Kütüphaneler artık ömür alanı

JoKeR

Active member
Ben cenneti daima bir çeşit kütüphane olarak düşlemişimdir diyordu Borges. Carlos María Domínguez de ünlü Kâğıt Mesken isimli kitabında, “İnşa edilen bir kütüphane, yaratılan bir hayat demektir” der. Kuşkusuz edebiyat tarihinde bunlara misal onlarca çarpıcı alıntı bulabiliriz. Zira kütüphaneler müellifleri ve okurları her vakit derinden tesirler. Genç jenerasyonun kitaplarla haşır neşir olmasını sağlayan ise üniversite kütüphaneleridir. Tam da bu niçinle Kütüphaneler Haftası’nı kutlayacağımız bu hafta Türkiye’nin en âlâ kütüphanelerinden biri olan 29 Mayıs Üniversitesi Kütüphanesi’nin müdürü Mehmet Yılmaz’la konuştuk. Yılmaz bize hem 29 Mayıs Üniversitesi Kütüphanesi’ni tıpkı vakitte kütüphanelerin yaşadığı dönüşümleri anlattı.



Bir üniversite kütüphanesinin nasıl özellikleri olması gerekir?

Öncelikle yeterli bir üniversite kütüphanesinin hatta düzgün kütüphane olmanın birinci kuralı kütüphane mimarisine uygun bir binasının olmasıdır. Zira vereceğiniz hizmetler için fiziki imkânların kâfi ve uygun olması koşul. Üniversite kütüphanelerinin eğitim-öğretim ve araştırma geliştirme faaliyetlerini desteklemek olmak üzere iki ana temel emeli vardır. Biz de 29 Mayıs Üniversitesi Kütüphanesi olarak bu iki temel maksat üzere hizmet vermekteyiz. Bir üniversite kütüphanesinin ayrıyeten fazlaca kuvvetli koleksiyonları olmalıdır. Zira hem öğrencilerinin yeterli yetişebilmesi birebir vakitte araştırmaların nitelikli ve verimli yapılabilmesi için bu şayet olmazsa olmaz kuraldır.

29 Mayıs Üniversitesi Kütüphanesi nasıl bir koleksiyona sahip?

İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi evvela kütüphane merkezli bir yerleşkeye sahip. Yerleşke içerisinde en değerli binanın kütüphane binası olduğunu hatta yerleşkede sizi kütüphanenin karşıladığını çabucak fark edeceksiniz. Bu bize şu bildirisi veriyor; İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi için kütüphane epey değerli. Zira öğrencilerini sahiden epey düzgün biçimde yetiştirmek ve hayata hazırlamak istiyor. Âlâ yetişebilmeleri için de kuvvetli akademik takımının yanında epey uygun bir kütüphanesinin olması gerektiğini düşünüyor. Onun için kütüphanemizin imkânları çok geniş.

Kütüphanemiz; bugün itibariyle 116.215 cilt basılı kitap, 1.218 ender eser, 210.000 elektronik kitap (e-kitap) ile 1.132 adet dergiye ilişkin 20.145 cilt/sayı mecmua ile eğitim-öğretim ve bilimsel araştırma-geliştirme faaliyetlerini desteklemek üzere haftanın her günü 08.30-22.00 ortası hizmet vermektedir.

Kuruluşundan itibaren üniversitemizde kütüphaneye büyük kıymet verilmiş ve kütüphanenin daima geliştirilmesi kurumun temel siyasetlerinden biri olmuştur. Gerçekten Yükseköğretim Heyetinin yayımladığı “Vakıf Yükseköğretim Kurumları 2018, 2019, 2020 ve 2021” raporlarında üniversitemiz, ülkemizdeki bütün vakıf üniversiteleri içinde öğrenci başına düşen basılı kitap sayısı en yüksek üniversitedir.

Ayrıyeten kütüphanemiz yalnızca üniversitemize değil dışardan yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile akademisyenlere de motamot İSAM’da olduğu üzere üyelik sistemiyle hizmet vermektedir. Bu manada ikinci bir İSAM olma yolunda emin adımlarla ilerlediğimizi söyleyebilirim.

İSAM TERCÜBESİ


Kütüphanenizin önünde İSAM üzere çok pahalı bir deneyim vardı. Bu deneyimin nasıl bir katkısını görüyorsunuz?

Türkiye’nin en yeterli ihtisas kütüphanelerinden, dünyanın ise sayılı kütüphanelerinden biri olan İSAM Kütüphanesi’nin bilgi ve deneyimiyle yola çıkmak bir futbol tabiriyle yanıt vermek gerekirse maça 5-0 önde başlamak üzere. Yaklaşık 20 yıl İSAM’da değişik misyonlarda bulunmuş biri olarak Üniversitemizin kuruluşundan itibaren kurucu takımın ortasında bulunarak bu tecrübeyi üniversitemiz kütüphanesine yansıtmak için var gücümüzle çalışıyoruz. Daha en başından itibaren, kütüphanenin mimarisinden başlayarak koleksiyonun gelişmesi, hizmet kalitesinin artması, çalışma takımının oluşturulması vb. her adımda İSAM’la bu tecrübeyi aktarmaya uğraş ediyoruz. Bugün de karşılıklı ödünç kitap alışverişi, koleksiyon gelişimi için yayın dayanağı üzere biroldukça bahiste iş birliğimiz en üstü düzeyde devam ediyor. Özetle; İSAM bizim için her vakit ardımızda kendimizi inançta hissettiğimiz en büyük teminat.



Öğrenciler için tercih niçini

Kütüphane bir üniversite için tercih sebebi olabilir mi?

Tahminen size şaşırtan gelecek lakin son senelerda üniversite kütüphanelerin durumu önemli bir tercih niçini olmaktadır. Bunu tercih periyotlarında bizleri ziyarete gelen adaylardan, ailelerden ve vakit zaman yerleşke ziyaretleri yapan okul kümelerinden bakılırsabiliyoruz. Malum üniversite tercihlerindilk evvel tanıtım günleri oluyor. Öğrenciler gitmek istedikleri okullara gidiyor ve hangi imkânları var diye gözlemlemek istiyor.

29 Mayıs’ın öğrenci adayları da yerleşkeye gelir, hangi hocalardan ders alacağına, hangi imkanlarla okuyacağına bakar. Fakat kesinlikle kütüphanesini ziyaret eder. Hangi imkânları var, ne kadar kaynağı var, kütüphanesi ne kadar varlıklı, kendini ne kadar geliştirebilir diye gelir bakar. Hatta emin olamadığı vakit içinder bizlerden bilgi alır ve şuurlu bir biçimde tercih eder. Onun için üniversitelerde kütüphaneler artık bir tercih edilebilme niçinidir. Yeterli kütüphanesi olan üniversiteler daha epeyce tercih edilebilmektedir. Olması gereken de bu aslına bakarsanız.

KOLEKSİYONLAR BİR MİLYONDAN BAŞLIYOR

Pekala yurtharicindeki örneklerle kıyaslandığında Türkiye’deki üniversite kütüphaneleri ne durumda?

Bu hususta çabucak hemen olması gereken yerde değiliz maalesef. Bugün gelişmiş ülkelerdeki orta halli rastgele bir üniversite kütüphanesinin koleksiyonu bir milyondan başlıyor. Bizde ise daha o sayılara ulaşabilmiş bir üniversite kütüphanemiz yok. Lakin son senelerda üniversitelerimize ayrılan bütçeler, onların içeresindeki kütüphane bütçeleri ile başta üniversitemiz olmak üzere kimi vakıf üniversitelerinin bu manada fazlaca önemli uğraşları var. süratle gelişen teknolojinin de sunduğu imkânları kullanarak bu açığı kapatmak mümkün, biraz vakit alabilir lakin asla imkânsız değil. Bu manada kat etmemiz gereken yol olduğuna inanıyorum lakin ümitvar olduğumu da söyleyebilirim.



KÜTÜPHANELER YALNIZCA BİLGİYE ERİŞİLEN YER DEĞİL

Kuşkusuz vakit ortasında kitapların obje olarak özellikleri de değişiyor. Sesli kitaplar, e-kitaplar üzere… Pekala bugün kütüphane ortasında yalnızca kitapların olduğu bir yer midir?

İnsanlığın bilgi üretme ve ürettiği bilgiyi kalıcı hale getirerek diğerlerine aktarma çabası, tarihin her periyodunda karşımıza çıkıyor. Kil tabletlerle başlayan bu serüven, papirüsler ve akabinde kâğıdın ve matbaanın icadıyla uzunca bir vakit kitaplar oldu. Söz olarak baktığımızda kütüphane de kitaplar konutu demek aslına bakarsanız. Fakat bugün artık bilgi taşıyıcıları, bilimin ve süratle gelişen teknolojinin gelişmesiyle bilgi tabanları, elektronik yayınlar, dijital yayınlar üzere hayli farklı bir mecraya taşındı. Onun için evvela bilgi taşıyıcılarında önemli bir değişim kelam konusu. Bu sayede dünyanın rastgele bir noktasında üretilen bir bilgiye tıpkı anda bizim buradan erişim sağlamamız ve kullanıcılarımızın hizmetine sunmamız mümkün. Bu inanılmaz bir imkân. Ayrıyeten kütüphaneler artık yalnızca bilgiye erişilen yerler olmaktan öte konferanslar, seminerler, müellif söyleşileri, stantlar üzere biroldukca toplumsal etkinliklerle adeta bir toplumsal ömür alanı haline geldi.
 
Üst