İnsan hakları savunucularından mektup: Ukraynalıların ve Rusların haklarını korumak ortak nazaranvimiz

IşıkHaber

New member
Andrew Roth

Bir küme Rus insan hakları aktivisti, Rusya’yı Ukrayna’daki savaşı bitirmeye çağıran, “savaşı durdurmanın [ve] hem Ukraynalılar tıpkı vakitte Ruslar olmak üzere tüm insanların hayatlarını, haklarını ve özgürlüklerini müdafaanın ortak gorevimiz” olduğunu ilan eden açık bir mektup yayınlamayı planlıyor. Ortalarında Lev Ponomaryov, Oleg Orlov ve Svetlana Gannushkina’nın da bulunduğu 11 önde gelen aktivist tarafınca imzalanan “manifesto”, Rus insan hakları savunucularından oluşan yeni bir savaş aykırısı kurul kurulduğunu ilan edecek ve bugüne dek Rusyalı insan hakları savunucularının savaşa karşı en geniş toplu bildirisi olarak tarihe geçecek.

MAKSAT SAVAŞA VERİLEN TAKVİYESİ AZALTMAK



Aktivistler, Rusların Ukrayna’ya karşı yürütülen savaşa katılmaktan kaçınmasına yardım etmeye çalışacaklarını ve Savunma Bakanlığı’nın savaşta öldürülen Rus askerlerinin sayısı hakkında gerçek bilgi paylaşmasını talep edeceklerini lisana getiriyorlar. Bildiri taslağında, “Rus vatandaşları, savaş kabahatlerine ortak oldukları ve kendilerinin de öldüğü Ukrayna topraklarında askeri operasyonlara katılıyorlar” deniyor: “Öncelikli hedefimiz, anayasaya ve Rus maddelerine dayanarak bundan kaçınmalarına ve yasadışı halde düşmanlıklara katılmaya zorlanan her beşere yardım etmek.”

Aktivistlerin ikinci emeli, “kendilerini bir bilgi boşluğunda bulan” Rus askeri çalışanının ailelerine hukuksal yardım sunmak. Mektupta, “Ölülerle ilgili olarak, cesetlerin ailelere teslim edilmesi; esirlerle ilgili olaraksa, hür bırakılmaları ya da esir takası hakkında resmi olarak güncellenmiş bir bilgi mevcut değil” bilgisi aktarılıyor: “Akrabaların oğullarına ve eşlerine ne olduğunu öğrenmeleri ya da ölülerin cesetlerini teslim almaları sıkıntı ya da imkânsız.”

Manifesto, tutuklama ve tehditlerle maksada konan savaş aykırısı protestocular üstündeki baskının arttığı, sansür maddelerini ihlal ettiği için Echo of Moscow da dahil olmak üzere, Rus medya kuruluşlarının kapatıldığı ve Rus ordusu hakkında “sahte” ayrıntıların yayınlanması durumunda 15 yıla kadar mahpus cezasına müsaade veren yeni maddelerin kelam konusu olduğu bir ortamda yayınlanmaya hazırlanıyor.

‘SAVAŞIN HAKLI BİR MÜNASEBETİ VE MAKSADI YOK’

Mektupta, “Rusya, Ukrayna topraklarını işgal etti ve yakın geçmişte gibisi görülmeyen tam ölçekli bir savaş başlattı” deniliyor: “Bu savaşın ne haklı bir öne sürülen nedeni ne de geçerli bir hedefi var. Birleşmiş Milletler Milletlerarası Adalet Divanı, Rusya tarafınca ilan edilen ‘özel askeri harekâtın’ münasebetlerini yasadışı olarak nitelendirdi ve askeri akınlara derhal son verilerek birliklerin geri çekilmesini talep etti.”

“Ne var ki çatışmalar, bombardımanlar ve füze atakları hâlâ sürüyor, kentleri ve hayati kıymete sahip altyapıyı yok ediyor. Milyonlarca Ukraynalı sığınmacı haline geldi, hem sivil (aralarında yüzden çok çocuk da var) birebir vakitte her iki taraftan askeri işçi olmak üzere binlerce kişi öldü.”

Manifesto, hedefi Rusya’daki “yeni faaliyet koşulları” altında çalışmak üzere hareketleri koordine etmek olan bir Rusya insan hakları savunucuları kurulu oluşturulduğunu ilan ediyor. İmzacılar içinde, bir sivil toplum örgütü olan For Human Rights’ın kurucusu ve eski Duma üyesi olan Ponomaryov, Memorial İnsan Hakları Grubu’ndan Orlov ve Alexander Cherkasov ile Sivil Yardım Komitesi isimli sivil toplum örgütünün kurucusu Gannushkina da dahil olmak üzere, Rusya’nın en meşhur insan hakları aktivistlerinden kimileri bulunuyor. Manifestoya imza atan birkaç kişi ise “güvenlik niçiniyle” listede gösterilmiyor.

Ortalarında hekimlerin, akademisyenlerin ve bilgi teknolojileri çalışanlarının meslek örgütlerinin de bulunduğu bir küme STK, Ukrayna’da bir aydan uzun bir süre evvel başlayan savaşı protesto etmek hedefiyle açık mektuplar yayınladı. bu biçimdedan bu yana bir epey küme hükümetten ya da Kremlin yanlısı örgütlerden gelen baskılar sonucunda imzaların bulunduğu listeleri gizlemek zorunda kaldı.

Bu hafta [öncekilere ek olarak] dokuz yıl daha mahpus cezasına çarptırılan Rus muhalefet başkanı Aleksey Navalni de Rusları savaş aksisi protestolara katılmaya çağırdı: “Herkes bırakıp gitmiş yahut korkmuş üzere görünse bile, her hafta sonu savaş aksisi mitinglere gitmeniz gerek… Savaşa ve mevte karşı hareketin bel kemiği sizsiniz.”

Aktivistler, mektupta, Ukrayna’da süren savaşın, insan hakları ihlallerine rağmen cezasız kalma külçeşidinin bir sonucu olduğunu vurguluyorlar. Mektupta, “Avrupa’nın göbeğinde patlak veren savaş, Rusya’nın uzun vakitten beridir kendi vatandaşlarının ve idaresi altında bulunan her insanın hak ve özgürlüklerini korumak bağlamındaki isteksizliğinin devamı niteliğinde. Ve bir defa daha, İkinci Dünya Savaşı’ndan alınmayan bir dersi hatırlatıyor: Kendi hudutları ortasında insan haklarını ağır ve geniş ölçülerde çiğneyen bir devlet, eninde sonunda memleketler arası barış ve güvenlik için bir tehdide dönüşür” sözleri yer alıyor. “Sovyetlerin dağılmasından daha sonraki senelerda milletlerarası toplumun yaşanan bu süreçlere uygun bir biçimde reaksiyon vermemesi de olayların trajik formda gelişmesine katkıda bulundu.”


Yazının özgünü The Guardian sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
 
Üst