JoKeR
Active member
Doğum öncesi yahut daha sonrası çeşitli niçinlerle kulağın ses duyma özelliğini kaybetme durumuna işitme kaybı deniyor. Dünya Sıhhat Örgütü’ne bakılırsa her yaşta hayatımızı etkilebilecek bu değerli sıkıntıya yol açan etkenlerin yüzde 60’ı ise engellenebiliyor. İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastane Yöneticisi ve KBB Uzmanı Prof. Dr. Özgür Yiğit, işitme kaybında erken teşhisin değerine vurgu yaptı. Yiğit, 5 duyu organımızın kıymetli işlevlerinden olan işitme ve etkileyen faktörleri Yeni Şafak için yazdı.
Kulağımız dış, orta ve iç kulak olmak üzere 3 kısımdan oluşuyor. Bu kısımların her biri işitmede değerli rol üstleniyor. Dış ve orta kulak yapıları sesi iletirken iç kulak yapıları sesi algılıyor. Bu sayede akustik hudut (işitme siniri) uçları etkilenerek beyinde ses olarak algılanan elektrik ikazlarının oluşmasını sağlıyor. İşitme doğuştan itibaren bireylerin tüm ömrünü etkiliyor. Bebeklerde işitme kaybı erken periyotta tanımlanıp tedavi edilmediğinde ise, konuşma ve lisan gelişmenine ziyan veriyor. Ülkemizde yıllık bin 800-2bin 500 yenidoğanın işitme kaybı ile doğuyor. Annenin hamilelik sırasında geçirdiği kimi enfeksiyonlar, bebeğin erken ve düşük yüklü doğması, ağır bakımda kalması yahut bebeğin kulak için toksik tesiri olan ilaç kullanımı üzere durumlar işitme kaybına niye oluyor.
Prof. Dr. Özgür Yiğit
YENİDOĞANLARA İŞİTME TESTİ
Sıhhat Bakanlığı, işitme kaybıyla doğan ya da doğum daha sonrası işitme kaybı olan çocukların erken periyotta tespit edilmesi hedefiyle Ulusal Yenidoğan İşitme Taraması Programı (UYİTP) yürütüyor. Yenidoğanlara hastaniçin taburcu olmadan evvel UYİTP testleri yapılıyor. İşitme taraması fazlaca kısa süren sıradan bir test. Bu testte bir sorun olması halinde bebekler daha kapsamlı testlerin yapılabilmesi için üçüncü basamak bir referans merkeze sevk ediliyor. İşitme kaybı tanısı en geç 3 ay içerisinde konulmalı ve bebek en geç 6 ay içerisinde cihazlandırılmalı. UYİTP’de geçen fakat işitme kaybı açısından riskli bulunan bebeklerin odyolojik kontrol altında tutulması gerekiyor. Taramayı yapan kişi aileleri bu risk faktörleri hakkında bilgilendirmeli ve aileler, çocuklarında işitme kaybı için risk faktörü olabileceğinin farkında olmalı. İşitme kayıpları çocuğun ana lisanına has sesleri oluşturarak konuşmasını geciktiren ve bozan en kıymetli faktör. İşitme kaybıyla doğan ya da doğduktan daha sonra rastgele bir niçinle işitme kaybı yaşayan çocuklar, vaktinde teşhis edilir ve rehabilitasyon programlarına alınırlarsa, gelişimlerinde yetersizlik yaşamazlar.
YÜKSEK SESE DİKKAT
İşitme kaybı doğuştan olabileceği üzere daha sonradan da gelişebiliyor. Bebeklikten çocukluğa kadar aile işitme kaybı belirtilerinin farkında olmalı. Bebeklerin birinci 3 ay içerisinde ani bir ses duyduğunda sıçraması, 6’ncı ay itibariyle ses kaynağına hakikat başını çevirerek bakması yahut reaksiyon vermesi beklenir. ötürüsıyla bebeğiniz sese reaksiyon vermiyor yahut tutarsız reaksiyon veriyorsa işitme kaybından şüphelenerek bir Kulak Burun Boğaz uzmanına başvurmalısınız. İşitme kaybı daha sonradan gelişen daha büyük çocuklarda ise yüksek sesle televizyon izleme, seslenildiğinde duymama, okul muvaffakiyetinde düşme, etraf gürültüleri algılamama görülebilir. Yetişkin çocuklar ise, işitme kaybının başladığı anı fark edebilir ve durumu büyüklerine bildirebilirler.
ERKEN TEŞHİS ÇOK KIYMETLİ
Çocuklarda işitme kaybı teşhisinin erken konması hayli değerli. İşitme kaybı, çocuğun gelişimsel marifetlerini olumsuz tarafta etkiliyor. Çocuklarda alıcı ve söz edici irtibat hünerlerinde gecikme, öğrenme kuvvetliğü ve düşük akademik performansa sebep olmakta ve daha ileri yaşlarda işitme kaybına bağlı olarak mesleksel seçimde zorlanmaya yol açabilir. Lisanın karakteristik özelliklerini öğrenmedilk evvel meydana gelen işitme kaybına Prelingual işitme kaybı deniliyor. Doğuştan olabileceği üzere lisanı kazanmadan evvel meydana gelebiliyor(0-2 yaş). Lisan gelişimi olmamış prelingual işitme kayıplı bireylerde geç devirde teşhis konmuş ise lisan gelişimi ve işitsel-sözel irtibat için kâfi bir işitme çıkarı sağlanamayabiliyor. Bu bireylerin konuşma anlaşılırlığı pek bozuk olabiliyor. halbuki erken teşhis ile işitme kaybının işitme ve konuşma pürüzüne dönüşmesinin önüne geçilebiliyor.
Kulağımız dış, orta ve iç kulak olmak üzere 3 kısımdan oluşuyor. Bu kısımların her biri işitmede değerli rol üstleniyor. Dış ve orta kulak yapıları sesi iletirken iç kulak yapıları sesi algılıyor. Bu sayede akustik hudut (işitme siniri) uçları etkilenerek beyinde ses olarak algılanan elektrik ikazlarının oluşmasını sağlıyor. İşitme doğuştan itibaren bireylerin tüm ömrünü etkiliyor. Bebeklerde işitme kaybı erken periyotta tanımlanıp tedavi edilmediğinde ise, konuşma ve lisan gelişmenine ziyan veriyor. Ülkemizde yıllık bin 800-2bin 500 yenidoğanın işitme kaybı ile doğuyor. Annenin hamilelik sırasında geçirdiği kimi enfeksiyonlar, bebeğin erken ve düşük yüklü doğması, ağır bakımda kalması yahut bebeğin kulak için toksik tesiri olan ilaç kullanımı üzere durumlar işitme kaybına niye oluyor.
Prof. Dr. Özgür Yiğit
YENİDOĞANLARA İŞİTME TESTİ
Sıhhat Bakanlığı, işitme kaybıyla doğan ya da doğum daha sonrası işitme kaybı olan çocukların erken periyotta tespit edilmesi hedefiyle Ulusal Yenidoğan İşitme Taraması Programı (UYİTP) yürütüyor. Yenidoğanlara hastaniçin taburcu olmadan evvel UYİTP testleri yapılıyor. İşitme taraması fazlaca kısa süren sıradan bir test. Bu testte bir sorun olması halinde bebekler daha kapsamlı testlerin yapılabilmesi için üçüncü basamak bir referans merkeze sevk ediliyor. İşitme kaybı tanısı en geç 3 ay içerisinde konulmalı ve bebek en geç 6 ay içerisinde cihazlandırılmalı. UYİTP’de geçen fakat işitme kaybı açısından riskli bulunan bebeklerin odyolojik kontrol altında tutulması gerekiyor. Taramayı yapan kişi aileleri bu risk faktörleri hakkında bilgilendirmeli ve aileler, çocuklarında işitme kaybı için risk faktörü olabileceğinin farkında olmalı. İşitme kayıpları çocuğun ana lisanına has sesleri oluşturarak konuşmasını geciktiren ve bozan en kıymetli faktör. İşitme kaybıyla doğan ya da doğduktan daha sonra rastgele bir niçinle işitme kaybı yaşayan çocuklar, vaktinde teşhis edilir ve rehabilitasyon programlarına alınırlarsa, gelişimlerinde yetersizlik yaşamazlar.
YÜKSEK SESE DİKKAT
İşitme kaybı doğuştan olabileceği üzere daha sonradan da gelişebiliyor. Bebeklikten çocukluğa kadar aile işitme kaybı belirtilerinin farkında olmalı. Bebeklerin birinci 3 ay içerisinde ani bir ses duyduğunda sıçraması, 6’ncı ay itibariyle ses kaynağına hakikat başını çevirerek bakması yahut reaksiyon vermesi beklenir. ötürüsıyla bebeğiniz sese reaksiyon vermiyor yahut tutarsız reaksiyon veriyorsa işitme kaybından şüphelenerek bir Kulak Burun Boğaz uzmanına başvurmalısınız. İşitme kaybı daha sonradan gelişen daha büyük çocuklarda ise yüksek sesle televizyon izleme, seslenildiğinde duymama, okul muvaffakiyetinde düşme, etraf gürültüleri algılamama görülebilir. Yetişkin çocuklar ise, işitme kaybının başladığı anı fark edebilir ve durumu büyüklerine bildirebilirler.
ERKEN TEŞHİS ÇOK KIYMETLİ
Çocuklarda işitme kaybı teşhisinin erken konması hayli değerli. İşitme kaybı, çocuğun gelişimsel marifetlerini olumsuz tarafta etkiliyor. Çocuklarda alıcı ve söz edici irtibat hünerlerinde gecikme, öğrenme kuvvetliğü ve düşük akademik performansa sebep olmakta ve daha ileri yaşlarda işitme kaybına bağlı olarak mesleksel seçimde zorlanmaya yol açabilir. Lisanın karakteristik özelliklerini öğrenmedilk evvel meydana gelen işitme kaybına Prelingual işitme kaybı deniliyor. Doğuştan olabileceği üzere lisanı kazanmadan evvel meydana gelebiliyor(0-2 yaş). Lisan gelişimi olmamış prelingual işitme kayıplı bireylerde geç devirde teşhis konmuş ise lisan gelişimi ve işitsel-sözel irtibat için kâfi bir işitme çıkarı sağlanamayabiliyor. Bu bireylerin konuşma anlaşılırlığı pek bozuk olabiliyor. halbuki erken teşhis ile işitme kaybının işitme ve konuşma pürüzüne dönüşmesinin önüne geçilebiliyor.