AirdropAvcisi
New member
İspanyol muharrir Cervantes’in 1605 yılında yayınladığı Don Kişot, bugüne kadar bir fazlaca lisana çevrilen ve tekraren basılan, birfazlaca oyun ve sinemaya de husus olan dünyaca ünlü eserler içinde neredeyse birinci sırada yer alıyor.
Roman çeşidinin ve çağdaş romanın birinci örneği kabul edilen Don Kişot, içerisinde bir epeyce hikayeyi de bize iç içe sunuyor. Üzerine şimdiye kadar biroldukça yorum yapılan eser hala daha farklı hallerde yorumlanmaya devam ediyor.
Kitapta uslanmaz bir kaçık olan Don Kişot’un yel değirmenlerine baş tutuşunu, aşkı uğruna girdiği maceraları ve bu maceralara adeta şenlik tadında eşlik eden İspanyol halkını görüyoruz.
Don Kişot, içerdiği kozmik ve vakti aşan bildirilerle yeniliğini ve değerini koruma etmiştir. bir fazlaca lisanda Don Kişot sözünü içeren tabirler bulunması bu yapıtın ne kadar yaygın ve kanıksanmış olduğunu gösterir günümüzde.
Çılgınca şeyler yapan insanları Don Kişot’la özdeşleştiririz ya da yel değirmenlerine saldırmak üzere rormanda geçen absürt durumlardan benzetmeler yaparız. özetlemek gerekirse Don Kişot yalnız edebiyatı değil, oluşturduğu kült ile hayatın ve sanatın bir epey alanını etkilemiştir.
ŞÖVALYELİLİK KURUMUNUN KIYMETİ
Orta Çağ’da şövalyelik kurumu hayli kıymetli, şövalyelerse de hayli saygın kimseler olarak kabul edilmiştir ama Haçlı Seferleri’yle yaşanan başarısızlıklar ve toplumsal sistemin yavaş yavaş değişmesi, feodal sistemin çözülmesi şövalyeliğin kıymetini azaltırken, öte yandan şövalyeliğin parayla alınıp satılabilen bir metaya dönüşmesi de prestijini daha da yitirmesine niçiniyet vermiştir.
KENDİNİ ŞÖVALYE ZANniçin KAHRAMAN
Don Kişot, şövalyeliğe büyük hürmet ve hayranlık beslenen periyoda ilişkin bir yapıttır, yapıtta Don Kişot’un halktan şahıslarla girdiği diyaloglarda şövalye olduğunu argüman edişinin akabinde gelen yansılardan bu açıkça görülebilmektedir.
Halk şövalyeliğe karşı olabildiğince saygılı sözler kullanırken, kendisini şövalye zanniçin bir kaçık olan Don Kişot’un tuhaf konuşmalarına ve ölçüsüz hareketlerine karşı her vakit onu yönetim etme yolunu seçip, kibar ve saygılı olmamıştır. Buradaki nüans kıymetli olsa gerek.
(Don Kişot sinemasından bir sahne)
MAKÛS SANAT ANLAYIŞINA REAKSİYON OLARAK YAZILDI
Don Kişot, periyodun şövalyelikten kaynaklanan makus edebiyat anlayışını eleştirmek üzere yazılmıştır. Önsözde de açıklandıği üzere, şövalyelik kitaplarına olan bağımlılığı ve bu kitapların sanatsal nitelikten yoksunluğu bu eser yoluyla anlatılmak ve yerilmek istenilmiştir.
Bu devir ortaya çıkan şövalye romanlarının ruhuna ve ortaya çıkış biçimine ait Johan Huizinga, Orta Çağ’ın Günbatımı isimli yapıtında kıymetli bilgilere yer verir.
(Çizgi sinema karakteri olarak Don Kişot)
OSMANLI’YA ESİR DÜŞTÜ, KOLUNU KAYBETTİ
Halk içinde mareşal Boucicaut olarak isimlendirilen Jean Le Meingre, ülkesine çöküntü vakit içinderında hizmet etmiştir. Jean de Nevers’le bir arada, 1396 Fransız ordusunun Türkleri Avrupa’dan kovmaya gittiği, lakin Sultan Beyazıd tarafınca yok edildiği Niğbolu’da bulunmuştur.
1415’te Azincourt çarpışmasında bir daha esir düşmüş ve altı yıllık tutsaklıktan daha sonra ölmüştür. Osmanlı’ya karşı savaşırken bir kolunu da kaybeder.
HAYRANI MACERALARINI KALEME ALDI
1409’da, hayranlarından biri, maceralarını epeyce keskin kaynaklara dayanarak yazmıştır; lakin emeli çağdaş tarihin bir sahifesini oluşturmak değil de, kusursuz şövalyelerin bir götüntüsünü vermek olmuştur.
Bu hareketli hayatın gerçekleri, ülküsel kahramanlık imajları altında kaybolmaktadırlar. Niğbolu’da uğranılan harikulade felâket, Livre de faicts’de kendine lakin soluk bir yer bulabilmektedir.
(İspanya Meydanında bulunan Don Kişot ve yaveri Sanço Panza’nın anıtı)
ŞÖVALYELİK KİTAPLARIYLA GELEN MACERA
Don Kişot’un serüvenini bize kendisini onun üvey babası olarak takdim eden Cervantes nakleder. La Mancha’nın bir köyünde, yeğeni, bir kâhya bayan ve genç bir delikanlı ile yaşayan bir asilzadenin şövalye kitapları okuya okuya günün birinde aklını yitirip konutunu terk ederek türlü maceralar yaşaması ve kendisini gülünç durumlara düşürmesi yoluyla, mizahi bir lisanla şövalyelik kurumu ve romanları eleştirilmiştir.
Türkçe’de birinci vakit içinderda 1933 yılında basılan klasik roman, direktör Terry Gilliam tarafınca sinemaya uyarlandı.
Ergül Tosun
Kitap sayfası için irtibat:
[email protected]
Roman çeşidinin ve çağdaş romanın birinci örneği kabul edilen Don Kişot, içerisinde bir epeyce hikayeyi de bize iç içe sunuyor. Üzerine şimdiye kadar biroldukça yorum yapılan eser hala daha farklı hallerde yorumlanmaya devam ediyor.
Kitapta uslanmaz bir kaçık olan Don Kişot’un yel değirmenlerine baş tutuşunu, aşkı uğruna girdiği maceraları ve bu maceralara adeta şenlik tadında eşlik eden İspanyol halkını görüyoruz.
Don Kişot, içerdiği kozmik ve vakti aşan bildirilerle yeniliğini ve değerini koruma etmiştir. bir fazlaca lisanda Don Kişot sözünü içeren tabirler bulunması bu yapıtın ne kadar yaygın ve kanıksanmış olduğunu gösterir günümüzde.
Çılgınca şeyler yapan insanları Don Kişot’la özdeşleştiririz ya da yel değirmenlerine saldırmak üzere rormanda geçen absürt durumlardan benzetmeler yaparız. özetlemek gerekirse Don Kişot yalnız edebiyatı değil, oluşturduğu kült ile hayatın ve sanatın bir epey alanını etkilemiştir.
ŞÖVALYELİLİK KURUMUNUN KIYMETİ
Orta Çağ’da şövalyelik kurumu hayli kıymetli, şövalyelerse de hayli saygın kimseler olarak kabul edilmiştir ama Haçlı Seferleri’yle yaşanan başarısızlıklar ve toplumsal sistemin yavaş yavaş değişmesi, feodal sistemin çözülmesi şövalyeliğin kıymetini azaltırken, öte yandan şövalyeliğin parayla alınıp satılabilen bir metaya dönüşmesi de prestijini daha da yitirmesine niçiniyet vermiştir.
KENDİNİ ŞÖVALYE ZANniçin KAHRAMAN
Don Kişot, şövalyeliğe büyük hürmet ve hayranlık beslenen periyoda ilişkin bir yapıttır, yapıtta Don Kişot’un halktan şahıslarla girdiği diyaloglarda şövalye olduğunu argüman edişinin akabinde gelen yansılardan bu açıkça görülebilmektedir.
Halk şövalyeliğe karşı olabildiğince saygılı sözler kullanırken, kendisini şövalye zanniçin bir kaçık olan Don Kişot’un tuhaf konuşmalarına ve ölçüsüz hareketlerine karşı her vakit onu yönetim etme yolunu seçip, kibar ve saygılı olmamıştır. Buradaki nüans kıymetli olsa gerek.
(Don Kişot sinemasından bir sahne)
MAKÛS SANAT ANLAYIŞINA REAKSİYON OLARAK YAZILDI
Don Kişot, periyodun şövalyelikten kaynaklanan makus edebiyat anlayışını eleştirmek üzere yazılmıştır. Önsözde de açıklandıği üzere, şövalyelik kitaplarına olan bağımlılığı ve bu kitapların sanatsal nitelikten yoksunluğu bu eser yoluyla anlatılmak ve yerilmek istenilmiştir.
Bu devir ortaya çıkan şövalye romanlarının ruhuna ve ortaya çıkış biçimine ait Johan Huizinga, Orta Çağ’ın Günbatımı isimli yapıtında kıymetli bilgilere yer verir.
(Çizgi sinema karakteri olarak Don Kişot)
OSMANLI’YA ESİR DÜŞTÜ, KOLUNU KAYBETTİ
Halk içinde mareşal Boucicaut olarak isimlendirilen Jean Le Meingre, ülkesine çöküntü vakit içinderında hizmet etmiştir. Jean de Nevers’le bir arada, 1396 Fransız ordusunun Türkleri Avrupa’dan kovmaya gittiği, lakin Sultan Beyazıd tarafınca yok edildiği Niğbolu’da bulunmuştur.
1415’te Azincourt çarpışmasında bir daha esir düşmüş ve altı yıllık tutsaklıktan daha sonra ölmüştür. Osmanlı’ya karşı savaşırken bir kolunu da kaybeder.
HAYRANI MACERALARINI KALEME ALDI
1409’da, hayranlarından biri, maceralarını epeyce keskin kaynaklara dayanarak yazmıştır; lakin emeli çağdaş tarihin bir sahifesini oluşturmak değil de, kusursuz şövalyelerin bir götüntüsünü vermek olmuştur.
Bu hareketli hayatın gerçekleri, ülküsel kahramanlık imajları altında kaybolmaktadırlar. Niğbolu’da uğranılan harikulade felâket, Livre de faicts’de kendine lakin soluk bir yer bulabilmektedir.
(İspanya Meydanında bulunan Don Kişot ve yaveri Sanço Panza’nın anıtı)
ŞÖVALYELİK KİTAPLARIYLA GELEN MACERA
Don Kişot’un serüvenini bize kendisini onun üvey babası olarak takdim eden Cervantes nakleder. La Mancha’nın bir köyünde, yeğeni, bir kâhya bayan ve genç bir delikanlı ile yaşayan bir asilzadenin şövalye kitapları okuya okuya günün birinde aklını yitirip konutunu terk ederek türlü maceralar yaşaması ve kendisini gülünç durumlara düşürmesi yoluyla, mizahi bir lisanla şövalyelik kurumu ve romanları eleştirilmiştir.
Türkçe’de birinci vakit içinderda 1933 yılında basılan klasik roman, direktör Terry Gilliam tarafınca sinemaya uyarlandı.
Ergül Tosun
Kitap sayfası için irtibat:
[email protected]