Saya’nın Sesi kentten duyulacak

JoKeR

Active member
İGA İstanbul Havalimanı’nı sırf global bir aktarma merkezi olmaktan epey daha öteye taşımayı hedefleyen İGART Sanat Projeleri Müsabakası sonuçlandı. Türkiye’de kültür sanat alanında bugüne kadar verilen en büyük ödül olan 1 milyon TL büyük mükafatın sahibi “SAYA’nın Sesi” isimli yapıtıyla Betül Kotil oldu. Ödül ile ilgili fikirlerini paylaşan Kotil, bağımsız bir sanatçı olarak mükafatın bu projenin peşinden gelecek sanatsal çalışmalarında onu büyük ölçüde özgürleştireceğini söylüyor. Bağımsız atölye sahibi sanatkarların kimi birtakım kendi maaliyetlerini karşılayamadığına değinen Kotil, “bu biçimdesine büyük bir mükafata sahip olmak olağan olarak ki bağımsız bir sanatçı için hayli daha manalı. Zira bağımsız atölyeler kimi vakit içinderda kendi gereksinimini karşılamakta zorlanıyor.

Betül Kotil

Bu mükafatın bana verilmesiyle genç ve bağımsız sanatkarlara büyük bir umut aşılayacağını söyleyebilirim” diyor.Ressam ve Akademisyen Prof. Dr. Hüsamettin Koçan’ın önderliğinde mimarinin ve sanatın her alanından pahalı üyelerin iştirakiyle gerçekleştirilen kıymetlendirme sürecinin sonunda yarışın birincisi Kotil, oy birliği ile seçildi. Havalimanının en dikkat cazibeli alanlarından, metro çıkış alanındaki viyadüğün alt yüzeyi için tasarlanan “SAYA’nın Sesi” isimli yapıtın uygulanması yaz aylarında tamamlanacak. Sonuçlanan birinci müsabakanın akabinde, havalimanı ortasında önce belirlenen 16 farklı alan için daha emsal çalışmalar devam edecek.

İSTANBUL’DAN UZAK BİR İSİMDİM

Balıkesirli bir ailenin kızı olan kırsal bir bölgede büyüdüğünü söyleyen Betül Kotil, eşi ve iki çocuğu ile Ankara’da yaşıyor. Fotoğraf öğretmenliği mezunu olan Kotil, öğretmenlik yapmak yerine kendi atölyesinde bağımsız bir sanatçı olarak üretmeyi tercih etmiş. Projeden geçtiğimiz Eylül ayında Gülveli Kaya ve Marcus Graf’ın toplumsal medyadaki canlı yayını sırasında tesadüfen haberi olmuş. “Hocalarımı aslına bakarsanız yakından takip ediyordum, yarışın basın lansmanını görür görmez daha da meraklandım ve heyet hakkında bilgi edindiğimde bu işin kesimi olmayı gönülden istedim” diyen Kotil, müsabakanın uzun müddettir aklında olan enstalasyon projesini gerçekleştirmek için imkan olabileceğini düşünmüş. Müsabakanın birincisi olarak büyük mükafatın sahibi olan Kotil hislerini, “Finalistler ortasına seçildiğimi öğrendiğimde de epey adaletli bir seçim olduğuna emin oldum. Zira ben kimsenin tanımadığı ve İstanbul’dan uzak bir isimdim” kelamlarıyla lisana getirirken projenin kıssasını de şöyle anlattı: “SAYA’nın Sesi, uzun vakittir aklımda olan ve gerçekleştirmeyi epey istediğim lakin yerini arayan bir projeydi. İGA İstanbul Havalimanı ve İGART yardımıyla aradığı yeri buldu.



ANILARIMDAN KALAN MİRAS

Kendi anı belleğinden yola çıkarak tasarladığı “SAYA’nın Sesi”nin çocukluğundaki günlerden, Balıkesir’de büyüdüğü kırsallıktan anılarına kalan bir miras olduğunu söyleyen Kotil, “İşlerimde beslendiğim coğrafyadan bir iz oldu. Bu çalışma ile kamusal alanda kırsalın sesini işiteceğiz” diyor. Kotil, kırsalda çoğunlukla karşımıza çıkan sayalar hakkında bizimle şu ayrıntıları paylaşıyor: “Saya, bilhassa Balıkesir yöresinde kabul görmüş bir söz. Büyük ve küçükbaş hayvanların hem korunup otlatıldığı tıpkı vakitte geceleri uyuduğu kapalı bir alan. Gerekli durumlarda aileler de burada hayvanlarla birlikte kalabiliyor. Konuşma lisanında, ‘Saya’ya gitmek’ diye söyleniyor. Kuzular doğum yapınca Saya’da kalınıyor. Hamile koyunların karnındaki yavru yüz günlük olduğunda çobanlar ‘Saya’ merasimi yapıyor. Saya bizden bir ses. Bu sesin milyonlarca ziyaretçi ile buluşacak olmasından hayli memnunum.”

SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMAYA DAYANAK

Havaalanına uzanan viyadük boyunca yerleştirilecek zillerin diziliminde kuş kanatlarından esinlenmiş. Mimari taslaklar ile projenin son halini alması yaklaşık üç ayını almış. Projesinde materyal olarak sürdürülebilir kalkınmaya dayanak olmak maksadıyla küçükbaş hayvan zilleri kullanan Kotil, bu zillerin Manisa-Demirci ilçesinde hayatını bu meslek ile idame ettiren bir aile tarafınca üretileceğini söylüyor. Demirden yapılacak ziller, bununla birlikte bir geleneğin devamını sağlayarak mesleğin icrasına sürdürülebilirlik manasında büyük bir katkı sağlaması bekleniyor. Toplamda 2010 adet üretilecek ziller büsbütün el imali eserler olacak. Aile, zilleri iki buçuk ay üzere bir süre içerisinde tamamlamayı öngörüyor. Proje için bir süre çocuklarıyla birlikte göçebe olarak İstanbul-Ankara içinde gidip geleceğini söyleyen Kotil, İstanbul onu kabul ederse ileride bu kente tanışmayı düşünebileceğini de kelamlarına ekliyor.
 
Üst