Fehmi Koru*
Başından bir hayli altüst oluşlar geçmiş bir ülkeyiz; bilhassa siyasi hayatımız, darbeler, suikast ve cinayetler, kitlesel kalkışmalar ile doludur.
Ülkemizde 100 yıl hayatış biri, bir imparatorluğun yıkılıp yerine bir cumhuriyetin kurulduğuna, tek parti – fazlaca parti devirleri yaşandığına, üçü direkt biri dolaylı, kim bilir kaçı da sonuç almamış yahut teşebbüs seviyesinde kalmış darbelere maruz kalındığına, bu ortada sayısız siyasi cinayet ve suikast ile kitlesel kıyıma da tanıklık etmiştir.
Kendi 70 yıllık ömrümde bile kaç sarsıntılarla karşılaştım, bu yüzden kişisel ve kitlesel travmalarla baş etmek zorunda kaldım.
Tarihi birden fazla olumsuz çok güçlü tecrübelerle dolu bir ülkede geçmişin yanılgılarının geride bırakılması gerekmez miydi?
Öyleyse niye tekrar olmayacağını sandığımız aksilikler yine ve yeniden yaşanıyor?
niye bizde tarih daima tekerrür ediyor?
İzmir’deki HDP merkezine yapılan ve orada tesadüfen bulunan genç bir kızın hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan atağın tıpa tıp benzerleri geçmişte birden çok sefer yaşandı. bir epey bedelimizi siyasi cinayetlere, suikastlere kurban verdik. Parti başkanlarına yönelik taarruzlar oldu, konvoyları taşlandı, parti binalarına bombalar konuldu.
Olayların birçok iktidarın oldukcalu yapıya sahip olduğu, güçsüzlüğünün besbelli hale geldiği periyotların eseridir.
İktidarları daha da zayıflatmak için, kitlelerin kışkırtılması, bunun için de temsili değere sahip kişi, kurum ve gayelere yönelik akınlar yapılması gerekiyor.
Uğur Mumcu’ya yönelik suikast toplumun birbirine anlayışla yaklaştığı bir periyotta sahneye konuldu; o hareketin kararı sol siyasetin partisinin adeta ‘sağcı’ bir radikalliğe yanlışsız savrulmasıdır.
Hrant Dink’in hayatına kast eden katil, kendisini dolduruşa getirenlerin zihnine doldurduğu fikirlerin bilakis, ‘Ermeni sorunu’nu daha da ortasından çıkılmaz hale getiren bir aksiyonu gerçekleştirmiş oldu.
Dün İzmir’de HDP parti merkezini hedefleyen ve bir genç kızın canını alan aksiyon de, katilin kendini savunmak için verdiği sözlerle, ‘nefret’ ögesini sivil siyasete taşıma istidadını ortasında barındırıyor.
Yan eser olarak da toplumu bir daha radikalleştirmeyi hedefliyor.
Üstelik iktidardaki ömrü 20 yıla yaklaşan tek bir parti tarafınca yönetilmekte olan, askeri vesayeti geride bırakmış bir ülkede meydana geliyor bu taarruz.
Birinci bakışta siyasi hayata karşı üzere görünse de -nitekim bugün gazetelere yansıyan yorumların neredeyse bütünü olayı bu istikametiyle ele alıyor- İzmir’deki atak, temel, toplumsal sonuçlar alma gayeli bir hareket.
Kitleler hem kışkırtılıyor bu hareketle birebir vakitte korkutuluyor.
İktidarın değil toplumun zayıflatılmasına yol açacak bir aksiyon bu.
Fransız sosyolog Gustave Le Bon’un (1841-1931) vaktinde çok tartışılmış, günümüzde de tesirini sürdüren -dilimize de birkaç sefer çevrilmiş- ‘Kitleler Psikolojisi’ kitabını okuyanlar, ismi bir cinayet işleyenle siyasi bir cinayet işleyen bireyler içindeki temel farkın, ikincisinin (siyasi cinayet işleyen katilin) bir bakılırsavi yerine getirdiğine inanması olduğunu bilir. Siyasi cinayet işleyenler, ona göre, telkine elverişli, çabuk inanan, hareketli, hislerinde mübalağa ve aşırılık görülen bireylerdir. (Kitabın Hayat Yayınları tarafınca yayınlanmış çevirisi, s. 145).
HDP binasını basıp karşısına çıkan genç kızı zalimce katleden şahısta de fark edilebilecek karakter özellikleri…
Evvel telkine elverişli, çabuk inanan, hisleri mübalağaya ve aşırılığa müsait, ötürüsıyla kışkırtılmaya hazır bireyler üzerinde çalışılır, daha sonra ona -çoğu sefer kendisine bile fark ettirilmeden- gaye seçeceği kişi, kurum yahut kitleyle ilgili gerçek olması gerekmeyen bilgi bombardımanında bulunulur. O kişi vakti geldiğinde ne yapması gerektiğini bilecektir.
Aksiyona kadar geçecek süreçte elinde bulunması gerekecek malzemeyi edinmesi için kendisine yardım edilmesi gerekebilir; o yardım tam vaktinde kendisine verilecektir.
İzmir hareketini gerçekleştiren katilin ruhsatlı silah/ları olduğu anlaşılıyor. Silah talimini yalnız poligonda yapmamış, Suriye’ye gidip orada savaşa da katılmış. İşinden ayrılmış ve gelirsiz bulunmasına karşın günler uzunluğu HDP merkezine taksiyle gidip hareketinin provasını da yapmış…
‘Yalnız kurt’ profiline benziyor mu bu katil?
Benzemiyor.
Daha epeyce bir örgütle irtibatlı olma özellikleri taşıyor katil.
Tekerrürünün engellenmesi isteniyorsa bu kanlı aksiyonun, örgüt ilişkisi üzerine gidilmesi, silah/ları nereden hangi parayla aldığının araştırılması koşul. Silah ruhsatını kim sağladı? Natürel, Suriye seyahati da ayrıyeten merak konusu yapılmalı.
Yapılabilecek mi?
Kuşkuluyum.
Hareketin çabucak akabinde verilen resmi tabirli bildirilerin üslup ve içerikleri ile yorumcuların mevzuya yaklaşımları yüzünden bu kuşkum.
Hakikat teşhis konulmadan tedavi yapılamaz da ondan.
HDP’yi ve ona dayanak veren kitleyi ‘nefret objesi’ olmaktan çıkarmak şimdiki siyasi sebeplerle düşünülmeyecektir de ondan.
Toplumun yakından ilgi duyduğu savlar ve ithamlar karşısında sergilenen vurdumduymazlık siyaseti zayıflatıyor ve önünü nazaranmez hale getiriyor da ondan.
Tez ve ithamlar karşısında derhal harekete geçmesi beklenen devlet üniteleri onları işitmemiş imgesi veriyorlar da ondan.
Aklımızı başımıza devşirmeden ve en değerlisi şahsi faydası bir tarafa bırakıp toplumsal çıkarı, ülke hayrını ön plana çıkarmadan bunu başaramayız.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.
Başından bir hayli altüst oluşlar geçmiş bir ülkeyiz; bilhassa siyasi hayatımız, darbeler, suikast ve cinayetler, kitlesel kalkışmalar ile doludur.
Ülkemizde 100 yıl hayatış biri, bir imparatorluğun yıkılıp yerine bir cumhuriyetin kurulduğuna, tek parti – fazlaca parti devirleri yaşandığına, üçü direkt biri dolaylı, kim bilir kaçı da sonuç almamış yahut teşebbüs seviyesinde kalmış darbelere maruz kalındığına, bu ortada sayısız siyasi cinayet ve suikast ile kitlesel kıyıma da tanıklık etmiştir.
Kendi 70 yıllık ömrümde bile kaç sarsıntılarla karşılaştım, bu yüzden kişisel ve kitlesel travmalarla baş etmek zorunda kaldım.
Tarihi birden fazla olumsuz çok güçlü tecrübelerle dolu bir ülkede geçmişin yanılgılarının geride bırakılması gerekmez miydi?
Öyleyse niye tekrar olmayacağını sandığımız aksilikler yine ve yeniden yaşanıyor?
niye bizde tarih daima tekerrür ediyor?
İzmir’deki HDP merkezine yapılan ve orada tesadüfen bulunan genç bir kızın hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan atağın tıpa tıp benzerleri geçmişte birden çok sefer yaşandı. bir epey bedelimizi siyasi cinayetlere, suikastlere kurban verdik. Parti başkanlarına yönelik taarruzlar oldu, konvoyları taşlandı, parti binalarına bombalar konuldu.
Olayların birçok iktidarın oldukcalu yapıya sahip olduğu, güçsüzlüğünün besbelli hale geldiği periyotların eseridir.
İktidarları daha da zayıflatmak için, kitlelerin kışkırtılması, bunun için de temsili değere sahip kişi, kurum ve gayelere yönelik akınlar yapılması gerekiyor.
Uğur Mumcu’ya yönelik suikast toplumun birbirine anlayışla yaklaştığı bir periyotta sahneye konuldu; o hareketin kararı sol siyasetin partisinin adeta ‘sağcı’ bir radikalliğe yanlışsız savrulmasıdır.
Hrant Dink’in hayatına kast eden katil, kendisini dolduruşa getirenlerin zihnine doldurduğu fikirlerin bilakis, ‘Ermeni sorunu’nu daha da ortasından çıkılmaz hale getiren bir aksiyonu gerçekleştirmiş oldu.
Dün İzmir’de HDP parti merkezini hedefleyen ve bir genç kızın canını alan aksiyon de, katilin kendini savunmak için verdiği sözlerle, ‘nefret’ ögesini sivil siyasete taşıma istidadını ortasında barındırıyor.
Yan eser olarak da toplumu bir daha radikalleştirmeyi hedefliyor.
Üstelik iktidardaki ömrü 20 yıla yaklaşan tek bir parti tarafınca yönetilmekte olan, askeri vesayeti geride bırakmış bir ülkede meydana geliyor bu taarruz.
Birinci bakışta siyasi hayata karşı üzere görünse de -nitekim bugün gazetelere yansıyan yorumların neredeyse bütünü olayı bu istikametiyle ele alıyor- İzmir’deki atak, temel, toplumsal sonuçlar alma gayeli bir hareket.
Kitleler hem kışkırtılıyor bu hareketle birebir vakitte korkutuluyor.
İktidarın değil toplumun zayıflatılmasına yol açacak bir aksiyon bu.
Fransız sosyolog Gustave Le Bon’un (1841-1931) vaktinde çok tartışılmış, günümüzde de tesirini sürdüren -dilimize de birkaç sefer çevrilmiş- ‘Kitleler Psikolojisi’ kitabını okuyanlar, ismi bir cinayet işleyenle siyasi bir cinayet işleyen bireyler içindeki temel farkın, ikincisinin (siyasi cinayet işleyen katilin) bir bakılırsavi yerine getirdiğine inanması olduğunu bilir. Siyasi cinayet işleyenler, ona göre, telkine elverişli, çabuk inanan, hareketli, hislerinde mübalağa ve aşırılık görülen bireylerdir. (Kitabın Hayat Yayınları tarafınca yayınlanmış çevirisi, s. 145).
HDP binasını basıp karşısına çıkan genç kızı zalimce katleden şahısta de fark edilebilecek karakter özellikleri…
Evvel telkine elverişli, çabuk inanan, hisleri mübalağaya ve aşırılığa müsait, ötürüsıyla kışkırtılmaya hazır bireyler üzerinde çalışılır, daha sonra ona -çoğu sefer kendisine bile fark ettirilmeden- gaye seçeceği kişi, kurum yahut kitleyle ilgili gerçek olması gerekmeyen bilgi bombardımanında bulunulur. O kişi vakti geldiğinde ne yapması gerektiğini bilecektir.
Aksiyona kadar geçecek süreçte elinde bulunması gerekecek malzemeyi edinmesi için kendisine yardım edilmesi gerekebilir; o yardım tam vaktinde kendisine verilecektir.
İzmir hareketini gerçekleştiren katilin ruhsatlı silah/ları olduğu anlaşılıyor. Silah talimini yalnız poligonda yapmamış, Suriye’ye gidip orada savaşa da katılmış. İşinden ayrılmış ve gelirsiz bulunmasına karşın günler uzunluğu HDP merkezine taksiyle gidip hareketinin provasını da yapmış…
‘Yalnız kurt’ profiline benziyor mu bu katil?
Benzemiyor.
Daha epeyce bir örgütle irtibatlı olma özellikleri taşıyor katil.
Tekerrürünün engellenmesi isteniyorsa bu kanlı aksiyonun, örgüt ilişkisi üzerine gidilmesi, silah/ları nereden hangi parayla aldığının araştırılması koşul. Silah ruhsatını kim sağladı? Natürel, Suriye seyahati da ayrıyeten merak konusu yapılmalı.
Yapılabilecek mi?
Kuşkuluyum.
Hareketin çabucak akabinde verilen resmi tabirli bildirilerin üslup ve içerikleri ile yorumcuların mevzuya yaklaşımları yüzünden bu kuşkum.
Hakikat teşhis konulmadan tedavi yapılamaz da ondan.
HDP’yi ve ona dayanak veren kitleyi ‘nefret objesi’ olmaktan çıkarmak şimdiki siyasi sebeplerle düşünülmeyecektir de ondan.
Toplumun yakından ilgi duyduğu savlar ve ithamlar karşısında sergilenen vurdumduymazlık siyaseti zayıflatıyor ve önünü nazaranmez hale getiriyor da ondan.
Tez ve ithamlar karşısında derhal harekete geçmesi beklenen devlet üniteleri onları işitmemiş imgesi veriyorlar da ondan.
Aklımızı başımıza devşirmeden ve en değerlisi şahsi faydası bir tarafa bırakıp toplumsal çıkarı, ülke hayrını ön plana çıkarmadan bunu başaramayız.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.