JoKeR
Active member
ZEYNEP TUBA KISIMLI
Deneme, çocuk edebiyatında hikaye ya da roman kadar sık rastlamadığımız, ihmal edilmiş diyebileceğimiz bir çeşit. Yeni kitabınız Vaktin Şarkısı’nda ise çocuklar için kaleme aldığınız denemeler yer alıyor. Masal ve roman tiplerinde de eser verdiğinizi göz önünde bulundurarak sormak istiyorum. Çocuklar için deneme yazmak daha riskli ve çok kolay mi?
Deneme, üslupçu bir yanı olması sebebiyle şiire yakın; transferini, öykücükler anlatarak vermesi tarafıyla de hikayeyi içeren bir cins. Başka formların dışarda bıraktıklarını da içine alan, geçirgen, pervasız bir yanı var. Bu ağır tesir ve kuralsızlık, zannediyorum bir tekinsizlik hissi uyandırıyor. Bilhassa çocuklar için yazarken. Anlattıklarınızın “çocuğa gorelik” prensibine uygunluğu değil sırf, yazılanların onları niye ilgilendirdiği sorusuna verecek bir karşılığımız da olmalı. Transferi, bir kıssanın ortasında vermenin, çocuk edebiyatında en tercih edilen yol olduğunu düşündüğümüzde, denemenin bunun kıyısında kaldığını söylememiz kaçınılmaz.
Atalarımızın tecrübe ve öykülerinin ışığında yürümek üzere fazlaca değerli bir emel için kaleme alınmış, birer öyküsü de olan denemeler yer alıyor kitabınızda. “Bir vakit içinder söylenmiş müzikleri bilip söylemek hoştur ancak yeni şeyler söylemeye de gereksinimimiz var,” diyorsunuz öte yandan. Geçmişin unutulan müzikleri, bugünün müziğine nasıl dönüşebilir?
Gelenekçi bir müellif değilim, salt eskiyi dillendirmenin yerinde saymakla bir ve eş olduğuna inanıyorum ama öte yandan inandığım ve peşinden gittiğim bir öbür soru daha var: Kadim mirasla olan bağımızı bir daha düşünmek ve bu fikrin izini sürmek bugün neyi şekillendirmemize yardımcı olur? Bu tecrübeler, kurulan ve bozulan bu tertip, yeşeren ve solanlar… bize ne anlatıyor? Neyi bir daha hatırlatıyor? Bu sorulara verdiğimiz uygun bir karşılığımız olduğunda, geçmişle şimdinin köprüsünü daha sağlam kurabileceğimize, ötürüsıyla yaşanılan ana daha esaslı bir bakışla bakabileceğimize inanıyorum.
Çocuk kitabı editörlerinin sayıca ve nitelik olarak gelişim göstermesi, çocuk edebiyatının gelişim sürecine sizce nasıl bir katkı sundu?
Çocuk kitabı editörlüğü, sanatsal hassasiyetlerin tümüne sahip olması bakımından edebiyatın öbür şubeleriyle birebir hareket noktasına sahip ama “çocuğa gorelik” prensibi etrafında düşünülmesi gereken bir hayli farklılığı da göz arkası etmemek gerekiyor. Çocuk edebiyatı, illüstrasyonundan, grafik dizaynına, art kapağından, sunuşuna kadar çocuk okura göre düzenlenmesi gereken bir epey farklılığı bünyesinde barındırıyor. En epey da bu sebeple başka bir çalışma disiplini gerektirdiğini söyleyebiliriz. bahsetmiş olduğum içeriklere hâkim editörlerin sayıca ve nitelik olarak gelişim göstermesinin edebiyata olumlu katkı sunacağı kesinlikle. Tahminen bunun yanına bir şerh düşmeli ve çocuk yayıncılığının dünyadaki seyrini takip etmenin gerekliliğinin altını çizmeliyiz. Yayımlanan yeni makaleler, husus yelpazesinin giderek genişleyip karmaşık bir hâl alması, postmodern yapıtların yaygınlaşması bu takibi zarurî kılıyor.
Sizin severek okuduğunuz çocuk kitapları neler?
Fotoğraflı çocuk kitapları ve postmodern metinler. Bunlar, kütüphanemde özel bir yere sahip. Anna Llenas’ın Boşluk’u, David Ouimet’in Suspus’u, Edward Van De Vendel & Anton Van Hertbrvggen’in Olmayan Bir Köpeğin Kıssası bu biçimde kitaplar. Yoruma, düşe, çoğalmaya, karşıt yüz etmeye, diğer metinler üretmeye açık, doğurgan metinler. bu biçimde metinlerin peşinden gitmeyi seviyorum.
Deneme, çocuk edebiyatında hikaye ya da roman kadar sık rastlamadığımız, ihmal edilmiş diyebileceğimiz bir çeşit. Yeni kitabınız Vaktin Şarkısı’nda ise çocuklar için kaleme aldığınız denemeler yer alıyor. Masal ve roman tiplerinde de eser verdiğinizi göz önünde bulundurarak sormak istiyorum. Çocuklar için deneme yazmak daha riskli ve çok kolay mi?
Deneme, üslupçu bir yanı olması sebebiyle şiire yakın; transferini, öykücükler anlatarak vermesi tarafıyla de hikayeyi içeren bir cins. Başka formların dışarda bıraktıklarını da içine alan, geçirgen, pervasız bir yanı var. Bu ağır tesir ve kuralsızlık, zannediyorum bir tekinsizlik hissi uyandırıyor. Bilhassa çocuklar için yazarken. Anlattıklarınızın “çocuğa gorelik” prensibine uygunluğu değil sırf, yazılanların onları niye ilgilendirdiği sorusuna verecek bir karşılığımız da olmalı. Transferi, bir kıssanın ortasında vermenin, çocuk edebiyatında en tercih edilen yol olduğunu düşündüğümüzde, denemenin bunun kıyısında kaldığını söylememiz kaçınılmaz.
Atalarımızın tecrübe ve öykülerinin ışığında yürümek üzere fazlaca değerli bir emel için kaleme alınmış, birer öyküsü de olan denemeler yer alıyor kitabınızda. “Bir vakit içinder söylenmiş müzikleri bilip söylemek hoştur ancak yeni şeyler söylemeye de gereksinimimiz var,” diyorsunuz öte yandan. Geçmişin unutulan müzikleri, bugünün müziğine nasıl dönüşebilir?
Gelenekçi bir müellif değilim, salt eskiyi dillendirmenin yerinde saymakla bir ve eş olduğuna inanıyorum ama öte yandan inandığım ve peşinden gittiğim bir öbür soru daha var: Kadim mirasla olan bağımızı bir daha düşünmek ve bu fikrin izini sürmek bugün neyi şekillendirmemize yardımcı olur? Bu tecrübeler, kurulan ve bozulan bu tertip, yeşeren ve solanlar… bize ne anlatıyor? Neyi bir daha hatırlatıyor? Bu sorulara verdiğimiz uygun bir karşılığımız olduğunda, geçmişle şimdinin köprüsünü daha sağlam kurabileceğimize, ötürüsıyla yaşanılan ana daha esaslı bir bakışla bakabileceğimize inanıyorum.
Çocuk kitabı editörlerinin sayıca ve nitelik olarak gelişim göstermesi, çocuk edebiyatının gelişim sürecine sizce nasıl bir katkı sundu?
Çocuk kitabı editörlüğü, sanatsal hassasiyetlerin tümüne sahip olması bakımından edebiyatın öbür şubeleriyle birebir hareket noktasına sahip ama “çocuğa gorelik” prensibi etrafında düşünülmesi gereken bir hayli farklılığı da göz arkası etmemek gerekiyor. Çocuk edebiyatı, illüstrasyonundan, grafik dizaynına, art kapağından, sunuşuna kadar çocuk okura göre düzenlenmesi gereken bir epey farklılığı bünyesinde barındırıyor. En epey da bu sebeple başka bir çalışma disiplini gerektirdiğini söyleyebiliriz. bahsetmiş olduğum içeriklere hâkim editörlerin sayıca ve nitelik olarak gelişim göstermesinin edebiyata olumlu katkı sunacağı kesinlikle. Tahminen bunun yanına bir şerh düşmeli ve çocuk yayıncılığının dünyadaki seyrini takip etmenin gerekliliğinin altını çizmeliyiz. Yayımlanan yeni makaleler, husus yelpazesinin giderek genişleyip karmaşık bir hâl alması, postmodern yapıtların yaygınlaşması bu takibi zarurî kılıyor.
Sizin severek okuduğunuz çocuk kitapları neler?
Fotoğraflı çocuk kitapları ve postmodern metinler. Bunlar, kütüphanemde özel bir yere sahip. Anna Llenas’ın Boşluk’u, David Ouimet’in Suspus’u, Edward Van De Vendel & Anton Van Hertbrvggen’in Olmayan Bir Köpeğin Kıssası bu biçimde kitaplar. Yoruma, düşe, çoğalmaya, karşıt yüz etmeye, diğer metinler üretmeye açık, doğurgan metinler. bu biçimde metinlerin peşinden gitmeyi seviyorum.