JoKeR
Active member
“Kur’an Mekke’de nazil oldu, Mısır’da okundu, İstanbul’da yazıldı” denilir. Bu kelamın bugün için de geçerli olduğunu gözler önüne seren bir çalışma yapıldı ve yedi yıl uzunluğu 66 kişilik bir takım tarafınca yazılan 10 ciltlik mushafın tanıtımı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı bir merasimle yapıldı.Göz kamaştıran el emeği göz parıltısı İstanbul Mushafını kurduğu nakkaşhanede kağıdından mürekkebine kadar üreten ve yazan grubun başında bulunan Hattat Hüseyin Kutlu “Sanat medeniyetsiz olmaz. Bir sanat var ise kesinlikle onun bir medeniyeti vardır. Biz de yaşadığımız çağın yorumuyla dünden bugüne İslam Medeniyetindeki çalışmaları bir daha bu mushafta işledik” kelamlarıyla yaptıkları çalışmayı anlatıyor.
Kadir Gecesine özel İslam dünyasına takdimi yapılan ve İstanbul Mushafı olarak anılan çalışma 1400 yıllık mushaf geleneğinin son halkası olarak görülüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın özel talebiyle tam 7 yıl uzunluğu nakış nakış işlenen İstanbul Mushafı 10 ciltten oluşuyor. Çağımızın en değerli hattatlardan Hüseyin Kutlu’nun yetiştirdiği hüsn-i çizgi talebeleri ve tezhip, cilt üzere farklı alanlarda uzman 66 kişilik bir takım tarafınca aylar uzunluğu ilmek ilmek ilmek işlenerek ortaya konuldu. Mürekkebinden, kağıdına, sınırından teshibine cildinden tıplı basımına kadar Kanlıca İslam Medeniyeti Sanat Bahçesi’nde hazırlanan bu mushaf 1400 yıllık mushaf geleneğini ihya ediyor.
10 CİLTTE İSLAM MEDENİYETİ BULUŞTU
“Allah’ın ipine sıkı sıkıya sarılın” ayetinden ilhamla günümüzde İslam dünyasını Kur’anı Kerim’in bir ortada tutacağına dikkat çeken Hüseyin Kutlu birlik ve birliktelik duasıyla kağıdına ve mürekkebinin suyuna İslam aleminden getirdikleri ağaç kısımlarını, sularını kattıklarını lisana getiriyor. “Ümmetin birlik ve birlikteliği için sıkı sıkıya sarılması gereken Kur’anı Kerim dedik ve kutsal yerlerden ağaç kısımları getirip kabuklarını soyup Mushafın kağıdına dualarla kattık. Medine’den gül, Mekke’den Acve Hurması kısmı, Zeytin Dağı’ndan zeytin kolu, İran’dan Hafız’ın Kabri’nden gül getirdik. Dut ağaçları, zeytin kolları dört bir yandan topladık. Siyah mürekkebe zemzem, yeşil renge Efendimizin saçını yıkadığı sudan, Kastamonu’dan Şaban-ı Veli’den Urfa’daki Hz. İbrahim’in doğduğu mağaradan, Mısır’daki Nil ırmağından özetlemek gerekirsesı İslam dünyasının yayıldığı dört bir yandan sular, ağaç kolları getirip kağıt ve mürekkebimize dualarla kattık.”
10 cilt halinde hazırlanan mushafta Endülüs, Memlük, İlhanlı-Celayir, Türkmen periyotları olarak anılan Akkoyunlu ve Karakoyunlu bölümü, Timur, Babür ve Safevi periyotlarını takip eden Osmanlı’nın birinci ve son devirlerinden bugüne kadar uzanan ekoller ve üsluplar özü itibariyle temsil ediliyor.
KUBBEDEN İLHAMLA
İslam Medeniyetinin bugüne miras bıraktığı mushaf sanatlarının tümü ilgili devirlerin üslûbu göz gerisi edilmeden müddet başlığı, cüz gülleri, cilt deseni, hâtime sayfaları, zahriyeler, ser-levhalar üzere mushafın farklı kısımlarında ilmek ilmek işlenerek hazırlandı. Örneğin Peygamber Efendimizin hırka-i şerifinden bir düğme motifi ile Isfahan’daki bir caminin kubbe ayrıntısı farklı sayfa dizaynlarına ilham kaynağı oldular.
Kutlu, geçmişten ilham alarak süslemesini baştan sona kendi hazırladıkları mushafa nazaran bir daha tasarladıklarını lisana getiriyor ve şu ayrıntıları veriyor: “Biz grup olarak geniş bir saha çalışmasına girdik. İlgili olan müzeleri, koleksiyonlardaki yapıtları, mimari yapıları tek tek inceledik. Asrı saadetten günümüze on periyot tespit ettik. On cilt bu biçimde çıktı. On cilt ortasında dünden bugüne İslam medeniyetini göstermek istedik. Tezhibi nasıl kullanmış, hangi renkleri kullanmış, fırçayı nasıl kullanmış üzere her ayrıntıyı inceledik ve o periyodun renklerini, tonunu, desenini, üslubunu bir daha çalışarak yaptığımız çalışmada yakaladık.”
HEPSİ FARKLI LAKİN AHENK İÇİNDE BULUŞTULAR
Peygamber Efendimizin hırkasındaki ilmekten durak deseni, İspanya’daki Emevi Camii kubbesinden Zahriye deseni çıkarıp kullanmışlar. “Hepsi içinde bir ahenk olması dikkat edildi” diyen Kutlu, şunları söylüyor: “ Hepsi bir daha yorumlanarak Mushafa alındı. Düz yazsaydık burada bitecekti. Lakin biz Isfahan Cuma Camii kubbesinden bir kemer almışız, Kahire’deki bir mescitten mekik süslemesini almışız. Türk İslam Yapıtları Müzesi’nden öteki bir örnek var. Bunları biz Kura’nda bir daha yorumlayarak yan yana getirdik. örneğin ayet sonunda olan duraklarda tam 1001 tasarım yapmışız. Mimariden de Peygamberimizin giydiği hırkasından da hatta hırkasının düğmelerinden bile ilham aldık.”
ÖZGÜNÜ ERDOĞAN’A ARMAĞAN EDİLDİ
1001 farklı dizaynda durak, 14 farklı secde gülü ve aşr gülleri, 30 farklı cüz gülü, 120 hizip gülü ve 114 müddet için başka dizaynlarda mühlet başlığının yer aldığı İstanbul Mushafının özgünü Cumhurbaşkanı Erdoğan’a takdim edildi. Ayrıyeten özgününde kullanılan el üretimi aharlı kağıtlara geliştirilen özel sistem ve teknikle gerçekleştirilen bin kadro tıpkı basımı da İslam Dünyasının devlet liderlerine, din erkeklerina, belirli başlı kütüphanelere ve kıymetli mescitlere armağan edilecek. Ayrıyeten İstanbul Mushafı yazılırken her bir çalışmanın künyesi oluşturuldu ve bu çalışmanın da bir daha çabucak sonrasında başka bir kitap olarak okura sunulması bekleniyor.
İslam Medeniyetine miras
Bu 10 ciltlik yazma yapıtın alâmet-i fârikası ise İslam Medeniyetinin estetik birikimini tek bir yapıtta bir ortaya getirmeye çalışması. Tarih boyunca ekol haline gelmiş 10 periyodu kendi bünyesinde toplayan bu Mushafta, Endülüs (714-1492), Memlük (1250-1517), İlhanlı- Celayir (1256- 1432), Türkmen periyotları olarak anılan Akkoyunlu ve Karakoyunlu evresi (1378-1508), Timur (1370-1507), Babür (1206-1526) ve Safevi (1501-1736) devirlerini takip eden Osmanlı’nın birinci ve son devirlerinden günümüze kadar uzanan (1299 ve daha sonrası) ekoller ve üsluplar özü itibariyle temsil ediliyor.
NAKKAŞHANE GELENEĞİ TEKRAR CANLANDI
18. yüzyıldan bu yana kesintiye uğrayan nakkaşhane geleneği de bu vesileyle bir daha canlanmış oldu. Hattat Hüseyin Kutlu İstanbul Mushafının yazılma öyküsünü şu sözlerle anlatıyor: “ Cumhurbaşkanımız Beyberbeyi’nde hattatlarla biraraya geldi ve bir mushaf yazdırmak istediğini söylemiş oldu. Biz de İslam geleneğinde nasıl bir Mushaf geleneği olduğunu göstermek için yola çıktık. Yurt haricinden getirdiğimiz kağıtların ömürlerini bilimsel teste tabi tuttuk ve bunların ömürlerinin 100 yılı bile bakılırsameyeceğini fark ettik. halbuki bugün Topkapı Sarayı’nda bulunan Abbasi periyodundan kalma kağıdı pırıl pırıl el yazması Kur’anı Kerim var. Biz de bu Mushaf kağıtlarının gelenekte nasıl üretildiğini biliyoruz ve tıpkı teknikle kendi kağıtlarımızı ürettik. bir daha boyaların uçup gitmemesi için tezhip ve hatta kullandığımız mürekkep ve boyayı nakkaşhanemizde kendimiz ürettik ve yapılan bilimsel testlerde ürettiğimiz boya ve kağıdın ömrünün en az 500 yıllık olduğunu gördük.”
Kadir Gecesine özel İslam dünyasına takdimi yapılan ve İstanbul Mushafı olarak anılan çalışma 1400 yıllık mushaf geleneğinin son halkası olarak görülüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın özel talebiyle tam 7 yıl uzunluğu nakış nakış işlenen İstanbul Mushafı 10 ciltten oluşuyor. Çağımızın en değerli hattatlardan Hüseyin Kutlu’nun yetiştirdiği hüsn-i çizgi talebeleri ve tezhip, cilt üzere farklı alanlarda uzman 66 kişilik bir takım tarafınca aylar uzunluğu ilmek ilmek ilmek işlenerek ortaya konuldu. Mürekkebinden, kağıdına, sınırından teshibine cildinden tıplı basımına kadar Kanlıca İslam Medeniyeti Sanat Bahçesi’nde hazırlanan bu mushaf 1400 yıllık mushaf geleneğini ihya ediyor.
10 CİLTTE İSLAM MEDENİYETİ BULUŞTU
“Allah’ın ipine sıkı sıkıya sarılın” ayetinden ilhamla günümüzde İslam dünyasını Kur’anı Kerim’in bir ortada tutacağına dikkat çeken Hüseyin Kutlu birlik ve birliktelik duasıyla kağıdına ve mürekkebinin suyuna İslam aleminden getirdikleri ağaç kısımlarını, sularını kattıklarını lisana getiriyor. “Ümmetin birlik ve birlikteliği için sıkı sıkıya sarılması gereken Kur’anı Kerim dedik ve kutsal yerlerden ağaç kısımları getirip kabuklarını soyup Mushafın kağıdına dualarla kattık. Medine’den gül, Mekke’den Acve Hurması kısmı, Zeytin Dağı’ndan zeytin kolu, İran’dan Hafız’ın Kabri’nden gül getirdik. Dut ağaçları, zeytin kolları dört bir yandan topladık. Siyah mürekkebe zemzem, yeşil renge Efendimizin saçını yıkadığı sudan, Kastamonu’dan Şaban-ı Veli’den Urfa’daki Hz. İbrahim’in doğduğu mağaradan, Mısır’daki Nil ırmağından özetlemek gerekirsesı İslam dünyasının yayıldığı dört bir yandan sular, ağaç kolları getirip kağıt ve mürekkebimize dualarla kattık.”
10 cilt halinde hazırlanan mushafta Endülüs, Memlük, İlhanlı-Celayir, Türkmen periyotları olarak anılan Akkoyunlu ve Karakoyunlu bölümü, Timur, Babür ve Safevi periyotlarını takip eden Osmanlı’nın birinci ve son devirlerinden bugüne kadar uzanan ekoller ve üsluplar özü itibariyle temsil ediliyor.
KUBBEDEN İLHAMLA
İslam Medeniyetinin bugüne miras bıraktığı mushaf sanatlarının tümü ilgili devirlerin üslûbu göz gerisi edilmeden müddet başlığı, cüz gülleri, cilt deseni, hâtime sayfaları, zahriyeler, ser-levhalar üzere mushafın farklı kısımlarında ilmek ilmek işlenerek hazırlandı. Örneğin Peygamber Efendimizin hırka-i şerifinden bir düğme motifi ile Isfahan’daki bir caminin kubbe ayrıntısı farklı sayfa dizaynlarına ilham kaynağı oldular.
Kutlu, geçmişten ilham alarak süslemesini baştan sona kendi hazırladıkları mushafa nazaran bir daha tasarladıklarını lisana getiriyor ve şu ayrıntıları veriyor: “Biz grup olarak geniş bir saha çalışmasına girdik. İlgili olan müzeleri, koleksiyonlardaki yapıtları, mimari yapıları tek tek inceledik. Asrı saadetten günümüze on periyot tespit ettik. On cilt bu biçimde çıktı. On cilt ortasında dünden bugüne İslam medeniyetini göstermek istedik. Tezhibi nasıl kullanmış, hangi renkleri kullanmış, fırçayı nasıl kullanmış üzere her ayrıntıyı inceledik ve o periyodun renklerini, tonunu, desenini, üslubunu bir daha çalışarak yaptığımız çalışmada yakaladık.”
HEPSİ FARKLI LAKİN AHENK İÇİNDE BULUŞTULAR
Peygamber Efendimizin hırkasındaki ilmekten durak deseni, İspanya’daki Emevi Camii kubbesinden Zahriye deseni çıkarıp kullanmışlar. “Hepsi içinde bir ahenk olması dikkat edildi” diyen Kutlu, şunları söylüyor: “ Hepsi bir daha yorumlanarak Mushafa alındı. Düz yazsaydık burada bitecekti. Lakin biz Isfahan Cuma Camii kubbesinden bir kemer almışız, Kahire’deki bir mescitten mekik süslemesini almışız. Türk İslam Yapıtları Müzesi’nden öteki bir örnek var. Bunları biz Kura’nda bir daha yorumlayarak yan yana getirdik. örneğin ayet sonunda olan duraklarda tam 1001 tasarım yapmışız. Mimariden de Peygamberimizin giydiği hırkasından da hatta hırkasının düğmelerinden bile ilham aldık.”
ÖZGÜNÜ ERDOĞAN’A ARMAĞAN EDİLDİ
1001 farklı dizaynda durak, 14 farklı secde gülü ve aşr gülleri, 30 farklı cüz gülü, 120 hizip gülü ve 114 müddet için başka dizaynlarda mühlet başlığının yer aldığı İstanbul Mushafının özgünü Cumhurbaşkanı Erdoğan’a takdim edildi. Ayrıyeten özgününde kullanılan el üretimi aharlı kağıtlara geliştirilen özel sistem ve teknikle gerçekleştirilen bin kadro tıpkı basımı da İslam Dünyasının devlet liderlerine, din erkeklerina, belirli başlı kütüphanelere ve kıymetli mescitlere armağan edilecek. Ayrıyeten İstanbul Mushafı yazılırken her bir çalışmanın künyesi oluşturuldu ve bu çalışmanın da bir daha çabucak sonrasında başka bir kitap olarak okura sunulması bekleniyor.
İslam Medeniyetine miras
Bu 10 ciltlik yazma yapıtın alâmet-i fârikası ise İslam Medeniyetinin estetik birikimini tek bir yapıtta bir ortaya getirmeye çalışması. Tarih boyunca ekol haline gelmiş 10 periyodu kendi bünyesinde toplayan bu Mushafta, Endülüs (714-1492), Memlük (1250-1517), İlhanlı- Celayir (1256- 1432), Türkmen periyotları olarak anılan Akkoyunlu ve Karakoyunlu evresi (1378-1508), Timur (1370-1507), Babür (1206-1526) ve Safevi (1501-1736) devirlerini takip eden Osmanlı’nın birinci ve son devirlerinden günümüze kadar uzanan (1299 ve daha sonrası) ekoller ve üsluplar özü itibariyle temsil ediliyor.
NAKKAŞHANE GELENEĞİ TEKRAR CANLANDI
18. yüzyıldan bu yana kesintiye uğrayan nakkaşhane geleneği de bu vesileyle bir daha canlanmış oldu. Hattat Hüseyin Kutlu İstanbul Mushafının yazılma öyküsünü şu sözlerle anlatıyor: “ Cumhurbaşkanımız Beyberbeyi’nde hattatlarla biraraya geldi ve bir mushaf yazdırmak istediğini söylemiş oldu. Biz de İslam geleneğinde nasıl bir Mushaf geleneği olduğunu göstermek için yola çıktık. Yurt haricinden getirdiğimiz kağıtların ömürlerini bilimsel teste tabi tuttuk ve bunların ömürlerinin 100 yılı bile bakılırsameyeceğini fark ettik. halbuki bugün Topkapı Sarayı’nda bulunan Abbasi periyodundan kalma kağıdı pırıl pırıl el yazması Kur’anı Kerim var. Biz de bu Mushaf kağıtlarının gelenekte nasıl üretildiğini biliyoruz ve tıpkı teknikle kendi kağıtlarımızı ürettik. bir daha boyaların uçup gitmemesi için tezhip ve hatta kullandığımız mürekkep ve boyayı nakkaşhanemizde kendimiz ürettik ve yapılan bilimsel testlerde ürettiğimiz boya ve kağıdın ömrünün en az 500 yıllık olduğunu gördük.”