JoKeR
Active member
Bütün şimdiki araçlarda olduğu üzere sinemada da sık sık gündeme gelen hususlar var. Tesirli bir kitle irtibat aracı olmasının yanında sanat ögesi da barındıran sinema kelam konusu olduğunda Batılı gözle yapılan üretimler ve Doğuluların buradaki yeri liste başı konulardan olur. ‘Biz Doğulular’ sistemli olarak haykırırız. “Dünya bizi görmüyor” deriz. Fekat söylemiş olduklerimiz hamasi slogan olarak algılanmaktan öteye geçmez. Bırakın Batılıların inanmasını, ‘içimizdeki İrlandalılar’ bile ikna olmaz. Geçtiğimiz günlerde yapılan bir araştırmaysa Batılıları, Batılılar eliyle yalanlıyor ve Hollywood’un başı çektiği sinema sanayisinin Müslümanlara nasıl yaklaştığını gözler önüne seriyor.
Keskin Nişancı
Ölümcül Tuzak
ÇOK İZLENEN SİNEMALAR MÜSLÜMANLARA YER VERMİYOR
Southern California Üniversitesi’nin araştırmasına nazaran son senelerda gösterime giren, gişe başarısı yüksek sinemalarda Müslüman karakterlere neredeyse hiç yer verilmedi. 2017-2019 içinde ABD, İngiltere, Avustralya ve Yeni Zelanda’da (Yani ABD ve Kraliçe’nin ülkelerinde) çekilen 200 sinema incelendi. Bunların yalnızca 19’unda Müslüman karakter yer alırken, bir sözden çok repliği bulunan Müslüman karakter sayısı, sinemalarda yer alan 8 bin 500 karakterin yüzde 2’sinden az…
Rambo 3
Başrol konusu ise görüntüyü resmediyor. Müslüman bir erkeğin başrolü yahut yardımcı oyuncu rolünü üstlendiği yalnızca 5 sinema var. Müslüman bayan başrol oyuncusuna sahip tek sinema ise 2018 imali Hotel Mumbai.
Riz Ahmed
Gece Yarısı Ekspresi
MÜSLÜMAN = TEHLİKELİ
Bir de şu açıdan bakalım…
ABD nüfusu 330 milyon civarı. Müslümanların oranı yüzde 1 kadar… Musevilerin oranı ise yüzde 2 bandında… Hollywood sinemalarında Yahudi karakterlere ne kadar yer verildiğini anlamak için özel araştırmaya gerek yok. Yarıdan fazla olduğu kesin. Nüfusa oranla bakınca Müslümanların görmezden gelindiği aşikar.
Pekala, görülen Müslümanların profili nasıl? Bu durum da şaşırtan değil. 200 sinema içinde yer alabilen karakterlerin genel olarak ‘tehlike oluşturma potansiyeli’ var. Çok da uzak olduğumuz bir sıkıntı değil bu. Büyük oranda ‘Ortadoğulu’ olan karakterler, bugün Ortadoğu denen bölge ile özdeşleşen şiddet, terör ve savaş sarmalının yansıması olarak nitelendiriliyor. Batılı sinemaların birçoklarına bakılırsa Müslümanlar bu şiddet sarmalının kararı olduğu kadar niçini de… Güya bu coğrafyalarda Batılıların işgali ve postalı yok. Katliamlar yaşanmıyor ve savaş endistrisini son 2 asırdır Batılılar ayakta tutumuyor!
OSCAR’A ADAY OLAN RIZ AHMED İSYAN ETTİ
Bahse dair yakın vakitte daha ‘içeriden’ bir tenkit de geldi. Son Oscar merasiminde en âlâ erkek oyuncu kolunda aday olan (bence alması gerekirdi lakin Hopkins’in popülerliğini aşamadı) Riz Ahmed, Müslümanlara ekranda ve beyaz perdede yer verilmediğini ya da olumsuz gösterildiğini, bunun da olağanlaştığını, mevcut görünümün kabul edilemez olduğunu söylemiş oldu. Pakistan asıllı İngiliz (bildiğiniz Pakistanlı işte, asıllı ne demekse!) olan Riz Ahmed, Oscar’da en düzgün erkek oyuncu kısmında aday gösterilen birinci Müslüman olmuştu (Sound of Metal sinemasında oynadı. Sineması kesinlikle izleyin, bilhassa ses tasarımı ve kurgu konusunda derslik niteliğinde). Toplumsal medyadan isyan eden Ahmed, “Ekranda Müslüman karakterlerin olumsuz gösterilmesinden ya da hiç olmamasından bıktım. Kesim değişmeli” sözlerini kullandı.
ABD ASKERİ NEREDE, TEHLİKELİ MÜSLÜMANLAR ORADA!
Hollywood’un Müslümanlara ve ülkelerine bakışındaki olumsuzluk yeni bir sıkıntı değil. Yakın tarihin bütün kritik etaplarında Hollywood, dünya kamuoyunun Müslümanlar hakkındaki kanaatini olumsuz tarafta değiştirmek için elinden geleni yaptı. Bunda, Hollywood’un ABD’yi aklama projesi olma fonksiyonu (kişisel kanaatim) tesirli elbette. Dikkat ederseniz ABD nereye asker gönderdiyse ya da gönderecekse, Hollywood oraya dair sinema yaptı ve Müslümanların, coğrafyanın tehlikesi vurgulandı.
HOLLYWOOD’DAN YAKIN DEVİR ÖRNEKLER
Gelin kimi örneklere bakalım…
2001 imali Kara Şahin Düştü sineması, 1993’te Somali’de yaşananları anlatır. BM Barış Gücü askerleri bölgeye gönderilir ve başlarına gelmeyen kalmaz. Zira Somali Afrika’dır, Müslümandır ve tehlikelidir!
2009 üretimi Ölümcül Tuzak, Irak’taki ABD askerlerinin ‘teröristler’e karşı verdiği çaba, 2012 imali Zero Dark Thirty’de ise Usame Bin Ladin’in öldürülmesi anlatılır. Her iki sinemanın direktörü de Kathryn Bigelow’dur. En âlâ direktör Oscar’ını alan birinci bayan direktör olan Bigelow, son devir ABD milliyetçiliğinin kıymetli temsilcilerindendir. Filmlerindeyse Müslümanlar tehlikeli yerlerdedir ve haliyle kendileri de tehlikelidir!
2014 üretimi Keskin Nişancı da isminden anlaşılacağı üzere bir ABD askerinin Irak’ta yaşadıklarına odaklanıyor. Clint Eastwood’un yönettiği sinemaya nazaran iddia edin Irak nasıl bir yer? Ve bir daha sinemada olmayan şeyi de düşünelim; Irak’ı o hale kim getirdi? Sinema özeleştiri yapsa da “yetmez lakin evet” mesabesinde…
2003’teki Irak işgali daha sonrası Hollywood askeri üretimlerinin buraya kayması anlaşılabilir. Sonuçta sinema, hayatın ortasında. Hayatta ne var ise onu anlatır. ABD askeri neredeyse Hollywood da orada olmalıdır! Tıpkı 1980’lerde Rambo’nun Vietnam ve Afganistan’a gitmesi üzere… Zira dünyanın jandarması oradadır. Rambo da gidip kanaat oluşturmalıdır. Enteresandır ki, 11 Eylül akınları daha sonrası terörist yaftası yiyen Afganistan halkı, Rambo oraya gittiği devir (1988 imali Rambo 3) mücahittir. Sinemada Afganlar’a ‘mücahit’ diye hitap edilir. Zira Ruslarla (yani ABD’nin düşmanıyla) savaşıyorlardır.
TÜRKİYE DE VAKİT ZAMAN AMAÇ OLDU
Türkiye de vakit zaman bu cins manipülasyonlara maruz kalıyor. Gece Yarısı Ekspresi (1978) sineması yapıldığında dünya, Anadolu insanını sinemada resmedildiği biçimde tanıdı. Yakın vakte kadar da öyleydi. Hatta tam bir karalama kampanyası olan sinemanın senaristi Oliver Stone, 2004’te Türkiye’ye geldiğinde sinema için özür dilemişti.
Keskin Nişancı
Ölümcül Tuzak
ÇOK İZLENEN SİNEMALAR MÜSLÜMANLARA YER VERMİYOR
Southern California Üniversitesi’nin araştırmasına nazaran son senelerda gösterime giren, gişe başarısı yüksek sinemalarda Müslüman karakterlere neredeyse hiç yer verilmedi. 2017-2019 içinde ABD, İngiltere, Avustralya ve Yeni Zelanda’da (Yani ABD ve Kraliçe’nin ülkelerinde) çekilen 200 sinema incelendi. Bunların yalnızca 19’unda Müslüman karakter yer alırken, bir sözden çok repliği bulunan Müslüman karakter sayısı, sinemalarda yer alan 8 bin 500 karakterin yüzde 2’sinden az…
Rambo 3
Başrol konusu ise görüntüyü resmediyor. Müslüman bir erkeğin başrolü yahut yardımcı oyuncu rolünü üstlendiği yalnızca 5 sinema var. Müslüman bayan başrol oyuncusuna sahip tek sinema ise 2018 imali Hotel Mumbai.
Riz Ahmed
Gece Yarısı Ekspresi
MÜSLÜMAN = TEHLİKELİ
Bir de şu açıdan bakalım…
ABD nüfusu 330 milyon civarı. Müslümanların oranı yüzde 1 kadar… Musevilerin oranı ise yüzde 2 bandında… Hollywood sinemalarında Yahudi karakterlere ne kadar yer verildiğini anlamak için özel araştırmaya gerek yok. Yarıdan fazla olduğu kesin. Nüfusa oranla bakınca Müslümanların görmezden gelindiği aşikar.
Pekala, görülen Müslümanların profili nasıl? Bu durum da şaşırtan değil. 200 sinema içinde yer alabilen karakterlerin genel olarak ‘tehlike oluşturma potansiyeli’ var. Çok da uzak olduğumuz bir sıkıntı değil bu. Büyük oranda ‘Ortadoğulu’ olan karakterler, bugün Ortadoğu denen bölge ile özdeşleşen şiddet, terör ve savaş sarmalının yansıması olarak nitelendiriliyor. Batılı sinemaların birçoklarına bakılırsa Müslümanlar bu şiddet sarmalının kararı olduğu kadar niçini de… Güya bu coğrafyalarda Batılıların işgali ve postalı yok. Katliamlar yaşanmıyor ve savaş endistrisini son 2 asırdır Batılılar ayakta tutumuyor!
OSCAR’A ADAY OLAN RIZ AHMED İSYAN ETTİ
Bahse dair yakın vakitte daha ‘içeriden’ bir tenkit de geldi. Son Oscar merasiminde en âlâ erkek oyuncu kolunda aday olan (bence alması gerekirdi lakin Hopkins’in popülerliğini aşamadı) Riz Ahmed, Müslümanlara ekranda ve beyaz perdede yer verilmediğini ya da olumsuz gösterildiğini, bunun da olağanlaştığını, mevcut görünümün kabul edilemez olduğunu söylemiş oldu. Pakistan asıllı İngiliz (bildiğiniz Pakistanlı işte, asıllı ne demekse!) olan Riz Ahmed, Oscar’da en düzgün erkek oyuncu kısmında aday gösterilen birinci Müslüman olmuştu (Sound of Metal sinemasında oynadı. Sineması kesinlikle izleyin, bilhassa ses tasarımı ve kurgu konusunda derslik niteliğinde). Toplumsal medyadan isyan eden Ahmed, “Ekranda Müslüman karakterlerin olumsuz gösterilmesinden ya da hiç olmamasından bıktım. Kesim değişmeli” sözlerini kullandı.
ABD ASKERİ NEREDE, TEHLİKELİ MÜSLÜMANLAR ORADA!
Hollywood’un Müslümanlara ve ülkelerine bakışındaki olumsuzluk yeni bir sıkıntı değil. Yakın tarihin bütün kritik etaplarında Hollywood, dünya kamuoyunun Müslümanlar hakkındaki kanaatini olumsuz tarafta değiştirmek için elinden geleni yaptı. Bunda, Hollywood’un ABD’yi aklama projesi olma fonksiyonu (kişisel kanaatim) tesirli elbette. Dikkat ederseniz ABD nereye asker gönderdiyse ya da gönderecekse, Hollywood oraya dair sinema yaptı ve Müslümanların, coğrafyanın tehlikesi vurgulandı.
HOLLYWOOD’DAN YAKIN DEVİR ÖRNEKLER
Gelin kimi örneklere bakalım…
2001 imali Kara Şahin Düştü sineması, 1993’te Somali’de yaşananları anlatır. BM Barış Gücü askerleri bölgeye gönderilir ve başlarına gelmeyen kalmaz. Zira Somali Afrika’dır, Müslümandır ve tehlikelidir!
2009 üretimi Ölümcül Tuzak, Irak’taki ABD askerlerinin ‘teröristler’e karşı verdiği çaba, 2012 imali Zero Dark Thirty’de ise Usame Bin Ladin’in öldürülmesi anlatılır. Her iki sinemanın direktörü de Kathryn Bigelow’dur. En âlâ direktör Oscar’ını alan birinci bayan direktör olan Bigelow, son devir ABD milliyetçiliğinin kıymetli temsilcilerindendir. Filmlerindeyse Müslümanlar tehlikeli yerlerdedir ve haliyle kendileri de tehlikelidir!
2014 üretimi Keskin Nişancı da isminden anlaşılacağı üzere bir ABD askerinin Irak’ta yaşadıklarına odaklanıyor. Clint Eastwood’un yönettiği sinemaya nazaran iddia edin Irak nasıl bir yer? Ve bir daha sinemada olmayan şeyi de düşünelim; Irak’ı o hale kim getirdi? Sinema özeleştiri yapsa da “yetmez lakin evet” mesabesinde…
2003’teki Irak işgali daha sonrası Hollywood askeri üretimlerinin buraya kayması anlaşılabilir. Sonuçta sinema, hayatın ortasında. Hayatta ne var ise onu anlatır. ABD askeri neredeyse Hollywood da orada olmalıdır! Tıpkı 1980’lerde Rambo’nun Vietnam ve Afganistan’a gitmesi üzere… Zira dünyanın jandarması oradadır. Rambo da gidip kanaat oluşturmalıdır. Enteresandır ki, 11 Eylül akınları daha sonrası terörist yaftası yiyen Afganistan halkı, Rambo oraya gittiği devir (1988 imali Rambo 3) mücahittir. Sinemada Afganlar’a ‘mücahit’ diye hitap edilir. Zira Ruslarla (yani ABD’nin düşmanıyla) savaşıyorlardır.
TÜRKİYE DE VAKİT ZAMAN AMAÇ OLDU
Türkiye de vakit zaman bu cins manipülasyonlara maruz kalıyor. Gece Yarısı Ekspresi (1978) sineması yapıldığında dünya, Anadolu insanını sinemada resmedildiği biçimde tanıdı. Yakın vakte kadar da öyleydi. Hatta tam bir karalama kampanyası olan sinemanın senaristi Oliver Stone, 2004’te Türkiye’ye geldiğinde sinema için özür dilemişti.