Dünya Konutumuz Milletlerarası Dayanışma Derneği, son günlerde Afgan göçmenler üzerinden yürütülen tartışmalara ait olarak yayımladıkları bildiride, “hiç bir ülke, öbür bir ülkenin kendi insanına yaptığı haksızlığın katlanarak devam ettiği bir diğer ülke olmamalı” değerlendirmesini yaptı.
Açıklamada, “Bildirinin temel emeli insan haklarının, devletlerin hudut güvenliğinden daha değerli olduğu ve başta hayat hakkı olmak üzere, ülkelerinden göç etmek durumunda kalan bu insanların temel hak ve özgürlüklerini garanti etmekte gerek devlet seviyesinde gerek toplum seviyesinde ülkelerin ve milletlerarası toplumun sorumluluğunu vurgulamaktır.” denildi.
Açıklamada şu görüşlere yer verildi:
“Geçtiğimiz Temmuz itibariyle, İran hududundan Afgan geçişlerini bahis alan ve bu dalganın 2011’de Suriye iç savaşı sırasındaki üzere kitlesel bir göç akınının habercisi olduğuyla ilgili tartışmalara tanıklık edilmektedir. Maalesef ki bu tartışmaların birçoklarında Afganların, ülke için “Suriye deneyimi” akabinde iktisat, siyaset, güvenlik üzere toplumsal alanlarda yeni bir yük olacağına dair bir eğilim mevcuttur. Bu eğilim, ekonomik olarak durumu giderek berbatlaşan ve siyasal olarak bir belirsizlik ortasında kalan ülke insanını göçmenlere karşı ayrımcılığa teşvik etmekte ve toplumun güvenlik algısını derinleştirmektedir. Üstelik de bu beşerlerle kısa vadeli bile olsa bir arada yaşanılacağı düşünüldüğünde, bu ayrımcılığın hak ihlallerini arttıracağı öngörülmektedir. Hakikaten, Afgan halkını, Afganistan’dan binlerce kilometre uzaklıkta olan ülkemizin hudutlarına, son derece güçlü bir serüvene karşılık gelen bir seyahatin sonunda, üstelik de yürüyerek getirten niçinlerin anlaşılmasının bu algının değişmesi için kıymetli bir adım olduğu düşünülmektedir.
Huduttan geçişlerde şu an için her ne kadar kitlesel olarak nitelendirilebilecek bir artış kelam konusu olmasa da Taliban’ın bir fazlaca kasaba ve köyden başlayarak Afganistan’da tesir alanını arttırması bu artış beklentisini haklı çıkaracağa benzemektedir. bir daha de sondan halihazırda geçenlerin birçoklarının, iş bulmak ve gerilerinde bıraktığı ailelerine para göndermek emeliyle gelen yalnız erkekler olduğu bilinmektedir. Bu insanların birçoklarının ülkemizde kayıtlı olmadığı ve çalışma hayatları başta olmak üzere insan hakları bağlamında önemli bir sömürünün konusu olduğu bilinmektedir.
Bir başka yandan, bu artışın vakit içinde, Taliban’ın üzerlerindeki baskıyı giderek arttırdığı Afgan bayan ve kız çocuklarını da kapsayacağı düşünülmektedir. Onlarca yıldır ekonomik bir çöküntü ortasında de olan Afgan halkının bayan ve kızlarının ise hududu maddi yoksunluktan dolayı yasa dışı olarak geçmek durumunda kalmaları ve insan ticaretine bahis olmaları beklenmektedir. Her durumda bu insanların ülkelerinde başlayan mağduriyetin, huduttan geçerken ve sonu geçtikten daha sonra derinleşmesi kaçınılmazdır. ötürüsıyla tartışılması gereken en kıymetli konulardan birini, Afgan halkının huduttan geçerken ya da hududu geçtikten daha sonra yaşamakta olduğu ve yaşayacağı hak ihlallerine karşı başta hudut sınırı üstündeki İran ve Türkiye üzere devletler olmak üzere milletlerarası toplumun alacağı önlem oluşturmaktadır.
Gerek huduttan geçişlerde gerek geçildikten daha sonraki süreçlerde bu insanların, insan onuruna uygun bir biçimde ömürlerini sürmelerini temel alan ve bir arada yaşayacakları toplumun algısını barışçıllaştıran bir perspektifin geliştirilmesi ve perspektife uygun bir pratiğin oluşturulması elzemdir. Bu gerek, insan haklarını bahis alan memleketler arası kontratlarla bağlılığın da bir kararı olup gerek devlet seviyesinde gerek toplum seviyesinde kelam konusudur. Bu bakımdan başta kamu otoritesi olmak üzere sivil toplum örgütleri, milletlerarası tertipler, demokratik kitle örgütleri, siyasal partiler, medya kuruluşları ve akademinin birebir anda sorumlu olduğu epeyce aktörlü bir iş birliğine gereksinimin olduğu düşünülmektedir. Dünya Meskenimiz bilhassa Afgan alanında çalışmalar sürdüren bir dernek olarak, bu iş birliğinin gerektirdiği sorumluluklar bağlamında alandaki varlığını sürdürmeye, bilgi ve birikimini paylaşmaya ve hususa ait gerekli müdahaleler bakımından iş birliği yapmaya hazırdır.
hiç bir ülke, öbür bir ülkenin kendi insanına yaptığı haksızlığın katlanarak devam ettiği bir diğer ülke olmamalıdır. Tıpkı memleketler arası toplumun, başroldeki uluslar haricinde başka tüm ulusları görmezden gelmemesi gerektiği gibi…”
Açıklamada, “Bildirinin temel emeli insan haklarının, devletlerin hudut güvenliğinden daha değerli olduğu ve başta hayat hakkı olmak üzere, ülkelerinden göç etmek durumunda kalan bu insanların temel hak ve özgürlüklerini garanti etmekte gerek devlet seviyesinde gerek toplum seviyesinde ülkelerin ve milletlerarası toplumun sorumluluğunu vurgulamaktır.” denildi.
Açıklamada şu görüşlere yer verildi:
“Geçtiğimiz Temmuz itibariyle, İran hududundan Afgan geçişlerini bahis alan ve bu dalganın 2011’de Suriye iç savaşı sırasındaki üzere kitlesel bir göç akınının habercisi olduğuyla ilgili tartışmalara tanıklık edilmektedir. Maalesef ki bu tartışmaların birçoklarında Afganların, ülke için “Suriye deneyimi” akabinde iktisat, siyaset, güvenlik üzere toplumsal alanlarda yeni bir yük olacağına dair bir eğilim mevcuttur. Bu eğilim, ekonomik olarak durumu giderek berbatlaşan ve siyasal olarak bir belirsizlik ortasında kalan ülke insanını göçmenlere karşı ayrımcılığa teşvik etmekte ve toplumun güvenlik algısını derinleştirmektedir. Üstelik de bu beşerlerle kısa vadeli bile olsa bir arada yaşanılacağı düşünüldüğünde, bu ayrımcılığın hak ihlallerini arttıracağı öngörülmektedir. Hakikaten, Afgan halkını, Afganistan’dan binlerce kilometre uzaklıkta olan ülkemizin hudutlarına, son derece güçlü bir serüvene karşılık gelen bir seyahatin sonunda, üstelik de yürüyerek getirten niçinlerin anlaşılmasının bu algının değişmesi için kıymetli bir adım olduğu düşünülmektedir.
Huduttan geçişlerde şu an için her ne kadar kitlesel olarak nitelendirilebilecek bir artış kelam konusu olmasa da Taliban’ın bir fazlaca kasaba ve köyden başlayarak Afganistan’da tesir alanını arttırması bu artış beklentisini haklı çıkaracağa benzemektedir. bir daha de sondan halihazırda geçenlerin birçoklarının, iş bulmak ve gerilerinde bıraktığı ailelerine para göndermek emeliyle gelen yalnız erkekler olduğu bilinmektedir. Bu insanların birçoklarının ülkemizde kayıtlı olmadığı ve çalışma hayatları başta olmak üzere insan hakları bağlamında önemli bir sömürünün konusu olduğu bilinmektedir.
Bir başka yandan, bu artışın vakit içinde, Taliban’ın üzerlerindeki baskıyı giderek arttırdığı Afgan bayan ve kız çocuklarını da kapsayacağı düşünülmektedir. Onlarca yıldır ekonomik bir çöküntü ortasında de olan Afgan halkının bayan ve kızlarının ise hududu maddi yoksunluktan dolayı yasa dışı olarak geçmek durumunda kalmaları ve insan ticaretine bahis olmaları beklenmektedir. Her durumda bu insanların ülkelerinde başlayan mağduriyetin, huduttan geçerken ve sonu geçtikten daha sonra derinleşmesi kaçınılmazdır. ötürüsıyla tartışılması gereken en kıymetli konulardan birini, Afgan halkının huduttan geçerken ya da hududu geçtikten daha sonra yaşamakta olduğu ve yaşayacağı hak ihlallerine karşı başta hudut sınırı üstündeki İran ve Türkiye üzere devletler olmak üzere milletlerarası toplumun alacağı önlem oluşturmaktadır.
Gerek huduttan geçişlerde gerek geçildikten daha sonraki süreçlerde bu insanların, insan onuruna uygun bir biçimde ömürlerini sürmelerini temel alan ve bir arada yaşayacakları toplumun algısını barışçıllaştıran bir perspektifin geliştirilmesi ve perspektife uygun bir pratiğin oluşturulması elzemdir. Bu gerek, insan haklarını bahis alan memleketler arası kontratlarla bağlılığın da bir kararı olup gerek devlet seviyesinde gerek toplum seviyesinde kelam konusudur. Bu bakımdan başta kamu otoritesi olmak üzere sivil toplum örgütleri, milletlerarası tertipler, demokratik kitle örgütleri, siyasal partiler, medya kuruluşları ve akademinin birebir anda sorumlu olduğu epeyce aktörlü bir iş birliğine gereksinimin olduğu düşünülmektedir. Dünya Meskenimiz bilhassa Afgan alanında çalışmalar sürdüren bir dernek olarak, bu iş birliğinin gerektirdiği sorumluluklar bağlamında alandaki varlığını sürdürmeye, bilgi ve birikimini paylaşmaya ve hususa ait gerekli müdahaleler bakımından iş birliği yapmaya hazırdır.
hiç bir ülke, öbür bir ülkenin kendi insanına yaptığı haksızlığın katlanarak devam ettiği bir diğer ülke olmamalıdır. Tıpkı memleketler arası toplumun, başroldeki uluslar haricinde başka tüm ulusları görmezden gelmemesi gerektiği gibi…”