JoKeR
Active member
Boğaziçi Sinema Şenliği ödül merasiminde yaşananlar hayli konuşuldu. Tam sinema sayfasını teslim ettiğimiz günün gecesi yaşandığından bu sayfada kıymetlendirme için biraz beklemek durumunda kaldık. Uygun de oldu. Birinci 2-3 gün birbirini takip eden gelişmeler yaşandı. Açıklamalar, istifalar, paydaşlık bitirmeler, ziyaretler, yansılar, vs…
Sinema topluluğu yakın vakte kadar bu biçimde hareketli bir devir yaşamadı. Kesimin bütün bileşenleri olaya karşı konum aldı. Kurumsal haller, şahsî açıklamalar birbirini izledi. Sonuçta, baştan aşağı tartışılması gereken ve günlerdir de ele alınan bir görünüm çıktı karşımıza.
Günlerdir mevzuyu görünen yüzü ile değerlendirmeyen kalmadı. Burak Haktanır’ın, Özcan Alper’in kürsüdeki konuşmasına karşı haklı reaksiyonu de Alper ile Selcen Ergun’un garip konuşmaları da derinlemesine incelenebilir. Fekat Haktanır’ın reaksiyonunun gerçek olduğunu söylemiş oldukten daha sonra bir öbür açıdan yaşananlara bakmak gerektiği kanaatindeyim.
FESTİVALLER SİYASETSİZ OLMADI!
Öncelikle bir sinema şenliği dünyanın her yerinde politik telaffuzların kürsüde kendini gösterdiği alanlar olabiliyor. Oscar’da Rusya’nın Ukrayna işgali, Cannes’da Kobani olayları niye gündeme geliyorsa, Türkiye’deki şenliklerde de politik problemlerin konuşulması artık doğal. Fakat ülkemizde sinema şenlikleri artık sinemadan hayli iktidara ‘çakma’ vesilesi olarak görülüyor. Neredeyse kimse kürsüde sinemaları konuşmuyor. İktidarı destekleyen sanatkarları politik angajmanla suçlayanların bu kadar politik olmalarındaki çelişki kimsenin umurunda değil.
Kürsüden söylenene kürsüden yanıt vermek üzere bir durum ise neredeyse hiç yaşanmıyor. Burak Haktanır’ın yansısının bu kadar ses getirmesinin niçini bu. Bugüne kadar yapılan açıklamalara kimse ses etmedi. Bir ses çıkınca da kıyamet koptu.
SES KÜRSÜDE, REAKSİYON DE KÜRSÜDE OLMALI
Iskalanan noktalardan biri, Özcan Alper’e kürsüden karşılık veren olmamasıydı. Zira kürsüye çıkıp konuşanların birden fazla da birebir fikirdeydi. Ödül alan sinemaların direktörü, oyuncusu ya da diğer nazaranvlisi kürsüden bu hususlara reaksiyon göstermedi. esasen sıralamaya göre gösteremezdi. Zira Özcan Alper malum konuşmasını sona sakladı. Sondan bundan evvelki mükafatı alınca kendisinden daha sonra kürsüye çıkacak yalnızca bir kişi kalıyordu ve o kişi olayı daha da ortasından çıkılmaz hale getirdi.
Söz konusu görünümün tahlili, kürsüden yapılan açıklamaya kürsüden yanıt verecek sinemacılar bulunmasıdır. Senarist, direktör ve üretimciler olmasıdır. Bunu kaygı edinenlerin, bu biçimde düşünen sinemacıların önünü açması, desteklemesi gerekir. Her siyasi irade (iktidar ya da muhalefet fark etmez) kendine yakın olan sanatkarlarla sıkı bağa girebilir ve destekleyebilir. AK Parti iktidarının bu noktada kültür siyaseti ve sinema dayanak sıkıntısını gözden geçirmesi, özeleştiri yapması gerekir. Çünkü AK Parti devrinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sinema dayanakları artmış olsa da kâfi değil. Sinema biletinden kesilen verginin bir kısmı sinemalara dayanak olarak gidiyor. halbuki teğe beş katarak dayanağın çoğaltılması gerekir.
“ERİL DİL”DEN BETERİ!
Boğaziçi Sinema Şenliği ödül gecesinde dikkatten kaçan ve biz sinemacılar açısından garabet olan diğer bir sorun daha vardı.
En güzel sinema mükafatını alan Kar ve Ayı’nın direktörü Selcen Ergun, kürsüye her çıkışında bayan hassasiyeti ile sinema hazırladıklarını söylemiş oldu. Bunda bir beis yok. Fekat Ergun, kurgu ödülünde de senaryo ödülünde de “Çok sıra dışı bir usul yaptık, oyun oynadık, heyet de anladı. Anlamasaydı ödül vermezdi” üzere açıklamalar yaptı. Yani heyetin gerçek sonucunı takdir etti. Mükafatı hak etmek değil de mükafatı vereni, bu güç şeyi başardığı için daima takdir etmek nasıl bir ruh halidir anlayamadık. aslına bakarsanız “eril dil” garipliği de bunun devamıydı. Bir direktörün ödül verenleri taltif etmesi, bunu da “Bizi anladınız” formunda yapması utanç vericiydi.
Gördüğünüz üzere sinemaların uygunluğunu ya da kötülüğünü konuşamıyoruz. En temel problemimiz bu… Her şeyi karşılıklı konuşabilmek, sinemaları değerlendirebilmek lazım. Ancak konuşmak dediğimiz şey siyasi gösteriye ya da palavraya dönmemeli. Ve adil olmak gerek. Kendini solda nazarann sanatkarlar siyasi gösteri hakkına sahipken, iktidarı destekleyen sanatçı olduğunda yandaşlıkla itham etmek ve sahneye layık görmemek kabul edilebilir değil. Adil olun! Herkes adil olsun. Kendi yaptığınızı diğeri yaptığında sorun etmek, içinizdeki meseleye işaret eder.
Son olarak…
Yaşananlar sinema topluluğundaki kırılmaları daha da netleştirecektir. Her iki tarafın da uçlarında yaşayanlar herkesten uçta tutum bekleyecektir. halbuki gerçek bildiğinden taviz vermeden daha az kırarak yol alabiliriz. Boğaziçi Sinema Festivali’nin kan kaybetmesi kimsenin yararına olmaz. Birebir biçimde şenliklerin sayısının çoğalması ve yapılarının sağlamlaşması gerekir.
Sinema topluluğu yakın vakte kadar bu biçimde hareketli bir devir yaşamadı. Kesimin bütün bileşenleri olaya karşı konum aldı. Kurumsal haller, şahsî açıklamalar birbirini izledi. Sonuçta, baştan aşağı tartışılması gereken ve günlerdir de ele alınan bir görünüm çıktı karşımıza.
Günlerdir mevzuyu görünen yüzü ile değerlendirmeyen kalmadı. Burak Haktanır’ın, Özcan Alper’in kürsüdeki konuşmasına karşı haklı reaksiyonu de Alper ile Selcen Ergun’un garip konuşmaları da derinlemesine incelenebilir. Fekat Haktanır’ın reaksiyonunun gerçek olduğunu söylemiş oldukten daha sonra bir öbür açıdan yaşananlara bakmak gerektiği kanaatindeyim.
FESTİVALLER SİYASETSİZ OLMADI!
Öncelikle bir sinema şenliği dünyanın her yerinde politik telaffuzların kürsüde kendini gösterdiği alanlar olabiliyor. Oscar’da Rusya’nın Ukrayna işgali, Cannes’da Kobani olayları niye gündeme geliyorsa, Türkiye’deki şenliklerde de politik problemlerin konuşulması artık doğal. Fakat ülkemizde sinema şenlikleri artık sinemadan hayli iktidara ‘çakma’ vesilesi olarak görülüyor. Neredeyse kimse kürsüde sinemaları konuşmuyor. İktidarı destekleyen sanatkarları politik angajmanla suçlayanların bu kadar politik olmalarındaki çelişki kimsenin umurunda değil.
Kürsüden söylenene kürsüden yanıt vermek üzere bir durum ise neredeyse hiç yaşanmıyor. Burak Haktanır’ın yansısının bu kadar ses getirmesinin niçini bu. Bugüne kadar yapılan açıklamalara kimse ses etmedi. Bir ses çıkınca da kıyamet koptu.
SES KÜRSÜDE, REAKSİYON DE KÜRSÜDE OLMALI
Iskalanan noktalardan biri, Özcan Alper’e kürsüden karşılık veren olmamasıydı. Zira kürsüye çıkıp konuşanların birden fazla da birebir fikirdeydi. Ödül alan sinemaların direktörü, oyuncusu ya da diğer nazaranvlisi kürsüden bu hususlara reaksiyon göstermedi. esasen sıralamaya göre gösteremezdi. Zira Özcan Alper malum konuşmasını sona sakladı. Sondan bundan evvelki mükafatı alınca kendisinden daha sonra kürsüye çıkacak yalnızca bir kişi kalıyordu ve o kişi olayı daha da ortasından çıkılmaz hale getirdi.
Söz konusu görünümün tahlili, kürsüden yapılan açıklamaya kürsüden yanıt verecek sinemacılar bulunmasıdır. Senarist, direktör ve üretimciler olmasıdır. Bunu kaygı edinenlerin, bu biçimde düşünen sinemacıların önünü açması, desteklemesi gerekir. Her siyasi irade (iktidar ya da muhalefet fark etmez) kendine yakın olan sanatkarlarla sıkı bağa girebilir ve destekleyebilir. AK Parti iktidarının bu noktada kültür siyaseti ve sinema dayanak sıkıntısını gözden geçirmesi, özeleştiri yapması gerekir. Çünkü AK Parti devrinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sinema dayanakları artmış olsa da kâfi değil. Sinema biletinden kesilen verginin bir kısmı sinemalara dayanak olarak gidiyor. halbuki teğe beş katarak dayanağın çoğaltılması gerekir.
“ERİL DİL”DEN BETERİ!
Boğaziçi Sinema Şenliği ödül gecesinde dikkatten kaçan ve biz sinemacılar açısından garabet olan diğer bir sorun daha vardı.
En güzel sinema mükafatını alan Kar ve Ayı’nın direktörü Selcen Ergun, kürsüye her çıkışında bayan hassasiyeti ile sinema hazırladıklarını söylemiş oldu. Bunda bir beis yok. Fekat Ergun, kurgu ödülünde de senaryo ödülünde de “Çok sıra dışı bir usul yaptık, oyun oynadık, heyet de anladı. Anlamasaydı ödül vermezdi” üzere açıklamalar yaptı. Yani heyetin gerçek sonucunı takdir etti. Mükafatı hak etmek değil de mükafatı vereni, bu güç şeyi başardığı için daima takdir etmek nasıl bir ruh halidir anlayamadık. aslına bakarsanız “eril dil” garipliği de bunun devamıydı. Bir direktörün ödül verenleri taltif etmesi, bunu da “Bizi anladınız” formunda yapması utanç vericiydi.
Gördüğünüz üzere sinemaların uygunluğunu ya da kötülüğünü konuşamıyoruz. En temel problemimiz bu… Her şeyi karşılıklı konuşabilmek, sinemaları değerlendirebilmek lazım. Ancak konuşmak dediğimiz şey siyasi gösteriye ya da palavraya dönmemeli. Ve adil olmak gerek. Kendini solda nazarann sanatkarlar siyasi gösteri hakkına sahipken, iktidarı destekleyen sanatçı olduğunda yandaşlıkla itham etmek ve sahneye layık görmemek kabul edilebilir değil. Adil olun! Herkes adil olsun. Kendi yaptığınızı diğeri yaptığında sorun etmek, içinizdeki meseleye işaret eder.
Son olarak…
Yaşananlar sinema topluluğundaki kırılmaları daha da netleştirecektir. Her iki tarafın da uçlarında yaşayanlar herkesten uçta tutum bekleyecektir. halbuki gerçek bildiğinden taviz vermeden daha az kırarak yol alabiliriz. Boğaziçi Sinema Festivali’nin kan kaybetmesi kimsenin yararına olmaz. Birebir biçimde şenliklerin sayısının çoğalması ve yapılarının sağlamlaşması gerekir.