Bağlılık Hasan: Evvel kendinle hesaplaş!

JoKeR

Active member
DİLBER DURAL

Türkiye’nin Oscar adayı sineması Bağlılık Hasan izleyiciden ve eleştirmenlerden tam not aldı. Direktör ve senaryosu Semih Kaplanoğlu imzalı Bağlılık Hasan sinemasında aslında hepimizin kıssası anlatıyor. Vizyondaki sinemanın başrollerini Umut Karadağ, Filiz Bozok, Gökhan Azlağ, Ayşe Günyüz Demirci, Becerikli Günşiray ve Hakan Altıner paylaşıyor.

Semih Kaplanoğlu



Sinema, geçimini baba mirası meyve bahçesi ve tarlasından sağlayan bir adamın, tarlasına dikilmek istenen elektrik direğinden kurtulmaya çalışırken, Hac için Mekke’ye gidişi yaklaştıkça geçmişine ve kendi içine hakikat bir arayışa çıkmasını bahis ediniyor. Kaplanoğlu, Bağlılık Hasan sinemasının Dünya prömiyerini 74. Cannes Sinema Festivali’nde “Belirli Bir Bakış” kısmında gerçekleştirmişti. Güney Amerika’nın en eski ve değerli şenliklerinden Sao Paulo Milletlerarası

Bağlılık Hasan



Sinema Fesivali’nden de “Yılın En Düzgün Yabancı Filmi” mükafatını de alan Bağlılık Hasan’ı, sinema eleştirmenlerine sorduk.

YILDIZ RAMAZANOĞLU


Tabiatın gerçek sesi kalbe işliyor

YILDIZ RAMAZANOĞLU – MÜELLİF:
Bağlılık Hasan tabiatın lisana geldiği bir sinema. Hatta baş rolleri rüzgar, yağmur, ağaç, gölge, tarlalar ve elma bahçesinin paylaştığını söylemek mümkün. Hacca gitmek isteyen bir çiftçi olan Hasan’ın üzerinden Anadolu’daki kalbî bozulma gözler önüne serilmiş. Berbatlığın basitlaşması yüzünden, hayatta ve ayakta kalmanın bir yolu olarak yasallaştırılan sinsi haksızlıklar vicdanları kanatmaz olmuş. Bu yüzden yola çıkmadan helalleşme mecburiliği usulen yapılan bir ritüelden ibaret. Hasan’da da ne yaptım ki ben rahatlığı açıkça görülüyor. Sinemada güç elde etme formları, bürokrasinin işleyişindeki çürümeler, hak ihlallerinin gerçekleştiği zihin dünyasıyla yüzleşiyor seyirci. Olanları görüp gözleyen Yaratıcı’dan ikazların gelişini hissettiren manzara lisanı hayli etkileyici. Sinemanın gücü tabiatın gerçek seslerinin kalbe işlemesinden geliyor en çok.

SUAT KÖÇER


Bahadır bir tenkit var

SUAT KÖÇER – SİNEMA MÜELLİFİ:
‘Bağlılık’ üçlemesinin birinci sineması ‘Aslı’yı epey sevmiştim. Çağdaş dünyanın bayana yönelik dayatmalarına fazlaca içeriden, insanın şahsen kendi vücudundan yükselen bir itirazdı. Semih Kaplanoğlu, serinin ikinci sineması ‘Hasan’da bu defa karanlık yanlarına inerek, insanın arınma yolunda sınandığı hisleri cesaretli halde sorguluyor. Evvelki sinemada kamerasını seküler dünyaya odaklayan Kaplanoğlu, bir defa daha ‘içeri’ye, bu defa mütedeyyin bölümün ortasında bulunduğu ön kabullere temelli tenkitler getiriyor.

Özelde tövbe kavramını gözü pek biçimde tartışan Semih Kaplanoğlu, gerçek bağışla(n)maya dair de değerli vurgular yapıyor. Kibrin ve hırsın kirlettiği tabiata ağıta dönüşen sinemanın müddeti gereğinden uzun, birtakım sahneleri didaktik geldi. Final sahnesi ise dokunaklı olduğu kadar seyredeni kendi ortasında derin bir muhasebeye götürecek tipten, çarpıcı. Sinemanın başrolü Umut Karadağ rolünün hakkını teslim etmiş.

NAZİF TUNÇ


Kaygılarımıza gülümseyen bir sinema

NAZİF TUNÇ – YAPIMCI/YÖNETMEN:
Şiirimizde Aşık Paşa’lardan, Yunus’lardan bu yana remizler, düşler, mecazlarla daima var olan, hayattan modüller da taşıyan soyut tasavvufun sinemamız için güçlü bir kaynak olduğunu gösteriyor Bağlılık Hasan. Anadolu’da halk içinde yaşanan Türk iman külçeşidinin de deşildiği kalıcı ve gibisi az bir sinema olarak anılacak.

Semih Kaplanoğlu Buğday’da Kur’anın kıssa geleneğiyle bağ kurarak çağımız ve geleceğin dünya sıkıntılarına sinema lisanıyla pencere açmıştı. Bağlılık Hasan ise yaşadığımız dünyaya, etrafımıza, komşularımıza, akrabalarımıza, toprağa, hayvana, bağ bahçeye olan haklarımıza bilgece, hikmetler barındıran bir sinema bütünlüğünde. Direktör kolay izlenen bir sinema çekmenin ötesinde hayatımıza katacağı manaları daha pahalı buluyor. Çağın süratli, hırçın temposu ortasında, bizi bize bırakmayan sert dönemeçlerin, hırsların tedirginliği ortasında, perdede bizim telaş ve endişelerimize gülümseyen bir sinemadır Bağlılık Hasan.

Sinemada içtenliğin bir bilgeliğe ve fazilete yaklaştırıldığı sahneleriyla süsten, gösterişten uzak, karakterlerinin arınma yolundaki hesaplaşmalarını sükunet içinde aktarıyor. Direktör güya, Eşrefoğlu Rumi’lerin, Pir Mecdüddin Bayrami’lerin anısını sinemada var edebilme özlemindedir. Menkıbevi bir geleneğe yaslanmaktan korkmaz, hatta nasiplenir, zira menkıbelerde huzur, sükun, arınma ve Allah vardır.

MEHMET AÇAR


Sinema bize tutunacak bir kol veriyor

MEHMET AÇAR – SİNEMA ELEŞTİRMENİ:
‘Bağlılık: Hasan’ birfazlaca yerden okunabilecek, yorumlanabilecek bir sinema. Kendi adıma, ömrü boyunca dini vecibelerini belli ölçülerde yerine getirmenin, inanmanın her şeye yettiğini düşünen lakin vicdanıyla hiç yüzleşmeyen bir adamın trajedisi olarak okudum ‘Bağlılık: Hasan’ı… Hasan’ın finaldeki çaresizliği, kimi vakit yakınlarımızın vefatından daha acı tecrübeler olduğunu getiriyor akla. Yalnızca inanmanın yetmeyeceğini, etrafımızda etkileşime geçtiğimiz tüm beşerlerle olan bağımız üzerine düşünmemiz gerektiğinin altını çizen bir sinema ‘Bağlılık: Hasan’.

Final haricinde da birfazlaca akılda kalıcı an var: Emine’nin örgücü hanımın onurlu halinden daha sonra yaşadığı hesaplaşmayı pek unutacağımı sanmıyorum örneğin. Ayrıyeten, Hasan’ın borcunu ödemek için gittiği ayakkabıcı sahnesinden de etkilendim. Bilhassa Hasan gittikten daha sonra esnafın hesap defterini çıkardığı o an, sinema bize adeta tutunacak bir kol veriyor ve Hasan’ın ruhundaki o büyük çoraklığa tam oradan bakmamızı istiyor güya. Sinemanın yalnızca Çanakkaleli çiftçi Hasan’ın değil hepimizin hikayesi olmaya hakikat kıvrıldığı anlardan biri bu… ‘Bağlılık: Hasan’ın Kaplanoğlu’nun ‘Bal’dan daha sonra en hayli sevdiğim sineması olduğunu söyleyebilirim.
 
Üst