Halikarnas Balıkçısı’nın birinci romanı: Aganta Burina Burinata

AirdropAvcisi

New member
Denizi, balıkçıları, sünger avcılarını, dalgıçları, gemicileri anlattığı nefis yapıtlarla edebiyatımızda Halikarnas Balıkçısı olarak tanınan asıl ismi Cevat Şakir Kabaağaçlı olan yazarın Aganta Burina Burinata birinci romanıdır. Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği 100 Temel Eser içinde yer almakta.

1890 yılında dünyaya gelen ünlü muharrir, ortaöğretimini Robert Koleji’nde yaptı, Dünyanın sayılı üniversitelerinden olan Oxford Üniversitesi’nde Yakın Çağlar Tarihi okudu. İstanbul’a dönünce Fotoğraflı Ay, İnci üzere mecmualarda yazılar kaleme aldı, kapak süslemeleri ve fotoğraflar yaptı.

SÜRGÜN HAYATI YAŞADI

Cumhuriyetten daha sonra bir yazısı niçiniyle Bodrum’a sürgüne gönderildi. Cezasının son kısmını İstanbul’da geçirdikten daha sonra yeniden âşık olduğu Bodrum’a döndü. Anadolu ve Akdeniz külçeşidinin tanınması için kapsamlı çalışmalar yaptı. Serveti Fünun, Cumhuriyet ve çabucak sonrasında Demokrat İzmir üzere mecmua ve gazetelerde yazdığı yazı, öykü ve romanlarla memleketler arası üne kavuştu.

Bodrum’la özdeşleşen muharrir, Bodrum’un eski ismi olan Halikarnassos’tan kaynaklı, “Halikarnas Balıkçısı” ismiyle anıldı. Edebiyatımızda denizi ve denizcileri en âlâ anlatan müelliflerden olan Halikarnas Balıkçısı 1947’de İzmir’e yerleşti. 13 Ekim 1974 yılında ise hayata gözlerini yumdu. Çok sevdiği Bodrum’a defnedildi.

Muharririn çalışmalarından kimileri;

Aganta Burina Burinata (roman), Turgut reis (roman), Mavi Sürgün (otobiyografi), Merhaba Anadolu (deneme), Uluç Reis (roman), Düşün Yazıları (deneme), Ötelerin Çocukları (roman), Anadolu’nun sesi (deneme), Altıncı Kıta Akdeniz (deneme), Deniz Gurbetçileri (roman), Ege’den Denize Bırakılmış Bir Çiçek (öykü)


Sayfa: 192

BABAYLA KARŞI KARŞIYA GELME…


Başından geçen şanssız olay daha sonrası denizciliği terkedip ticarete atılan babası Süleyman Bey’in karşı çıkmasına karşın denizcilik hayalleri kuran başkarakter Mahmut, küçüklüğünden beri maketlerden yaptığı kayıklarla denizcilik aşkıyla yanar ve öbür iş yapmak istemez.

Süleyman Beyefendi; denizcilerin âlâ gelir elde edemediğini, bu işi yapacaksa mümkün tehlikeleri de göze alması gerektiği istikametinde nasihatlar verir. Nasihatlarla yetinmeyip bir ayakkabı ustasının yanına çırak olarak işe sokar.


DENİZCİLİK HAYALİ – AYAKKABICILIK…

Ustası Kirpi Halil’in eski denizci olması Mahmut için öteki manalar tabir edecektir. Ustasıyla sık sık denizcilik hakkında konuşan Mahmut’un hevesi gün geçtikçe büyür. Denizcilikte usta olan insanlardan dersler almaya başlayan Mahmut, ustaların sorduğu sorulara mantıklı karşılıklar vererek onların takdirini kazanmaya çalışır. Her yanlışsız yanıtla denizciliğe güzelce yaklaşır.

AGANTA BURİNA BURİNATA

Eminim okurlar kitabın ismi niye Aganta Burina Burinata olduğunu merak etmiştir. Denizcilik terimi olan bu kelamlar denizcilerin kendi ortalarında kullandıkları komut sistemidir. Kaptanın tayfalarına verdiği buyrukları tabir eder. Aganta, tutmak, zapt etmek, Burina ve Burinata da yelkenlerin alt ve üst kısımları manasına gelir.


GERÇEK OLAN HAYALLER VE BİR MEKTUP…

Çekilmez ve cimri olan amcası Hakkı Reis’in yanında denizciliğe başlayan Mahmut, amcasının hallerine üzülse de artık sevdiği işi yapmaktadır. Amcasının tayfalardan birini feci biçimde dövmesiyle sabrı taşan Mahmut, amcasıyla tartışır ve gemideki işinden olur.

Tam da bugünlerde gelen mektuptaki haber, işinden kovulmasının da önüne geçer. Sarsılan Mahmut için artık her şey epey diğerdir.

Ergül Tosun

Kitap sayfası için bağlantı:

[email protected]
 
Üst