New York’ta saat neredeyse sabahın üçüydü ama Nazdana Hassani uyumayı reddetti.
Telefonuna baktı, kapattı ve annesinin internetinin Afganistan’daki evinde düzeldiğini umarak WhatsApp’ı güncelledi.
Üç kez daha denedi ama arama gerçekleşmedi.
Hassani, annesini en son Ağustos 2021’de, Taliban’ın Kabil’in kontrolünü ele geçirmesinden günler önce görmüştü.
24 yaşındaki Hassani, yüksek profilli Taliban, El Kaide ve IŞİD hedeflerini arama görevlerinde ABD özel kuvvetlerine eşlik eden, tamamı kadınlardan oluşan Afgan Ulusal Ordusu’nun Kadın Taktik Müfrezesinde görev yaptı. Taliban iki yaz önce iktidarı ele geçirdiğinde, Hassani bir seçimle karşı karşıya kaldı: ABD Ordusu ile birlikte çalışan bir kadın olarak baskıcı bir hükümet altında yaşamak ya da memleketinden Amerika Birleşik Devletleri’ne kaçmak.
“Kalsaydım, Taliban beni ve ailemi öldürürdü” dedi.
Hassani’nin müfrezesinde görev yapan 45 Afgan kadından 39’u, yaklaşık iki yıl önce ABD birliklerinin kaotik bir şekilde geri çekilmesi sırasında firar etti.
Şimdi Hassani ve müfrezesinin çoğu, geçici bir yasal statü olan insani gerekçelerle ABD’de denetimli serbestlik görevlisi olarak ikamet eden on binlerce Afgan arasında yer alıyor. Biden yönetimi bu ay, Afganların Ağustos ayında ikamet statüleri sona erdikten sonra Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşamaya ve çalışmaya devam edebilmeleri için denetimli serbestlik süresinin uzatılmasına başvurmalarına izin veren bir plan duyurdu. Uzatmaların, eğer verilirse, ilk seferde olduğu gibi iki yıl süreceği belli değil.
Trende olanlar için amaç, Amerika Birleşik Devletleri’nde uzun süre kalmak ve halen Afganistan’da bulunan ailelerini yanlarında getirmek. Bayan Hassani ve müfrezenin neredeyse tüm üyeleri, kendi ülkelerinde zulüm görmekten korkanlar için korumalı bir statü olan sığınma başvurusunda bulundular, ancak sistem ciddi şekilde aşırı yüklendi. Şimdiye kadar kadınlardan sadece üçü sığınma hakkı kazanarak yeşil kart almalarına ve ailelerini yanlarına almalarına izin verdi.
Minnesota Demokratı Senatör Amy Klobuchar, Afganistan ihtilafı sırasında Amerikalılarla çalışan Afganlar için daimi ikamet için yasal bir yol oluşturacak bir yasa tasarısı olan Afgan Uyum Yasasını destekledi.
Klobuchar, “Afgan müttefiklerimizin çoğu, askeri personelimizi korumak için hayatlarını ve sevdiklerinin güvenliğini riske attı” dedi.
Mevzuat, Cumhuriyetçilerin başvuranların taranması konusundaki endişeleri nedeniyle geçen Kongreyi oyaladı, ancak Bayan Klobuchar, bu yıl içinde başka bir girişim için destek almak için Cumhuriyetçilerle birlikte çalıştığını söyledi.
NY, Westchester County’nin sakin bir banliyösünde bir hediyelik eşya dükkanında çalışan Hassani, 2021’de tahliye edilenler için bir sığınma evinde tanıştığı iki Afgan kadınla aynı daireyi paylaşıyor.
Bayan Hassani’nin odasındaki tek sanat eseri, yatağının ayakucunda asılı duran bir tablodur.
“Amerika Birleşik Devletleri’ne ilk geldiğimde yaptığım şey buydu” dedi. “Kamplardaki bazı gönüllüler bize boya ve tuval verdiler.”
Orduya katılmak Bayan Hassani’nin çocukluk hayaliydi. Takımın en genç üyesi, Amerika’nın Afganistan’daki yirmi yıllık savaşının başlamasından sadece aylar önce doğdu.
Bayan Hassani, “Annemin bize, Amerikalıların bizim için orada olduklarını, iyi insanlar olduklarını söylediğini hatırlıyorum.”
Bayan Hassani’nin müfrezesi fikri, savaşın başlamasından yaklaşık on yıl sonra, ABD ordusunun kırsal köylerde devriye gezmek için kadın birliklere ihtiyaç duyduğuna karar vermesiyle ortaya çıktı. Erkek askerlerin Afgan kadınları araması veya onlarla konuşması kültürel olarak duyarsız olarak görülüyordu.
Müfrezeyle yakın çalışan bir Ordu Yüzbaşısı olan Mary Kolars, onun görevlerde olmasının paha biçilmez olduğunu söyledi. “Kabile bağlantıları hakkında bilgileri vardı, bir köye bakıp bize neyin uymadığını söyleyebilirler, üst düzey hedefler bulmamıza yardımcı oldular.”
Bugün, Takım üyelerinin çoğu Amerika Birleşik Devletleri’ne dağılmış durumda ve hizmet sektöründe asgari ücretle çalışıyor.
Bayan Hassani, gelişinden bu yana ordudaki maceralarının anılarına sarıldı.
“Buradaki hayatım için şükretmeye çalışıyorum” dedi. “Ama hayatım ve işim artık tamamen farklı.”
Geçen ay, Bayan Kolars, Bayan Hassani ve trenin neredeyse tüm üyeleri, Afgan Uyum Yasası’nın kabulü için Kongre’de lobi yapmak üzere Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Washington, DC’ye gitti.
Bayan Hassani, “Ailemin Afganistan’da güvende olmadığını bildiğim için her gün acı veriyor” dedi.
O ve müfrezenin diğer üyeleri, Amerikan ordusuyla birlikte hizmet verebilmek için kapsamlı geçmiş kontrollerinden geçtiklerini söylediler. Kadınlar, Afgan ordusuna katılabilmek için erkek akrabalarından yazılı izin almaları gerektiğini de söylediler. Bu belgeler, kadınların aileleri hakkında bilgi içeriyordu ve Kabil’in düşmesinden sonra Afgan hükümetinin dosyalarında kaldı.
Bayan Kolars, kadınların birçoğunun o zamandan beri Taliban üyelerinin tehdit edildiğini, işkence gördüğünü veya öldürüldüğünü söyledi. O ve trenle çalışan diğer Amerikan askerleri, Taliban’ın belgeleri aile üyelerinin izini sürmek için kullandığına inandıklarını söylediler.
Yaklaşık on yıldır trende hizmet veren ve aralarında Bayan Hassani’nin de bulunduğu askerlerin eğitilmesine yardım eden 34 yaşındaki Jawida Afshari, “Evde aileyle ilgili bu sürekli endişeyle yaşamak çok zor” dedi.
Geçen Ekim ayında her iki kadınla da iltica başvurusunda bulunuldu – Hassani’nin başvurusu beklemedeyken Bayan Afshari’ye sığınma hakkı verildi.
Dallas’taki apartman kompleksinin yakınındaki bir piliç-fil-a’da çalışan Bayan Afshari, sık sık Kabil’in düşüşünden önceki hayatı düşündüğünü söyledi. Kabil Üniversitesi’nde hukuk okuyabilmesine daha haftalar vardı.
Bayan Afshari, “Afganistan’daki kadınlar restoranlarda çalışamadığı ve evden çıkamadığı için çok şanslıyım” dedi. “Ama evde ne kadar süre çalışıp çalıştığımı ve her şeyin nasıl bu kadar çabuk geçtiğini hatırlamak zor olabilir.”
Bayan Afshari, yeşil kart başvurusunda bulunma fırsatını beklerken, Dallas’taki hayatından biraz neşe çıkarmaya çalışır. Komşularının çoğu Irak ve Meksika’dan gelen göçmenler. “İkimiz de İngilizce konuşamıyoruz ama konuşmanın bir yolunu buluruz” dedi gülerek.
Afshari, yakınlarda helal et satan bir Arap bakkalını gördüğü gün, komşuları için bir Afgan şaverma ziyafeti pişiriyordu.
Trenin komutanı Mahnaz Akbari’nin de sığınma hakkı yok. İngilizce becerilerini Washington’da kar amacı gütmeyen bir kuruluşta çalışmak için kullandı. Kadınlar bitkin düştüğünde bile genellikle grup görüntülü görüşmeleri yoluyla moralleri yüksek tutmaya çalıştığını söyledi.
Bayan Akbari, geçen hafta Maryland, Silver Spring’deki dairesinde akşam yemeği pişirirken, telefonunu mutfak tezgahının üzerine bıraktı ve West Coast müfreze üyelerinin katılmasını bekledi.
Bu telefon görüşmelerinde kadınlar fotoğraf alışverişinde bulunuyor, Amerikan yemekleriyle yapılabilecek Afgan yemek tariflerini paylaşıyor ve Amerika’daki yaşamla ilgili konularda birbirlerine tavsiyelerde bulunuyorlar. Kaç tane kredi kartı açmalısınız? DMV’ye gitmek insanların söylediği kadar kötü mü? Bayan Hassani, bu aramaların bir cankurtaran halatı haline geldiğini söyledi.
İltica görüşmesini takip eden haftalarda, Bayan Hassani endişeye kapıldı ve davasıyla ilgili neden hiçbir haber olmadığını merak etti. Bir şekilde yanlış bir adım atıp atmadığını merak ederek, röportajı kafasında tekrar oynatmaya devam etti. Bayan Hassani, Bayan Akbari’nin desteğinin sakin kalmasına yardımcı olduğunu söyledi.
“Mahnaz bizi neşelendirmek için zaman ayırıyor,” dedi, “böylece pes etmiyoruz.”
Luke Broadwater raporlamaya katkıda bulundu.
Telefonuna baktı, kapattı ve annesinin internetinin Afganistan’daki evinde düzeldiğini umarak WhatsApp’ı güncelledi.
Üç kez daha denedi ama arama gerçekleşmedi.
Hassani, annesini en son Ağustos 2021’de, Taliban’ın Kabil’in kontrolünü ele geçirmesinden günler önce görmüştü.
24 yaşındaki Hassani, yüksek profilli Taliban, El Kaide ve IŞİD hedeflerini arama görevlerinde ABD özel kuvvetlerine eşlik eden, tamamı kadınlardan oluşan Afgan Ulusal Ordusu’nun Kadın Taktik Müfrezesinde görev yaptı. Taliban iki yaz önce iktidarı ele geçirdiğinde, Hassani bir seçimle karşı karşıya kaldı: ABD Ordusu ile birlikte çalışan bir kadın olarak baskıcı bir hükümet altında yaşamak ya da memleketinden Amerika Birleşik Devletleri’ne kaçmak.
“Kalsaydım, Taliban beni ve ailemi öldürürdü” dedi.
Hassani’nin müfrezesinde görev yapan 45 Afgan kadından 39’u, yaklaşık iki yıl önce ABD birliklerinin kaotik bir şekilde geri çekilmesi sırasında firar etti.
Şimdi Hassani ve müfrezesinin çoğu, geçici bir yasal statü olan insani gerekçelerle ABD’de denetimli serbestlik görevlisi olarak ikamet eden on binlerce Afgan arasında yer alıyor. Biden yönetimi bu ay, Afganların Ağustos ayında ikamet statüleri sona erdikten sonra Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşamaya ve çalışmaya devam edebilmeleri için denetimli serbestlik süresinin uzatılmasına başvurmalarına izin veren bir plan duyurdu. Uzatmaların, eğer verilirse, ilk seferde olduğu gibi iki yıl süreceği belli değil.
Trende olanlar için amaç, Amerika Birleşik Devletleri’nde uzun süre kalmak ve halen Afganistan’da bulunan ailelerini yanlarında getirmek. Bayan Hassani ve müfrezenin neredeyse tüm üyeleri, kendi ülkelerinde zulüm görmekten korkanlar için korumalı bir statü olan sığınma başvurusunda bulundular, ancak sistem ciddi şekilde aşırı yüklendi. Şimdiye kadar kadınlardan sadece üçü sığınma hakkı kazanarak yeşil kart almalarına ve ailelerini yanlarına almalarına izin verdi.
Minnesota Demokratı Senatör Amy Klobuchar, Afganistan ihtilafı sırasında Amerikalılarla çalışan Afganlar için daimi ikamet için yasal bir yol oluşturacak bir yasa tasarısı olan Afgan Uyum Yasasını destekledi.
Klobuchar, “Afgan müttefiklerimizin çoğu, askeri personelimizi korumak için hayatlarını ve sevdiklerinin güvenliğini riske attı” dedi.
Mevzuat, Cumhuriyetçilerin başvuranların taranması konusundaki endişeleri nedeniyle geçen Kongreyi oyaladı, ancak Bayan Klobuchar, bu yıl içinde başka bir girişim için destek almak için Cumhuriyetçilerle birlikte çalıştığını söyledi.
NY, Westchester County’nin sakin bir banliyösünde bir hediyelik eşya dükkanında çalışan Hassani, 2021’de tahliye edilenler için bir sığınma evinde tanıştığı iki Afgan kadınla aynı daireyi paylaşıyor.
Bayan Hassani’nin odasındaki tek sanat eseri, yatağının ayakucunda asılı duran bir tablodur.
“Amerika Birleşik Devletleri’ne ilk geldiğimde yaptığım şey buydu” dedi. “Kamplardaki bazı gönüllüler bize boya ve tuval verdiler.”
Orduya katılmak Bayan Hassani’nin çocukluk hayaliydi. Takımın en genç üyesi, Amerika’nın Afganistan’daki yirmi yıllık savaşının başlamasından sadece aylar önce doğdu.
Bayan Hassani, “Annemin bize, Amerikalıların bizim için orada olduklarını, iyi insanlar olduklarını söylediğini hatırlıyorum.”
Bayan Hassani’nin müfrezesi fikri, savaşın başlamasından yaklaşık on yıl sonra, ABD ordusunun kırsal köylerde devriye gezmek için kadın birliklere ihtiyaç duyduğuna karar vermesiyle ortaya çıktı. Erkek askerlerin Afgan kadınları araması veya onlarla konuşması kültürel olarak duyarsız olarak görülüyordu.
Müfrezeyle yakın çalışan bir Ordu Yüzbaşısı olan Mary Kolars, onun görevlerde olmasının paha biçilmez olduğunu söyledi. “Kabile bağlantıları hakkında bilgileri vardı, bir köye bakıp bize neyin uymadığını söyleyebilirler, üst düzey hedefler bulmamıza yardımcı oldular.”
Bugün, Takım üyelerinin çoğu Amerika Birleşik Devletleri’ne dağılmış durumda ve hizmet sektöründe asgari ücretle çalışıyor.
Bayan Hassani, gelişinden bu yana ordudaki maceralarının anılarına sarıldı.
“Buradaki hayatım için şükretmeye çalışıyorum” dedi. “Ama hayatım ve işim artık tamamen farklı.”
Geçen ay, Bayan Kolars, Bayan Hassani ve trenin neredeyse tüm üyeleri, Afgan Uyum Yasası’nın kabulü için Kongre’de lobi yapmak üzere Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Washington, DC’ye gitti.
Bayan Hassani, “Ailemin Afganistan’da güvende olmadığını bildiğim için her gün acı veriyor” dedi.
O ve müfrezenin diğer üyeleri, Amerikan ordusuyla birlikte hizmet verebilmek için kapsamlı geçmiş kontrollerinden geçtiklerini söylediler. Kadınlar, Afgan ordusuna katılabilmek için erkek akrabalarından yazılı izin almaları gerektiğini de söylediler. Bu belgeler, kadınların aileleri hakkında bilgi içeriyordu ve Kabil’in düşmesinden sonra Afgan hükümetinin dosyalarında kaldı.
Bayan Kolars, kadınların birçoğunun o zamandan beri Taliban üyelerinin tehdit edildiğini, işkence gördüğünü veya öldürüldüğünü söyledi. O ve trenle çalışan diğer Amerikan askerleri, Taliban’ın belgeleri aile üyelerinin izini sürmek için kullandığına inandıklarını söylediler.
Yaklaşık on yıldır trende hizmet veren ve aralarında Bayan Hassani’nin de bulunduğu askerlerin eğitilmesine yardım eden 34 yaşındaki Jawida Afshari, “Evde aileyle ilgili bu sürekli endişeyle yaşamak çok zor” dedi.
Geçen Ekim ayında her iki kadınla da iltica başvurusunda bulunuldu – Hassani’nin başvurusu beklemedeyken Bayan Afshari’ye sığınma hakkı verildi.
Dallas’taki apartman kompleksinin yakınındaki bir piliç-fil-a’da çalışan Bayan Afshari, sık sık Kabil’in düşüşünden önceki hayatı düşündüğünü söyledi. Kabil Üniversitesi’nde hukuk okuyabilmesine daha haftalar vardı.
Bayan Afshari, “Afganistan’daki kadınlar restoranlarda çalışamadığı ve evden çıkamadığı için çok şanslıyım” dedi. “Ama evde ne kadar süre çalışıp çalıştığımı ve her şeyin nasıl bu kadar çabuk geçtiğini hatırlamak zor olabilir.”
Bayan Afshari, yeşil kart başvurusunda bulunma fırsatını beklerken, Dallas’taki hayatından biraz neşe çıkarmaya çalışır. Komşularının çoğu Irak ve Meksika’dan gelen göçmenler. “İkimiz de İngilizce konuşamıyoruz ama konuşmanın bir yolunu buluruz” dedi gülerek.
Afshari, yakınlarda helal et satan bir Arap bakkalını gördüğü gün, komşuları için bir Afgan şaverma ziyafeti pişiriyordu.
Trenin komutanı Mahnaz Akbari’nin de sığınma hakkı yok. İngilizce becerilerini Washington’da kar amacı gütmeyen bir kuruluşta çalışmak için kullandı. Kadınlar bitkin düştüğünde bile genellikle grup görüntülü görüşmeleri yoluyla moralleri yüksek tutmaya çalıştığını söyledi.
Bayan Akbari, geçen hafta Maryland, Silver Spring’deki dairesinde akşam yemeği pişirirken, telefonunu mutfak tezgahının üzerine bıraktı ve West Coast müfreze üyelerinin katılmasını bekledi.
Bu telefon görüşmelerinde kadınlar fotoğraf alışverişinde bulunuyor, Amerikan yemekleriyle yapılabilecek Afgan yemek tariflerini paylaşıyor ve Amerika’daki yaşamla ilgili konularda birbirlerine tavsiyelerde bulunuyorlar. Kaç tane kredi kartı açmalısınız? DMV’ye gitmek insanların söylediği kadar kötü mü? Bayan Hassani, bu aramaların bir cankurtaran halatı haline geldiğini söyledi.
İltica görüşmesini takip eden haftalarda, Bayan Hassani endişeye kapıldı ve davasıyla ilgili neden hiçbir haber olmadığını merak etti. Bir şekilde yanlış bir adım atıp atmadığını merak ederek, röportajı kafasında tekrar oynatmaya devam etti. Bayan Hassani, Bayan Akbari’nin desteğinin sakin kalmasına yardımcı olduğunu söyledi.
“Mahnaz bizi neşelendirmek için zaman ayırıyor,” dedi, “böylece pes etmiyoruz.”
Luke Broadwater raporlamaya katkıda bulundu.