JoKeR
Active member
Arnavutların en tanınmış muharrirlerinden İsmail Kadare’nin Taş Kentin Düşüşü kitabı Ketebe Yayınları’ndan çıktı. Daha evvel Türkçe’ye çevrilmiş olan bu kitabın özelliği, birinci defa Arnavutça’dan çevrilmiş olması. Kadare’nin Türkçe’ye kazandırılmış 11 kitabı var ve bunların hepsi İngilizce yahut Fransızca üzere orta lisanlardan çevrilmiş. Kendisi de Arnavut olan tercüman Ece Dillioğlu, Kadare’nin daha evvel bir daha Ketebe’den basılan Taş Kentin Kroniği kitabını da Arnavutça aslından çevirmişti. Şimdiyse müellifin Piramit kitabının hazırlığı içerisinde.
Ece Dillioğlu
Öteki yapıtlarının orta lisanlardan çevrilmesi ötürüsıyla kayıplar olduğunu söyleyen Dillioğlu, “Bir kitap birinci ağızdan anlatılmadığı vakit orta lisandaki çevirmenin kendi katmış olduğu yorum yahut çıkarımlar olabiliyor. ötürüsıyla üçüncü lisana çevrildiğinde bir öteki tercüman daha girmiş oluyor devreye. Türkçe’ye çevrilmiş olan kitabıyla özgün Arnavutça kitabını elime aldığımda farkların fazlaca olduğunu tespit ettim. Bu yüzden ana lisanından çevirmek istedim. Kadare’nin fikirlerini birebir, bozmadan aktarabilmeyi fazlaca istiyordum” diyor.
SAVAŞ DÖNGÜSÜ DEVAM EDİYOR
İsmail Kadare kendine mahsus roman anlayışı içerisinde savaşın dehşetli lisanını o denli bir kurguluyor ki, düğünler, cenazeler, şölenlerle hayatın tam da kendisini anlatıyor. Dünyada savaşlar geçmişte olduğu üzere bugünlerde de devam ediyor. Tarihin tekerrürü üzere Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısını ve temiz insanların yerinden yurdundan edilmesini izliyoruz artık de. Kitabın tam da bu savaşın içine doğduğunu konuştuğumuzda Dillioğlu, “İsmail Kadare’nin yalnızca bu kitabı değil, Taşkent’in Kroniği de birebir biçimde savaşı halkın gözünden anlatıyor. Bu kitapları çevirirken hayli duygulandım. Keşke savaşlar romanlara bile bahis olmasa. Kısır döngü içerisindeyiz. İlerleyen vakit içinderda bir daha bunlar yaşanacak, bir daha kitaplara husus olacağız” diye anlatıyor bu çaresizliği.
BAŞ KARIŞTIRMAYI SEVİYOR
Kadare’nin romanının kurgusunda büyük ve küçük Tabip Gurameto’lar başrolde. Kahramanlar gerçek hayattan seçiliyor lakin daha sonradan kurguya uyarlanıyor. Hekim Gurameto’ların gerçek olup olmadığını öğrenemiyoruz alışılmış. Dillioğlu, “Kitabı derinlemesine okuduğunuzda uygunla makus üzere ikilem, farklılık ve betimlemeleri görüyorsunuz, hekimleri da bunun için kurgulamış olabilir” diyor. Lakin Kadare ailesinin de ismi geçiyor kitapta. İsmail Kadare baş karıştırmayı seven bir müellif. Kitabı okurken bir anda geçmişe gidiyor, geçmişteyken bir anda günümüze gelebiliyorsunuz. Gerçek aslına bakarsan birçok vakit baş karıştırıcı değil midir?
Memleketi başrolde
Birkaç kez Nobel Mükafatı için ismi geçen İsmail Kadare, yazdığı kitaplarla bıkmadan usanmadan memleketini anlatıyor. Arnavutluk’un Ergirikasrı’nda dünyaya gelen muharrir, Kırk yılı aşkın bir süre Enver Hoca’nın komünist diktatörlüğü altında hayatıştı. Kentinin Almanlar, İtalyanlar, Yunanlılar ve krallık yanlısı Arnavutlar tarafınca işgaline şahit oldu. Çeşitli sebeplerle idareye muhalif düşerek, 1990 yılında Fransa’ya iltica etti ve hayatını orada sürdürmeye devam ediyor. 86 yaşında olan muharrir, memleketler arası birfazlaca mükafatın de sahibi. Romanlarında komünist toplum mevzularının sık sık geçtiği muharririn Taş Kentin Düşüşü kitabı da Almanların işgali ve komünist idare vaktindeki kesitlerden oluşuyor.
Ece Dillioğlu
Öteki yapıtlarının orta lisanlardan çevrilmesi ötürüsıyla kayıplar olduğunu söyleyen Dillioğlu, “Bir kitap birinci ağızdan anlatılmadığı vakit orta lisandaki çevirmenin kendi katmış olduğu yorum yahut çıkarımlar olabiliyor. ötürüsıyla üçüncü lisana çevrildiğinde bir öteki tercüman daha girmiş oluyor devreye. Türkçe’ye çevrilmiş olan kitabıyla özgün Arnavutça kitabını elime aldığımda farkların fazlaca olduğunu tespit ettim. Bu yüzden ana lisanından çevirmek istedim. Kadare’nin fikirlerini birebir, bozmadan aktarabilmeyi fazlaca istiyordum” diyor.
SAVAŞ DÖNGÜSÜ DEVAM EDİYOR
İsmail Kadare kendine mahsus roman anlayışı içerisinde savaşın dehşetli lisanını o denli bir kurguluyor ki, düğünler, cenazeler, şölenlerle hayatın tam da kendisini anlatıyor. Dünyada savaşlar geçmişte olduğu üzere bugünlerde de devam ediyor. Tarihin tekerrürü üzere Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısını ve temiz insanların yerinden yurdundan edilmesini izliyoruz artık de. Kitabın tam da bu savaşın içine doğduğunu konuştuğumuzda Dillioğlu, “İsmail Kadare’nin yalnızca bu kitabı değil, Taşkent’in Kroniği de birebir biçimde savaşı halkın gözünden anlatıyor. Bu kitapları çevirirken hayli duygulandım. Keşke savaşlar romanlara bile bahis olmasa. Kısır döngü içerisindeyiz. İlerleyen vakit içinderda bir daha bunlar yaşanacak, bir daha kitaplara husus olacağız” diye anlatıyor bu çaresizliği.
BAŞ KARIŞTIRMAYI SEVİYOR
Kadare’nin romanının kurgusunda büyük ve küçük Tabip Gurameto’lar başrolde. Kahramanlar gerçek hayattan seçiliyor lakin daha sonradan kurguya uyarlanıyor. Hekim Gurameto’ların gerçek olup olmadığını öğrenemiyoruz alışılmış. Dillioğlu, “Kitabı derinlemesine okuduğunuzda uygunla makus üzere ikilem, farklılık ve betimlemeleri görüyorsunuz, hekimleri da bunun için kurgulamış olabilir” diyor. Lakin Kadare ailesinin de ismi geçiyor kitapta. İsmail Kadare baş karıştırmayı seven bir müellif. Kitabı okurken bir anda geçmişe gidiyor, geçmişteyken bir anda günümüze gelebiliyorsunuz. Gerçek aslına bakarsan birçok vakit baş karıştırıcı değil midir?
Memleketi başrolde
Birkaç kez Nobel Mükafatı için ismi geçen İsmail Kadare, yazdığı kitaplarla bıkmadan usanmadan memleketini anlatıyor. Arnavutluk’un Ergirikasrı’nda dünyaya gelen muharrir, Kırk yılı aşkın bir süre Enver Hoca’nın komünist diktatörlüğü altında hayatıştı. Kentinin Almanlar, İtalyanlar, Yunanlılar ve krallık yanlısı Arnavutlar tarafınca işgaline şahit oldu. Çeşitli sebeplerle idareye muhalif düşerek, 1990 yılında Fransa’ya iltica etti ve hayatını orada sürdürmeye devam ediyor. 86 yaşında olan muharrir, memleketler arası birfazlaca mükafatın de sahibi. Romanlarında komünist toplum mevzularının sık sık geçtiği muharririn Taş Kentin Düşüşü kitabı da Almanların işgali ve komünist idare vaktindeki kesitlerden oluşuyor.