Julio Cortázar’la hayat ve edebiyat üzerine yapılan söyleşi

AirdropAvcisi

New member
Julio Cortázar; bazılarına bakılırsa Latin Amerika edebiyatının en büyük müellifi. İspanyolca edebiyatın en yaratıcı muharrirlerinden biri olduğu kuşkusuz.

İsmi gerçek edebiyat tutkunlarının yüreğini titreten, has edebiyatla özdeşleşmiş bir müellif o. Ülkemizde yazdıklarına hayli yakın, nitelikli bir okur etrafı var.

hayatının büyük kısmını sürgünde, Paris’te sürmek zorunda kaldı. İspanyolcadan öbür tek sözcük yazmadı.

Üstelik gerçek bir enternasyonalist. Latin Amerika’nın siyasal acılarını derinden yaşadı, paylaştı. Müellifle yapılan söyleşi, Jason Weiss tarafınca yapılmış, Latin American Writers at Work (2003) isimli kitapta ise yayınlanmıştır.

İşte o söyleşiden birtakım kısımlar…

Jason Weiss: Son senelerda vaktinizin birçoklarını Latin Amerika’daki bağımsızlık uğraşlarını desteklemekle geçiriyorsunuz. Bu durum gerçekle fantastik dünyayı birbirine daha epeyce yakınlaştırmanıza yardımcı olup, size daha önemli bir insan haline getirdi mi?

Julio Cortázar: “Ben ciddiyet fikrini pek sevmiyorum, zira önemli bir insan değilim. En azından, önemli adam ya da önemli bayan dediğimizde kastettiğimiz manada önemli biri değilim. Fakat şu son birkaç yılda, Arjantin, Şili, Uruguay, hepsinden öte Nikaragua üzere Latin Amerika rejimleri konusunda gösterdiğim eforlara öylesine kaptırdım ki kendimi, birkaç hikayemde bu hususlara değinirken fantastik anlatımı gerçekliğe hayli yakın bir formda kullandım bence. Bu yüzden, eskisi kadar özgür hissetmiyorum kendimi.”



JW: “Öykülerinize ait ne üzere yansılar aldınız? Edebiyat etrafından aldığınız reaksiyonlarla siyaset etrafından aldığınız reaksiyonlar içinde fazlaca fark var mıydı?”

JC: “olağan olarak vardı. Latin Amerika’da siyasetle hiç ilgilenmeyen burjuva okuyucular ya da sağcıların safında olan okuyucular benim zihnimi kurcalayan meselelere, yani sömürü, baskıcılık üzere bahislere hiç aldırmıyor. Bu beşerler yazılarımın birden fazla kere politik bir hale gelmesine hayışanıyor. Ancak onların haricinde, benimle tıpkı hisleri, birebir çaba gereksinimini paylaşan gençlerle edebiyat âşığı olan okuyucular bu yazılarımı da seviyor. Kübalılar “Meeting”i beğeniyor. Solentiname’da Kıyamet’İ de Nikaragualılar tekrar yine büyük bir zevkle okuyor.”



JW: Siyasetle bu kadar ilgilenmenize yol açan şey nedir?

JC: “Latin Amerika’daki ordu benim işime daha sıkı sarılmamın asıl sebebi. Onlar çekilmiş olsaydı, bir değişiklik olsaydı, bu biçimde biraz durulup dinlenir, sadece yazınsal nitelik taşıyan şiirler, hikayeler yazardım. Lakin şu durumda bana işleyecek materyal veren şey bu ordu.”

JW: Fantastik dünyaya olan ilginiz ne vakit başladı? Çok gençken mi?

JC: “Çocukluğumda başladı. Sınıf arkadaşlarımın birçoklarında fantastik duyusu yoktu. Her şeyi oldu üzere kabulleniyorlardı… bu bir bitkidir, şu bir koltuktur. Lakin benim için, objelerin o tarifleri kâfi değildi.”



JW: Hikayelerinizi yazmaya nereden, ne ile başlarsınız? Belirli bir giriş, bir fikir var mıdır?

JC: “Romanlarımı, hikayelerimi rastgele bir yerden başlatabilirim. Yazma sürecine gelince, ben yazmaya başlamadan uzun bir vakit evvel, kimi vakit birkaç hafta evvel hikaye zihnimde belirip oluşmaya başlamıştır aslına bakarsan. Lakin tam olarak açık değil de, hikaye hakkında genel bir fikir olarak zihnimde canlanır. Bir köşesinde kırmızı bir bitki duran bir mesken, bu konutun ortasında dolaşıp duran bir adam, sözgelimi. Tek bildiğim budur. bu biçimde gelir fikirler. daha sonra düşler başlar.”



JW: Hikaye yazmanın size her vakit sorun yaratan makul tarafları var mı?

JC: “Genelde yok. Dediğim üzere, hikaye içimde bir yerlerde yazılmıştır aslına bakarsanız. bütün boyutları, yapısıyla belirmiştir; fazlaca kısa bir hikaye mü, yoksa oldukça uzun bir hikaye mü olacağı, her şey güya evvelde kararlaştırılmış üzere. Sayfanın önünde daha hayli düşünürüm. Yavaş yavaş müellifim. Daha ihtiyatlı formda, kısa ve öz müellifim. Kimi eleştirmenler bu yüzden bana serzenişte bulunuyor, öykülerimdeki o esnekliği giderek kaybettiğimi söylüyorlar. Söylemek istediğimi daha tavırlı halde söyler oldum. Bu yeterli mi, berbat mü bilmiyorum. Her durumda, bu benim yazma biçimim.”


Ergül Tosun

Kitrap sayfası için irtibat:

[email protected]
 
Üst