Fahriye Abla şiirinin müellifi Ahmet Muhip Dıranas’ın 41’inci vefat yıl dönümü

AirdropAvcisi

New member
Galip Efendi ile Seniha Hanım’ın oğlu olarak 1909’da dünyaya gelen Dıranas’ın doğum yeri kimi kaynaklara İstanbul, kimi kaynaklara ise Sinop’un Salı Köyü olarak geçti. Babası Galip Beyefendi, 1. Dünya Savaşı’nın birinci senelerında Çanakkale’de sonrasındasında da Balkan Savaşı’nda yer aldı ve 7 yıl boyunca Kafkaslarda ve Arabistan çöllerinde savaştı.

Annesi Seniha Hanım, savaşın ilerleyen vakit içinderında çocukları Fehime ile Ahmet’i alarak İstanbul’a döndü. Galip Beyefendi, savaştan daha sonra Sinop’taki köyüne dönerek ikinci evliliğini yaptı. Galip Bey’in peşinden giden Seniha Hanım ve çocukları da Sinop’a yerleşti.

Ahmet Muhip, burada 9 yaşındayken ilkokula başladı, yazları da köye giderek çobanlık yaptı. Babasının tekrar askere alınmasının akabinde ailesiyle Ankara’ya giden Dıranas, gençliğinin büyük kısmını bu kentte geçirdi.


BİRİNCİ ŞİİRİ YAYIMLANDI

Ortaokul ve liseyi “Taş Mektep” olarak anılan Ankara Erkek Lisesi’nde okuyan şairin “Bir Kadına” isimli birinci şiiri, 1926’da “Muhip Atalay” imzasıyla Ulusal Mecmua’da yayımlandı.

Dıranas, lisedeyken usta edebiyatçılar Faruk Nafiz Çamlıbel ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın öğrencisi oldu ve Fransızca öğrendi. Şair, 1931’de liseden mezun olarak 1932’ye kadar Hakimiyet-i Ulusala gazetesinde çalıştı.

Üniversiteye başladığı Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni 2 yıl daha sonra bırakan şair, devam ettiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İdeoloji Kısmı’nı de bitirmeden ayrıldı.

Asıl edebiyat hayatı İstanbul’da başlayan Dıranas, hem edebiyat fakültesine devam etti tıpkı vakitte Hoş Sanatlar Akademisi’nde kütüphane müdürlüğü ve akabinde Dolmabahçe Fotoğraf ve Heykel Müzesi’nde müdür yardımcılığı bakılırsavini üstlendi.


FRANSIZ VE RUS EDEBİYATINI YAKINDAN İZLEDİ

İstanbul’da Cahit Sıtkı Tarancı, Orhan Veli Kanık, Sait Faik Abasıyanık, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Baki Süha Edipoğlu ve Şevket Rado üzere periyodun genç şair ve müelliflerden oluşan bir edebi etraf ortasında yer alan ve Fransızcasını ilerleten şair, Fransız ve Rus edebiyatını yakından izledi.

RESSAMA OLAN İLGİSİ

Fotoğraf koleksiyoncusu olan ve kendisi de fotoğraf yapan Dıranas’ın, Adolph Basler’den Cahit Sıtkı Tarancı ile bir arada çeviri ettikleri “Fransa’da Müstakil Resim” başlıklı iki ciltlik kitap, 1937’de Hoş Sanatlar Akademisi yayını olarak basıldı. Dıranas, Ankara’ya döndüğü 1938’den itibaren 4 yıl boyunca Halkevleri Kültür ve Sanat Yayınları’nın direktörlüğü yaptı.


DÜNYA KONUTUNA GİRDİ

Münire Ülker ile 1940’ta dünya konutuna giren muharrir, 1942’de konusunu Ulusal Gayret’ten alan ve Fransızcadan adapte edilen “Üç Kahraman” isimli tek perdelik bir piyes yayımladı.

Ağrı Doğubeyazıt’ın Sürbehan köyünde 1942-1944 içinde askerliğini yapan edebiyatçı, “Ağrı” isimli uzun şiiriyle 1946’da İstanbul Kent Tiyatrosu tarafınca sahnelen “Gölgeler” isimli oyununu askerlik senelerında kaleme aldı.


“O BU TÜRLÜ İSTEMEZDİ”

Ahmet Muhip, askerliğinin bitmesiyle Çocuk Esirgeme Kurumunda çalışmaya başladı. “O bu biçimde İstemezdi” isimli oyununu ise 1947’de yazdı. Oyun ve roman çevirileri, 1940-1962 yılları içinde yayımlanan Dıranas, Türkiye İş Bankası ve Anadolu Ajansında İdare Konseyi Üyesi, Devlet Tiyatrosu Edebi Kurul’da ise lider sıfatıyla vazife aldı.


DIRANAS ÖLDÜ…

Ankara’da 71 yaşındayken 21 Haziran 1980’de hayatını kaybeden Dıranas, vasiyeti üzerine Sinop’a defnedildi. “Gölgeler”, “Çıkmaz”, “O bu biçimde İstemezdi”, “Oyunlar”, “Bitmez Tükenmez Can Sıkıntısı”, “Büyük Olsun”, “Atlıkarınca”, “Olvido” ve “Kar” üzere oyunlar yazan Dıranas’ın, Charles Baudelaire’den çevirdiği “Çalar Saat” isimli bir şiiri de bulunuyor.

Ergül Tosun

Kitap sayfası için irtibat:

[email protected]
 
Üst