Mahmut Hamsici
İçişleri Bakanlığı 26 Aralık 2021’de, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’yle (İBB) ilgili özel bir teftiş başlatıldığını deklare etti.
Bakanlık teftişin, “İBB’de işbaşı yaptırılan şahıslardan kimilerinin terör örgütleriyle irtibatlı olduğuna dair argüman, şikâyet ve tespitler akabinde, hususun soruşturulması için başlatıldığını” belirtti.
Birebir açıklamada, “İBB’ye DİAYDER referansıyla, PKK irtibatlı ve iltisaklı bireylerin yerleştirildiğine yönelik hazırlanan iddianamedeki argüman ve tespitlerin bu teftiş kapsamında olduğu” aktarıldı.
Pekala DİAYDER davası nedir? Dava kapsamındaki iddianamede neler var? Sanık avukatları ne diyor?
DİAYDER nedir?
DİAYDER, 2008 yılında kurulmuş bir dini dernek.
Açılımı, Din Alimleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği.
Dernek, faaliyetlerini Türkiye’deki Kürtlerin büyük kısmının ilişkin olduğu Şafi mezhebinin öğretileri çerçevesinde yürütüyor.
Merkezi, İstanbul’un Bahçelievler ilçesindeki Şirinevler mahallesinde bulunuyor.
Yüklü olarak İstanbul’da ve Kürt yurttaşların ağır olarak yaşadığı ilçelerde faaliyet yürütüyor.
Derneğin kentte dokuz adet mescidi bulunuyor.
DİAYDER hakkında hangi soruşturmalar var?
Her ne kadar kamuoyunda şu an bir soruşturma tartışılıyor olsa da aslında DİAYDER hakkında devam eden iki başka dava bulunuyor.
Dernek ile ilgili birinci soruşturma 2014’e başlatıldı. Bu soruşturmada tespitler, Emniyet üniteleri tarafınca yapıldı.
Bu birinci soruşturmanın iddianamesi 21 Aralık 2020’de düzenlendi.
Bu dava şu anda İstanbul 34. Ağır Ceza Mahkemesi tarafınca yürütülüyor.
Duruşmaları başlayan bu davanın bir daha sonraki duruşması 21 Nisan’da yapılacak.
Lakin bu birinci soruşturma sürerken DİAYDER ile ilgili ikinci bir soruşturma daha başlatıldı.
Bugün kamuoyunda asıl olarak konuşulan bu ikinci soruşturmanın iddianamesi ise 30 Aralık 2021’de kabul edildi.
Bu dava ise İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafınca yürütülüyor.
Davanın birinci duruşması 18 Şubat’ta başlayacak.
BBC Türkçe‘nin edindiği bilgilere göre bu iki davanın iddianamesindeki en büyük farklardan biri, ikincisinde İBB ile ilgili atıfların yer alması.
DİAYDER ile ilgili son soruşturma nasıl gündeme geldi?
DİAYDER’le ilgili bu tüzel gelişmeler, İçişleri Bakanlığı tarafınca 26 Aralık’ta yapılan, İBB’ye özel teftiş başlatıldığı tarafındaki açıklamayla gündeme geldi.
Açıklamanın birinci paragrafında biroldukca örgüt ismi sayıldıktan daha sonra, “İBB’de, bağlı kuruluşları ve şirketlerinde işbaşı yaptırılan işçiden kimilerinin bu örgütlerle iltisaklı / irtibatlı olduğu istikametinde ihbar, şikâyet ve elde edilen tespitler üzerine, Bakanlık tarafında özel teftiş başlatıldığı” açıklandı.
İkinci paragrafta ise “Ayrıca İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde DİAYDER referansıyla PKK terör örgütü irtibatlı / iltisaklı bireylerin yerleştirildiğine yönelik İstanbul Vilayet Jandarma Komutanlığı tarafınca yapılan tespitler kararında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan iddianamedeki tez ve tespitler de bahse mevzu özel teftişin kapsamındadır” sözüne yer verildi.
Bunun üzerine kamuoyunda DİAYDER davası tartışılmaya başlandı.
Bu açıklamada bahsedilen DİAYDER’le ilgili soruşturma, ikinci davanın soruşturması.
Yani bu, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafınca yürütülen ve birinci duruşması Şubat ayında yapılacak olan dava.
İddianamedeki temel suçlama ve tespitler neler?
İçişleri Bakanlığı’nın açıklamasında bahsedilen ve BBC Türkçe’nin incelediği iddianame 335 sayfadan oluşuyor.
Ayrıyeten BBC Türkçe’nin edindiği bilgiye bakılırsa davada 25 ek klasör yer alıyor.
Sanıklara, “silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte yardım etme” ve “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamaları yönlendiriliyor.
Davada 10’u tutuklu 23 sanık yer alıyor.
Sanıkların, 3,5 yıl ile 15’er yıl içinde değişen oranlarda mahpus cezasıyla cezalandırılması isteniyor.
İddianamede derneğin, “PKK-KCK sistematiği doğrultusunda kurularak faaliyet yürüttüğü” öne sürülüyor.
Sanıkların açıklamaları ve hareketleri sıralanıp bunların örgütün maksatları doğrultusunda gerçekleştirildiği sav ediliyor.
Sanıkların HDP’li belediyelere kayyum atanmasını protesto etmeleri, IŞİD’in Kobani’ye yönelik saldırısına ve Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki askeri operasyonlara karşı gerçekleştirdikleri hudut nöbetleri ile direniş oruçları bu tıp faaliyetlere destek olarak gösteriliyor.
Ayrıyeten birtakım sanıkların, PKK kontaklı Sterk TV’de programa katıldıkları da aktarılıyor.
İBB iddianamede nasıl geçiyor?
İddianamede İBB’ye yönelik direkt bir suçlama bulunmamakla birlikte, bilhassa tapelerde ve tabirlerde İBB’den bahsedilen kısımlar yer alıyor.
Bu kısımlar, Ekrem İmamoğlu’nun İBB Lideri seçilmesinden daha sonra işe alınan beş gassal ile ilgili.
Kimi sözlere ve tapelere göre, bu şahısların dernek öncülüğünde işe alındıkları aktarılıyor.
bir daha, sanıkların maaşlarının bir kısmını derneğe aktardıkları öne sürülüyor.
Metinde, “DİAYDER’in referansı ile İBB’de işe alınan örgüt üyesi ve sempatizan şahısların aldıkları maaşın bir kısmını derneğe verdikleri” tez ediliyor.
Ayrıyeten derneğe belediye tarafınca fakirlere dağıtılmak üzere yardım kartları verildiği argümanları da yer alıyor.
İddianamede, “İBB tarafınca derneğe verilen market yardım kartlarının örgüt sempatizanlarınca, örgütün kırsal alanında faaliyet yürüten ya da faaliyet esnasında etkisiz hale getirilen şahısların ailelerine ulaştırıldığının belirlendiği” öne sürülüyor.
Bir tapede, bir dernek üyesinin, mahallî seçimlerdilk evvel DİAYDER’e bağlı imamlar ile Ekrem İmamoğlu ve CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu içinde toplantı yapıldığı ve bu görüşmede kendilerine takım kelamı verildiğini söylemiş olduği de aktarılıyor.
DİAYDER ve avukatları argümanlara ne diyor?
DİAYDER, yaşanan gelişmelere karşı geçtiğimiz günlerde bir basın toplantısı düzenledi.
Kendilerine yönelik tezleri eleştiren dernek yöneticisi din adamı Yusuf İnan, “Akıl mantık, izan, şuurlarını kaybetmiş zihniyetler bize saldırıyor” dedi ve “Hak davalarından vazgeçmeyeceklerini” söylemiş oldu.
İnan, İstanbul’da Şafi mezhebinden altı milyondan fazla kişi yaşadığını, birinci sefer İmamoğlu devrinde kendi mezheplerinden beş din adamının cenaze yıkama ve namaz kıldırma için işe alındığını, bunun dahi yetersiz olduğunu söylemiş oldu.
İnan bu bireylerden şu anda üçünün tutuklu olduğunu belirtti ve “İki kişi bu altı milyonun gereksinimlerini nasıl temin edecek?” dedi.
Sanık avukatlarından Fırat Epözdemir ise davanın ardında siyasi hedefler olduğunu söylemiş oldu ve “Bu tartışmanın hedefi Ekrem İmamoğlu üzerinden İBB’yi yıpratmaktır. Maksat, imamlar üzerinden İmamoğlu’dur” dedi.
Epözdemir, ortada iki dava bulunmasına dikkat çekti ve şunları ekledi:
“İlk iddianamede sanık olarak yargılanan dört isim, son iddianamede de yargılanmaktadır. Onlardan biri, İBB’nin işe aldığı isimlerden biridir. Birinci iddianamede onunla ilgili hiç bir biçimde örgüte para gönderildiği argümanı yoktur. Pekala, 2020 iddianamesinde bunlar yok iken niye son iddianameye koydunuz? Bu durum bile DİAYDER’e yapılan operasyonun bir komplo olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.”
Avukat Epözdemir, şahitlerden hiç birinin bu davadaki sanıklardan birinin ismini vermediğini ve telefon görüşmelerinin, müvekkillerinin yasa dışı örgütle ilişkisi olduğunu ortaya koyacak görüşmeler olmadığını savundu.
Belediyelerin işe alım yaparken sivil toplum kuruluşlarıyla (STK) görüşmesinin epeyce doğal olduğunu söyleyen Epözdemir, ayrıyeten STK üyelerinin maaşlarının bir kısmını derneklerine vermelerinden daha doğal bir durum da olmadığını belirtti.
Epözdemir, verilen vaazların içeriği hakkında “Bu vaazların her birinin dini destekleri vardır” dedi.
Sanık avukatı, Sterk TV konusunda ise TV kanallarında beyanda bulunmanın tabir özgürlüğü kapsamında olduğunu, bunun, örgüt üyeliğini ortaya koyacak bir kanıt olamayacağını söylemiş oldu.
18 Şubat’ta başlayacak dava, hukuksal tarafından epeyce siyasi tartışmalar niçiniyle gündemde olmaya devam edecek üzere görünüyor.
Çünkü dava, Ekrem İmamoğlu başkanlığındaki İBB’ye yönelik müdahale savları bağlamında şimdiden, Cumhur İttifakı ile Millet İttifakı bileşenleri içindeki değerli bir tartışma alanına dönmüş durumda.
İçişleri Bakanlığı 26 Aralık 2021’de, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’yle (İBB) ilgili özel bir teftiş başlatıldığını deklare etti.
Bakanlık teftişin, “İBB’de işbaşı yaptırılan şahıslardan kimilerinin terör örgütleriyle irtibatlı olduğuna dair argüman, şikâyet ve tespitler akabinde, hususun soruşturulması için başlatıldığını” belirtti.
Birebir açıklamada, “İBB’ye DİAYDER referansıyla, PKK irtibatlı ve iltisaklı bireylerin yerleştirildiğine yönelik hazırlanan iddianamedeki argüman ve tespitlerin bu teftiş kapsamında olduğu” aktarıldı.
Pekala DİAYDER davası nedir? Dava kapsamındaki iddianamede neler var? Sanık avukatları ne diyor?
DİAYDER nedir?
DİAYDER, 2008 yılında kurulmuş bir dini dernek.
Açılımı, Din Alimleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği.
Dernek, faaliyetlerini Türkiye’deki Kürtlerin büyük kısmının ilişkin olduğu Şafi mezhebinin öğretileri çerçevesinde yürütüyor.
Merkezi, İstanbul’un Bahçelievler ilçesindeki Şirinevler mahallesinde bulunuyor.
Yüklü olarak İstanbul’da ve Kürt yurttaşların ağır olarak yaşadığı ilçelerde faaliyet yürütüyor.
Derneğin kentte dokuz adet mescidi bulunuyor.
DİAYDER hakkında hangi soruşturmalar var?
Her ne kadar kamuoyunda şu an bir soruşturma tartışılıyor olsa da aslında DİAYDER hakkında devam eden iki başka dava bulunuyor.
Dernek ile ilgili birinci soruşturma 2014’e başlatıldı. Bu soruşturmada tespitler, Emniyet üniteleri tarafınca yapıldı.
Bu birinci soruşturmanın iddianamesi 21 Aralık 2020’de düzenlendi.
Bu dava şu anda İstanbul 34. Ağır Ceza Mahkemesi tarafınca yürütülüyor.
Duruşmaları başlayan bu davanın bir daha sonraki duruşması 21 Nisan’da yapılacak.
Lakin bu birinci soruşturma sürerken DİAYDER ile ilgili ikinci bir soruşturma daha başlatıldı.
Bugün kamuoyunda asıl olarak konuşulan bu ikinci soruşturmanın iddianamesi ise 30 Aralık 2021’de kabul edildi.
Bu dava ise İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafınca yürütülüyor.
Davanın birinci duruşması 18 Şubat’ta başlayacak.
BBC Türkçe‘nin edindiği bilgilere göre bu iki davanın iddianamesindeki en büyük farklardan biri, ikincisinde İBB ile ilgili atıfların yer alması.
DİAYDER ile ilgili son soruşturma nasıl gündeme geldi?
DİAYDER’le ilgili bu tüzel gelişmeler, İçişleri Bakanlığı tarafınca 26 Aralık’ta yapılan, İBB’ye özel teftiş başlatıldığı tarafındaki açıklamayla gündeme geldi.
Açıklamanın birinci paragrafında biroldukca örgüt ismi sayıldıktan daha sonra, “İBB’de, bağlı kuruluşları ve şirketlerinde işbaşı yaptırılan işçiden kimilerinin bu örgütlerle iltisaklı / irtibatlı olduğu istikametinde ihbar, şikâyet ve elde edilen tespitler üzerine, Bakanlık tarafında özel teftiş başlatıldığı” açıklandı.
İkinci paragrafta ise “Ayrıca İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde DİAYDER referansıyla PKK terör örgütü irtibatlı / iltisaklı bireylerin yerleştirildiğine yönelik İstanbul Vilayet Jandarma Komutanlığı tarafınca yapılan tespitler kararında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan iddianamedeki tez ve tespitler de bahse mevzu özel teftişin kapsamındadır” sözüne yer verildi.
Bunun üzerine kamuoyunda DİAYDER davası tartışılmaya başlandı.
Bu açıklamada bahsedilen DİAYDER’le ilgili soruşturma, ikinci davanın soruşturması.
Yani bu, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafınca yürütülen ve birinci duruşması Şubat ayında yapılacak olan dava.
İddianamedeki temel suçlama ve tespitler neler?
İçişleri Bakanlığı’nın açıklamasında bahsedilen ve BBC Türkçe’nin incelediği iddianame 335 sayfadan oluşuyor.
Ayrıyeten BBC Türkçe’nin edindiği bilgiye bakılırsa davada 25 ek klasör yer alıyor.
Sanıklara, “silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte yardım etme” ve “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamaları yönlendiriliyor.
Davada 10’u tutuklu 23 sanık yer alıyor.
Sanıkların, 3,5 yıl ile 15’er yıl içinde değişen oranlarda mahpus cezasıyla cezalandırılması isteniyor.
İddianamede derneğin, “PKK-KCK sistematiği doğrultusunda kurularak faaliyet yürüttüğü” öne sürülüyor.
Sanıkların açıklamaları ve hareketleri sıralanıp bunların örgütün maksatları doğrultusunda gerçekleştirildiği sav ediliyor.
Sanıkların HDP’li belediyelere kayyum atanmasını protesto etmeleri, IŞİD’in Kobani’ye yönelik saldırısına ve Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki askeri operasyonlara karşı gerçekleştirdikleri hudut nöbetleri ile direniş oruçları bu tıp faaliyetlere destek olarak gösteriliyor.
Ayrıyeten birtakım sanıkların, PKK kontaklı Sterk TV’de programa katıldıkları da aktarılıyor.
İBB iddianamede nasıl geçiyor?
İddianamede İBB’ye yönelik direkt bir suçlama bulunmamakla birlikte, bilhassa tapelerde ve tabirlerde İBB’den bahsedilen kısımlar yer alıyor.
Bu kısımlar, Ekrem İmamoğlu’nun İBB Lideri seçilmesinden daha sonra işe alınan beş gassal ile ilgili.
Kimi sözlere ve tapelere göre, bu şahısların dernek öncülüğünde işe alındıkları aktarılıyor.
bir daha, sanıkların maaşlarının bir kısmını derneğe aktardıkları öne sürülüyor.
Metinde, “DİAYDER’in referansı ile İBB’de işe alınan örgüt üyesi ve sempatizan şahısların aldıkları maaşın bir kısmını derneğe verdikleri” tez ediliyor.
Ayrıyeten derneğe belediye tarafınca fakirlere dağıtılmak üzere yardım kartları verildiği argümanları da yer alıyor.
İddianamede, “İBB tarafınca derneğe verilen market yardım kartlarının örgüt sempatizanlarınca, örgütün kırsal alanında faaliyet yürüten ya da faaliyet esnasında etkisiz hale getirilen şahısların ailelerine ulaştırıldığının belirlendiği” öne sürülüyor.
Bir tapede, bir dernek üyesinin, mahallî seçimlerdilk evvel DİAYDER’e bağlı imamlar ile Ekrem İmamoğlu ve CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu içinde toplantı yapıldığı ve bu görüşmede kendilerine takım kelamı verildiğini söylemiş olduği de aktarılıyor.
DİAYDER ve avukatları argümanlara ne diyor?
DİAYDER, yaşanan gelişmelere karşı geçtiğimiz günlerde bir basın toplantısı düzenledi.
Kendilerine yönelik tezleri eleştiren dernek yöneticisi din adamı Yusuf İnan, “Akıl mantık, izan, şuurlarını kaybetmiş zihniyetler bize saldırıyor” dedi ve “Hak davalarından vazgeçmeyeceklerini” söylemiş oldu.
İnan, İstanbul’da Şafi mezhebinden altı milyondan fazla kişi yaşadığını, birinci sefer İmamoğlu devrinde kendi mezheplerinden beş din adamının cenaze yıkama ve namaz kıldırma için işe alındığını, bunun dahi yetersiz olduğunu söylemiş oldu.
İnan bu bireylerden şu anda üçünün tutuklu olduğunu belirtti ve “İki kişi bu altı milyonun gereksinimlerini nasıl temin edecek?” dedi.
Sanık avukatlarından Fırat Epözdemir ise davanın ardında siyasi hedefler olduğunu söylemiş oldu ve “Bu tartışmanın hedefi Ekrem İmamoğlu üzerinden İBB’yi yıpratmaktır. Maksat, imamlar üzerinden İmamoğlu’dur” dedi.
Epözdemir, ortada iki dava bulunmasına dikkat çekti ve şunları ekledi:
“İlk iddianamede sanık olarak yargılanan dört isim, son iddianamede de yargılanmaktadır. Onlardan biri, İBB’nin işe aldığı isimlerden biridir. Birinci iddianamede onunla ilgili hiç bir biçimde örgüte para gönderildiği argümanı yoktur. Pekala, 2020 iddianamesinde bunlar yok iken niye son iddianameye koydunuz? Bu durum bile DİAYDER’e yapılan operasyonun bir komplo olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.”
Avukat Epözdemir, şahitlerden hiç birinin bu davadaki sanıklardan birinin ismini vermediğini ve telefon görüşmelerinin, müvekkillerinin yasa dışı örgütle ilişkisi olduğunu ortaya koyacak görüşmeler olmadığını savundu.
Belediyelerin işe alım yaparken sivil toplum kuruluşlarıyla (STK) görüşmesinin epeyce doğal olduğunu söyleyen Epözdemir, ayrıyeten STK üyelerinin maaşlarının bir kısmını derneklerine vermelerinden daha doğal bir durum da olmadığını belirtti.
Epözdemir, verilen vaazların içeriği hakkında “Bu vaazların her birinin dini destekleri vardır” dedi.
Sanık avukatı, Sterk TV konusunda ise TV kanallarında beyanda bulunmanın tabir özgürlüğü kapsamında olduğunu, bunun, örgüt üyeliğini ortaya koyacak bir kanıt olamayacağını söylemiş oldu.
- İçişleri Bakanlığı’ndan İBB’ye özel teftiş: Soylu ve İmamoğlu ne diyor?
- CHP, belediyelere ‘polis baskınına karşı alınacak önlemlere’ ait bilgi notunu güncelledi
- Kılıçdaroğlu: CHP’li belediyelere gönderdiğimiz polis baskınında yapılacaklarla ilgili talimatımızı güncelliyoruz
18 Şubat’ta başlayacak dava, hukuksal tarafından epeyce siyasi tartışmalar niçiniyle gündemde olmaya devam edecek üzere görünüyor.
Çünkü dava, Ekrem İmamoğlu başkanlığındaki İBB’ye yönelik müdahale savları bağlamında şimdiden, Cumhur İttifakı ile Millet İttifakı bileşenleri içindeki değerli bir tartışma alanına dönmüş durumda.