JoKeR
Active member
ZEYNEP SANCAR
Toplumsal yapımızda sarsıcı değişim ve dönüşümler yaşanıyor. Aile ve akrabalık bağları çözülüyor. Bayan ve erkek kimliğinin hem aile hem toplumsal hayatta sonu gelmez bir çekişmenin tarafı haline getirilmesi boşanma oranlarının artışına, ailelerin süratle dağılmasına yol açıyor. Bazıları bu savrulmaları ataerkil toplum yapısının birey üzerindeki baskılarına bağlıyor bazıları de bayanın meskenden çıkıp iş hayatına dahil bulunmasına. Hatta daha ileri gidip sağlıklı bireyler yetişmesinde en büyük mahzurun aile kurumu olduğunu argüman edenler bile var. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Fatma Bacı Bayan Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tam da bu noktada sıkıntıyı ulusal ve dinî kıymetler odağında tartışmaya açan epeyce bedelli bir çalışmaya imza attı. Bayan ve Aile başlıklı kitap çok ayrıntılı çalışılmış on dört kısımdan oluşuyor. Bayan ve aileye geniş bir perspektiften bakmayı sağlayabilmek gayesiyle, bayan ve aileye yönelik en önemli kavram ve kuramlar ve onlara ait tartışma ve tahlil teklifleri birinci kısımda Prof. Dr. Cemalettin İpek tarafınca “Kadın ve Aileye Ait En önemli Kavram ve Kuramlar” başlığı altında incelenmiş. İkinci kısımda Prof. Dr. Işık Çetin “Tarihsel Süreçte Bayan ve Aile” başlığı altında Antik Çağ’dan günümüze kadar farklı toplumlardaki hanımın ve ailenin nasıl bir seyir izlediğini özetliyor. Prof. Dr. Ayfer Şahin ise “Türk Kültür ve Devlet Geleneğinde Bayan ve Aile” yi inceliyor. Bayan ve ailenin Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam öncesi Arap toplumundaki durumu ile Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamber’in sünnetindeki durumu ve İslam’ın bayana kazandırdığı haklar, öteki din ve kültürler içindeki ayrım Dr. Öğretim Üyesi Suzan Yıldırım tarafınca “İslam Dininde Bayan ve Aile” başlığı altında ele alınmış.
AİLEDEKİ KRİZE TAHLİL TEKLİFLERİ
Bayan Aile, Editör: Parıltı Çetin –Emine Şener, Nobel Yayıncılık, Eylül 2021, 504 sayfa
çok zihin açıcı ve bütünlüklü bir seyir izleyen kitapta evlilik kurumu ve hedefleri ile bu kurumun sağlıklı bir biçimde varlığını sürdürmesi için nelere dikkat edilmesi gerektiği Prof. Dr. Ahmet Gökbel tarafınca “Evlilik ve Eş Seçimi” başlığıyla ele alınmış. Aile kurumu ortasında hanımın oldukçalu rolleri Doç. Dr. Hüseyin Kurt tarafınca “Aile Yaşantısında Kadın” başlığı altında açıklanmış. Çalışan bayanın iş-yaşam istikrarını nasıl sağlayabileceği Doç. Dr. Emine Şener tarafınca “Çalışma hayatında Bayan ve İş-Yaşam İstikrarı Arayışı” başlığı altında tartışılıyor. İnsan, bayan ve hak kavramları ile insanın bedeli, bayanların sahip olduğu hakların mânâ ve mahiyeti dokuzuncu kısımda, Dr. Öğr. Üyesi İsa Kanik tarafınca açıklanıyor. Prof. Dr. Ertuğrul Yaman ise aile yuvasının sağlam temeller üzerine kurulması, ailede bedellerin yaşanması, aktarılması ve kazandırılması, ailedeki mümkün sorun ve krizlerin çözümlenmesi üzere konularda bilgi, tecrübe ve tahlil tekliflerini kaleme almış.
İNSAN YETİŞTİRME SİSTEMİNE GEÇMELİYİZ
Aile kurumunun devamlılığında kıymetli bir boyut olan iktisadi tarafı ile aile kurumunun üretim, tüketim ve tasarruf olguları üstündeki tesirlerini anlatan Dr. Öğretim Üyesi Oktay Aktürk’ün “Kapitalist Tüketim Kültürüne Karşı Aile Ekonomisi” başlıklı yazısı kitabın dikkat çeken bir öteki makalesi. Çocuk yetiştirmede kılavuzluk edecek ebeveyn modelleri, ebeveynlik prensipleri ve çağdaş çağda çocuk yetiştirirken yaygın olarak görülen helikopter ebeveynliği ise Dr. Öğretim Üyesi Sultan Selen Kula “Mutlu ve Başarılı Çocuk Yetiştirme” ismiyle makalesinde husus edinmiş. Bayana yönelik şiddet konusu ve bayanın güvenliğini sağlamaya yönelik düzenlemeler Prof. Dr. Hüseyin Şimşek’in kaleme aldığı “Güvenli Toplum İnşasında Kadın” yazıda inceleniyor. Kitabın son kısmında ise Prof. Dr. Refik Balay geleceğin inşasında, pahalarla donanmış bireylerin oluşturacağı kuvvetli toplum için hanımın rolüne dikkat çekiyor. Prof. Balay’ın makalesi aslında toplamda Bayan ve Aile kitabının muradını özetler nitelikte. “kuvvetli Bayan, Keyifli Aile, kuvvetli Toplum” ismiyle öne çıkan makalesinde “Mutlu aile ve kuvvetli toplum fakat kuvvetli bedeller üzerinden inşa edilebilir. Kıymetlerin içselleştirilerek davranışa dönüşmediği bir aile ve toplum kuvvetli değildir. Pahalar insanları ortak gaye ve davranış sistemine yöneltir. Pahalar olmadan aile ve toplumda ortak bir baht ve ortak bir gelecek kurulamaz. Kıymetlerin örselendiği bir aile ve toplumda şefkat ve merhamet hisleri körelir, acıma hissi yok olur, insan hakları ihlalleri yaşanır, aile eşler ve çocuklar için bir çatışma alanına dönüşür. Maalesef son 250 yıldan beri aile ve toplumumuzu besleyen değerlerimizde bir kırılma/aşınma hali yaşandı. Bundan dolayı hem insan, hem aile, tıpkı vakitte toplum olarak büyük sarsılmalar yaşıyoruz. misyonumuzu dikkatsizliğin ağır bedeli; besinin bozulması, alkol kullanma, uyuşturucu tüketimi, ruhsal hastalıkların artması, yalnızlık, hırsızlık, çatışma, kutuplaşma, çocuk istismarı, adam yaralama, cinayet sürece, terör, evliliklerin azalması, boşanmaların artması, bayana yönelik şiddet, çocuğa yönelik şiddet ve hayvana yönelik şiddete kadar farklı hallerde karşımıza çıkmaktadır” diyerek değerli bir durum tespitinde bulunuyor. Tahlil önerisi ise net: “senelerın kayıplarını telafi etmenin, toplumsal bünyemizde meydana gelen bozulmaların tamiratını vakit kaybetmeden yapmanın vakti oldukçatan geldi geçiyor. Bu bağlamda eğitim sistemimiz, okul evvelden başlayarak yükseköğretime kadar insani kıymetleri öne çıkarmalıdır. Eğitim programlarında ailenin ehemmiyet ve mevcudiyeti kutsal bir bedel olarak öğretilmelidir. Bayan kadar erkeğin, erkek kadar hanımın da haklarını koruyan bir hassasiyetin “kul hakkı” altında zihinlere ve kalplere gergef gergef işlenmesi sağlanmalıdır. Aile ortasında doğruluğu, adaleti, sadakati, zarafeti, sevgiyi, saygıyı, merhameti, affetmeyi sağlayacak ve aileyi yaşatacak insan yetiştirme sistemine tez vakitte geçilmelidir.”
Bayan ve aile sorununa “içerden” baş yoran akademisyenlerin makalelerinden oluşan Bayan ve Aile kitabı sıkıntılarımıza ayna tutan hem de ezber bozan bir çalışma diyebiliriz.
Toplumsal yapımızda sarsıcı değişim ve dönüşümler yaşanıyor. Aile ve akrabalık bağları çözülüyor. Bayan ve erkek kimliğinin hem aile hem toplumsal hayatta sonu gelmez bir çekişmenin tarafı haline getirilmesi boşanma oranlarının artışına, ailelerin süratle dağılmasına yol açıyor. Bazıları bu savrulmaları ataerkil toplum yapısının birey üzerindeki baskılarına bağlıyor bazıları de bayanın meskenden çıkıp iş hayatına dahil bulunmasına. Hatta daha ileri gidip sağlıklı bireyler yetişmesinde en büyük mahzurun aile kurumu olduğunu argüman edenler bile var. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Fatma Bacı Bayan Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tam da bu noktada sıkıntıyı ulusal ve dinî kıymetler odağında tartışmaya açan epeyce bedelli bir çalışmaya imza attı. Bayan ve Aile başlıklı kitap çok ayrıntılı çalışılmış on dört kısımdan oluşuyor. Bayan ve aileye geniş bir perspektiften bakmayı sağlayabilmek gayesiyle, bayan ve aileye yönelik en önemli kavram ve kuramlar ve onlara ait tartışma ve tahlil teklifleri birinci kısımda Prof. Dr. Cemalettin İpek tarafınca “Kadın ve Aileye Ait En önemli Kavram ve Kuramlar” başlığı altında incelenmiş. İkinci kısımda Prof. Dr. Işık Çetin “Tarihsel Süreçte Bayan ve Aile” başlığı altında Antik Çağ’dan günümüze kadar farklı toplumlardaki hanımın ve ailenin nasıl bir seyir izlediğini özetliyor. Prof. Dr. Ayfer Şahin ise “Türk Kültür ve Devlet Geleneğinde Bayan ve Aile” yi inceliyor. Bayan ve ailenin Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam öncesi Arap toplumundaki durumu ile Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamber’in sünnetindeki durumu ve İslam’ın bayana kazandırdığı haklar, öteki din ve kültürler içindeki ayrım Dr. Öğretim Üyesi Suzan Yıldırım tarafınca “İslam Dininde Bayan ve Aile” başlığı altında ele alınmış.
AİLEDEKİ KRİZE TAHLİL TEKLİFLERİ
Bayan Aile, Editör: Parıltı Çetin –Emine Şener, Nobel Yayıncılık, Eylül 2021, 504 sayfa
çok zihin açıcı ve bütünlüklü bir seyir izleyen kitapta evlilik kurumu ve hedefleri ile bu kurumun sağlıklı bir biçimde varlığını sürdürmesi için nelere dikkat edilmesi gerektiği Prof. Dr. Ahmet Gökbel tarafınca “Evlilik ve Eş Seçimi” başlığıyla ele alınmış. Aile kurumu ortasında hanımın oldukçalu rolleri Doç. Dr. Hüseyin Kurt tarafınca “Aile Yaşantısında Kadın” başlığı altında açıklanmış. Çalışan bayanın iş-yaşam istikrarını nasıl sağlayabileceği Doç. Dr. Emine Şener tarafınca “Çalışma hayatında Bayan ve İş-Yaşam İstikrarı Arayışı” başlığı altında tartışılıyor. İnsan, bayan ve hak kavramları ile insanın bedeli, bayanların sahip olduğu hakların mânâ ve mahiyeti dokuzuncu kısımda, Dr. Öğr. Üyesi İsa Kanik tarafınca açıklanıyor. Prof. Dr. Ertuğrul Yaman ise aile yuvasının sağlam temeller üzerine kurulması, ailede bedellerin yaşanması, aktarılması ve kazandırılması, ailedeki mümkün sorun ve krizlerin çözümlenmesi üzere konularda bilgi, tecrübe ve tahlil tekliflerini kaleme almış.
İNSAN YETİŞTİRME SİSTEMİNE GEÇMELİYİZ
Aile kurumunun devamlılığında kıymetli bir boyut olan iktisadi tarafı ile aile kurumunun üretim, tüketim ve tasarruf olguları üstündeki tesirlerini anlatan Dr. Öğretim Üyesi Oktay Aktürk’ün “Kapitalist Tüketim Kültürüne Karşı Aile Ekonomisi” başlıklı yazısı kitabın dikkat çeken bir öteki makalesi. Çocuk yetiştirmede kılavuzluk edecek ebeveyn modelleri, ebeveynlik prensipleri ve çağdaş çağda çocuk yetiştirirken yaygın olarak görülen helikopter ebeveynliği ise Dr. Öğretim Üyesi Sultan Selen Kula “Mutlu ve Başarılı Çocuk Yetiştirme” ismiyle makalesinde husus edinmiş. Bayana yönelik şiddet konusu ve bayanın güvenliğini sağlamaya yönelik düzenlemeler Prof. Dr. Hüseyin Şimşek’in kaleme aldığı “Güvenli Toplum İnşasında Kadın” yazıda inceleniyor. Kitabın son kısmında ise Prof. Dr. Refik Balay geleceğin inşasında, pahalarla donanmış bireylerin oluşturacağı kuvvetli toplum için hanımın rolüne dikkat çekiyor. Prof. Balay’ın makalesi aslında toplamda Bayan ve Aile kitabının muradını özetler nitelikte. “kuvvetli Bayan, Keyifli Aile, kuvvetli Toplum” ismiyle öne çıkan makalesinde “Mutlu aile ve kuvvetli toplum fakat kuvvetli bedeller üzerinden inşa edilebilir. Kıymetlerin içselleştirilerek davranışa dönüşmediği bir aile ve toplum kuvvetli değildir. Pahalar insanları ortak gaye ve davranış sistemine yöneltir. Pahalar olmadan aile ve toplumda ortak bir baht ve ortak bir gelecek kurulamaz. Kıymetlerin örselendiği bir aile ve toplumda şefkat ve merhamet hisleri körelir, acıma hissi yok olur, insan hakları ihlalleri yaşanır, aile eşler ve çocuklar için bir çatışma alanına dönüşür. Maalesef son 250 yıldan beri aile ve toplumumuzu besleyen değerlerimizde bir kırılma/aşınma hali yaşandı. Bundan dolayı hem insan, hem aile, tıpkı vakitte toplum olarak büyük sarsılmalar yaşıyoruz. misyonumuzu dikkatsizliğin ağır bedeli; besinin bozulması, alkol kullanma, uyuşturucu tüketimi, ruhsal hastalıkların artması, yalnızlık, hırsızlık, çatışma, kutuplaşma, çocuk istismarı, adam yaralama, cinayet sürece, terör, evliliklerin azalması, boşanmaların artması, bayana yönelik şiddet, çocuğa yönelik şiddet ve hayvana yönelik şiddete kadar farklı hallerde karşımıza çıkmaktadır” diyerek değerli bir durum tespitinde bulunuyor. Tahlil önerisi ise net: “senelerın kayıplarını telafi etmenin, toplumsal bünyemizde meydana gelen bozulmaların tamiratını vakit kaybetmeden yapmanın vakti oldukçatan geldi geçiyor. Bu bağlamda eğitim sistemimiz, okul evvelden başlayarak yükseköğretime kadar insani kıymetleri öne çıkarmalıdır. Eğitim programlarında ailenin ehemmiyet ve mevcudiyeti kutsal bir bedel olarak öğretilmelidir. Bayan kadar erkeğin, erkek kadar hanımın da haklarını koruyan bir hassasiyetin “kul hakkı” altında zihinlere ve kalplere gergef gergef işlenmesi sağlanmalıdır. Aile ortasında doğruluğu, adaleti, sadakati, zarafeti, sevgiyi, saygıyı, merhameti, affetmeyi sağlayacak ve aileyi yaşatacak insan yetiştirme sistemine tez vakitte geçilmelidir.”
Bayan ve aile sorununa “içerden” baş yoran akademisyenlerin makalelerinden oluşan Bayan ve Aile kitabı sıkıntılarımıza ayna tutan hem de ezber bozan bir çalışma diyebiliriz.