenin giriş ve ispat kısımları fezlekeyle birebir örtüşüyor. İddianamede, Sharp’ın 198 unsurluk “sivil başkaldırı” teknikleri tek tek anlatılarak, bunların hangisinin Gezi’de uygulandığı üzere ayrıntılar da yer aldı. Uçak biletleri ve konuşma kayıtları ile sanıkların detaylı değerlendirmesi iddianamenin hacmini genişletti.
11- İddianameye yansıyan bulgulara göre Sharp’ın aksiyon planı ile Gezi’deki aksiyonlar örtüşüyor muydu?
Örtüştüğünü söylemek güç, lakin çabucak her aksiyonun yanına 30 günü aşkın mühlet ile devam eden Seyahat aksiyonlarındaki bir olay yerleştirildi. Polislere çiçek verilmesi bir başlıkla, polislerin protesto edilmesi de bir diğer başlıkla ilişkilendirildi. Gezi’de ölenlerin anılması, Sharp’ın hareket planındaki “ölenleri anma” olarak gösterildi. Duvar yazıları, sivil itaatsizlik tiplerinden olan “alay etme” örnekleri olarak sunuldu. Memet Ali Alabora’nın hareketler devam ederken bir süre meskenden çıkmaması bile “evde oturma” başlığı altında “sivil itaatsizlik” olarak gösterildi.
‘Planlama görüşmesi’ suçlaması var, ispat yok
12- İddianamede, Alabora ya da Kavala’nın Marovic ile görüştüğüne yönelik somut bilgi ve evrak var mıydı?
Hayır. Alabora’nın Mısır’da bulunduğu tarihte Marovic’in Mısır’da olduğuna yönelik tweet atması gösterilen tek “kanıt.” Birebir tarihte Kavala’nın da yurtharicinde olduğu belirtilerek, bu seyahatler “olayların planlanması” olarak gösterildi. Fakat görüştüklerine dair ne doküman ne fotoğraf, ne konuşma kaydı, ne şahit sözü vardı.
13- Osman Kavala’nın Gezi’nin finansörü olduğu savının desteği ne?
İddianamede, Soros’la irtibatı ve Seyahat olayları sırasında yaptığı toplantılar, sivil toplum kuruluşlarına verilen fonlar bu teze destek olarak gösterildi. Kavala’nın, Seyahat üzere Türkiye geneline yayılan tüm olayları nasıl finanse ettiğine, kime para verdiğine yönelik bir delil ise yok. Tek “kanıt”, Kavala’nın yaptığı birtakım konuşmalarda, gaz maskesi alınması için takviye vereceğini söylemesi, poğaça, iskemle, masa alınması gerektiği istikametindeki konuşmaları. Lakin bu konuşmaların o periyot Gezi’ye takviye veren öbür bireylerin durumundan ne farkı olduğu iddianamede anlatılmadığı üzere, bu başlıklarla sonlu davranışların nasıl “Gezi’nin finansörü” olmaya yettiği de açıklanmadı. İddianamede, Kavala’nın rastgele bir para transferi, verdiği meblağ vs. üzere bir bilgi de bulunmuyor.
14- Başka sanıklarla ilgili argümanlar neler?
Davada uzun mühlet tutuklu yargılanan Yiğit Aksakoğlu’nun Seyahat daha sonrası konuşmaları, Seyahat öncesi yapılmış üzere yansıtıldı. Aksakoğlu, “Gezi olaylarının devamını sağlamak ve derinleştirmekle ilgili faaliyetler yürütmek, Gezi’yi organize etmek”le suçlandı. Marovic’i Türkiye’ye davet ettiği argüman edildi lakin bunu niye ve ne vakit söylemiş olduği aktarılmadı. Ayrıntılardan anlaşılıyor ki, bu konuşma Seyahat olayları bittikten daha sonra bir akademisyenin tahlil ve şiddet temalı kurulması planlanan merkezde ders vermesi için Aksakoğlu’ndan isim önermesini istemesi üzerine yapılmış. bu biçimde bir davet de hiç olmadı. İddianamede ise Marovic, Seyahat için davet edilecek üzere bir algı yaratıldı.
Sanıklardan Can Dündar’ın Seyahat Parkı’na gazla müdahale edildiği gün televizyonda yaptığı açıklamalar “halkı galeyana getirmek” olarak gösterildi. Dündar’ın “etki ajanı” olduğu savından hareketle müebbet mahpusu istendi. Çiğdem Mater’in suçlandığı belgeselin hiç çekilmediği anlaşıldı. Taksim Dayanışma üyelerine yöneltilen suçlamaların ise daha evvel de gündeme geldiği görüldü. Taksim Dayanışma’nın yasal taleplerinin Seyahat Parkı ve polislerin soruşturulmasından ibaret olduğu iddianameye de yansıdı, lakin suçlama “hükümeti yıkmaya teşebbüs” olarak belirtildi. Mehmet Ali Alabora’nın Mısır seyahati ve Kavala’nın yaptığı birtakım seyahatlerin uçak biletleri ve gidiş-dönüş tarihlerini iddianameye koydu. Lakin Marovic’in ne Alabora ne de Kavala ile görüştüğüne dair tek delil yoktu. Alabora, ayrıyeten toplumsal medya bildirileri ve tiyatro oyunu aracılığıyla halkı galeyana getirmekle suçlandı.
15- Argümanların temelindeki Marovic’e bunlar soruldu mu?
Savcılık, bu biçimde bir teşebbüste hiç bulunmadı. İddianamede de Marovic’in hiç bir açıklaması yer almıyor. Marovic, savların birinci gündeme geldiği 2014’te yaptığı açıklamada, “Otpor ülkemizde özgürlük, demokrasi ve insan haklarına hürmet için gayret ediyordu. Bu örgüt 10 yıldır yok. Uğraşımız sırasında Türkiye dâhil birfazlaca ülkeden takviye gördük. Bütün (eski) Yugoslavya çapında biroldukca mevtten sorumlu bir adamın barışçı bir biçimde iktidardan indirilmesindeki rolümüzün hâlâ kabul gördüğünü umuyorum zira biz bununla gurur duyuyoruz. Gezi’yi örgütleyenlerle de, bahsetmiş olduğuniz beşerlerle da ne görüştüm, ne de bir temasım oldu. Bu insanları da tanımıyorum” demişti. İddianamede Otpor’un yerine kurulan Canvas’ın Gezi’de rol aldığı tezi da bulunuyor. 2014’te Canvas’ın başkanlarından Srdja Popoviç de argümanları yalanlamıştı. Popoviç, “Türk gazeteciler o devir ofisimize akın etti fakat hiç biri sözlerimizi yayımlamadı” demişti.
16- Seyahat ile 15 Temmuz içinde bir bağ kuruluyor mu?
İddianamede, “ODTÜ olaylarıyla 2012’de hükümetin amaç alındığı, başarılı olunamayınca Gezi’nin organize edildiği, çabucak akabinde 17/25 Aralık sürecinin yaşandığı, tüm bunlarla sonuç alınamayınca 15 Temmuz’un meydana geldiği” argümanı yer alıyor. Lakin bu ilişkiyi somut olarak kurmaya yarayacak bir ispat sunulmadı. Ortaya çıkan dokümanlar Kavala üzerinden ilişkinin kurulmaya çalışıldığını gösterdi. Kavala’nın “hem Seyahat’in, hem 15 Temmuz’un organizatörlerinden olduğu” savından hareketle soruşturulduğu, savcılığın son olarak Seyahat’te devrilemeyen hükümetin 15 Temmuz’da devrilmeye çalışıldığı argümanını Kavala üzerinden kanıtlamaya çalıştığı görüldü.
17- Osman Kavala tutuklandığında Seyahat soruşturması gündemde miydi?
İddianameye bakılırsa, 15 Temmuz’dan daha sonra, 2016’da eski soruşturmadaki deliller incelemeye alınmıştı. Kavala tutuklandığında yalnızca bu soruşturma kapsamında gözaltına alınarak cezaevine konulduğu düşünülüyordu. Fakat hazırlanan yeni iddianamenin evrakı bu biçimde olmadığını ortaya koydu. Soruşturma evrakından çıkan yeni evraklar, Kavala’nın “hükümeti devirmeye teşebbüs” suçlamasıyla tutuklandığını, lakin suçlamaların içerisinde 15 Temmuz darbe teşebbüsünün de olduğunu ortaya koydu. Kavala’nın 15 Temmuz’da Büyüada’da bulunan ABD’li Henry Barkey ile temaslı olduğu, Barkey’in casusluk yaptığı, Kavala’nın da kendisiyle bir arada 15 Temmuz darbesi için çalıştığı argümanları gündeme geldi.
18- Kavala’ya 2017’deki sorgusunda Henry Barkey ile görüştüğü tezi soruldu mu, telefonlarının birebir bölgeden sinyal vermesi gündeme geldi mi?
Evet. Kavala’ya, 15 Temmuz’la kontaklı olarak, 15 Temmuz darbe teşebbüsü sırasında Büyükada’da bulunan ABD’li Henry Barkey ile teması soruldu. Kavala bu soruya, “Kız kardeşi Karen Barkey ile bir stant düzenlemesi konusunda birlikte çalışıyoruz. Henry Barkey ile özel bir münasebetim yoktur. 2011 yılında hatırladığıma göre bir konferansta görüştük. Hükümeti yıkmak ya da aksiyon düzenleme konusunda konuşmamız kelam konusu dahi olmadı. Kendisi ile darbe teşebbüsünden daha sonra 18 Temmuz’da tesadüfen bir lokantada karşılaştık. Selamlaşmak haricinde bir konuşmamız olmadı. Emniyette bize telefonlarımızın birebir semtte sinyal verdiği söylendi” karşılığını verdi.
19- Kavala, hangi cürümlerden tutuklandı?
Kavala, yalnızca Seyahat niçiniyle tutuklanmadı. Sulh Ceza Hâkimliği, 2017’de “Kavala’yı, terör örgütlerinin tamamının desteklediği Seyahat olaylarının finansörü ve organizatörü olduğu, 15 Temmuz darbe teşebbüsü ile ilgili Büyükada Splendid Otel’de yapılan, darbenin organizatörlerinden olan Henry Barkey ile yabancı şahıslarla irtibat kurarak darbe teşebbüsüne katılmak suretiyle hükümeti yıkmaya teşebbüs ettiği” tezleriyle tutukladı. Seyahat iddianamesinin evrakıyla görülebilen dokümanlara bakılırsa Kavala ile Topuz’un, Aralık 2018’e kadar bütün tutukluluk incelemeleri birebir belge üzerinden yapıldı ve her ikisinin tutukluluğuna birlikte karar verildi. Kavala, 15 Temmuz darbe teşebbüsü niçiniyle de bu süreçte soruşturuldu.
20- Savcılık, hangi etapta iki belgeyi ayırdı, Seyahat belgesi nasıl oluşturuldu?
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın evrakına göre, 14 Aralık 2018 tarihine kadar Kavala ve Topuz ortak belgede soruşturuldu. Bu tarihte Kavala’nın belgesi Topuz’unkinden ayrıldı. Seyahat olayları ile ilgili tıpkı periyotta, 2013’te başlatılan soruşturma kapsamında 97 kişinin isminin geçtiği bir soruşturma kelam konusuydu. Kavala, aslına bakarsanız isminin de geçtiği bu evraka dâhil edildi. sonrasındasında 18 Aralık’ta bu belgedeki -Kavala dâhil- 16 kişinin evrakı da ana evraktan ayrıldı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 8 Şubat 2019 tarihindeki yazısına nazaran, emniyetten Kavala ile ilgili Seyahat Parkı evrakını ilgilendiren konuşma kayıtları ve ispatlar istendi. Bu “kanıtlar” evraka konuldu. Tıpkı yazıda, Kavala’nın “PKK terör örgütü faaliyetlerini deşifre etmek nedeni öne sürülerek de dinlemeye alındığı” tabiri yer aldı. İstenen ayrıntıların tıpkı gün gönderilmesinden yalnızca 11 gün daha sonra 657 sayfalık Seyahat iddianamesi hazırlandı. Bu durum, iddianamenin yüklü olarak eski “kanıtlardan” hazırlandığını da gösterdi.
21- Kavala, Seyahat davası sürerken, 15 Temmuz niçiniyle başlatılan soruşturmadan tahliye edildi mi?
Evet. Ekim 2019’da, kamuoyundan bilinmeyen gizli bir halde Kavala’nın bu evraktan tahliyesine karar verildi. Fakat hakkında açılan Seyahat davasında tutuklu olan Kavala, bu niçinle özgürlüğüne kavuşamadı.
22- AİHM, Kavala hakkındaki sonucunı Seyahat davası sürerken mi verdi?
Evet. AİHM, 10 Aralık 2019’da Kavala’nın tutukluluğa itirazını öncelikli olarak görüştü ve Türkiye’nin birden çok hak ihlali yaptığını tespit etti. Mahkeme, Kavala’nın özgürlüğünün haksız yere kısıtlandığını, temel emelin onu ve sivil toplumu susturmak olduğunu belirtti. Mahkeme ortada makul kuşku olmadığına, Türkiye Cumhuriyeti’ni ortadan kaldırma suçlaması için mazeret edilen aksiyonların bir insan hakları savunucusunun olağan aksiyonları olduğuna hükmetti. AİHM yargının faal bir biçimde işlemediğini, OHAL niçiniyle artan iş yükünün kabul edilebilir bir münasebet olmadığını kararlaştırdı. Mahkeme Türkiye’nin Kavala’nın özgür bırakılması için gerekli olan her şeyi yapması ve Kavala’yı derhal hür bırakması gerektiğine hükmetti.
23- Kavala, çabucak hür bırakıldı mı?
Avukatları, bu karar üzerine tahliye başvurusu yaptı fakat mahkeme, AİHM sonucuna karşın Kavala’nın tahliye talebini reddetti.
24- Seyahat davası nasıl sonuçlandı?
İddianamede, Kavala’nın Soros’la kontağı ve Seyahat olayları sırasında yaptığı toplantılar, sivil toplum kuruluşlarına verilen fonlar Seyahat’in finansörü olduğu tezine destek gösterilmişti. Kavala’nın, Seyahat üzere Türkiye geneline yayılan tüm olayları nasıl finanse ettiğine, kime para verdiğine yönelik bir delil ise yoktu. Tek “kanıt”, Kavala’nın yaptığı birtakım konuşmalarda, gaz maskesi alınması için dayanak vereceğini söylemesi, poğaça, iskemle, masa alınması gerektiği tarafındaki konuşmalarıydı. İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi, 18 Şubat 2020’de, Kavala’nın da ortalarında olduğu 9 sanığın beraatine, Kavala’nın tahliyesine hükmetti. Kavala ile bir arada, Mücella Yapan, Yiğit Aksakoğlu, Yiğit Ali Ekmekçi, Çiğdem Mater, Mine Özerden, Tayfun Kahraman, Can Atalay’ın beraatine karar verdi. 7 firari sanığın evrakı ise ayrıldı. Seyahat davası, savcının itirazı üzerine istinaf mahkemesine gitti.
25- Kavala, tahliye edildi mi?
Kavala, eşyalarını topladı ve cezaevinden çıktı. Fakat çabucak hemen süreçleri yapılırken, İstanbul Başsavcılığı, 15 Temmuz darbe teşebbüsü soruşturmasını münasebet göstererek yeni gözaltı sonucu verdi. Birkaç ay evvel tahliye edildiği belgeden hakkında gözaltı sonucu verilen Kavala, emniyete gdolayıldü ve çıkartıldığı savcılık tarafınca bir daha tutuklandı. Kavala’nın, 2017’de de tutuklandığı, 11 Ekim 2019’da resen tahliye edildiği 15 Temmuz darbe teşebbüsü soruşturması kapsamında, Barkey ile bağları münasebet gösterilerek tutuklandığı ortaya çıktı. 3 yıl daha sonra tıpkı evrak bir daha sürece konulmuştu.
26- Casusluk soruşturması, yeni mi açıldı?
Kavala, hakkındaki tutuklama sonucundan birkaç gün daha sonra 9 Mart 2020’de bir daha hakim karşısına çıktı. 15 Temmuz soruşturması evrakında Barkey ile bağı münasebet gösterilerek, bu sefer hakkında casusluk hatasından tutuklama sonucu verildi. 2017’deki soruşturma evrakından iki farklı tutuklama sonucu verilmiş oldu.
27- İki tutuklama sonucu da süreçte kaldı mı?
Hayır. 20 Mart 2020’de, casusluk kabahatinden verilen tutuklama sonucundan 11 gün daha sonra, Kavala, 15 Temmuz evrakından bir daha tahliye edildi. Lakin casusluk cürmünden tutuklama verildiği için bir daha cezaevinde kaldı. İki suçlama tıpkı argümanlara dayanmasına karşın birinden tahliye verildi. Bu sürecin, AİHM’nin verdiği sonucun 15 Temmuz suçlamasını da kapsaması niçiniyle yapıldığı tezleri ortaya atıldı.
28- Kavala hakkında casusluk cürmünden dava açıldı mı?
Evet. Kavala, Anayasa Mahkemesi’ne 2019’de müracaat yapmış, Yüksek Mahkeme, 22 Mayıs 2019’da 5’e karşı 10 üyenin oyuyla başvuruyu reddetmişti. Fakat AİHM sonucundan daha sonra Kavala bir daha Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Anayasa Mahkemesi’nin bu başvuruyu görüşeceği gün, 29 Eylül 2020’de, İstanbul Başsavcılığı’nın yeni iddianame hazırladığı haberi geldi. Anayasa Mahkemesi Birinci Kısmı, bunun üzerine başvuruyu görüşmeyi erteledi. Birebir gün, akşam saatlerinde, savcılığın, casusluk suçlamasıyla Kavala hakkında dava açtığı ortaya çıktı.
29- İddianamede yeni bir suçlama var mıydı?
Hayır. İddianamede, 2017’de olduğu üzere Kavala’nın, Barkey ile bir arada casusluk yaptığı, 15 Temmuz darbe teşebbüsü öncesinde temaslarda bulunduğu anlatılıyor. Barkey ile Kavala’nın temaslarının ve telefon görüşmelerinin olmamasına karşın telefonlarının birebir bölgeden sinyal vermesi, ispat sayılıyor. 15 Temmuz darbe teşebbüsü sürerken, Büyükada’da görüşmede olan Barkey’in, darbeyi organize eden isimlerden olduğu tabir ediliyor lakin delil olmamasına karşın Kavala’nın da bu aksiyonlara iştirak ettiği belirtiliyor. Kavala- Barkey temasının kanıtlanamamasına ise Barkey’in istihbaratçı olması ve usta formda gizlenmesi münasebet gösteriliyor. Davanın birinci duruşması, 18 Aralık’ta yapıldı ve Kavala’nın tutukluluğunun devamına karar verildi. Bu duruşmadan üç gün evvel Anayasa Mahkemesi Birinci Kısmı, Kavala belgesini bir daha görüştü ve Anayasa Mahkemesi Genel Heyeti’nin başvuruyu karara bağlamasına hükmetti.
30- Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, niye Türkiye’yi uyardı?
AİHM kararlarının uygulanıp uygulanmadığını Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa Kurulu’nun Bakanlar Komitesi denetliyor. Komite, AİHM sonucuna karşın Kavala’nın tahliye edilmemesi üzerine, 3 Aralık 2020’de, çabucak hemen duruşma yapılmadan ve Anayasa Mahkemesi başvuruyu toplantıdan Türkiye’yi uyardı. Komite, Kavala’nın tahliye edilmesi gerektiğini belirterek, incelemede olduğunu, Mart 2021’e kadar tahliyenin gerçekleşmesinin bekleneceğini, akabinde yaptırım sürecinin işletilebileceğini bildirdi. Lakin açıklama yapılması haricinde bugüne kadar yaptırım ile ilgili somut adım atılmadı. Komitenin yaptırım süreci yıllar sürebiliyor ve çoklukla caydırıcı yaptırımlar kısa müddette işletilmiyor.
31- Bu gelişmelerin akabinde Anayasa Mahkemesi, nasıl bir karar verdi?
Anayasa Mahkemesi Genel Şurası’nın tüm bu gelişmelerden daha sonra 29 Aralık 2020’de Kavala’nın belgesini ele aldı. Genel Konsey, beklentilerin tersine 7’ye karşı 8 oyla Kavala’nın haklarının ihlal edilmediğine karar verdi. CHP’li Enis Berberoğlu için hak ihlali sonucu verdikten daha sonra, mahallî mahkemenin sonucunı uygulamamasını ağır bir anayasa ihlali sayan ve açıklama yapan Anayasa Mahkemesi, anayasadaki bağlayıcı karara karşın AİHM sonucuna uygun karar vermemiş oldu. Kavala, bu durumda lakin ya yargılandığı mahkemenin tahliye sonucu vermesi ya da AİHM’nin muhtemel bir yeni sonucuna mahkemelerin uymasıyla tahliye edilebilecek.
32- Seyahat davasında verilen beraat sonucu niye bozuldu, istinaf mahkemesi hangi münasebetle bozma sonucu verdi?
Kavala hakkında yeni açılan davanın ikinci duruşması yapılmadan, 22 Ocak 2021’de istinaf mahkemesi, Seyahat davasında verilen beraat sonucunı bozdu.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi’nin (istinaf) sonucunda, ortalarında Anadolu Kültür İdare Şurası Lideri Osman Kavala, Mücella Yapan, Yiğit Aksakoğlu, Can Atalay, Tayfun Kahraman, Çiğdem Mater, Mine Özerden, Hakan Altınay ve Yiğit Ali Ekmekçi’nin beraati yerinde bulunmadı. İstinaf, Anayasa Mahkemesi’nin, Seyahat olayları ile ilgili olarak verdiği, “şiddet içermeyen aksiyonların demokratik hak olduğu” istikametindeki sonucunın tersine, sanıkların aksiyon davetleri ve basın açıklamalarıyla suça tahrik hatasını işleyip işlemediklerinin bir daha değerlendirilmesini istedi. İstinaf, Osman Kavala’nın hür kalmasını engellemek emeliyle açıldığı bedellendirilen, 15 Temmuz darbe teşebbüsü öncesinde ABD’li Henry Barkey ile bir arada casusluk faaliyeti yürüttüğüne yönelik açılan yeni davanın da Seyahat davası ile ilişkili olup olmadığının da kıymetlendirilmesi gerektiğine hükmetti. Kararda, firari cemaat savcılarının talimatıyla yapılan, sanıkların her evrede hukuksuz olduğunu belirterek itiraz ettikleri izleme ve dinlemelerin gerekçeli kararda değerlendirilmemiş olması da bozma sebebi sayıldı. Bu karar, eski delillerle açılan yeni davanın gidişatını da baştan sona etkiledi.
33- İstinaf mahkemesinin sonucu ne manaya geliyordu, Kavala davasını ve başka evrakları nasıl etkiledi?
İstinaf mahkemesi, sonucunda, Kavala hakkındaki belgenin, Seyahat, 15 Temmuz ve Çarşı kümesi davalarıyla birleştirilmesinin önünü açtı. İstinaf, 2013’teki dinleme kayıtlarının bir daha değerlendirilmesini isterken, yeni açılan Barkey davası ile Seyahat evrakı içindeki irtibatın araştırılmasının mecburî olduğunu, Çarşı kümesinin davasının da Yargıtay’ın vereceği karardan daha sonra bu evraklarla irtibatlı olup olmadığının kıymetlendirilmesi gerektiğini vurguladı. bu biçimdece torba davanın yolu açıldı.
34- Seyahat davasında beraat sonucu veren mahkeme, bu sonucu yerinde buldu mu, bulduysa fikrini ne değiştirdi?
Evet. Mahkeme istinaf mahkemesi sonucuna direnmedi. esasen mahkeme heyeti de bu süreçte değiştirilmişti. Mahkeme heyetinin tamamı kararnamelerle farklı yerlere atanmış, yerlerine yeni isimler getirilmişti.
35- Öbür belgelerdeki gelişmeler, istinaf mahkemesi sonucunda açıklandıği üzere mi gerçekleşti?
Evet. hiç bir mahkeme, farklı bir karar vermedi. İstinaf mahkemesi, beraatle sonuçlanan Çarşı davasının Yargıtay tarafınca bozulması halinde Seyahat davası ile irtibatlandırılabileceğini belirtmişti. Yargıtay, Çarşı davasındaki beraat sonucunı bozdu ve lokal mahkeme, Seyahat davası ile Çarşı davasının birleştirilmesine hükmetti. İstinaf, Kavala – Barkey davasının Seyahat davası ile irtibatlandırılabileceğini belirtmişti. Mahallî iki mahkeme, bu davalarla ilgili de birleştirme sonucu verdi. Firari sayılan Seyahat davasının sanıklarının belgeleri da bu ana evraka eklendi. bu biçimdece istinaf mahkemesinin öngördüğü üzere hem Barkey, hem Çarşı, hem Seyahat, hem 15 Temmuz belgelerini içeren torba bir dava doğmuş oldu.
36- Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, bu gelişmeler üzerine rastgele bir karar aldı mı?
Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi 12 Mayıs 2021 tarihindeki haftalık toplantısında Kavala davasına ait görüşmesinde Türk yetkililerin ve mahkemelerin, AİHM sonucunı dikkate almadan sürdürülen tutukluluk durumunun sona ermesi için gerekli adımları atmamış olmasından duyulan büyük tasayı söz etti. Komite, Kurul üyesi ülkeleri, Türk yetkilileriyle görüşmelerinde Kavala’nın sürmekte olan tutukluluğu ve bir an evvel tahliyesi konusunu gündeme getirmeye davet etti. 21 Mayıs 2021 tarihinde 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılacak duruşmada Kavala’nın tutukluluk halinin bir daha değerlendirileceğine dikkat çekip yetkilileri Kavala’nın özgür bırakılması için gereken tüm adımları atmaya davet etti.
37- Bu karardan daha sonra Kavala’nın tutukluluğu ile ilgili yeni rastgele bir karar alındı mı?
Türkiye’deki mevzuata nazaran, tutuklu sanıklar için ayda bir kere tutukluluk incelemesi yapılması gerekiyor. Kavala için her incelemede, “tutukluluk halininin devamına” karar veriliyor. Son birkaç incelemede, heyet üyelerinden biri, tahliye tarafında oy kullandı ancak 1’e karşı 2 oyla Kavala’nın tutukluluk hali devam etti.
Seyahat artık torba dava
38- Birleştirme kararları nasıl verildi, niye tenkitlere yol açtı?
Torba davanın Kavala’nın tutukluluğunun devam etmesi ve Seyahat hareketlerinin hükümetin talebi doğrultusunda cezalandırılması gayesiyle oluşturulduğu tenkitleri uzun müddettir var. Lakin birleştirme sürecinde de tüzel gariplikler devam etti. Daha evvel Kavala’nın tahliyesi istikametinde oy kullanımıyla gündeme gelen 30. Ağır Ceza Mahkemesi hakimi Mahmut Başbuğ, 4 Şubat 2021’de lider sıfatıyla, Osman Kavala’nın Henri Barkey ile yargılandığı darbe davasının Seyahat Parkı davasıyla birleştirilmesine onay verdiğini yazdı. Akabinde da yurtharicinde bulunan şahısların belgesi ayrıldığı belgeyle bir daha birleşti ve evrak başladığı haline döndü. 35 kişinin Aralık 2015’te beraat ettiği Çarşı davasının sonucu ise 28 Nisan 2021’de bozuldu. sonucu bozan Yargıtay, evrakın Seyahat Parkı davasıyla birleşmesine hükmetti. Hakim Başbuğ, kelam konusu kararla ilgili 15 Haziran 2021’de Çarşı davasının görüleceği İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’ne yazarak evrakların birleştirilmesini önerdi. Akabinde 28 Temmuz’da bu mahkemeye süreksiz olarak atanan Başbuğ, kendi talebini yerinde bularak birleştirmeye onay verdi. bu biçimdece hem talepte bulunan, tıpkı vakitte sonucu veren hakimin kararı ile belgeler birleşti.
Birleştirme kararları verilmedilk evvel Seyahat davasının duruşmasının 6 Ağustos’ta yapılması kararlaştırılmıştı. Lakin duruşma, Kavala’nın avukatlarına son dakikada haber verilerek 2 Ağustos’ta yapıldı. Bu duruşmada, birleştirme ve tutukluluğa devam kararları verildi.
Garip halde, tek üyenin tutukluluğun devamına şerh koyması bu kararda da devam etti. Lakin bu defa Başbuğ değil, Kürşad Bektaş, heyetin sonucuna muhalif kaldı. Bu durum, “Avrupa Kurulu’na bağımsız yargılama manzarası verilmesi için tek üye kararlara şerh koyuyor” savlarına yol açtı.
39- Torba davaya hangi mahkeme bakacak?
Casusluk (Kavala – Barkey), Çarşı ve Seyahat davalarının birleştirilmesi ile oluşturulan torba davanın görülmesine bugün İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlanacak. Kavala, bu davada, casusluk ve Seyahat’in finansörlüğü savlarıyla iki sefer ağırlaştırılmış müebbet mahpus istemiyle yargılanacak. Toplamda 52 sanık yargı önüne çıkacak. Başka sanıkların kimileri için ağırlaştırılmış müebbet mahpustan, örgüte yardıma kadar uzanan çeşitli cezalar talep ediliyor.
40- Birleştirilen davalarda, eski suçlamalardan farklı yeni bir delil var mı?
Hayır. Kavala, 1400 gündür tutuklu. Gelinen noktada bir daha başlayacak yargılamalarda da birinci tutuklama sonucuna münasebet gösterilen, “15 Temmuz ve casusluk” ile “Gezi olaylarının finansörlüğü” suçlamalarından dolayı hakim karşısına çıkacak. Kavala, geçen 1400 günde, Seyahat davasından beraat etti ve AİHM, tutuklanması için hak ihlali sonucu verdi. Her iki suçlamadan tahliyesine de karar verildi. Lakin her seferinde evraklar, sevk hususları değiştirilerek ya da bozma kararları verilerek bir daha oluşturuldu ve bugüne gelindi. Kavala, bu süreçlerin hiç bir etabında savcı tarafınca sorgulanmadı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, birkaç sefer Kavala’nın hatalı olduğuna dair demeçler verdi, bunlardan birinde de Seyahat davasında verilen beraat sonucunı eleştirerek, bunu Kavala’nın tahliyesini sağlamaya yönelik bir operasyon olarak niteledi. Bu yorumlardan bir süre daha sonra da Seyahat davası için bozma sonucu verilerek, torba davanın yolu açıldı. Seyahat belgesinde da istinaf mahkemesinin bir daha değerlendirilmesini istediği birtakım eski deliller haricinde yeni bir ispat yok. Çarşı davasında da bir daha eski delillerin, bu davalarla bir arada bir daha kıymetlendirilmesi isteniyor.