JoKeR
Active member
İBRAHİM DEMİRCİ
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınlarının 2011 numaralı yayını, Hasan Âli Yücel’in Geçtiğim Günlerden isimli anı kitabı. Birinci baskısı 1990 yılında Bağlantı Yayınlarınca yapılan yapıtın başında oğul Can Yücel’in bir önsözü var. Önsözün birinci cümlesinde Can Yücel, “tefrika dağınıklığı”ndan kelam ediyor. Demek ki eser, kitaplaşmadan evvel bir yerde (dergide, gazetede?) tefrika edilmiş. Bu tefrika nerede ne vakit yayımlandı bilemiyoruz. Tefrikayı kim kitaplaştırdı, onu da bilmiyoruz. Bu işi yapan Can Yücel ise şayet, onun okuyuculardan bu bilgiyi esirgemesini olağan karşılayabiliriz. Onun omurundaki dağınıklığın “tefrika dağınıklığı”ndan kat kat ileride olduğunu biliyoruz zira.
Kitabın editörü Ali Alkan İnal da, düzeltmen Tuba Ekmekçi de okuyucuya daha kusursuz bir kitap sunmak için gereken titizliği gösterememişler. Bendeniz kitabın Ocak 2021’de yapılan 4. Baskısını okudum. Okumamı duraklatan birinci kusur Önsöz’de karşıma çıktı. Can Yücel, babasına ve anılarına ait bir kıymetlendirme özeti sunarken bir yerde şu biçimde demiş: “Çocukluk aşkı Hayriye’yi yitiriyor. birlikte uçurtma uçurduğu, kızlan yaşadığı birinci cinsel zevk ve şevki, o hoş uçurtma babamın gazabı denen çikletle kuyruğundan koparılıyor.” (s. xi)
ÇİKLET Mİ JİLET Mİ
Geçtiğim Günlerden, Hasan Ali Yücel, İş Bankası Yayınları, Ocak 2021, 272 sayfa
Şair Can Yücel’in “kızla / kız ile” yerine “kızlan” demesini yadırgamıyoruz fakat “babamın gazabı” ne demek? Can Yücel, “Babasının gazabı” yerine “babanın gazabı” demiş olmalı. Hele, “uçurtma”nın “çikletle kuyruğundan koparılması” olacak iş mi? “Çiklet” koparıcı bir obje değil ki. Uçurtmayı kuyruğundan koparan obje büyük ihtimalle “cilet”tir. Can Yücel her insanın dediği üzere “jilet” demez, “cilet” der; hakikaten jandarma’ya candarma, Japon’a da Capon demişliği vardır. Editörler, düzeltmenler bunu bilmedikleri veyahut hatırlayamadıkları için cilet’i “çiklet” yapıverirler. Bu gülünç mü acıklı mı olduğunu bilemediğim kusurun sorumlusu, tahminen de Bağlantı Yayınlarıdır. (Kitabın birinci baskısına bakmak gerekiyor.)
32 YIL daha sonraKİ BASKILARI
Hasan Âli Yücel, çocukluk anılarını anlatmaya “Masalımıza Başlarken” diyerek giriş yapmış. “…ben bu küçük kitapta size ömrümün siyasete girinceye kadarki modülünü anlatacağım.” (s. 1) Cümlede geçen “kitap” ile “tefrika” içindeki uzaklığa takıldım. Sorunun tahlili, Tanıl Bora’nın Hasan Âli Yücel biyografisinde karşıma çıktı: “Yücel’in 1952’de Yirminci Asır mecmuasında tefrika ettiği yazıları geliştirerek vefatından üç yıl evvel, 1958’de “Masalımıza başlarken” başlıklı takdimle son noktayı koyduğu çocukluk anıları, ta 1990’da Geçtiğim Günlerden ismiyle kitaplaşmıştır.” (https://books.google.com.tr/books?id=4_w3EAAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=tanıl+bora+hasan+âli+yücel)
Otuz iki yıllık gecikmeden daha sonra basılabilen kitabın diğer kusurları da var. İstenirse giderilebilecek kusurlar. Dizgi yanlışları basitçe düzeltilebilir: “gönül fıkralığı” (s.44) “gönül fıkaralığı”, “göbek taşın oturtulduktan daha sonra” (s. 124) “göbek taşına…”, “Süngüleri düşmüş, eski carcurtları kalmamışta” (s. 148) “… kalmamış da”, “ey ümmî müşfik” (s. 154) “ümm-i müşfik” (şefkatli anne, “Sözlük”te de yanlış yazılmış ve “anne şefkatli” manası verilmiş!), “Rumeli-i Şarki’de bir eyaletimiz” (s. 166) “Rumeli-i Müzik de bir eyaletimiz”, “Gene İttihatçılar” (s. 173), “Genç İttihatçılar”, “Bu çarpışmaşı tanışma” (s. 187) “Bu çarpışmalı tanışma”, “seingeur” (s. 203) “seigneur” (“Sözlük” kısmında hakikat dizilmiş!), “Milli Eğitim de bakan iken…” (s. 207) “Millî Eğitim’de bakan iken…” Yazım kılavuzlarına nazaran inceltme/düzeltme/uzatma işareti konacak, şapka giydirilecek harfleri burada anmıyorum.
Şapka deyince hatırladım: Hasan Âli Yücel, anılarında babasının İttihatçılardan uzak duruşundan kelam etmiş de, şapkadan uzak duruşuna değinmemiş. Rahmet, Can Yücel bu hususu ihmal etmemiş. “Uygar ve Mevlevi, neyzen bir kişi” olan dedesinin şapka ihtilalinden daha sonra başında bereyle dolaştığı için Allah’ın günü karakollara kapatıl”dığını, “Hasan-Âli’nin babasıyım,” diyerek güç bela kurtulduğunu yazmış (s. xi)
Kitabın düzeltilmek için az fazlaca emek isteyen bir kusuru da şu: Fotoğraf yahut çizimler. Hasan Âli, Bulgaristan Prensi Ferdinand’ın fotoğraflarından, karikatürlerinden kelam ederken “Bu devreye ilişkin fotoğrafları bundan daha sonraki yazılarımda bakılırsaceksiniz” (s. 167) demiş. Yirminci Asır mecmuasında tefrikayı zenginleştirmek üzere kullanılan fotoğraflar, anıların mütemmim cüz’ü olarak kitapta da bulunsa beğenilen olmaz mı? Muharrir, Karagöz, Kalem üzere mizah mecmualarından kelam ederken “hafızamda derin izler bırakmıştır” dediği bir karikatürü anıyor ve “Bunlardan birini takdim ediyorum: – Telif-i beyn için Geşof Efendi’ye sefer tasıyla yemek gittiğinin resmidir. // “Başında fesiyle gördüğünüz bu Geşof Efendi…” (s. 174) Okuyucu maalesef anılan karikatürü goremiyor. Görse beğenilen olmaz mı?
Kitabın sonuna eklenmiş olan “Birkaç Yazı” hakkında “editör notu”nda bu yazıların “çerçeve dışı” olduğu açıklandıkten daha sonra bu yazıların “eserin birinci baskılarında yer almış, sonrasındasındaki baskılarda çıkarılmış” (s. 199) olduğunu okuyunca canım sıkıldı. Keşke editör bu çıkarma ve bir daha koyma sürecinin hangi baskılarda vuku bulduğunu açıkça yazsaydı da olup biteni öğrenmek isteyenleri zora sokmasaydı!
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınlarının 2011 numaralı yayını, Hasan Âli Yücel’in Geçtiğim Günlerden isimli anı kitabı. Birinci baskısı 1990 yılında Bağlantı Yayınlarınca yapılan yapıtın başında oğul Can Yücel’in bir önsözü var. Önsözün birinci cümlesinde Can Yücel, “tefrika dağınıklığı”ndan kelam ediyor. Demek ki eser, kitaplaşmadan evvel bir yerde (dergide, gazetede?) tefrika edilmiş. Bu tefrika nerede ne vakit yayımlandı bilemiyoruz. Tefrikayı kim kitaplaştırdı, onu da bilmiyoruz. Bu işi yapan Can Yücel ise şayet, onun okuyuculardan bu bilgiyi esirgemesini olağan karşılayabiliriz. Onun omurundaki dağınıklığın “tefrika dağınıklığı”ndan kat kat ileride olduğunu biliyoruz zira.
Kitabın editörü Ali Alkan İnal da, düzeltmen Tuba Ekmekçi de okuyucuya daha kusursuz bir kitap sunmak için gereken titizliği gösterememişler. Bendeniz kitabın Ocak 2021’de yapılan 4. Baskısını okudum. Okumamı duraklatan birinci kusur Önsöz’de karşıma çıktı. Can Yücel, babasına ve anılarına ait bir kıymetlendirme özeti sunarken bir yerde şu biçimde demiş: “Çocukluk aşkı Hayriye’yi yitiriyor. birlikte uçurtma uçurduğu, kızlan yaşadığı birinci cinsel zevk ve şevki, o hoş uçurtma babamın gazabı denen çikletle kuyruğundan koparılıyor.” (s. xi)
ÇİKLET Mİ JİLET Mİ
Geçtiğim Günlerden, Hasan Ali Yücel, İş Bankası Yayınları, Ocak 2021, 272 sayfa
Şair Can Yücel’in “kızla / kız ile” yerine “kızlan” demesini yadırgamıyoruz fakat “babamın gazabı” ne demek? Can Yücel, “Babasının gazabı” yerine “babanın gazabı” demiş olmalı. Hele, “uçurtma”nın “çikletle kuyruğundan koparılması” olacak iş mi? “Çiklet” koparıcı bir obje değil ki. Uçurtmayı kuyruğundan koparan obje büyük ihtimalle “cilet”tir. Can Yücel her insanın dediği üzere “jilet” demez, “cilet” der; hakikaten jandarma’ya candarma, Japon’a da Capon demişliği vardır. Editörler, düzeltmenler bunu bilmedikleri veyahut hatırlayamadıkları için cilet’i “çiklet” yapıverirler. Bu gülünç mü acıklı mı olduğunu bilemediğim kusurun sorumlusu, tahminen de Bağlantı Yayınlarıdır. (Kitabın birinci baskısına bakmak gerekiyor.)
32 YIL daha sonraKİ BASKILARI
Hasan Âli Yücel, çocukluk anılarını anlatmaya “Masalımıza Başlarken” diyerek giriş yapmış. “…ben bu küçük kitapta size ömrümün siyasete girinceye kadarki modülünü anlatacağım.” (s. 1) Cümlede geçen “kitap” ile “tefrika” içindeki uzaklığa takıldım. Sorunun tahlili, Tanıl Bora’nın Hasan Âli Yücel biyografisinde karşıma çıktı: “Yücel’in 1952’de Yirminci Asır mecmuasında tefrika ettiği yazıları geliştirerek vefatından üç yıl evvel, 1958’de “Masalımıza başlarken” başlıklı takdimle son noktayı koyduğu çocukluk anıları, ta 1990’da Geçtiğim Günlerden ismiyle kitaplaşmıştır.” (https://books.google.com.tr/books?id=4_w3EAAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=tanıl+bora+hasan+âli+yücel)
Otuz iki yıllık gecikmeden daha sonra basılabilen kitabın diğer kusurları da var. İstenirse giderilebilecek kusurlar. Dizgi yanlışları basitçe düzeltilebilir: “gönül fıkralığı” (s.44) “gönül fıkaralığı”, “göbek taşın oturtulduktan daha sonra” (s. 124) “göbek taşına…”, “Süngüleri düşmüş, eski carcurtları kalmamışta” (s. 148) “… kalmamış da”, “ey ümmî müşfik” (s. 154) “ümm-i müşfik” (şefkatli anne, “Sözlük”te de yanlış yazılmış ve “anne şefkatli” manası verilmiş!), “Rumeli-i Şarki’de bir eyaletimiz” (s. 166) “Rumeli-i Müzik de bir eyaletimiz”, “Gene İttihatçılar” (s. 173), “Genç İttihatçılar”, “Bu çarpışmaşı tanışma” (s. 187) “Bu çarpışmalı tanışma”, “seingeur” (s. 203) “seigneur” (“Sözlük” kısmında hakikat dizilmiş!), “Milli Eğitim de bakan iken…” (s. 207) “Millî Eğitim’de bakan iken…” Yazım kılavuzlarına nazaran inceltme/düzeltme/uzatma işareti konacak, şapka giydirilecek harfleri burada anmıyorum.
Şapka deyince hatırladım: Hasan Âli Yücel, anılarında babasının İttihatçılardan uzak duruşundan kelam etmiş de, şapkadan uzak duruşuna değinmemiş. Rahmet, Can Yücel bu hususu ihmal etmemiş. “Uygar ve Mevlevi, neyzen bir kişi” olan dedesinin şapka ihtilalinden daha sonra başında bereyle dolaştığı için Allah’ın günü karakollara kapatıl”dığını, “Hasan-Âli’nin babasıyım,” diyerek güç bela kurtulduğunu yazmış (s. xi)
Kitabın düzeltilmek için az fazlaca emek isteyen bir kusuru da şu: Fotoğraf yahut çizimler. Hasan Âli, Bulgaristan Prensi Ferdinand’ın fotoğraflarından, karikatürlerinden kelam ederken “Bu devreye ilişkin fotoğrafları bundan daha sonraki yazılarımda bakılırsaceksiniz” (s. 167) demiş. Yirminci Asır mecmuasında tefrikayı zenginleştirmek üzere kullanılan fotoğraflar, anıların mütemmim cüz’ü olarak kitapta da bulunsa beğenilen olmaz mı? Muharrir, Karagöz, Kalem üzere mizah mecmualarından kelam ederken “hafızamda derin izler bırakmıştır” dediği bir karikatürü anıyor ve “Bunlardan birini takdim ediyorum: – Telif-i beyn için Geşof Efendi’ye sefer tasıyla yemek gittiğinin resmidir. // “Başında fesiyle gördüğünüz bu Geşof Efendi…” (s. 174) Okuyucu maalesef anılan karikatürü goremiyor. Görse beğenilen olmaz mı?
Kitabın sonuna eklenmiş olan “Birkaç Yazı” hakkında “editör notu”nda bu yazıların “çerçeve dışı” olduğu açıklandıkten daha sonra bu yazıların “eserin birinci baskılarında yer almış, sonrasındasındaki baskılarda çıkarılmış” (s. 199) olduğunu okuyunca canım sıkıldı. Keşke editör bu çıkarma ve bir daha koyma sürecinin hangi baskılarda vuku bulduğunu açıkça yazsaydı da olup biteni öğrenmek isteyenleri zora sokmasaydı!