JoKeR
Active member
FUNDA ÖZSOY E.
Cam Kenarı, günümüzün başarılı öykücülerinden Yıldız Ramazanoğlu’nun ortasında on iki hikayesinin yer aldığı yeni kitabı.
Müellifin “adile” kalemi, detaylara düşkünlüğü, söyleyeceğini direkt değil de satır ortalarına serpiştirmesi ve okurunu da bu detaylardan oluşan sessiz sinemanın seyircisi yapması Cam Kenarı’ndaki hikayeleri birbirine bağlıyor. Çünkü iç monologları tercih ediyor muharrir ve anlatıcının iç konuşmaları, kör parmağım gözüne olmaktan kaçınışı, kahramanların dağınık zihin haritaları, okuru da bir sesiz sinema seyircisine dönüştürüyor. bu biçimdece okur, küçük küçük ipuçlarından faydalanarak muharririn kurguladığı dünyanın içine hem giriyor tıpkı vakitte cam kenarında bir yere yerleşip kendi dünyasına ilişkin yeni hikayeler oluşturabiliyor kitabı okurken.
Evet, cam kenarı okura aittir; o kenardan izleriz hikaye kahramanlarını. Onların zihinlerini okur, o kenardan izlediğimiz sessiz sinemada huzursuzca kıpırdanır, demek bu biçimde de olabiliyor hayat, diyerek mırıldanırız hikayeleri kendimize.
İki kısımdan oluşuyor kitap: Mületciler(1.Bölüm), Mülteci Olmayanlar(2.Bölüm).
SURİYELİ MÜLTECİLER
Cam Kenarı, Yıldız Ramazanoğlu, İz Yayıncılık, Mart 2021, 111 sayfa
Suriyeli mültecilerin anlatıldığı birinci kısımda, çocuklar ve bayanlar tartıda. Yani savaşın en çok mağdur ettiği, travmalara en açık olan şahıslar.
Birinci hikaye “Pinokyo’dan Haber Var” da iki çocuktan mülteci olan İdris ile bir depremzede olan Sefa’nın hayat seyahati paralel olarak ilerler ve bir müelliflik kampında kesişir. Kampa davet edilen konuk müellif Metin’in gözünden anlatılan hikayeye, Metin de çocukluğuna giderek dahil olur. Bu üç kişinin de kanayan yaraları, bir biçimde yazma tutkusunu tetikler. Lakin kimi vakit “Kalemin yapacağı hiç bir şey yoktur. Yazmak bir oyundan ibarettir.” (s.18) halbuki hayat, gerçektir ve yaşanan acılar da o denli. bir daha de Orhan Pamuk’un söylemiş olduği o kelamda “hiç bir şey hayat kadar şaşırtan olamaz, yazı hariç.” dediği üzere, aslında yazının hayat karşısındaki acizliğini de bir daha lakin yazının gücü ile idrak edebiliriz.
“İkon” ise hayat ile yazının birbirine nasıl dâhil olabileceğini en kuvvetli anlatan hikayelerden. Bu hikayede de anlatıcı bir müelliflik atölyesinde ondan beklenen metni yazmak için kalemini tetikleyecek bir şeylere tutunmaya çalışır. Halep’te bir bombardıman daha sonrası enkaz altından çıkarılan beş yaşındaki o erkek çocuğunun ambulans ortasındaki manzarasını, bütün dünya üzere biz de televizyonlardan içimizi çekerek izledik. Evet, bu hayatın gerçeğidir. Lakin bizim hayatımızın gerçeği olamıyor, ikonlaşınca. Anlatıcının “şehvetle ikona bakılıyor” dediği bir imgeden ibaretleşiyor işte:
“Bir haber başlığı süratiyle gelip geçti dünyadan. Flaş patladı söndü. Haklılıklar denkleminde küle dönüştü.” (s.44)
Bu ikonlaşan imgeden, bir estetik anlatım çıkarmak mümkün olsa da hayatın acıtan yanı ile ne kadar örtüşebilir bu biçimde bir yazı?
hayatın gerçekleri, savaşta ailesini kaybeden mülteci bir çocuksanız “Dördüncü Dünya” hikayesinin 12 yaşındaki İyad’ı üzere, canınızı daha epey acıtacaktır. Ramazanoğlu, kitabın birinci kısmında yer alan tüm hikayelerde mülteci çocukların ömürleri ile hikaye anlatıcısının iç seyahatini paralel olarak veriyor. bu biçimdece okur, bu farklı hayatları buluşturan ortak yeri, zihninde kahramanlarla paylaşarak kendi ömrünü da hikayeye dahil edebiliyor. Hakikaten “Dördüncü Dünya” hikayesinde bir İyad vardır, onlara kucak açan ülkede nankörlükle suçlanmamak için daima gülümseyen, daima teşekkür eden; bir Saliha vardır İyad’ın rehberliğinde sıkıntı durumda olan mülteci bayanlara yardım ederken kendine yardım edemeyen, özel ömründe başı karışık; ömürleri bu hikayede hem kesişen tıpkı vakitte bambaşka dünyaların insanları olan kahramanlar. Bir de İyad’ın hayalini kurduğu bir dördüncü dünya ülkesi vardır ütopik olan ki, oraya insanları almaz İyad; insanın olduğu yerde, savaş, kötülük, çöpe atılacak eşyaları yardım ismi altında bağışlayan kibir vardır. O yüzden ağaçlarla hayvanları alıyordur ütopik dünyasına; orada ırmaklar, göller, dağlar, bulutlar tertemizdir ve İyad’ın Halep’te savaş öncesinde hatırladığı yasemin kokulu vakit içindera benzeyen bir bahardır mevsim daima.
DÜNYAYA KONUK GELDİK
Kitabın ikinci kısmında yer alan 8 hikayede mülteci olmayanlar anlatılır. Ancak bu beşerler da daima bir konuk üzeredirler dünyada, kök salmaktan çekinen. “Balkon” hikayesinde hayatı taşıyamayan hukuk öğrencisi gencin okura hissettirilen intihar provası; “Dünya Beyaz Bir Cüce” de kocası kendi hayallerini gerçekleştirmek üzere doktora için ABD’ya giderken onu ve küçük oğullarını bu hayallere dahil etmeyişi karşısında duyulan sessiz kırgınlık; “Kanlı Ay Tutulması”nda dünyada hala inceliklerin yaşanabileceğine ısrarla kendini inandırmaya çalışan genç adamın hayal kırıklığı; “Yaprak Gece Rüzgar Pençe” de başörtüsü yasağı yüzünden üniversiteden atılan ve çocukluk hayaline veda etmek zorunda kalan kızını koruyamamış bir babanın benlik algısındaki faydalanmalar; “Teravih” hikayesinde daha 38 yaşında bir hanımın mevt karşısında Allah’a sığınmak üzere geldiği mescitte dini, metotların içine hapseden algının onda yarattığı hayal kırıklığı; “Orta Koltuk” ta Oğuz Atay’ın o sözündeki üzere insanın gri olduğunu fısıldayan hassas bir duyarsızlık karşısında hissedilen incinmişlik; hepsi, her şey, muharririn okuruna geçirdiği o duyguyu – dünya bir gölgeliktir zira- gitmeye oldukçatan hazır olma, kök salamama halini veriyor.
Bütün hikayeler boyunca muharririn muvaffakiyetle okura geçirdiği o duyguyu, okur kişi bir cam kenarından sesiz sinemanın sözcükleri ile algılıyor.
Cam Kenarı, günümüzün başarılı öykücülerinden Yıldız Ramazanoğlu’nun ortasında on iki hikayesinin yer aldığı yeni kitabı.
Müellifin “adile” kalemi, detaylara düşkünlüğü, söyleyeceğini direkt değil de satır ortalarına serpiştirmesi ve okurunu da bu detaylardan oluşan sessiz sinemanın seyircisi yapması Cam Kenarı’ndaki hikayeleri birbirine bağlıyor. Çünkü iç monologları tercih ediyor muharrir ve anlatıcının iç konuşmaları, kör parmağım gözüne olmaktan kaçınışı, kahramanların dağınık zihin haritaları, okuru da bir sesiz sinema seyircisine dönüştürüyor. bu biçimdece okur, küçük küçük ipuçlarından faydalanarak muharririn kurguladığı dünyanın içine hem giriyor tıpkı vakitte cam kenarında bir yere yerleşip kendi dünyasına ilişkin yeni hikayeler oluşturabiliyor kitabı okurken.
Evet, cam kenarı okura aittir; o kenardan izleriz hikaye kahramanlarını. Onların zihinlerini okur, o kenardan izlediğimiz sessiz sinemada huzursuzca kıpırdanır, demek bu biçimde de olabiliyor hayat, diyerek mırıldanırız hikayeleri kendimize.
İki kısımdan oluşuyor kitap: Mületciler(1.Bölüm), Mülteci Olmayanlar(2.Bölüm).
SURİYELİ MÜLTECİLER
Cam Kenarı, Yıldız Ramazanoğlu, İz Yayıncılık, Mart 2021, 111 sayfa
Suriyeli mültecilerin anlatıldığı birinci kısımda, çocuklar ve bayanlar tartıda. Yani savaşın en çok mağdur ettiği, travmalara en açık olan şahıslar.
Birinci hikaye “Pinokyo’dan Haber Var” da iki çocuktan mülteci olan İdris ile bir depremzede olan Sefa’nın hayat seyahati paralel olarak ilerler ve bir müelliflik kampında kesişir. Kampa davet edilen konuk müellif Metin’in gözünden anlatılan hikayeye, Metin de çocukluğuna giderek dahil olur. Bu üç kişinin de kanayan yaraları, bir biçimde yazma tutkusunu tetikler. Lakin kimi vakit “Kalemin yapacağı hiç bir şey yoktur. Yazmak bir oyundan ibarettir.” (s.18) halbuki hayat, gerçektir ve yaşanan acılar da o denli. bir daha de Orhan Pamuk’un söylemiş olduği o kelamda “hiç bir şey hayat kadar şaşırtan olamaz, yazı hariç.” dediği üzere, aslında yazının hayat karşısındaki acizliğini de bir daha lakin yazının gücü ile idrak edebiliriz.
“İkon” ise hayat ile yazının birbirine nasıl dâhil olabileceğini en kuvvetli anlatan hikayelerden. Bu hikayede de anlatıcı bir müelliflik atölyesinde ondan beklenen metni yazmak için kalemini tetikleyecek bir şeylere tutunmaya çalışır. Halep’te bir bombardıman daha sonrası enkaz altından çıkarılan beş yaşındaki o erkek çocuğunun ambulans ortasındaki manzarasını, bütün dünya üzere biz de televizyonlardan içimizi çekerek izledik. Evet, bu hayatın gerçeğidir. Lakin bizim hayatımızın gerçeği olamıyor, ikonlaşınca. Anlatıcının “şehvetle ikona bakılıyor” dediği bir imgeden ibaretleşiyor işte:
“Bir haber başlığı süratiyle gelip geçti dünyadan. Flaş patladı söndü. Haklılıklar denkleminde küle dönüştü.” (s.44)
Bu ikonlaşan imgeden, bir estetik anlatım çıkarmak mümkün olsa da hayatın acıtan yanı ile ne kadar örtüşebilir bu biçimde bir yazı?
hayatın gerçekleri, savaşta ailesini kaybeden mülteci bir çocuksanız “Dördüncü Dünya” hikayesinin 12 yaşındaki İyad’ı üzere, canınızı daha epey acıtacaktır. Ramazanoğlu, kitabın birinci kısmında yer alan tüm hikayelerde mülteci çocukların ömürleri ile hikaye anlatıcısının iç seyahatini paralel olarak veriyor. bu biçimdece okur, bu farklı hayatları buluşturan ortak yeri, zihninde kahramanlarla paylaşarak kendi ömrünü da hikayeye dahil edebiliyor. Hakikaten “Dördüncü Dünya” hikayesinde bir İyad vardır, onlara kucak açan ülkede nankörlükle suçlanmamak için daima gülümseyen, daima teşekkür eden; bir Saliha vardır İyad’ın rehberliğinde sıkıntı durumda olan mülteci bayanlara yardım ederken kendine yardım edemeyen, özel ömründe başı karışık; ömürleri bu hikayede hem kesişen tıpkı vakitte bambaşka dünyaların insanları olan kahramanlar. Bir de İyad’ın hayalini kurduğu bir dördüncü dünya ülkesi vardır ütopik olan ki, oraya insanları almaz İyad; insanın olduğu yerde, savaş, kötülük, çöpe atılacak eşyaları yardım ismi altında bağışlayan kibir vardır. O yüzden ağaçlarla hayvanları alıyordur ütopik dünyasına; orada ırmaklar, göller, dağlar, bulutlar tertemizdir ve İyad’ın Halep’te savaş öncesinde hatırladığı yasemin kokulu vakit içindera benzeyen bir bahardır mevsim daima.
DÜNYAYA KONUK GELDİK
Kitabın ikinci kısmında yer alan 8 hikayede mülteci olmayanlar anlatılır. Ancak bu beşerler da daima bir konuk üzeredirler dünyada, kök salmaktan çekinen. “Balkon” hikayesinde hayatı taşıyamayan hukuk öğrencisi gencin okura hissettirilen intihar provası; “Dünya Beyaz Bir Cüce” de kocası kendi hayallerini gerçekleştirmek üzere doktora için ABD’ya giderken onu ve küçük oğullarını bu hayallere dahil etmeyişi karşısında duyulan sessiz kırgınlık; “Kanlı Ay Tutulması”nda dünyada hala inceliklerin yaşanabileceğine ısrarla kendini inandırmaya çalışan genç adamın hayal kırıklığı; “Yaprak Gece Rüzgar Pençe” de başörtüsü yasağı yüzünden üniversiteden atılan ve çocukluk hayaline veda etmek zorunda kalan kızını koruyamamış bir babanın benlik algısındaki faydalanmalar; “Teravih” hikayesinde daha 38 yaşında bir hanımın mevt karşısında Allah’a sığınmak üzere geldiği mescitte dini, metotların içine hapseden algının onda yarattığı hayal kırıklığı; “Orta Koltuk” ta Oğuz Atay’ın o sözündeki üzere insanın gri olduğunu fısıldayan hassas bir duyarsızlık karşısında hissedilen incinmişlik; hepsi, her şey, muharririn okuruna geçirdiği o duyguyu – dünya bir gölgeliktir zira- gitmeye oldukçatan hazır olma, kök salamama halini veriyor.
Bütün hikayeler boyunca muharririn muvaffakiyetle okura geçirdiği o duyguyu, okur kişi bir cam kenarından sesiz sinemanın sözcükleri ile algılıyor.