Bağımsız sinema bağımsız mı?

JoKeR

Active member
Sinemanın endüstriyel olarak çerçevesinin netleştiği vakit içinderda Hollywood’da stüdyolara baş tutarak kendi imkanlarıyla sinema yapmaya başlayan üretimci ve direktörler bağımsız sinemanın temelini atar. Bir şeyin bağımsızının ne olduğunu anlamak için bağımlısını bilmek gerek. Hollywood’da 1970’lere kadar sinema yapmanın tek yolu stüdyo denen firmaların yapımcılığına razı olmaktı. Onların ikna edilmediği, stüdyoların finans sağlamadığı hiç bir proje hayata geçemezdi. Tom Launglin 1970’ten itibaren Billy Jack serisini stüdyolardan bağımsız hayata geçirip gişede muvaffakiyet sağladığında sistematik olarak bir sinema alanı doğar. O günlerden beri büyük firmalarla ticari işe girmeyen her imal bağımsız sinema sayılmıştır. Bu durum moda mod yalnızca Hollywood için geçerli. Zira ABD haricindeki ülkelerde Hollywood üzere kesimler yok ve bu durumda bağımsız sinemadan bahsetmek de mantıklı olmuyor. Ancak bu nüansı bir kenara bırakırsak, dünyada ticari sinema haricindeki hallerin tamamının bağımsız sinema olarak isimlendirildiğini söyleyebiliriz.



ŞENLİKLER VE BAĞIMSIZ SİNEMA

Günümüzde bağımsız sinemanın varlık alanı şenliklerdir. Bağımsızlığı oluşturan ise ticari hudutlara mahkum kalmaması, özgün uygulama alanının geniş olması, neredeyse her türlü sektörel kısıtlamadan uzak durabilmesidir. Fakat şenliklerin son devirde takındığı tutum ve televizyon satışı üzere başlıklar sebebiyle bağımsız sinemacıların yeni bağları oluştu.

Öncelikle fon arama noktasında bu bağlar direktörün karşısına çıkıyor. Maddi takviye verecek olan organizmalar, sinemanın muvaffakiyet ihtimalini kıstas alıyor. Sinemanın müddetinden oyuncu takımına kadar çeşitli başlıklarda değerlendirmeler sinemanın mukadderatını belirliyor. örneğin müddeti 100 dakikanın üzerinde olan sinemaların talihi azalıyor. Çünkü şenlikler günde 5-6 sinema göstermek durumunda ve 100 dakikayı geçen sinemalar bu dönemi bozuyor. Pekala, direktörün sineması 110 dakikada bittiyse ve şenlik için kısaltacaksa bağımsızlık nerede kalıyor?

BAĞIMSIZLIĞIN YENİ SINIRLARI!

Sinemanın ele alacağı bahisler da direktörün bahtını belirliyor. Şenlikler artık birtakım bahisler etrafında hareket eden sinemalara öncelik tanıyor. Son periyotta dezavantajlı kümeler başlığı altında bedellendirilen halk bölümlerini ele alan öyküler öne çıkıyor. Hatta neredeyse bu konuda bir dayatmadan kelam edebiliriz. Bildiğiniz üzere Oscar, 2024’ten itibaren kıssasında, grubunda LGBT bireyler bulunan sinemalara öncelik tanıyacağını deklare etti. Bunun yanında siyahiler, Asyalılar üzere toplum kesitleri de var. Sundance başta olmak üzere büyük şenliklerin kimileri da müracaat forumlarına bu soruları ekledi. Misal biçimde bayanları bahis edinen ve modernizmin savlarına sarılan sinemaların bahtı da yüksek.

Dezavantajlı kümelerin sanat alanında daha epeyce imkan bulması, husus olarak seslerini duyurmaları olağan olarak kıymetli. aslına bakarsan sanatkar, bunu birileri koşul etmeden de yapmalı. Lakin bu kaide problemi dayatmaya varınca ‘bağımsızlık’ ögesi buhar oluyor.



TİCARİ DERTLER BAĞIMSIZLIĞI ETKİLİYOR

Sinema marketleri ve forumlar, bağımsız sinemacıların fon arayışının en kıymetli adresleri. Cannes, Berlin, Venedik üzere dünyanın en kıymetli sinema şenlikleri başta olmak üzere bütün önemli şenliklerde yer alan market ve forumlarda kabul bakılırsacek sinemalara de standart biçiliyor. Üstelik bu standartlar, sinemanın manasını ve hissini etkileyecek hususları barındırıyor. Kıssanın şablonundan, karakter çeşitliliğine, müzik kullanmasından oyuncu seçimine kadar sinemanın lisanını belirleyen tercihlerin tamamında dayatmaya varan ve ismine strateji denen yaklaşımlar kelam konusu.

Pazarlama tekniği dediğimiz ögenin devreye girdiği her yerde olduğu üzere bağımsız sinema alanında da ticari hudutların daralttığı alanlar var oluyor. Globalleşmenin taşıdığı kapitalist olgulara itiraz için doğan bağımsız sinemanın, geldiğimiz noktada kendi alanında yeni bir global ticari dayatma mecra oluşturması önemli bir paradoks.

BAĞIMSIZLAR HAKİKATEN BAĞIMSIZ MI?

Şenlik karakteri denen konunun hudut belirleyici hale gelmesi bağımsız sinemanın bağımsızlığını tehdit ediyor. Bunları hiç umursamadan sinema yapmak ise neredeyse imkansız. Çünkü ticari sinema yapmayan direktörün sinemasını izleyici ile buluşturacağı ve taltif bakılırsaceği yegane alan şenlik. Haliyle bu dayatma direktöre kendisi ile yeni sistem içinde tercih yapma baskısı oluşturuyor.

bu biçimde sorumuzu soralım; bu koşullar altında bağımsız sinemanın hakikaten bağımsız olmasından bahsetmek mümkün mü?
 
Üst