JoKeR
Active member
A. Ali Ural, beş yıl ortadan daha sonra çıkarttığı “Kâğıda Sarılı Rüzgâr” isimli yeni şiir kitabıyla ömrün her rüzgârına dokundu. Şairliğinin yanı sıra şair hocası da olan Ural’la şiirin hayata yansıyan tınısını konuştuk. Kudüs yakılırken twit atmaktan daha fazla şey yapamadığımızın hüznünü şiirlerine yansıtan şair, zihinsel işgalden kurtulmadan hiç bir şey yapılamayacağını söylemiş oldu. “Bulaş” isimli şiiriyle pandemiyi de mevzu edinen şair, maske ve aranın en epeyce şairleri etkilediğini belirterek, “Gerçek şairler maskesiz ve mesafesizdir” dedi.
Kitabınızda “Bulaş” isminde pandemiye dair bir şiiriniz bulunuyor. Pandeminin dolaylı ya da dolaysız olarak Türk şiirini nasıl etkilediğini düşünüyorsunuz?
Maske ve aralık en çok şairleri etkiledi. Gerçek şairler maskesiz ve mesafesizdir. Behçet Necatigil üzere konutlarını severlerse de, kentten ve tabiattan yoksun kalmak istemezler. ömrün ortasında olup da şiire girmemiş ne var! “Bulaş” şiirinde, “kolonya kokuyorduk mis üzere ölmedilk önce”, “omzu delik adamlarız hepimiz aşımızı olduk” ve “Kesik Dans” şiirinde “içinde kaybolacağım ağaçlar yoktu/üç oda bir salon, üç oda bir orman/kargocu sıçanı kuyruğundan/tutar üzere uzatıyor paketi…” demişsek etkilenmişizdir pandemiden.
USTA DİYECEKLER İNANMA
Şair olmakla bir arada şair hocasısınız. Mektebinizde biroldukca şair yetiştirdiniz. Şiiriniz dahi bu manada besleyici. Hatta yeni kitabınızda “Usta” isminde bir şiiriniz de var. Şiir mütalaa ettirmenizin kendi şiirinizi etkilediğini düşünüyor musunuz?
Dünya edebiyatında şiire dair bir fazlaca şiir vardır. Paul Verlaine’in “Şiir Sanatı”, Raymond Queneau’nun “Şiir”, Archibald Macleish’in “Şiir Sanatı” şiirleri bunlardan birkaçı. Benim de bu biçimde şiirlerim var kitaplarımda. “Usta” şiiri bunlardan. “usta diyecekler inanma her usta yüz çerağ taşır göğsünde” mısraıyla şair, yalnız genç şairleri değil kendini de mercek altına alıyor. Öğretmek, bildiklerini irdelemeyi, tasnif etmeyi ve yorumlamayı gerektirdiğinden ister istemez hoca da nasibini alıyor bu bereketli harmandan.
ŞİİR YAZMAK DAĞCILIĞA BENZERİ
“Okuma Biçimleri” isminde da bir şiiriniz var ve bu temelinde bir ders ismi. Bu bağlamda “Dağı okumanın yolu yoktur tırmanacaksın” mısraı genç şaire bir öğüt mü?
Üniversitede “Yaratıcı Yazarlık”ın yanı sıra “Okuma Biçimleri” dersleri de veriyorum. Bilinçaltından şiire sızmış demek ki okuma biçimleri. Okumanın en yüksek halidir tabiatı okuma. Mevlana’nın, “Layık olana taş ve kerpiç konuşur,” kelamını kâinatın alfabesini sökmeye çalışanlara dediğini düşünürüm. Şiir yazmak dağcılığa benzeri. Yolu yoktur, tırmanmak gerekir. Yolu olmaması rehbere muhtaçlık duyulmayacağını göstermez. Görünmeyen yollardır deneyimler. Bu yüzden deneyimli bir şair yeni bir şair armağan edebilir edebiyat dünyasına.
KARAKOÇ, TÜRK ŞİİRİNİN HIZIR’IDIR
Merhum Sezai Karakoç hakkında bir tez çalışmanız olduğunu biliyoruz. Sezai Karakoç’un sizin için ve Türk şiiri için kıymetinden bahsedebilir misiniz?
Sezai Karakoç çağdaş Türk şiirinin Hızır’ıdır. Nereden yolu geçmişse oradadır tazelik. Klasik Türk şiirinin mazmunlarını yenilemekle kalmamış “İkinci Yeni” üzere bir şiir oluşumuna diriltici mayasını katmıştır. Şiirleriyle Türk edebiyatının tepesinde büyük bir ateş yakan Karakoç, onurlu duruşuyla kendisinden daha sonraki Türk şairlerine yaşanan şiirin ne olduğunu göstermiştir.
FIRTINALAR KOPARMALIYDIK
Akif’e, “Korkma de, rüzgâra muhtaçlığı var şehadetin” diyorsunuz, “Akif, yıkıldı Kudüs biz tivit attık gece” diyerek başladığınız şiirde. Bunu fazlaca önemsedik, bugünün işgali nedir ve bu işgal şiir üzerinden nasıl bir davet gerektirir?
“Korkma!” bağımsızlık uğraşımızın anahtar sözü. Canımız için değil canımızdan fazlaca sevdiğimiz al sancağımız için endişemiz. Akif, elini omzumuza koyup son ocağımız tüttükçe bayrağımızın dalgalanmaya devam edeceğini söylemiş oldu. Bunu bilsek de bir şairden duymaya gereksinimimiz vardı. O rüzgâr evvel minberlerde daha sonra harp meydanlarında esti. Kudüs yakılırken o rüzgârı hatırladım. Türk şairleri olarak Mehmet Akif’in paltosundan çıktık madem, o rüzgârın mirasçıları olarak fırtınalar koparmalıydık bu yangın karşısında. Lakin zihinsel işgalden kurtulmaksızın yapılamaz bu. bir daha inşa ve ihya etmemiz gerekiyor kendimizi. Ulusal kültürü hayatımıza hâkim kılmadan atacağımız adımlar, olsa olsa oburlarının yolunda yürütür bizi.
Kitabınızda “Bulaş” isminde pandemiye dair bir şiiriniz bulunuyor. Pandeminin dolaylı ya da dolaysız olarak Türk şiirini nasıl etkilediğini düşünüyorsunuz?
Maske ve aralık en çok şairleri etkiledi. Gerçek şairler maskesiz ve mesafesizdir. Behçet Necatigil üzere konutlarını severlerse de, kentten ve tabiattan yoksun kalmak istemezler. ömrün ortasında olup da şiire girmemiş ne var! “Bulaş” şiirinde, “kolonya kokuyorduk mis üzere ölmedilk önce”, “omzu delik adamlarız hepimiz aşımızı olduk” ve “Kesik Dans” şiirinde “içinde kaybolacağım ağaçlar yoktu/üç oda bir salon, üç oda bir orman/kargocu sıçanı kuyruğundan/tutar üzere uzatıyor paketi…” demişsek etkilenmişizdir pandemiden.
USTA DİYECEKLER İNANMA
Şair olmakla bir arada şair hocasısınız. Mektebinizde biroldukca şair yetiştirdiniz. Şiiriniz dahi bu manada besleyici. Hatta yeni kitabınızda “Usta” isminde bir şiiriniz de var. Şiir mütalaa ettirmenizin kendi şiirinizi etkilediğini düşünüyor musunuz?
Dünya edebiyatında şiire dair bir fazlaca şiir vardır. Paul Verlaine’in “Şiir Sanatı”, Raymond Queneau’nun “Şiir”, Archibald Macleish’in “Şiir Sanatı” şiirleri bunlardan birkaçı. Benim de bu biçimde şiirlerim var kitaplarımda. “Usta” şiiri bunlardan. “usta diyecekler inanma her usta yüz çerağ taşır göğsünde” mısraıyla şair, yalnız genç şairleri değil kendini de mercek altına alıyor. Öğretmek, bildiklerini irdelemeyi, tasnif etmeyi ve yorumlamayı gerektirdiğinden ister istemez hoca da nasibini alıyor bu bereketli harmandan.
ŞİİR YAZMAK DAĞCILIĞA BENZERİ
“Okuma Biçimleri” isminde da bir şiiriniz var ve bu temelinde bir ders ismi. Bu bağlamda “Dağı okumanın yolu yoktur tırmanacaksın” mısraı genç şaire bir öğüt mü?
Üniversitede “Yaratıcı Yazarlık”ın yanı sıra “Okuma Biçimleri” dersleri de veriyorum. Bilinçaltından şiire sızmış demek ki okuma biçimleri. Okumanın en yüksek halidir tabiatı okuma. Mevlana’nın, “Layık olana taş ve kerpiç konuşur,” kelamını kâinatın alfabesini sökmeye çalışanlara dediğini düşünürüm. Şiir yazmak dağcılığa benzeri. Yolu yoktur, tırmanmak gerekir. Yolu olmaması rehbere muhtaçlık duyulmayacağını göstermez. Görünmeyen yollardır deneyimler. Bu yüzden deneyimli bir şair yeni bir şair armağan edebilir edebiyat dünyasına.
KARAKOÇ, TÜRK ŞİİRİNİN HIZIR’IDIR
Merhum Sezai Karakoç hakkında bir tez çalışmanız olduğunu biliyoruz. Sezai Karakoç’un sizin için ve Türk şiiri için kıymetinden bahsedebilir misiniz?
Sezai Karakoç çağdaş Türk şiirinin Hızır’ıdır. Nereden yolu geçmişse oradadır tazelik. Klasik Türk şiirinin mazmunlarını yenilemekle kalmamış “İkinci Yeni” üzere bir şiir oluşumuna diriltici mayasını katmıştır. Şiirleriyle Türk edebiyatının tepesinde büyük bir ateş yakan Karakoç, onurlu duruşuyla kendisinden daha sonraki Türk şairlerine yaşanan şiirin ne olduğunu göstermiştir.
FIRTINALAR KOPARMALIYDIK
Akif’e, “Korkma de, rüzgâra muhtaçlığı var şehadetin” diyorsunuz, “Akif, yıkıldı Kudüs biz tivit attık gece” diyerek başladığınız şiirde. Bunu fazlaca önemsedik, bugünün işgali nedir ve bu işgal şiir üzerinden nasıl bir davet gerektirir?
“Korkma!” bağımsızlık uğraşımızın anahtar sözü. Canımız için değil canımızdan fazlaca sevdiğimiz al sancağımız için endişemiz. Akif, elini omzumuza koyup son ocağımız tüttükçe bayrağımızın dalgalanmaya devam edeceğini söylemiş oldu. Bunu bilsek de bir şairden duymaya gereksinimimiz vardı. O rüzgâr evvel minberlerde daha sonra harp meydanlarında esti. Kudüs yakılırken o rüzgârı hatırladım. Türk şairleri olarak Mehmet Akif’in paltosundan çıktık madem, o rüzgârın mirasçıları olarak fırtınalar koparmalıydık bu yangın karşısında. Lakin zihinsel işgalden kurtulmaksızın yapılamaz bu. bir daha inşa ve ihya etmemiz gerekiyor kendimizi. Ulusal kültürü hayatımıza hâkim kılmadan atacağımız adımlar, olsa olsa oburlarının yolunda yürütür bizi.