Anjelika Akbar: İnsan ahengi lakin tabiattan alabilir

JoKeR

Active member
Uzun yıllardır yaptığı araştırmalarla “eşyaların sesi var mıdır, müzikle terapi nedir, İbn-i Sina sese niye değer veriyordu, insan da kainattaki her şey üzere titreşimlerden mi oluşur?” sorularına karşılık bulmak ismine çalışmalar yürüten Anjelika Akbar, sese değişik bir yerden bakmamızı sağlayacak “Her İnsan Bir Bestedir” kitabını yayınladı.

Takviye Yayınları etiketiyle çıkan eser, duyulamayanı duymak ve etrafımızda var olan müziklerin/seslerin ortasındaki yapan ve yıkıcı tesirlerin farkına varıp müzikte uygunlaştırıcı seçimler yapabilmek üzere kaleme alınmış ilham dolu bir rehber olarak raflarda yerini aldı.

Her İnsan Bir Bestedir


Bestecilik ve Orkestra Şefliği yüksek lisansını ve doktorasını UNESCO üyesi olarak geldiği ve daha sonrasında da yerleştiği Türkiye’de tamamlayan Akbar, kitabıyla ilgili olarak, “Bu kitabı okuduktan daha sonra müziğin ve etrafımızdaki öbür tüm seslerin ruhumuza nasıl besin olabileceğini öğrenmekle kalmayacak, bu bilgiyi ömrün ortasında nasıl kullanacağınızı da anlayacaksınız” diyor.

– Neredeyse müziğin içine doğmuşsunuz. 4 yaşındayken Mutlak Kulak yeteneği keşfedilip 4,5 yaşında Moskova Devlet konservatuarı bünyesindeki üstün yetenekli çocuklar okuluna davet edildiniz. Nedir bu Mutlak Kulak?

Mutlak kulak, bir müzisyenin o anda duyduğu sesler için evvelde bir referans sesi olmadan her an her notanın hangisi olduğunu anında bilmektir. Ve yalnızca müzik sesleri değil, mekanik rastgele seslerin de hangi notaya denk geldiğini bilmektir. Bu durum, kulak ve işitme ile ilgili değil, aslında beyninde olan farklı bir kısımla ve hafıza ile ilgilidir. Müzisyenler içinde epey nadiren oluyor, ama mutlak kulak düzgün bir müzisyen olmak için hiç kaide değildir. Şöyle ki, mutlak kulak sahibi bir müzisyen düzgün olmayabilir; bilakis mutlak kulağı olmayan müzisyen çok yeterli olabilir. Bestekar olunca bu özellik epey yardımcı oluyor, zira senfonik besteleri bile örneğin sokakta yürürken yahut uçakta direkt içimde duyabiliyor, besteleyebiliyorum onlarca enstrümanı bir ortada. Yaylılar kümesi müzisyenleri yahut orkestra şefleri için de mutlak kulak pek yeterli bir yardımcı oluyor. Bu durum doğuştan gelir. Çalışarak ortaya çıkmaz. Onun için fazlaca da övünülecek bir özellik değildir. Ya vardır ya da yoktur…

MİLYONLARCA SESİN ORTASINDAYIZ

– Kitabınızın art kapağından bir cümle “Sağlıklı bir vücut için sağlıklı bir ruha sahip olmak gerekir. ömrü dinlemenin, herkesin oluşturduğu besteyi dinlemenin ve kendimizi dinlemenin vakti geldi.” Siz kendi sesinizi fark edip dinlemeye ne vakit başladınız?


Kitapta anlattığım üzere, aslında kendimi ne kadar hatırlıyorsam, doğayı, Sessizliğin Sesini ve kendi sesimi dinliyorum…

– “Bu kitapta ses ve müzik araştırmaları konusunda şimdiye kadar geçmiş olduğum yollardan edindiklerimi sizinle paylaşmaya hazırım. Hepsi şahsen deneyimlediklerimdir” diyorsunuz. Bu kitabı kaleme almanızdaki sebep sırf bildiklerinizi aktarmak miydi?

İnsan, deneyimlediği ve kendisi için faydalı bulduğu hususları paylaşmak ister… Bu doğaldır. İzleyebildiğim kadarıyla, insanların hayat ortasında biroldukca kederi kendilerini ve etrafını dinlemedikleri, odaklanıp tahlil etmedikleri için ortaya çıkıyor. Etrafımızda milyonlarca ses var, ayrıyeten cihanda bunu kulaklarımızla duymuyor olsak dahi, daima bir Tını, bir Ses var. Her şey titreşir, bizi oluşturan atomlar da titreşir. Biz istersek de istemezsek de daima olarak sesler ile rezonansa giriyoruz. Bu rezonans bize yarar yahut ziyan getirebilir. Zararın olmaması için idrak etmek zorundayız. Tahlil ettiğimizde titreşime, sese, müzik seçimimize, hatta eşya seçimimize, dostluklara ve tabiata daha itinayla yaklaşırız, ömrümüz değişmeye ve dengelenmeye başlar…

– “Ne yazık ki günümüzde kitleleri gerilime, depresyona ve karanlığa sürükleyen yüzlerce sanatsal ürün var. İnsanlar, bu ürünlerin niteliklerinin hiç farkında bile olmadan çoğunu “sanat eseri” olarak kabul edip içlerine çektiklerinde vücutlarında bir çok sorun ortaya çıkabiliyor” cümleleri kitabınızda geçen en ilgi cazip yerdi benim için. Bu mevzuyu biraz daha açabilir miyiz?

Aslında kısa bir biçimde bu bahisten bahsetmek pek zordur. Ahengi lakin tabiattan yahut altın oran olan sanat yapıtlarından alabildiğini ve bu biçimde bedenin da istikrarda olabildiğini anlatıyorum… Sanatın ise insanı o anda olduğundan daha ahenkli kılması, daha derine ve öze daha yakınlaştıran bir araç olması gerektiğini anlatıyorum. Hâlbuki sanat ismi altında birfazlaca durumda insan olağanüstü baskı ve gerilime maruz kalabiliyor.

Manipülasyon için kullanılabilir

– “Müziğin bu derece güçlü bir etken olduğunu bilmeyenler müziğin gücüyle oluşturulmuş birtakım olayların, müzikten kaynaklandığına asla ihtimal vermezler. herkesin niyeti ve etik kıymetleri farklıdır elbet” cümleleri kitabın en dikkat cazip yerlerinden biri elbet. Müziğin kullanmasına tarihten bir örnek verebilir miyiz?

olağan olarak, bir örnek vereyim. Evvelden beri savaş esnasında ordularda müzik kullanılır. Bu ekseriyetle marşlar olur. Askere inanılmaz ruh gücü, cüret ve coşku verir; bu cins müziklerin kimilerinin topluluklar üzerine ikili tesiri vardı, bunun fazlaca değişik örneklerinden biri Mehter geleneğidir. Mehter Marşı, dosta coşku fakat düşmana endişe veren bir müzik çeşidi olarak tanım ediliyor. O denli ki, bu müzik sanırım insanların genetik hafızasına işlemiştir, yüzseneler geçse de, Avrupa’da kimi insanları Mehter müziğinin hala korkuttuğunu duymuştum birkaç kez…
Aşikâr hedeflerle toplu manipülasyon için kullanılan kimi müzik çeşitlerini ise kitapta biraz daha detaylı yazmış oldum.

Müzik ile tedavi mümkün

– İbn’i Sina’nın müzik terapisi üzerine yazdığı “Kurtuluş”ta ilaçsız bir tedavi metodu olarak müzikle tedavi metodunu kullandığından bahseder. Müzik ile terapi hakkında neler söyleyebiliriz? Günümüzde uygulayan tıp merkezleri var mı?


Titreşim, yani müzik ile terapi, kadim vakit içinderdan beri epeyce kıymet verilen bir tedavi metoduydu. Batı tıbbının babası Avicenna (İbn’i Sina) da müzik terapisine hayli ehemmiyet veriyordu. Tüm kültürlerde bu bilgi ve detaylı, fazlaca ince yaklaşımları vardı. Evvelden Ses bilimi hayatın ortasında idi. Her şeyin titreştiğini, her şeyin her şeyi etkilediğini epey düzgün biliyorlardı. Şu anda bu bilgi genel olarak unutuldu. Buna karşın yaklaşık son 300 yıldır bu bahiste çalışan bilim insanları ve kurumlar var. Git gide bu ayrıntıların yaygınlaşması kelam konusudur.
 
Üst