JoKeR
Active member
RETİNA DEKOLMANI
Retina gözümüzün ağ katmanı olup gördüğümüz objelerden gelen imajın işenerek elektriksel mesaja dönüştürülerek beyne iletildiği katmandır. Bu katmandan çıkan yaklaşık 1.2 milyon hudut lifi imajları görme hududu aracılığı ile beynin imaj merkezine (oksipital korteks) iletir. Her iki gözden çıkan birebir manzara bilgisi beynin görme merkezinde işlenir, üst üste çakıştırılır ve 3d manzara ortaya çıkar. Retinanın merkezi görüşümüzden sorumlu olan ve keskin görüşümüzü sağlayan bölgesine makula denir ve halk içinde sarı nokta olarak bilinir. Hoş bir görüş için retinanın sağlıklı olması gerekir. RETİNA katmanının altındaki katmandan ayrılmasına retina dekolmanı denir. Retina dekolmanı acil bir durumdur. Görme kaybına uğramamak için retina katmanının cerrahi olarak tamir edilip eski yerine oturtulması gerekir. Retina yerine oturtulmaz ise tam körlük gelişir. yine tıpkı görmenin elde edilmesi mümkündür ve bu retina dekolmanı geliştikten ne kadar daha sonra ameliyat yapıldığına bağlıdır. Bu yüzden retina dekolmanı hayli kıymetlidir ve görme kaybı yaşandığında bu biçimde bir durumun olup olmadığının anlaşılması için acil göz muayenesi olmak gerekir.
Retina dekolmanı 3 farklı niçinle gelişebilir.
Vitreusun ayrılması süreci 90’lı yaşlara kadar çoklukla herkeste tamamlanır. Vitreus ayrılması yahut dekolmanı dediğimiz tablo yaşlanma ile bir arada sıklığı artmakla birlikte birtakım bireylerde daha erken yaşlarda görülür. Yüksek miyop hastalarda daha erken yaşlarda ortaya çıkabilir. bir daha göz travmaları daha sonrası akut vitreus dekolmanı tetiklenebilir. Katarakt ameliyatı daha sonrası bir daha bu süreç daha erken devirde olabilir. Değerli olan nokta akut vitreus ayrılması ismini verdiğimiz fizyolojik bu olay kararında nadiren de olsa birtakım hastalarda retina yırtığı meydana gelebilir. Retina yırtığı epey değerlidir zira yırtık oluştuktan daha sonra sıvılaşmış vitreus yırtık ortasından retina altına geçer, retinayı alttaki katmandan kaldırır ve retina dekolmanı gelişir. Bu süreç herkeste olması mümkün iken retina yırtılması için risk oluşturan birtakım durumlar kelam konusudur.
Bunların en kıymetlisi retinanın çevresel bölgelerinde dejenerasyon ismini verdiğimiz zayıf bölgelerin varlığıdır. Vitreus dekolmanı bu zayıf bölgelere kadar ilerlediğinde bu zayıf noktada retina yırtığı yapma riski fazladır. Bu niçinle vitreus ayrılması belirtisi olan şikayetler görüldüğünde çabucak göz taramasına gelinmesi hayli faydalıdır. Bu şikayetler bahsetmiş olduğumiz üzere görme alanımızda birdenbire beliren siyah noktalar, uçuşan sinek-kelebek üzere gölgelerin ortaya çıkmasıdır.
Önceden beri var olagelen ve vitreustaki kollajen liflerinin saydamlığını kaybetmesinden kaynaklanan tek tük iplikçikler yahut siyah noktaların görülmesi ile karıştırılmamalıdır. Lakin bu görülen siyah noktalar birden artar ve kelebek-sinek uçuşması halinde ortaya çıkarsa bu vitreus ayrılmasının belirtisi olabilir. Retinadan ayrılmış vitreusun retina etrafına uyguladığı çekinti retina tarafınca algılanır ve bu çekinti esnasında şimşek çakmasına emsal bir ışık parıltısı görülür. Şimşek çakması formunda ışık parıltısı uçuşmalardan daha değerli bir şikayettir. Hastalar ışık çakmasını çoğunlukla gece karanlıkta yahut aydınlık odadan karanlık odaya geçerken hissederler. Bilhassa tüllenme yahut göz önüne bulut gelmesi üzere ağır uçuşmalar varlığında yahut ışık çakması görülmesi durumunda derhal göz muayenesine gelinmelidir. Muayene sırasında retina etrafı mercekler ile taranır ve retinada yırtık olup olmadığı yahut yırtık oluşması için risk oluşturan rastgele bir retina dejenerasyonu olup olmadığı incelenir.
Hastaların birçoklarında rastgele bir sorun izlenmez lakin yırtık oluşumu için önemli risk oluşturan çevresel retina dejenerasyonu saptanırsa lazer tedavisi önerilebilir. Bu lazer tedavisi bahsedilen retina dejenerasyonu alanının etrafına bariyer formunda yapılır ve yırtık oluşumu yahut yırtık oluşur ise retina dekolmanına dönüşümü için bir tedbir alınmış olur. Bu süreç retina dekolmanını tedbire açısından bir garanti teşkil etmez, çünkü lazer uygulanmayan rastgele bir gölgeden de vitreusun çekintisine bağlı yırtık oluşma ihtimali vardır; lakin risk değerli oranda azaltılır.
Bazı hastalar bu şikayetlerin hiç birini görmeyebilir ve retinasında yırtık oluştuğunu da fark etmez. Bu hastalarda retina yırtığı retina dekolmanına ilerler. Çevresel alandan başlayan retina dekolmanı görme alanının bir kısmının görülememesi formunda fark edilebilir. Biroldukca hasta bunu da fark etmez ve retina ayrılması sarı nokta bölgesine geldiğinde merkezi görmesi kaybolmaya başlayınca sorun olduğunu anlar.
Retina dekolmanı yukarda bahsedilen sistemler ile herkeste olma mümkünlüğü kelam konusudur. tıpkı vakitte kimi kimseler daha fazla risk altındadır. Bilhassa çevresel retinasında predispozan retina dejenerasyonu olanlarda risk daha fazladır. Yüksek miyoplarda bu tıpkı zamandajenerasyonlar daha fazla görüldüğü için birebir vakitte diğerlerine göre daha erken yaşlarda vitreus dekolmanı geliştirdikleri için bilhassa riskli gruptadırlar. Bu yüzden yüksek miyop hastaların gözlük muayeneleri ile bir arada bilhassa 40 yaşından daha sonra yıllık retina muayenesi olması da gerekir. Katarakt ameliyatı olmuş olağan bireylerde bir daha eskisine bakılırsa risk artmaktadır. Katarakt ameliyatından daha sonra yukarda bahsedilen şikayetler ani olarak ortaya çıkılırsa acil retina muayenesi ihmal edilmemelidir. Bu hastalarda bir daha yıllık olarak retina muayenesi uygun olur. Değerli bir risk faktörü de göz travmalarıdır. Göze gelen künt darbelerden daha sonra beğenilen direkt rastgele bir hasar oluşmamış olsa bile çevresel retina muayenesi olunmalıdır.
Retina dekolmanı geliştikten daha sonra tek tedavi prosedürü cerrahidir. Oluşan retina dekolmanının gözün neresinde oluştuğu dikkate alınarak farklı cerrahi formüller uygulanır. Biroldukca faktör göz önüne alınarak hangi formülün uygun olduğuna karar verilir.
Bu metotlar içinde yer göze gaz vererek baş konumu verdirilmesi ve daha sonrasında retinal lazer yapılması bilhassa gözün üst yarı retina yırtığına bağlı dekolmanlarda uygulanma bahtı vardır. Vaktinde gelmiş ve ilerlememiş uygun olaylarda uygulanabilir ve başarısız olsa dahi ameliyat başarısına olumsuz bir tesiri olmaz. Bu formülün başarılı olması için hastanın istenen baş durumun ahenk göstermesi fazlaca kıymetlidir. Gaz uygulaması ile retina dekolmanı yatışırsa yırtık etrafına lazer yapılarak tedavi tamamlanır. Ameliyat seçenekleri içinde diğer bir metot göz dışı sistemler ile lokalize yırtık bölgesinin yahut çevresel olarak 360 derece çökertme ameliyatıdır. Bu metotta ya yalnızca yırtık bölgesinde gözün haricinde bir silikon modülü ile beğenilen çökertme uygulanır yahut gözün haricinden silikon bir bant yerleştirilerek çepeçevre çökertme uygulanır. Bu teknikler ile muvaffakiyet sağlanırsa göz içi cerrahisine gerek kalmaz. Bu usul başarısız olursa bir daha göz içi cerrahisine ziyanı olmaz bilakis katkısı olabilir. Yalnız bu prosedürde muvaffakiyet sağlanırsa hastanın gözlük numarası değişir. Her hasta bu sistem için uygun değildir.
Bu prosedürün uygun olmadığı olaylarda ise vitrektomi ismini verdiğimiz göz içi ameliyat formülü ile göz içi vitreus hususu büsbütün temizlenir, retina yatıştırılır ve göz içine silikon yahut gaz unsurlarından uygun olan verilir. Gaz verildiğinde gözden gaz çekilene kadar en azında orta düzeyin üstüne çıkana kadar merkez görüş engellenir ve gaz yarıdan fazla çekildikten daha sonra merkezi görme ortaya çıkar. Silikon verildiğinde ise silikon görmeyi bozmaz hasta ameliyat daha sonrası görmeye başlayabilir ve süreksiz bir gözlük numarası ile daha net gorebilir. Silikon aşikâr bir süre daha sonra gözden geri alınır. Göz içi ameliyatından daha sonra doktorun önereceği bir süre yüz üstü yahut istenen tarafta bir baş durumuna uymak değerlidir. Bu sistemde dikiş atılmasına gerek kalmayacak kadar küçük kesi yerinden geçen aletlerle ameliyat yapılır, lakin tedbir olarak göze giriş yerlerine birer adet dikiş atılabilir.
Ameliyat daha sonrası görme kazanımı birfazlaca faktöre bağlıdır. Bu faktörlerden en değerlisi dekolman gelişmeninden daha sonra ameliyata kadar geçen müddet ve dekolman büyüklüğü, yırtıkların sayısı sarı nokta bölgesinin tutulup tutulmadığıdır. Sarı nokta bölgesi kalkmadan ameliyat olunması görme kazanımı için kıymetlidir. Geciken olgularda retina katmanı kalınlaşmakta, büzüşmekte birbirine yapışmakta ve bu yüzden ameliyatı daha ağır geçmektedir. yenidenlanan ameliyatlar gerekebilmektedir. Bu ameliyatlarda daha sonra göz tabibinin yakın takibinde olmak kıymetlidir.
Retina gözümüzün ağ katmanı olup gördüğümüz objelerden gelen imajın işenerek elektriksel mesaja dönüştürülerek beyne iletildiği katmandır. Bu katmandan çıkan yaklaşık 1.2 milyon hudut lifi imajları görme hududu aracılığı ile beynin imaj merkezine (oksipital korteks) iletir. Her iki gözden çıkan birebir manzara bilgisi beynin görme merkezinde işlenir, üst üste çakıştırılır ve 3d manzara ortaya çıkar. Retinanın merkezi görüşümüzden sorumlu olan ve keskin görüşümüzü sağlayan bölgesine makula denir ve halk içinde sarı nokta olarak bilinir. Hoş bir görüş için retinanın sağlıklı olması gerekir. RETİNA katmanının altındaki katmandan ayrılmasına retina dekolmanı denir. Retina dekolmanı acil bir durumdur. Görme kaybına uğramamak için retina katmanının cerrahi olarak tamir edilip eski yerine oturtulması gerekir. Retina yerine oturtulmaz ise tam körlük gelişir. yine tıpkı görmenin elde edilmesi mümkündür ve bu retina dekolmanı geliştikten ne kadar daha sonra ameliyat yapıldığına bağlıdır. Bu yüzden retina dekolmanı hayli kıymetlidir ve görme kaybı yaşandığında bu biçimde bir durumun olup olmadığının anlaşılması için acil göz muayenesi olmak gerekir.
Retina dekolmanı 3 farklı niçinle gelişebilir.
- Eksudatif retina dekolmanı: Retina altında kimi hastalıklara bağlı olarak sıvı birikmesi
- Traksiyonel retina dekolmanı: Retinanın üstündeki kimi zarımsı oluşumlar tarafınca göz içine çekilerek yerinden ayrılması. Bu durum en epey diyabetik retinopati dediğimiz şeker hastalığına bağlı retina hasarının vaktinde tedavi edilmeyip ilerlemesi kararı oluşur
- Yırtıklı retina dekolmanı: Bu durum göz ortasında vitreus isminin verdiğimiz jelimsi sıvının yaşlanma tesiri ile büzüşmeye başlaması ve retinadan ayrılması süreci sırasında retinaya yaptığı çekinti kararı retinal yırtık oluşması sebebi ile meydana gelir. Retina yırtığı olduğunda sıvılaşmış vitreus unsurunun retinal yırtık ortasında geçerek retinayı yerinden kaldırması retina dekolmanına niye olur.
Vitreusun ayrılması süreci 90’lı yaşlara kadar çoklukla herkeste tamamlanır. Vitreus ayrılması yahut dekolmanı dediğimiz tablo yaşlanma ile bir arada sıklığı artmakla birlikte birtakım bireylerde daha erken yaşlarda görülür. Yüksek miyop hastalarda daha erken yaşlarda ortaya çıkabilir. bir daha göz travmaları daha sonrası akut vitreus dekolmanı tetiklenebilir. Katarakt ameliyatı daha sonrası bir daha bu süreç daha erken devirde olabilir. Değerli olan nokta akut vitreus ayrılması ismini verdiğimiz fizyolojik bu olay kararında nadiren de olsa birtakım hastalarda retina yırtığı meydana gelebilir. Retina yırtığı epey değerlidir zira yırtık oluştuktan daha sonra sıvılaşmış vitreus yırtık ortasından retina altına geçer, retinayı alttaki katmandan kaldırır ve retina dekolmanı gelişir. Bu süreç herkeste olması mümkün iken retina yırtılması için risk oluşturan birtakım durumlar kelam konusudur.
Bunların en kıymetlisi retinanın çevresel bölgelerinde dejenerasyon ismini verdiğimiz zayıf bölgelerin varlığıdır. Vitreus dekolmanı bu zayıf bölgelere kadar ilerlediğinde bu zayıf noktada retina yırtığı yapma riski fazladır. Bu niçinle vitreus ayrılması belirtisi olan şikayetler görüldüğünde çabucak göz taramasına gelinmesi hayli faydalıdır. Bu şikayetler bahsetmiş olduğumiz üzere görme alanımızda birdenbire beliren siyah noktalar, uçuşan sinek-kelebek üzere gölgelerin ortaya çıkmasıdır.
Önceden beri var olagelen ve vitreustaki kollajen liflerinin saydamlığını kaybetmesinden kaynaklanan tek tük iplikçikler yahut siyah noktaların görülmesi ile karıştırılmamalıdır. Lakin bu görülen siyah noktalar birden artar ve kelebek-sinek uçuşması halinde ortaya çıkarsa bu vitreus ayrılmasının belirtisi olabilir. Retinadan ayrılmış vitreusun retina etrafına uyguladığı çekinti retina tarafınca algılanır ve bu çekinti esnasında şimşek çakmasına emsal bir ışık parıltısı görülür. Şimşek çakması formunda ışık parıltısı uçuşmalardan daha değerli bir şikayettir. Hastalar ışık çakmasını çoğunlukla gece karanlıkta yahut aydınlık odadan karanlık odaya geçerken hissederler. Bilhassa tüllenme yahut göz önüne bulut gelmesi üzere ağır uçuşmalar varlığında yahut ışık çakması görülmesi durumunda derhal göz muayenesine gelinmelidir. Muayene sırasında retina etrafı mercekler ile taranır ve retinada yırtık olup olmadığı yahut yırtık oluşması için risk oluşturan rastgele bir retina dejenerasyonu olup olmadığı incelenir.
Hastaların birçoklarında rastgele bir sorun izlenmez lakin yırtık oluşumu için önemli risk oluşturan çevresel retina dejenerasyonu saptanırsa lazer tedavisi önerilebilir. Bu lazer tedavisi bahsedilen retina dejenerasyonu alanının etrafına bariyer formunda yapılır ve yırtık oluşumu yahut yırtık oluşur ise retina dekolmanına dönüşümü için bir tedbir alınmış olur. Bu süreç retina dekolmanını tedbire açısından bir garanti teşkil etmez, çünkü lazer uygulanmayan rastgele bir gölgeden de vitreusun çekintisine bağlı yırtık oluşma ihtimali vardır; lakin risk değerli oranda azaltılır.
Bazı hastalar bu şikayetlerin hiç birini görmeyebilir ve retinasında yırtık oluştuğunu da fark etmez. Bu hastalarda retina yırtığı retina dekolmanına ilerler. Çevresel alandan başlayan retina dekolmanı görme alanının bir kısmının görülememesi formunda fark edilebilir. Biroldukca hasta bunu da fark etmez ve retina ayrılması sarı nokta bölgesine geldiğinde merkezi görmesi kaybolmaya başlayınca sorun olduğunu anlar.
Retina dekolmanı yukarda bahsedilen sistemler ile herkeste olma mümkünlüğü kelam konusudur. tıpkı vakitte kimi kimseler daha fazla risk altındadır. Bilhassa çevresel retinasında predispozan retina dejenerasyonu olanlarda risk daha fazladır. Yüksek miyoplarda bu tıpkı zamandajenerasyonlar daha fazla görüldüğü için birebir vakitte diğerlerine göre daha erken yaşlarda vitreus dekolmanı geliştirdikleri için bilhassa riskli gruptadırlar. Bu yüzden yüksek miyop hastaların gözlük muayeneleri ile bir arada bilhassa 40 yaşından daha sonra yıllık retina muayenesi olması da gerekir. Katarakt ameliyatı olmuş olağan bireylerde bir daha eskisine bakılırsa risk artmaktadır. Katarakt ameliyatından daha sonra yukarda bahsedilen şikayetler ani olarak ortaya çıkılırsa acil retina muayenesi ihmal edilmemelidir. Bu hastalarda bir daha yıllık olarak retina muayenesi uygun olur. Değerli bir risk faktörü de göz travmalarıdır. Göze gelen künt darbelerden daha sonra beğenilen direkt rastgele bir hasar oluşmamış olsa bile çevresel retina muayenesi olunmalıdır.
Retina dekolmanı geliştikten daha sonra tek tedavi prosedürü cerrahidir. Oluşan retina dekolmanının gözün neresinde oluştuğu dikkate alınarak farklı cerrahi formüller uygulanır. Biroldukca faktör göz önüne alınarak hangi formülün uygun olduğuna karar verilir.
Bu metotlar içinde yer göze gaz vererek baş konumu verdirilmesi ve daha sonrasında retinal lazer yapılması bilhassa gözün üst yarı retina yırtığına bağlı dekolmanlarda uygulanma bahtı vardır. Vaktinde gelmiş ve ilerlememiş uygun olaylarda uygulanabilir ve başarısız olsa dahi ameliyat başarısına olumsuz bir tesiri olmaz. Bu formülün başarılı olması için hastanın istenen baş durumun ahenk göstermesi fazlaca kıymetlidir. Gaz uygulaması ile retina dekolmanı yatışırsa yırtık etrafına lazer yapılarak tedavi tamamlanır. Ameliyat seçenekleri içinde diğer bir metot göz dışı sistemler ile lokalize yırtık bölgesinin yahut çevresel olarak 360 derece çökertme ameliyatıdır. Bu metotta ya yalnızca yırtık bölgesinde gözün haricinde bir silikon modülü ile beğenilen çökertme uygulanır yahut gözün haricinden silikon bir bant yerleştirilerek çepeçevre çökertme uygulanır. Bu teknikler ile muvaffakiyet sağlanırsa göz içi cerrahisine gerek kalmaz. Bu usul başarısız olursa bir daha göz içi cerrahisine ziyanı olmaz bilakis katkısı olabilir. Yalnız bu prosedürde muvaffakiyet sağlanırsa hastanın gözlük numarası değişir. Her hasta bu sistem için uygun değildir.
Bu prosedürün uygun olmadığı olaylarda ise vitrektomi ismini verdiğimiz göz içi ameliyat formülü ile göz içi vitreus hususu büsbütün temizlenir, retina yatıştırılır ve göz içine silikon yahut gaz unsurlarından uygun olan verilir. Gaz verildiğinde gözden gaz çekilene kadar en azında orta düzeyin üstüne çıkana kadar merkez görüş engellenir ve gaz yarıdan fazla çekildikten daha sonra merkezi görme ortaya çıkar. Silikon verildiğinde ise silikon görmeyi bozmaz hasta ameliyat daha sonrası görmeye başlayabilir ve süreksiz bir gözlük numarası ile daha net gorebilir. Silikon aşikâr bir süre daha sonra gözden geri alınır. Göz içi ameliyatından daha sonra doktorun önereceği bir süre yüz üstü yahut istenen tarafta bir baş durumuna uymak değerlidir. Bu sistemde dikiş atılmasına gerek kalmayacak kadar küçük kesi yerinden geçen aletlerle ameliyat yapılır, lakin tedbir olarak göze giriş yerlerine birer adet dikiş atılabilir.
Ameliyat daha sonrası görme kazanımı birfazlaca faktöre bağlıdır. Bu faktörlerden en değerlisi dekolman gelişmeninden daha sonra ameliyata kadar geçen müddet ve dekolman büyüklüğü, yırtıkların sayısı sarı nokta bölgesinin tutulup tutulmadığıdır. Sarı nokta bölgesi kalkmadan ameliyat olunması görme kazanımı için kıymetlidir. Geciken olgularda retina katmanı kalınlaşmakta, büzüşmekte birbirine yapışmakta ve bu yüzden ameliyatı daha ağır geçmektedir. yenidenlanan ameliyatlar gerekebilmektedir. Bu ameliyatlarda daha sonra göz tabibinin yakın takibinde olmak kıymetlidir.