Muharrir ve şair Tomris Uyar’ın 17’inci vefat yıldönümü

AirdropAvcisi

New member
daha sonra özgür ruhu ve sahip olunamayan bayan kimliğiyle hayattan göçüp gitme vakti geldi. Her an aşklarının elinden uçup gidecek hissiyatı veren o yaralı kuş, 17 yıl evvel bugün toprak oldu.

Arkasında çokça şiir ve hikayelerini bırakan Tomris Uyar, hoş kalp, sevgi ve bin özlemle…


ÇOCUKLUĞU…

Tomris, 15 Mart 1941’de, Celile Hanım ve Ali Fuat Bey’in kızı olarak dünyaya geldi. Annesi de babası da hukukçuydu.

İkisi de edebiyata başka düşkündü. Babasının şiir kitapları ve annesinin çevirileri içinde geçen, şaşılmayacak bir sona gerçek giden enfes bir çocukluktu onunki.

Eğitim hayatına Taksim’deki Yeni Kolej’de başladı. Ortaokulda ise, İngiliz High School’da idi. Akabinde Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’ne başladı ve buradan 1961’de mezun oldu.

Üniversite vakti geldiğinde, İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü’nü tercih etti. Tercihinde tesirli olansa, hikaye yazmaya fazlacatan gönlünü kaptırmış olmasıydı.


HİKAYE YAZMA SERÜVENİ

Tomris, gönlüne birinci hikaye yazma isteği düştüğünde lise sıralarındaydı. Çocukluğundan beri annesinden, babasından genlerine kodlanan müelliflik, kanını sulandırmaya başlamıştı. Kalbinde yeni bir heyecan dolanıyordu artık.

Tüm lise ve üniversite yıllarını, birinci hikaye denemeleriyle geçirdikten daha sonra Tomris bu sefer de çeviri denemelerine başladı. Hikaye yazmaya profesyonel bir biçimde başlamadan evvel Türkçeye en ince detayına kadar hakim olmak istiyordu. Çeviriler de harikalık yolundaki zevkli egzersizleriydi.

1962’de, hala bir üniversite öğrencisiyken birinci çevirisi Şekerden Bebek’i (Tagöre) tamamladığında, bu çeviri, Varlık mecmuasında yayımlandı. Tomris, aileden gelen sevgiyle bir edebiyat tutkunu, bir hikaye sevici, kaç hoş işler yapacağının kesinlikle farkında olmalıydı…


TOMRİS UYAR EVLENDİ

Onlarınki kolej aşkıydı. Şair İdeal Tamer ile kısa müddette evlendiler; nasıl da gençtiler. Artık o, Tomris Tamer’di. Birinci çevirisini yaptığı sırada da evliydi.

Onların aşkı, fakat mevt ayırır cinstendi aslında. O bahtsız olay yaşanmasa, tahminen de nitekim ölene dek sürecekti. Tamer çiftinin dünyalar hoşu bir kızı oldu. Ona Ekin ismini verdiler. Fakat Ekin çabucak hemen birkaç aylıkken sütten boğuldu. tekrar toparlanamadılar. Onları nitekim de bir mevt ayırmıştı…


DERGİLEDE HİKAYELERİ YAYINLANDI

Tomris, Cemal Süreya ve Dava Tamer ile birlikte Papirüs mecmuasını kurmuşlardı. Deneme, tenkit üzere yazılarını da Varlık, Yeni Mecmua, Soyut üzere devrin önde gelen mecmualarında yayımladı.

Tomris, evliliği sırasında “Kristin” ismini verdiği, yayımlanacak birinci hikayesini yazdı ve bu hikaye, 1965’te Türk Dili’nde yayımlandı.

“Suya Yazılı” ismini verdiği birinci hikaye belgesini ise, 1967’de tamamladı. Evrakın mukadderatını belirleyen bir isim seçtiğini bilse, bir daha de bu ismi koyar mıydı sanki? Bu hikaye belgesinin tek kopyası, Papirüs Dergisi’nde çıkan yangında kül oldu. Geriye elinde yalnızca “Kristin” kalmıştı.

Kuşkusuz bu tanımı olmayan bir hayal kırıklığıydı. Tıpkı yangında Dos Passos’un “USA” çevirisinin 100 sayfası da yanmıştı. Tomris ne hikayelerini ne de çevirisini bir daha yazmayı düşündü. O, pişmanlık ya da hayal kırıklığına pabuç bırakmayacak kadar kuvvetli bir karakterdi. Her vakit şöyleki kederi: “Yaptığı işi fazlaca ciddiye alan beşerler için üzülürüm. Bir şeyi önemli yapan bir insanın bir de şahsi bir yük taşıması gerekmez”.

Durmadı ve yazmaya devam etti. Suya Yazılı’nın akabinde yayımladığı birinci kitabına “İpek ve Bakır” ismini verdi. Yazdığı hikayelerden, 10 hikaye derlemesinden oluşan “Yürekte Bukağı” ile 1979’da, “Yaza Yolculuk” ile de 1986’da Sait Faik Kıssa Armağanı’nı kazandı. Günlüklerini de “Gündökümü” başlığı ile yayımladı…


İKİNCİ YENİNİN ÖNDE GELEN İSMİ

Tomris, hiç şiir yazmadı. Lakin İkinci Yeni akımının beğenilen şairlerinin en özel ilham kaynağı oldu. Duymuşsunuzdur, Tomris Uyar için “Bir akımın ilham bayanı” denir. Ne hakikat bir tespit aslında. Nasıl taşımış epey aşkın yükünü yüreğinde.

Evvel Cemal Süreya, daha sonra Turgut Uyar ile fırtınalı bir aşk yaşayacak ve bu durum edebiyatımıza fazlacaça şiir getirecekti. Bunun yanında Edip Cansever’in hayranlığı da yadsınamayacak derecede sürecekti. Tomris Uyar, okuduğumuz onca şiirin niçini, esin kaynağı olacaktı…


TOMRİS UYAR ÖLDÜ

Ruhu şad olsun…

Ergül Tosun

Kitap sayfası için bağlantı:

[email protected]
 
Üst