JoKeR
Active member
20 Haziran Dünya Mülteciler Günü. 20 yıldır dünyada mültecilerin yaşadıkları meselelere dikkat çekmek için 20 Haziran’da çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) bilgilerine göre 2020 yılı ortası prestiji ile tam 80 milyon insan zorla yerinden edilmiş. Son 20 yılda yerinden edilen insan sayısı bilgilere göre dünyada iki katına çıkmıştır.
Türkiye ise 2014 yılından bu yana dünyada en çok müdafaa gereksinimi olan beşere kucak açan ülke olarak kayıtlara geçti. 2013 yılında kurulan Milletlerarası Mülteci Hakları Derneği (UMHD) o günden bu yana proaktif bir anlayışla mülteciliğe sebep olan sıkıntıları engellemeyi birincil maksat almakla birlikte bugüne kadar 8 binin üzerinde tüzel yardım ve danışmanlık, 7 bin 500’ün üzerinde toplumsal yardım ve 5 bine yakın eğitim hizmeti verdi. UMHD birinci vakit içinderda geçen yıl Dünya Mülteciler Gününde organize ettiği konserlere ise bu yıl da devam ediliyor. Bugün Dünya Mülteciler Günü olarak İstanbul’da da bir dizi konserler yapılıyor. Bu yıl sahneye çıkacak isimler içinde Suriye’den Malik Noor, Alaa & Baidaa Alkhatib, İran’dan Danial Ajdari, Kongo’dan Enzo Ikah, Makedonya’dan Mesut Kurtis, Küba’dan Keily Fidel, Kanada’dan Sarah Atkinson dikkat çekiyor. Onlarla tıpkı sahneyi paylaşacak Türk sanatkarlarımız da var. Taner Yüncüoğlu, Umut Mürare, Aykut Kuşkaya, Eşref Ziya, Küme Genç, Kemal Faruk, Mehmet Ali Aslan, Resul Aydemir, Tayfun Ayaz, Hicret Nida Bulut mülteci sanatkarlarla bugün sahnede buluşuyor. Konserin müzik direktörlüğünü ise Murat Polat yapıyor.
Kongolu sanatçı Enzo Ikah şöyleki diyor: “Tüm dinler, tüm etnik kümeler biraraya gelmedikçe bu dünyanın asla emniyetli bir yer olmadığına inanıyorum.”
KÖPEK ÜZERE AŞAĞILANIYORUZ
Biz de bu yıl sahneye çıkacak isimlerden Kongolu Enzo İkah’ın sesine ses verdik. Mültecilerin neler yaşadığını onun kıssası üzerinden dinledik. Aslında İkah’ın anlattıkları dünyada mültecilerin niye ülkelerini terk edip diğer adreslerde kendilerine bir gelecek aradıklarını da en net biçimde bize anlatıyor. Enzo İkan 2007 yılından beri İstanbul’da yaşıyor. Çok küçük yaşta anne ve babasını bir uçak kazasında kaybedince babaannesinin yanına köye gidiyor ve babaannesi vefat edinceye kadar da o köyde yaşıyor. çabucak sonrasında kazandığı bir bursla evvel İtalya’ya akabinde da Fransa’ya eğitim hayatını devam ettirmek için gidiyor. Okulda tezini Kongo’da kobalt madenlerinde çalışan çocuk çalışanlar üzerine hazırlamak için memleketine dönüyor. Fakat çocuk çalışanlar üzerine yaptığı saha araştırmaları sırasında mahpusa atılıyor. Ülkesini terk ederek soluğu İstanbul’da alıyor. Müzikle ilgilenen İkan, hem de çocuklara da masallar yazıyor.
Merhaba, evvela bize kendi göç hikayenizden bahseder misiniz?
Kongo’ya geri döndüğümde Pantheon 1’de (Pantheon-Sorbonne Üniversitesi) Psikoloji kısmında öğrenciydim. Tez pozisyon tam olarak Kongo’nun doğusunda, yakın vakitte patlayan (Volkan) Nyiragongo Dağı civarındaydı. Orada kimsenin konusunu dahi açmadığı dram ve inanılmaz dehşetli öyküler keşfettim. Bir milyon çocuk Coltan madeni alanına aitı farklı bölgelerde köle olarak çalıştırılmaya zorlandı. bu biçimdelar, 2006’da Coltan Maden alanında yaklaşık 5,4 milyon çocuk öldü ve 2 Milyon civarında bayan, isyancılar tarafınca tecavüze uğradı, lakin haber Kongolu yetkililer tarafınca gizlendi zira onlar bu Colton Madeni işindeydiler ve hala da öyleler. Dr Mukwege ile görüştükten daha sonra, -tacize uğrayan bayanlara yardım etmeye çalıştığı için 2020 nobel mükafatı alan jinekolog- ona 5 çocuk önünde gördüklerimi tüm dünyaya anlatacağıma yemin ettim. Başşehir Kinşasa’ya döndükten daha sonra, hükümet duyarlılığımı takdir etmedi, tutuklanmam için sebep arıyorlardı. Lakin müziğimle söz ettiğim bu gayret beni yurt dışına itti. Demokratik Kongo’nun doğusundaki Coltan Alanında askerlerin çocuklara yönelik tecavüz ve istismarlarına farkındalığı arttırmak için “Brutal Soldier” isimli şarkıyı canlı bir programda söylemiş oldukten daha sonra, tutuklandım. Pense ile 3 dişim çıkarılarak azap yapıldı ve 10 yıl mahpus cezasına çarptırıldım. Bu noktada, eleştirdiğim yozlaşmış sistem işime yaradı ve askerlere rüşvet verererek kaçtım. Aslında 31 Ağustos 2007’de Paris’e geri dönmek istemiştim lakin aktarmalı uçuşum İstanbul’dandı ve transit vizem olmadığı için Türkiye’de kalıp hudut dışı talebinde bulundum, ve 2010’da UNHCR tarafınca kabul edildim.
Sizce mültecilik nedir?
Mülteci olmak benim için köpek olmaya benziyor, Onurun yok, insanlıktan hayli uzaksın ve ne yapmak istediğine öteki birisi karar veriyor.
Göç yolunda unutamadığınz bir anınız var mı?
Sahip olduğum tek düzgün anım, hâlâ hayatta olduğum ve geldiğim yeri hala yakan ateşi hatırlayabildiğim. Zira toprağımın yaşamak için yalnızca cesetlere muhtaçlığı var. Ne yapmalıyım? Beni iyileştiremediği için gözyaşlarımı durduruyorum, hala bir dizi aşağılama ile öykümün gerçeğini arıyorum. Zira biliyorum ki yalnızca gerçek beni bir gün özgür kılacaktır.
CEZA MÜZİĞE YÖNLENDİRDİ
Sanata/müziğe nasıl yöneldiniz?
Müzik sanatına 11 yaşında Kongo’daki Tumba’da başladım, bir arkadaşımla arbede ettikten daha sonra okul müdürü beni büyük bir atölyeyi temizlemem için cezalandırdı. Atölyede bulanan aletlerinin kimilerinin seslerinin hayli enteresan olduğunu keşfettim ve sonunda gördüğüm bir aletin ne olduğunu sordum: akordeon olduğu söylendi ve bana müzikle ilgilenip ilgilenmeyeceğim soruldu. Ben de o an evet dedim. Öğretmenimin şu kelamını hatırlıyorum; Artık arkadaşlarınla hengame etme ve bu enstrümanla savaş dedi.O saatten daha sonra müzik benim silahım oldu.
Mültecilere, bilhassa mülteci çocuklara söylemek istediğiniz bir şey var mı?
Gereksinimim olan tek şey, Fields of Coltan madenindeki çocuklara çocukluklarını geri vermek ve okula gitmelerini sağlamak ismine müziğimle sesimi duyurmak istiyorum. Vizyonum barış, sevgi ve umut. Bu mesajımı tüm dünyaya duyurursam biliyorum ki barışın birinci bileşeni müziktir. Humanitarianism’de 2015 Barış Yıldızı dünya mükafatı ile sesimi yükseltmeye çalıştım. Tüm dinler ve tüm etnik kümeler bir ortaya gelmedikçe bu dünyanın asla inançlı bir yer olmayacağına sahiden inanıyorum. Tahlil, sırf hükümetlerden yahut Birleşmiş Milletler’de değil. İnsanlardaki zihniyetin de gerçek bir değişime muhtaçlığı var.
Türkiye ise 2014 yılından bu yana dünyada en çok müdafaa gereksinimi olan beşere kucak açan ülke olarak kayıtlara geçti. 2013 yılında kurulan Milletlerarası Mülteci Hakları Derneği (UMHD) o günden bu yana proaktif bir anlayışla mülteciliğe sebep olan sıkıntıları engellemeyi birincil maksat almakla birlikte bugüne kadar 8 binin üzerinde tüzel yardım ve danışmanlık, 7 bin 500’ün üzerinde toplumsal yardım ve 5 bine yakın eğitim hizmeti verdi. UMHD birinci vakit içinderda geçen yıl Dünya Mülteciler Gününde organize ettiği konserlere ise bu yıl da devam ediliyor. Bugün Dünya Mülteciler Günü olarak İstanbul’da da bir dizi konserler yapılıyor. Bu yıl sahneye çıkacak isimler içinde Suriye’den Malik Noor, Alaa & Baidaa Alkhatib, İran’dan Danial Ajdari, Kongo’dan Enzo Ikah, Makedonya’dan Mesut Kurtis, Küba’dan Keily Fidel, Kanada’dan Sarah Atkinson dikkat çekiyor. Onlarla tıpkı sahneyi paylaşacak Türk sanatkarlarımız da var. Taner Yüncüoğlu, Umut Mürare, Aykut Kuşkaya, Eşref Ziya, Küme Genç, Kemal Faruk, Mehmet Ali Aslan, Resul Aydemir, Tayfun Ayaz, Hicret Nida Bulut mülteci sanatkarlarla bugün sahnede buluşuyor. Konserin müzik direktörlüğünü ise Murat Polat yapıyor.
Kongolu sanatçı Enzo Ikah şöyleki diyor: “Tüm dinler, tüm etnik kümeler biraraya gelmedikçe bu dünyanın asla emniyetli bir yer olmadığına inanıyorum.”
KÖPEK ÜZERE AŞAĞILANIYORUZ
Biz de bu yıl sahneye çıkacak isimlerden Kongolu Enzo İkah’ın sesine ses verdik. Mültecilerin neler yaşadığını onun kıssası üzerinden dinledik. Aslında İkah’ın anlattıkları dünyada mültecilerin niye ülkelerini terk edip diğer adreslerde kendilerine bir gelecek aradıklarını da en net biçimde bize anlatıyor. Enzo İkan 2007 yılından beri İstanbul’da yaşıyor. Çok küçük yaşta anne ve babasını bir uçak kazasında kaybedince babaannesinin yanına köye gidiyor ve babaannesi vefat edinceye kadar da o köyde yaşıyor. çabucak sonrasında kazandığı bir bursla evvel İtalya’ya akabinde da Fransa’ya eğitim hayatını devam ettirmek için gidiyor. Okulda tezini Kongo’da kobalt madenlerinde çalışan çocuk çalışanlar üzerine hazırlamak için memleketine dönüyor. Fakat çocuk çalışanlar üzerine yaptığı saha araştırmaları sırasında mahpusa atılıyor. Ülkesini terk ederek soluğu İstanbul’da alıyor. Müzikle ilgilenen İkan, hem de çocuklara da masallar yazıyor.
Merhaba, evvela bize kendi göç hikayenizden bahseder misiniz?
Kongo’ya geri döndüğümde Pantheon 1’de (Pantheon-Sorbonne Üniversitesi) Psikoloji kısmında öğrenciydim. Tez pozisyon tam olarak Kongo’nun doğusunda, yakın vakitte patlayan (Volkan) Nyiragongo Dağı civarındaydı. Orada kimsenin konusunu dahi açmadığı dram ve inanılmaz dehşetli öyküler keşfettim. Bir milyon çocuk Coltan madeni alanına aitı farklı bölgelerde köle olarak çalıştırılmaya zorlandı. bu biçimdelar, 2006’da Coltan Maden alanında yaklaşık 5,4 milyon çocuk öldü ve 2 Milyon civarında bayan, isyancılar tarafınca tecavüze uğradı, lakin haber Kongolu yetkililer tarafınca gizlendi zira onlar bu Colton Madeni işindeydiler ve hala da öyleler. Dr Mukwege ile görüştükten daha sonra, -tacize uğrayan bayanlara yardım etmeye çalıştığı için 2020 nobel mükafatı alan jinekolog- ona 5 çocuk önünde gördüklerimi tüm dünyaya anlatacağıma yemin ettim. Başşehir Kinşasa’ya döndükten daha sonra, hükümet duyarlılığımı takdir etmedi, tutuklanmam için sebep arıyorlardı. Lakin müziğimle söz ettiğim bu gayret beni yurt dışına itti. Demokratik Kongo’nun doğusundaki Coltan Alanında askerlerin çocuklara yönelik tecavüz ve istismarlarına farkındalığı arttırmak için “Brutal Soldier” isimli şarkıyı canlı bir programda söylemiş oldukten daha sonra, tutuklandım. Pense ile 3 dişim çıkarılarak azap yapıldı ve 10 yıl mahpus cezasına çarptırıldım. Bu noktada, eleştirdiğim yozlaşmış sistem işime yaradı ve askerlere rüşvet verererek kaçtım. Aslında 31 Ağustos 2007’de Paris’e geri dönmek istemiştim lakin aktarmalı uçuşum İstanbul’dandı ve transit vizem olmadığı için Türkiye’de kalıp hudut dışı talebinde bulundum, ve 2010’da UNHCR tarafınca kabul edildim.
Sizce mültecilik nedir?
Mülteci olmak benim için köpek olmaya benziyor, Onurun yok, insanlıktan hayli uzaksın ve ne yapmak istediğine öteki birisi karar veriyor.
Göç yolunda unutamadığınz bir anınız var mı?
Sahip olduğum tek düzgün anım, hâlâ hayatta olduğum ve geldiğim yeri hala yakan ateşi hatırlayabildiğim. Zira toprağımın yaşamak için yalnızca cesetlere muhtaçlığı var. Ne yapmalıyım? Beni iyileştiremediği için gözyaşlarımı durduruyorum, hala bir dizi aşağılama ile öykümün gerçeğini arıyorum. Zira biliyorum ki yalnızca gerçek beni bir gün özgür kılacaktır.
CEZA MÜZİĞE YÖNLENDİRDİ
Sanata/müziğe nasıl yöneldiniz?
Müzik sanatına 11 yaşında Kongo’daki Tumba’da başladım, bir arkadaşımla arbede ettikten daha sonra okul müdürü beni büyük bir atölyeyi temizlemem için cezalandırdı. Atölyede bulanan aletlerinin kimilerinin seslerinin hayli enteresan olduğunu keşfettim ve sonunda gördüğüm bir aletin ne olduğunu sordum: akordeon olduğu söylendi ve bana müzikle ilgilenip ilgilenmeyeceğim soruldu. Ben de o an evet dedim. Öğretmenimin şu kelamını hatırlıyorum; Artık arkadaşlarınla hengame etme ve bu enstrümanla savaş dedi.O saatten daha sonra müzik benim silahım oldu.
Mültecilere, bilhassa mülteci çocuklara söylemek istediğiniz bir şey var mı?
Gereksinimim olan tek şey, Fields of Coltan madenindeki çocuklara çocukluklarını geri vermek ve okula gitmelerini sağlamak ismine müziğimle sesimi duyurmak istiyorum. Vizyonum barış, sevgi ve umut. Bu mesajımı tüm dünyaya duyurursam biliyorum ki barışın birinci bileşeni müziktir. Humanitarianism’de 2015 Barış Yıldızı dünya mükafatı ile sesimi yükseltmeye çalıştım. Tüm dinler ve tüm etnik kümeler bir ortaya gelmedikçe bu dünyanın asla inançlı bir yer olmayacağına sahiden inanıyorum. Tahlil, sırf hükümetlerden yahut Birleşmiş Milletler’de değil. İnsanlardaki zihniyetin de gerçek bir değişime muhtaçlığı var.