Meslekli bayanlar toprağa sahip çıktı

JoKeR

Active member
Kendi işini bırakarak kentin keşmekeşinden uzaklaşıp tabiata kaçıp tarım ve çiftçilik dalında teşebbüsçü olanların sayısı her geçen gün artıyor. “Susuz Tarım” projesiyle Ece Aynur Onur, “Nermin Hanım’ın Zeytinliği” ile Nermin Gökduman, “Elibelinde Tarım” projesiyle Aslı Aksoy ve kendi büyükbaş çiftliğini kuran Nurcan Kaplan.

Onlar aslında beyaz yakalı bayan teşebbüsçüler. Uzun yıllar özel bölümlerde çalışmış dört başarılı bayan teşebbüsçü mesleklerini bırakıp çiftçiliği ve tarlada olmayı seçti. Onlar topuklu ayakkabılarını çıkarıp çizme giymeyi tercih ettiler. Şimdilerde aslında hem yeni nesile örnek oluyorlar tıpkı vakitte yaptıkları üretimlerle köylülere iş imkânı sağlayarak istihdam yaratıyorlar. hem de bölgedeki bayanlarla dayanışma ortasında omuz omuza çalışıyorlar.

Kent hayatından çiftçiliğe ve tarıma uzanan serüvenlerini Yeni Şafak Pazar’a anlattılar.

Aslı Aksoy


TOPRAKLA UĞRAŞMAK DAİMA HAYALİMDİ

Aslı Aksoy, ODTÜ İşletme kısmı mezunu. senelerca ulusal ve memleketler arası şirketlerde yöneticilik yapmış olan Aksoy, 2016 yılında 15 yıllık mesleğini bırakıp memleketi Muğla’ya dönüp 40 dönüm yerde Elibelinde Tarım’ı hayata geçirip taze ve yerli kuşkonmaz üretmeye başlamış. Yaz tatillerini, babaannesinin Muğla-Karabağlar yaylasındaki 2 dönümlük küçük bir tarla ortasındaki konutunda tüm ailesiyle bir arada geçirirken, tarlada yaz uzunluğu yiyebilecekleri her şeyi yetiştiriyor, kendi tabiriyle “Komşularımız olan hısım akrabalarla kışlık hazırlıkları hâlâ birlikte yapıyor ‹yaşıyor’ olmaktan fevkalade keyif alıyordum” diyor. “Aklımda daima bir gün kurumsal olarak çalıştığım İstanbul’dan dönüş yapıp baba toprağına temelli yerleşip toprakla uğraşmak vardı” diyen Aksoy, “hedefim, bilgi ve dataya dayalı sürdürülebilir bir bedel zinciri yaratmak ve kırsaldaki bayan emeğini global kıymet zincirine entegre etmek. Bu gayeyle 7 sene evvel iki kişi başladığım seyahatte, 15 bayana çıktık. Toprakla uğraşmak ve bayan emeğini faal üretimin kesimi yapabileceğim bir ziraî üretim fikri, daima hayalimdi” diyor ve profesyonel olarak da uzun yıllar dokuma bölümünde çalıştıktan daha sonra son olarak organik besin üretimi yapan bir firmada pazarlama müdürü olarak çalışarak meslek tercihini bu tarafta yapmış. Aksoy’u aslında kuşkonmaz üretmeye iten ise; New York’ta katıldığı bir fuarda tanıştığı kuşkonmazın lezzeti, sıhhat üzerine muazzam tesirleri ve Amerika ile Avrupa’daki yaygın tüketimi olmuş. Başlarda 2,5 dönüm alanda, pilot üretim ile işe başlamış akabinde ticari büyüklükte dikilişini, 20 dönüm yerde Muğla Yeşilçam Köyünde gerçekleştirmiş. 7 yıldır kademeli gerçekleştirdiği yeni dikilişlerle bugün ulaştıkları büyüklük,


250 dönüm olmuş.

Ülkemizde kuşkonmaz pek bilinmese de Türk tüketicilerin kuşkonmazı yeni tanımaya başladığını söyleyen Aksoy, “Ülkemizdeki kuşkonmaz tüketimi, toplam üretimle limitli. Bu açıdan kuşkonmazı biraz da avokadoya benzetiyorum. Paralel bir eğilim ile önümüzdeki birkaç sene ortasında kuşkonmazı baharın müjdecisi olarak epey daha yaygın ölçekte sofralarımıza kabul etmiş olacağız” diyor. Kurumsal iş hayatını da net bir biçimde özlemediğini söyleyen Aksoy, tabiatın kendi ritmi ortasında ve onun bir modülü olarak yaşamayı ve çalışmayı tercih ettiği bu yeni hayatında her ne kadar zorluklarla karşılaşsa da “Her adımda güzel ki dediğim bu sonucumla, fazlaca mutluyum” diyor.

Ece Aynur Onur (soldan ikinci)


KÜRSÜDEN İNDİM TRAKTÖRE BİNDİM

Ece Aynur Onur, ODTÜ Milletlerarası Bağlar kısmı mezunu. Öğrencilik senelerında ABD’den aldığı bursla India Üniversitesi’nde hem yüksek lisans birebir vakitte doktora yapmış. Toplam 9 yıl ABD’de kalan Onur, öğretim bakılırsavlisi olarak da çalışmış. ondan sonrasında 2017 yılında akademisyenliği bırakıp ana toprağı Burdur’a dönmüş. Onu beyazyakalı bir hayattan tarıma yöneltense aslında dedesini ve kızını kaybetmesi olmuş. “Dedemin tarlalarının satışına gönlüm razı olmadı” diyen Onur, kızını kaybetmesiyle yaşadığı kayıpların hayatta neyin değerli olduğunu gösterdiğini söylüyor. Kızına gebeyken “Onun için tabiatın içerisinde, daha huzurlu ve dingin bir hayat hayal ediyordum. Kızımı kaybettikten daha sonra onun için hayal ettiğim hayatı, kendim yaşamaya karar verdim” diyerek dede toprağına gelmeye karar vermiş. daha sonralarda yaşadığı bölgedeki hem kuraklıkla hem susuzlukla çaba için birebir vakitte dedesinin tarlalarına bir daha can verebilmek için proje arayışına girmiş ve ondan sonrasında Susuz Tarım projesini hayata geçirmiş.Şimdilerde Türkiye’deki birinci susuz tarım çiftliğini kuran ve toprağın melekleri ismini verdiği 25 bayan tarım personeliyle bir arada çalışıyor. 60-70 dönüm susuz tarımla başladıkları projeye artık ise Onur’un öncülüğünde bölgede 800 dönüme ulaşılmış. Çiftliklerinde bununla birlikte terk edilmiş ya da muhtaç olunan sokak hayvanlarına da konut sahipliği yapıyor. Burdur’a büyük bir yürekle yerleşme sonucu aldığında ailesinin yansısını de şu biçimde anlatıyor:

“Ailem ve etrafım ‘Çıldırdın mı?, Biz seni bunun için mi okuttuk?’ üzere yansılar gösterdi. Ancak vakit içinde annem ve babam da tarlada benimle bir arada çalışmaya başladı.” Onur için elbette aldığı bu radikal karardan daha sonra hayatında biroldukca şey değişmiş. “Yüksek hayat şartlarında yaşarken birinci sefer köyde yaşıyorum ve toprağa dokunuyorum. 15 yıl boyunca kadro elbise ve topuklu giydim birinci sefer çamurlu çizmelerle geziyorum. Çalışma saatlerime artık hava şartları karar veriyor. Kürsüden indim traktöre bindim ancak bundan epeyce büyük bir zevk duyuyorum” diyerek anlatıyor.

Nurcan Kaplan


HOSTESLİĞİ BIRAKIP HAYVAN ÇİFTLİĞİ KURDU

Çocukluğunu çiftçi dedesinin yanında geçirmiş olan Nurcan Kaplan, tahsil hayatını Almanya’da geçirmiş. Kaplan, Almanya’da eğitim-öğretim hayatını bitirdikten daha sonra Türkiye’ye dönmüş ve 10 yıl boyunca hosteslik yapmış. Evlendikten daha sonra iki tane çocuğunun dünyaya gelmesinin akabinde Kaplan, çocuklarıyla daha fazla vakit geçirebilmek için hosteslik yapamayacağının farkına varmış ve birebir vakitte beraberinde çocuk yaşta hayvan sevgisiyle büyüdüğü, dedesinin hayvancılık yaptığını bu yüzdende çocukluktan beri dedesinden gördüğü ve epey sevdiği hayvancılık işine girmeye karar verip hostesliği bırakmış. Üniformayı çıkarıp çizme giyen Kaplan öncesinde olağan özel bir hayvancılık firmasında çalışıp ondan sonrasında İzmir’de kendi büyükbaş hayvan çiftliğini kurmak için Torbalı’da çiftlik satın almış. Birinci evvel kesim işiyle başlayan Kaplan, sonrasındasında 65 hayvandan sağdığı sütleri ilçedeki mandıralara satmaya başlamış. “Bir gün toprakla uğraşmam gerektiğini biliyordum” diyen Kaplan hayvancılıkla uğraşmasının tesadüf olmadığını söylüyor. Ve ekliyor: “Hayallerine giden insan, kar manasında bakmıyor. Bu boyutta olmasını hayal etmedim tahminen de.” Bu işi yaptırabilen şeyin sevgi olduğunu lisana getiren Kaplan, “Bu işi kolay kolay yapabilecek biri bulunmaz.

Üretmek o kadar güç bir iştir çalışma saati kavramı burada işlemiyor. İş müddeti beyazyakalı devrimizdeki hayatımıza benzemez, saati yok, gün sizin için bitmez” diyor. Kaplan, “Geleceğimiz için toprak bize her vakit lazım. Bu işi severek yapmanız lazım” diyor.

Kesime birinci girdiği sıralarda bayan olduğu için yadırgandığını söyleyen Kaplan, “Kadın olarak burada ne işi var? Beceremezsin” diye reaksiyonlar almış. Hosteslik yaptığı devirde “Başka ülkelerden beşerler görmek sizi cezbedebilir. Hosteslik cazip gelen bir meslek. Devamlı bakımlı ve şık duruyorsunuz. Dikkat alımlı bir tarafı vardır” diyor. Kaplan şimdilerde ise çiftliğinde çizme giyiyor, traktör sürüyor, işine “Bulut Bey” ismini verdiği beyaz atıyla gidiyor.

Nermin Gelbal Gökduman


BOL ÖDÜLLÜ NERMİN HANIM ZEYTİNLİĞİ

Nermin Gelbal Gökduman, İTÜ Metalurji Mühendisliği mezunu. Mezun olduktan daha sonra çabucak iş ömrüne atılıp evlenen Gökduman, İstanbul’da telekomunikasyon kesiminde senelerca yöneticilik yapmış. sonrasındasında 2011 yılında kurumsal iş hayatını bırakarak “Nermin Hanım’ın Zeytinliği’ni” kurmak için; ailesine ve etrafına şifalı eserlerle yarar sağlayabileceği, tabiatın kucağında, ruhuna âlâ gelecek kutsal zeytin ağaçlarıyla Kazdağı Eteklerinde 2012 yılında 52 dönüm 800 zeytin ağacıyla seyahate çıkmış. Gökduman, hayatta kendisi için en değerli olan bedellerin başında ailenin ve sıhhatin geldiğinin farkına varmış ve bu yüzden plaza ömründen tabiata dönmek istemiş ve emekliliği beklemeden gençken harekete geçmiş.

Gökduman, Nermin Hanım’ın Zeytinliği’ni kurmak için çıktığı yolda evvel kaliteli zeytinyağı üretimi tadımıyla ilgili eğitimlere katılıp, öğrendiği doğruları zeytinliğinde grubuna uygulamış. Zeytinlik seçiminde en kaliteli yağları elde edebilmek için bilhassa yavaşça eğimli, yazın daima rüzgar alan, denize yamaç bol oksijen üreten, Dünya’nın en lezzetli zeytinyağlarının üretildiği yerlerden biri olan Kazdağları eteklerini tercih etmiş. Gökduman’ın çiftliğinde ürettikleri soğuk sıkım zeytinyağları hem de her yıl epey sayıda memleketler arası mükafata layık görülüyor. “Bu mükafatlar bizi daha da motive etti” diyen Gökduman, 2019 yılında Tarım Bakanlığı ve IPARD projeleriyle gerçekleştirdikleri, 8000 m2 üstündeki 2500 m2 kapalı alanda tesislerini hizmete açmışlar. Başlarda mamüllerini gurme şarküteriler aracılığıyla müşterilerine ulaştıran Gökduman, Kazdağı’nın eteklerinde tarımla başlayan öykülerine artık www.nerminhanim.com ile internetten alışverişi ve yurt dışına Amerika, Hollanda vb. ihracatı da eklemişler. Nermin Hanım’ın Zeytinliği bugün toplam 2500 dönüm üzerinde 30.000 adet zeytin ağacıyla dünyanın en kaliteli zeytinyağlarının üretildiği Edremit Körfezinde üretime devam ediyor.

Nermin Gelbal Gökduman

“Önceden rutin ve kendini bulamamanın verdiği eksikliği yaşayan, arayış ortasında olan bir ömrüm vardı” diyen Gökduman artık ise 55 bireye daimi istihdam sağlayan bir patron artık. Gökduman artık tabiat ile iç içe, epey sayıda kişi ile irtibat halinde, kendi tatilini, vaktini, ailesine ayıracağı vakti daha rahat planlayabiliyor. Şifa veren eserler üretmenin memnunluğunu yaşayan Gökduman, ömründe nelerin değiştiğini ise şu biçimde anlatıyor: “Kurumsal hayatta daima üniversite mezunu, tıpkı eğitim süreçlerinden geçmiş, daha epey ortak paylaşımınız olan şahıslarla çalışmanın avantajını yaşıyorsunuz” diyor ve ekliyor: “Kırsal da iş yaparken çoğunlukta eğitim seviyesi daha düşük, anı yaşayan, ivedisi olmayan, akışa bırakmış, keyifli olmayı bilen bireylerle çalışıyorsunuz. Karşılıklı birbirimizden öğreneceğimiz fazlaca tecrübemiz oluyor.”
 
Üst