Muharrirler portresinde bu hafta: Yakup Kadri Karaosmanoğlu

AirdropAvcisi

New member
Yakup Kadri, 27 Mart 1889’da Kahire’de doğdu. İlköğrenimine ailesiyle bir arada gittiği Manisa’da başladı. 1903’te İzmir İdadisi’ne girdi.

Babasının vefatından daha sonra annesiyle bir daha Mısır’a döndü, tahsilini İskenderiye’deki bir Fransız okulunda tamamladı. 1908’de başladığı İstanbul Hukuk Mektebi’ni bitirmedi.

1909’da arkadaşı Şehabettin Süleyman aracılığıyla Fecr-i Âti topluluğuna katıldı. 1916’da tedavi olmak için gittiği İsviçre’de üç yıl kadar kaldı. Mütareke senelerında İkdam gazetesindeki yazılarıyla Kurtuluş Savaşı’nı destekledi. 1921’de Ankara´ya çağrıldı ve kimi misyonlar verildi.

EDEBİYAT VE YAZI HAYATI

Yazı hayatı: Karaosmanoğlu yazarlığa Ümit, Servet-i Fünun, Fotoğraflı Kitap üzere mecmualarda başladı. Fecr-i Âticiler’in ‘sanat şahsî ve muhteremdir’ görüşünü paylaştığı ve ‘sanat için sanat’ yaptığı bu birinci periyodunda Nirvana isimli bir oyun, makaleler, denemeler, düzyazı şiirler ve hikayeler yazdı.



KIYMETLİ ROMANLAR KALEME ALDI

Balkan Savaşı ve I. Dünya Savaşı sırasında ülkenin durumu, sanat anlayışını değiştirmesine yol açtı. Türk toplumunun çeşitli devirlerdeki gerçekliğini sergilemek istediği için bir ikisi haricinde yapıtlarında muhakkak tarihi devirleri ele aldı.

Kiralık Konak I. Dünya Savaşı öncesinin, Karar Gecesi II. Meşrutiyet´in, Sodom ve Gomore Mütareke devrinin, Yaban Kurtuluş Savaşı yıllarının, Ankara Cumhuriyet´in birinci on yılının, Bir Sürgün II. Abdülhamid devrinin işlendiği romanlardır.



Sayfa: 360

YABAN…


Panorama 1923-1952 yıllarını kapsar. Karaosmanoğlu 1920´lerden daha sonra optimist bir devrimci görünümündeyken, daha sonra umutlarını yitirerek romancılığını devrimci istikamette kullanmaktan vazgeçmiştir.

1955’ten daha sonra da anı kitaplarından öbür bir şey yazmamıştır. Romanları içinde en ünlüleri Parıltı Baba, Kiralık Konak ve Yaban‘dır. Işık Baba, Karaosmanoğlu’nun birinci romanıdır.



Sayfa: 214

DERİN MÜŞAHEDE YETENEĞİ


1922’de kitap olarak çıkmadan evvel gazetede yayımlanmıştır. Fakat yazılışı ondan sekiz dokuz yıl öncesine sarfiyat.

O yıllar Karaosmanoğlu’nun Eski Yunan ve Latin edebiyatıyla ilgilendiği ve Çamlıca’daki bir Bektaşi tekkesine devam ettiği devirdir. Işık Baba’yı Euripides’in Bakkhalar’ından esinlenerek ve tekkedeki müşahedelerine dayanarak yazmıştır.

YAKUP KADRİ ÖLDÜ

1923’te Mardin, 1931’de Manisa milletvekili oldu. Bir yandan da gazeteciliğini ve roman müellifliğini sürdürdü.

1932’de Vedat Nedim Tör, Şevket Süreyya Aydemir, Burhan Asaf Evrak ve İsmail Hüsrev Tökin ile bir arada Takım mecmuasının kurucuları içinde yer aldı. Savunduğu kimi görüşler çok bulunduğu için Takım mecmuasının 1934’te yayımına son vermek zorunda kalmasından daha sonra Tiran elçiliğine atandı.

sonrasındasında 1935’te Prag, 1939’da La Haye, 1942’de Bern, 1949’da Tahran ve 1951’de bir daha Bern elçiliklerine getirildi.

27 Mayıs 1960’tan daha sonra Kurucu Meclis üyeliğine seçildi. Siyasal hayatının son vazifesi 1961-1965 içindeki Manisa milletvekilliği oldu. 13 Aralık 1974’te Ankara’da öldü.

Ergül Tosun

Kitap sayfası için irtibat:

[email protected]
 
Üst