Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Ermenistan’la olağanlaşmaya sıcak bakıldığını belirterek, “Barış mutabakatı bütün bölgeye barış getirecek. Bu gidişat da aslında yeterli. Sayın Aliyev’de müteaddit kere söz etti. Bu olumlu karşılıklı iletiler son derece yeterli. En kısa vakitte bu barış mutabakatı da imzalanırsa, mayın haritası üzere teknik mevzular da çözülürse süreci hızlandırır” tabirlerini kullandı.
Kalın, “Bizim Ermenilerle bir problemimiz yok. Bu savaşın sona ermesi gerekiyordu ve son buldu. Bunlar şayet hakikat bir çerçeveye oturulursa çözülmeyecek mevzular değil” tabirlerini kullandı.
Kalın, BM Genel Şura için ABD’ye giden Erdoğan’ın döndüğünde ABD’ye ait yaptığı sert açıklamayı Lider Joe Biden ile görüşememesinden kaynaklandığı argümanına da karşılık verdi. “New York’ta özel bir şey bulunmasına gerek yok. Bu PYD/YPG’ye verilen dayanak devam ediyor, FETÖ konusunda bir adım atılmıyor. ötürüsıyla Cumhurbaşkanımızın bu biçimde bir reaksiyon vermesi olağan. Somut bir adım bekliyoruz. Türkiye’yi rahatlatacak adımlar bekliyoruz. Bunlar geciktikçe Cumhurbaşkanımız da ‘Bu durum nereye gidiyor’ diyor” dedi.
Kalın Erdoğan-Biden görüşmesine ait olarak da, “Biz gitmeden ABD’liler Biden’ın BM’de görüşme yapıp gideceğini söylemiş olduler. BM Genel Sekreteri ile görüştü. BM İklim Doruğu’nda kendileri söylemiş oldu. Bir görüşme olacak. Öncesinde hazırlıklar yapılıyor. ondan sonrasındasın Biden’da Türkiye’ye gelebilir. Kendisi Cumhurbaşkanımıza Brüksel’de gelmek istiyorum, ziyaret etmek istiyorum diye söylemiş oldu” diye konuştu.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, Haber Global’de Candaş Tolga Işık‘ın gündeme ait sorularını cevapladı. İşte Kalın’ın açıklamalarından satır başları:
“Karabağ haklı bir zafer”
“44 günlük uğraştan daha sonra bu zaferi tebrik ediyorum. hem de bölge ortasında değerli bir kazanım. En son geçen sene bu hadiseler başlamadan evvel Ermenistan’ın saldırgan tavrı daha sonrası olaylar buraya geldi. Bu süreç zarfında Azerbaycan daima sorumlu hareket etti. Hiç saldırgan tavır sergilemedi. Haklı olarak elde edilmiş bir zafer var.
“Türkiye’nin katkısı, işbirliği aslında bizim Azerbaycan’la olan özel işbirliğimizin tezahürü. Dakika dakika o zafer takip edildi. Kolay kazanılmadı, birfazlaca şehit verildi. İşgale uğrayan topraklarda epeyce ağır bir inşa faaliyeti devam ediyor. 1 yıl evvel Suşa, Fuzuli neredeydi? Oradaki havalimanı bitmek üzere, açılışı yapılacak. yenidendan uçaklar havalanacak. 30 yıldır metruk biçimde kullanılmayan yerlerin harabe hallerini gördük. yeniden kentler, kasabalar ayağa kalkmaya başladı. Orada bir daha ekonomik sistemin kurulması üzere hususlar natürel ki vakit alacak. Aliyev burayla şahsen ilgileniyor.
“Suriye hududu teminat altına alındı”
“Karabağ Zaferi’nin bir öteki boyutu var TSK açısından. 15 Temmuz sürecinden daha sonra biroldukça FETÖ’cü asker tasfiye edildi. Bu tasfiye harekatı sonucunda artık TSK NATO ortasında faal güç olamayacak, terörle gayret edemeyecek diye birtakım iftira kampanyaları başlattılar. Biz Suriye’yi garanti altına almak için toplam üç tane askeri operasyon yaptık. Bu tasfiyeden daha sonra, hastalıktan kurtulduktan daha sonra aktif, ehil, süratli karar alabilen bir güç hale geldi. Biz bunu birinci Suriye hududunda gördük. Bugün hamdolsun İdlib’den Afrin’e kadar 911 km’lik sonumuz var Suriye ile. Ve bu hudut teminat altına alınmış durumda.
“Hafter’in Trablus’a girmesine ramak kalmışken biz oraya gittik ve Libya’nın siyasi ve askeri süreci değişti. O müdahale yardımıyla Libya’da bugün bir hükümet kuruldu.
“Üçüncü kıymetli müdahalemizde Karabağ zaferi olmuştur. Buradan çıkacak süreçte TSK, 15 Temmuz’dan daha sonra zayıflamadı, güçlendi.
Karabağ zaferi daha sonrası Ermenistan ile olağanlaşma
“Biz prensipte Ermenistan’la olağanlaşmaya sıcak bakıyoruz. Karabağ sıkıntısında çözülmesi gereken bahisler var. Ateşkes imzalandı fakat barış mutabakatı yapılmadı. Bunun kuralları konuşulacak, iki taraf onay verecek. Bu süreç devam ediyor. Ermenistan yalnızca bir Ermenistan’dan ibaret değil. Diğer bir sürü ögeler var. Ama bu muahede Ermenistan’ın da lehine olur.
“Bakın Ermenistan yoksul bir ülke. Azerbaycan, Türkiye ekonomileri var. Bundan faydalanabilir. Bizim Ermenilerle bir sıkıntımız yok. Bu savaşın sona ermesi gerekiyordu ve son buldu. Bunlar şayet yanlışsız bir çerçeveye oturulursa çözülmeyecek bahisler değil.
“Ermenistan’la olağanlaşma sorununda Cumhurbaşkanımızın olumlu açıklamaları oldu. Eş vakitli olarak da Azerbaycan’la problemlerini çözerek yolu kat edersek bu bizi de rahatlatır. Barış muahedesi bütün bölgeye barış getirecek. Bu gidişat da aslında güzel. Sayın Aliyev’de müteaddit kere söz etti. Bu olumlu karşılıklı iletiler son derece düzgün. En kısa vakitte bu barış muahedesi da imzalanırsa, mayın haritası üzere teknik hususlar da çözülürse süreci hızlandırır. Bundan en çok Ermenistan, Ermenistan vatandaşları istifade eder. Biz bu süreçte Misk yapısının bir tahlil ürettiğini görmedik. Azerbaycan fazlaca sabretti. 30 yıl boyunca görüşmeler yapıldı, teklifler yapıldı.
ABD’ye PKK/YPG uyarısı: Yarın sizin başınıza der olacak
“Bizim ABD ile Obama periyodundan beri yaşadığımız 2 temel sorunu var. Birisi PYD’ye verdiği siyasi askeri, medya dayanağı. İkincisi ise FETÖ konusunda bizi tatmin edecek adımları atmamış olmasıdır. Obama bir demokrattı, Trump tam bir anti Obamacı’ydı. Sıhhat sistemi dahil olmak üzere her şeyi aksine çevirdi. Obama’nın altına imza attığı ne var ise her şeyi aksine çevirdi. Bir tek bizim hususta zıt adım atmadı. Biden’da geldi birebir biçim devam ediyor. Cumhurbaşkanımız da bunu anlattı. Bu yaptığınız yanlış diye ortaya pek hayli doküman koyduk. O kanton yapılanmasının nereye gideceğini herkes biliyor. Yarın bu sizin başınıza sıkıntı olacak. Pence, Türkiye’ye geldiğinde bu biçimde biz bir mutabakat yapmıştık. Trump ‘Biz Suriye’den çekiliyoruz’ demişti. YPG’nin 30-40 km güneye çekileceği konusunda mutabakat yapmıştık. Bunlar kalktı, ‘ABD bizi yalnız bırakıyor’ diye koşup Moskova’ya Şam’a gittiler.
“Suriye’de bu siyaset değişmedi. Trump idaresindeki muhataplara latife yoluyla; Siz geldiniz Obama periyodunun aksisini yaptınız bu mevzuyu da aksine çevirin demiştim. Bu Türkiye açısından ulusal güvenlik problemidir. Bu tabanımızda oluyor ve bizim düşmanımız. Bu siyasetin kesinlikle değişmesi lazım. Bu Suriye’yi de bölüyor.
“Belki bir soru olarak söyleyeyim. Obama periyodunda bu politikayı inşa edenleri tanıyorum. Biz bunu sanki daha seküler daha batı yanlısı küme üzerinden yapabilir miyiz. Natürel ABD bunu Orta Doğu üzerinde yaptı demiyorum lakin Suriye’de bunu uyguladılar. PKK’nın ideolojisini benimsemeyen öbür beşerler da var. Onları niçin muhatap almıyorsunuz? PYD bölgedeki herkesi tasfiye etti. Oradaki beşerler kaçmak zorunda kaldılar. Bu kümenin seçilmesi özel projeydi. 7-8 yıl olmuş hala bu politikayı devam ettiriyorlar.
“Açık kanıtlar ortadayken ikna olmuyorlarsa ya çıkarları için ya da akli istikrar meseleleri vardır”
“Cumhurbaşkanımız artık 3. lider devrinde bu sorunun çözülmesi lazım olduğunu söylüyor. Artık haklı olarak diyoruz ki; ABD’yi amaç alan zımnî bir örgüt, çabucak sonrasında teröre bulaşan bir örgüt Türkiye’ye gelseydi. ABD ne sıkıntısı? Veyahut İngiltere’de diyelim ki İrlanda’nın büsbütün ayrılması için teröre bulaşmış bir örgütün burada kalmasına müsaade etseydik. Ne olurdu? Nasıl reaksiyon verirlerdi? Tabi onların iade edilmesi için daima konuşurlardı. Biz de doğal olarak bu beklentilerimizi iletiyoruz. Çıkar hesaplarına uymadıkları için yapıyorlar. Açık kanıtlar ortadayken ikna olmuyorlarsa ya çıkarları için ya da akli istikrar sıkıntıları vardır. Ben akli istikrar problemleri olduklarını düşünmüyorum. Çıkar bağları oldukları için orada tutuyorlar.
“Teknik bahisler çözülürse adım atarız”
“Cumhurbaşkanımız dedi ki, ‘Şartlarımıza uyarsa bunu seve seve yaparız, ABD istediği için değil Afganistan halkı istediği için’ dedi. Süreç o kadar süratli ilerledi ki, 1 aylık kaos da ortalık karıştı. Afganistan’la müzakereler hala devam ediyor. Askerlerimizi çektik. Taliban dedi ki, ‘Siz NATO misyonuyla buraya geldiniz. Biz hiç bir NATO askeri istemiyoruz’ dediler. Biz de tüm askerlerimizi çektik. Uygun ki çektik. Orada Son Dakika atak gerçekleşti zira. Bir sürü teknik husus var çözümlenmesi gereken. Bunlar tahlile ulaşırsa Katar’la birlikte bir adım atabiliriz. Kuleyi siz yönetiyorsunuz lakin öbür her yer tehdide açık. Diyelim bir uçak kalktı bir akın oldu, Allah korusun. Biz bu biçimde bir durumda nasıl sorumluluk alalım.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD’ye reaksiyon kelamları
“New York’ta özel bir şey bulunmasına gerek yok. Bu PYD/YPG’ye verilen takviye devam ediyor, FETÖ konusunda bir adım atılmıyor. ötürüsıyla Cumhurbaşkanımızın bu biçimde bir reaksiyon vermesi olağan. Somut bir adım bekliyoruz. Türkiye’yi rahatlatacak adımlar bekliyoruz. Bunlar geciktikçe Cumhurbaşkanımız da ‘Bu durum nereye gidiyor’ diyor. Burada ben şunu da söyleyeyim; ABD idarenin dış siyasetinde tenkide maruz kaldığını görüyorum. Dengeli bir siyaset ortaya koyamadılar. Bu bahiste büyük baskı altındalar. Ben sıkıntıya taktik hususları olarak bakmıyorum.
“Washington’daki 1,5 saatlik görüşmem de buydu. Siz bu ülkeyle nasıl bir ilgi gerçekleştireceksiniz. Karşılıklı çıkar, bölgesel istikrarı destekleyen pratiği nasıl ortaya koyacağız. Biz bu politikalarımız uygularken kimseden onay almıyoruz. Lakin tabi ki müttefiklerimizle istişare ediyoruz. Hususa nazaran Katar olur, İran olur Rusya olur… Son analizde biz kendi sonucumızı veriyoruz.
“Cumhurbaşkanımızın gösterdiği bu reaksiyon 3 devirdir devam eden bu konularda artık istikamet değişikliğine gitmelerine yönelik davettir. Biz F-35 programının başından beri ortasındayız. F-35 ABD teknolojisiyle üretiliyor fakat 11 ülkenin iştirakiyle yapılıyor. Bu mutabakat çerçevesinde bize teslim edilmesi gereken 5 tane F-35 bekliyor. Trump bu bahiste Türkiye haklı olduğunu söylemiş oldu. Türkiye Patriot istiyor, verilmediği için S-400 alıyoruz.
“Cumhurbaşkanımızın blöf yaptığını zannettiler”
“Türkiye üzere bir ülkenin hava savunma sisteminin olmaması düşünülebilir mi? F-16’lar muhafaza sağlıyor ancak karadan havaya yoktu. Biz ne yapıyorduk. Patriot kiralıyorduk. 2015 yılı olması lazım. ABD’den bir Haber geldi. 1-2 batarya çekeceğiz. Suriye savaşının ortasında Türkiye bu kadar akına maruz kalırken niye bu biçimde bir karar alınıyor. O patriotlar tekrar gelmedi. Akabinde Almanya patriotlarını çektiler. O olaydan daha sonra Kobani operasyonu yapıldı. Türkiye’de yalnızca patriotlarını bırakan İspanya oldu.
“Biz paramızla patriot sistemi almak istiyoruz. Cumhurbaşkanımız bunu Obama’ya biroldukça kere söylemiş oldu. ‘Bunu nasıl başka NATO müttefiklerine sattınız. Biz de satın almak istiyoruz’ diye söylemiş oldu. Birfazlaca kez bu husus konuşulduğu biçimde olumlu karşılık alamayınca Cumhurbaşkanımız, bizim diğer alternatiflerimiz de var dedi. Blöf yaptığımızı sandılar. Çin’den bize 4 tane teklif geldi. Rusya’dan Çin’den teklifler geldi. Gelen teklifler içerisinde birileri hala Cumhurbaşkanımızın blöf yaptığını zannettiler. Biz S-400 alınca “Türkler ciddiymiş” demeye başladılar. Ve biz de S-400’leri aldık.
“NATO üyesi ülkeler NATO haricinden silah alamaz diye bir kural yok. Stoltenberg, “Öncelik müttefiklerin kendi ortalarında halletmesidir, alternatif öbür yerlerden de alabilir” diye bir açıklaması var.
“Afganistan’da yapılması gereken iki kıymetli bahis var”
“BM’deki görüşmeler devam ederken Washington’a gidip, Jake Sullivan’la görüşmesine ait konuşan Kalın, “Afganistan’dan Suriye’ye, Doğu Akdeniz’deki gelişmelere, PYD FETÖ problemine, oradaki siyasetlerin değişmesine gerektiğine kadar her şeyi açık açık konuştuk. Cumhurbaşkanımızdan öğrendiğimiz bir şey var. Şeffaflık. Her şeyi açık açık konuşuyoruz. “Afganistan konusunda bizim de denetim edemediğimiz bir müddetç yaşandı” dediler.
“Bundan daha sonraki süreci kalibre etmeye çalışıyor. B Planı, C Planı nazaranmedim ben açıkçası. Taliban’la nasıl bir alaka yürütecekler? Bayan hakları, çocukların eğitimi, azınlık hakları, idare hali, seçimler… Hangi tüzel temellerde, gerçek olan taban hangisidir? Daha farklı fikri gayret ortasında olması ve katkı sunması gerekir. Fakat şuan ivedilikle Afganistan’da yapılması gereken iki değerli mevzu var.
“Ekonomik kriz göçü tetikleyebilir”
“Birincisi insani yardımların devam etmesi. 3 aydır Afganistan’da maaşlar ödenmiyor. ABD 7 milyar, AB ise 1 milyar dolarını dondurdu Afganistan’ın. 1 ay daha maaş ödenmediği vakit beşerler daha fazla rahatsız olacaklar, beşerler sokaklara çıkacaklar. Bunu görmek için kahin olmaya gerek. Ekonomik kriz göçü tetikleyebilir. Suriye’nin aksine, Suriye mültecileri savaş şiddetlendikçe dozu artarak geldi. Afganistan’dan mülteciler damla damla gelebilir. Altı ay daha sonra bir bakarsınız ki 2 milyon, 3 milyon Afgan mülteci bir yerlere gitmeye çalışıyor.
“Sanki bize yüz binlerce Afgan mülteci gelmiş üzere bir hava yaratılıyor. Bu son aylara özel bir şey yok. Şu anda bizim hudut güvenliğimiz bu mevzuda büsbütün alarme olmuş durumda. En ufak bir hareketlenme olduğunda müdahale ediliyor. Toplam Türkiye’de 300 bine kayıtlı Afgan mülteci var. Bunlar eski, yeni gelmediler. Birden fazla Türk soylu bunların. Özbekler, Tacikler de var bunların ortasında. Asıl göç dalgası Türkiye’ye gelmedi, İran’a geldi. 2-2.5 milyon Afgan İran’a gitti. En az bir o kadarı Pakistan’a gitti. Yeni de değil. Pakistan’ın şöyleki bir özelliği var. Pakistan’ın ortasında Peştunlar yaşıyor.
“Türkiye kimsenin yolgeçen hanı değildir”
“Bu göç dramı 20 yıldır devam ederken bir de bunun üzerine artık Taliban’ın idaresi ele geçirmesi eklendi. Birinci anda havalimanında o müthiş imgeler yüreklerimizi dağladı ancak nüfusun fazlaca değerli bir kısmı kalmayı tercih etti. Bir iç savaş ihtimali göç riskini tetikleyebilir. Biz fazlaca önemli önlemler aldık. Hem fiziki hem elektronik bir güvenlik duvarı inşa edildi. 24 saat oraları gözetleyen sistemler kuruldu. İran’la da hayli önemli bir işbirliği yapıldı. Çok absürt tezler ortaya tez atıldı. Brüksel’de muahede yapmışız güya. Meczup saçması tezler.
“Burada bu alakanın devam etmesi lazım. Alışılmış ki Taliban’ın da milletlerarası toplumu, bizi rahatlayacak adımlar atması lazım. Kuşatıcı bir hükümetin kurulması. Ne yapmak istiyorlar, açıklanması lazım. Başka kurumlar da hazırlıklarını yapıp hareket etmeliler. Afganistan’ın gerçekleri, 40 milyon insan, epey sıkıntı bir coğrafya, Yönetilmesi epey güç bir ülke Bütün bunlarla birlikte Afganistan’a yardım edilirse, gerçek siyasetler izlenirse oradan gelecek göç dalgası önlenebilir. Afganistan’ın mal varlıkların dondurulmasına son verilmesi lazım. Maaşların ödenmesi lazım. Orta uzun vadede de Taliban idaresinin kuşatıcı adımlar atması lazım.
“Afganistan’da da Taliban ve öteki yöneticilerin bunu görmesi lazım. Burada hepimizin yardımcı olması gerekiyor. Anlatmamız gerekiyor. Bu onların birinci ideolojik tercihi olabilir ancak daha akıllı hareket etmeleri gerekir. 20 yılda Afganistan epey değişti.
“Biden Türkiye’ye gelebilir”
“Biz gitmeden ABD’liler Biden’ın BM’de görüşme yapıp gideceğini söylemiş olduler. BM Genel Sekreteri ile görüştü. BM İklim Doruğu’nda kendileri söylemiş oldu. Bir görüşme olacak. Öncesinde hazırlıklar yapılıyor. ondan sonrasındasın Biden’da Türkiye’ye gelebilir. Kendisi Cumhurbaşkanımıza Brüksel’de gelmek istiyorum, ziyaret etmek istiyorum diye söylemiş oldu.”
Kalın, “Bizim Ermenilerle bir problemimiz yok. Bu savaşın sona ermesi gerekiyordu ve son buldu. Bunlar şayet hakikat bir çerçeveye oturulursa çözülmeyecek mevzular değil” tabirlerini kullandı.
Kalın, BM Genel Şura için ABD’ye giden Erdoğan’ın döndüğünde ABD’ye ait yaptığı sert açıklamayı Lider Joe Biden ile görüşememesinden kaynaklandığı argümanına da karşılık verdi. “New York’ta özel bir şey bulunmasına gerek yok. Bu PYD/YPG’ye verilen dayanak devam ediyor, FETÖ konusunda bir adım atılmıyor. ötürüsıyla Cumhurbaşkanımızın bu biçimde bir reaksiyon vermesi olağan. Somut bir adım bekliyoruz. Türkiye’yi rahatlatacak adımlar bekliyoruz. Bunlar geciktikçe Cumhurbaşkanımız da ‘Bu durum nereye gidiyor’ diyor” dedi.
Kalın Erdoğan-Biden görüşmesine ait olarak da, “Biz gitmeden ABD’liler Biden’ın BM’de görüşme yapıp gideceğini söylemiş olduler. BM Genel Sekreteri ile görüştü. BM İklim Doruğu’nda kendileri söylemiş oldu. Bir görüşme olacak. Öncesinde hazırlıklar yapılıyor. ondan sonrasındasın Biden’da Türkiye’ye gelebilir. Kendisi Cumhurbaşkanımıza Brüksel’de gelmek istiyorum, ziyaret etmek istiyorum diye söylemiş oldu” diye konuştu.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, Haber Global’de Candaş Tolga Işık‘ın gündeme ait sorularını cevapladı. İşte Kalın’ın açıklamalarından satır başları:
“Karabağ haklı bir zafer”
“44 günlük uğraştan daha sonra bu zaferi tebrik ediyorum. hem de bölge ortasında değerli bir kazanım. En son geçen sene bu hadiseler başlamadan evvel Ermenistan’ın saldırgan tavrı daha sonrası olaylar buraya geldi. Bu süreç zarfında Azerbaycan daima sorumlu hareket etti. Hiç saldırgan tavır sergilemedi. Haklı olarak elde edilmiş bir zafer var.
“Türkiye’nin katkısı, işbirliği aslında bizim Azerbaycan’la olan özel işbirliğimizin tezahürü. Dakika dakika o zafer takip edildi. Kolay kazanılmadı, birfazlaca şehit verildi. İşgale uğrayan topraklarda epeyce ağır bir inşa faaliyeti devam ediyor. 1 yıl evvel Suşa, Fuzuli neredeydi? Oradaki havalimanı bitmek üzere, açılışı yapılacak. yenidendan uçaklar havalanacak. 30 yıldır metruk biçimde kullanılmayan yerlerin harabe hallerini gördük. yeniden kentler, kasabalar ayağa kalkmaya başladı. Orada bir daha ekonomik sistemin kurulması üzere hususlar natürel ki vakit alacak. Aliyev burayla şahsen ilgileniyor.
“Suriye hududu teminat altına alındı”
“Karabağ Zaferi’nin bir öteki boyutu var TSK açısından. 15 Temmuz sürecinden daha sonra biroldukça FETÖ’cü asker tasfiye edildi. Bu tasfiye harekatı sonucunda artık TSK NATO ortasında faal güç olamayacak, terörle gayret edemeyecek diye birtakım iftira kampanyaları başlattılar. Biz Suriye’yi garanti altına almak için toplam üç tane askeri operasyon yaptık. Bu tasfiyeden daha sonra, hastalıktan kurtulduktan daha sonra aktif, ehil, süratli karar alabilen bir güç hale geldi. Biz bunu birinci Suriye hududunda gördük. Bugün hamdolsun İdlib’den Afrin’e kadar 911 km’lik sonumuz var Suriye ile. Ve bu hudut teminat altına alınmış durumda.
“Hafter’in Trablus’a girmesine ramak kalmışken biz oraya gittik ve Libya’nın siyasi ve askeri süreci değişti. O müdahale yardımıyla Libya’da bugün bir hükümet kuruldu.
“Üçüncü kıymetli müdahalemizde Karabağ zaferi olmuştur. Buradan çıkacak süreçte TSK, 15 Temmuz’dan daha sonra zayıflamadı, güçlendi.
Karabağ zaferi daha sonrası Ermenistan ile olağanlaşma
“Biz prensipte Ermenistan’la olağanlaşmaya sıcak bakıyoruz. Karabağ sıkıntısında çözülmesi gereken bahisler var. Ateşkes imzalandı fakat barış mutabakatı yapılmadı. Bunun kuralları konuşulacak, iki taraf onay verecek. Bu süreç devam ediyor. Ermenistan yalnızca bir Ermenistan’dan ibaret değil. Diğer bir sürü ögeler var. Ama bu muahede Ermenistan’ın da lehine olur.
“Bakın Ermenistan yoksul bir ülke. Azerbaycan, Türkiye ekonomileri var. Bundan faydalanabilir. Bizim Ermenilerle bir sıkıntımız yok. Bu savaşın sona ermesi gerekiyordu ve son buldu. Bunlar şayet yanlışsız bir çerçeveye oturulursa çözülmeyecek bahisler değil.
“Ermenistan’la olağanlaşma sorununda Cumhurbaşkanımızın olumlu açıklamaları oldu. Eş vakitli olarak da Azerbaycan’la problemlerini çözerek yolu kat edersek bu bizi de rahatlatır. Barış muahedesi bütün bölgeye barış getirecek. Bu gidişat da aslında güzel. Sayın Aliyev’de müteaddit kere söz etti. Bu olumlu karşılıklı iletiler son derece düzgün. En kısa vakitte bu barış muahedesi da imzalanırsa, mayın haritası üzere teknik hususlar da çözülürse süreci hızlandırır. Bundan en çok Ermenistan, Ermenistan vatandaşları istifade eder. Biz bu süreçte Misk yapısının bir tahlil ürettiğini görmedik. Azerbaycan fazlaca sabretti. 30 yıl boyunca görüşmeler yapıldı, teklifler yapıldı.
ABD’ye PKK/YPG uyarısı: Yarın sizin başınıza der olacak
“Bizim ABD ile Obama periyodundan beri yaşadığımız 2 temel sorunu var. Birisi PYD’ye verdiği siyasi askeri, medya dayanağı. İkincisi ise FETÖ konusunda bizi tatmin edecek adımları atmamış olmasıdır. Obama bir demokrattı, Trump tam bir anti Obamacı’ydı. Sıhhat sistemi dahil olmak üzere her şeyi aksine çevirdi. Obama’nın altına imza attığı ne var ise her şeyi aksine çevirdi. Bir tek bizim hususta zıt adım atmadı. Biden’da geldi birebir biçim devam ediyor. Cumhurbaşkanımız da bunu anlattı. Bu yaptığınız yanlış diye ortaya pek hayli doküman koyduk. O kanton yapılanmasının nereye gideceğini herkes biliyor. Yarın bu sizin başınıza sıkıntı olacak. Pence, Türkiye’ye geldiğinde bu biçimde biz bir mutabakat yapmıştık. Trump ‘Biz Suriye’den çekiliyoruz’ demişti. YPG’nin 30-40 km güneye çekileceği konusunda mutabakat yapmıştık. Bunlar kalktı, ‘ABD bizi yalnız bırakıyor’ diye koşup Moskova’ya Şam’a gittiler.
“Suriye’de bu siyaset değişmedi. Trump idaresindeki muhataplara latife yoluyla; Siz geldiniz Obama periyodunun aksisini yaptınız bu mevzuyu da aksine çevirin demiştim. Bu Türkiye açısından ulusal güvenlik problemidir. Bu tabanımızda oluyor ve bizim düşmanımız. Bu siyasetin kesinlikle değişmesi lazım. Bu Suriye’yi de bölüyor.
“Belki bir soru olarak söyleyeyim. Obama periyodunda bu politikayı inşa edenleri tanıyorum. Biz bunu sanki daha seküler daha batı yanlısı küme üzerinden yapabilir miyiz. Natürel ABD bunu Orta Doğu üzerinde yaptı demiyorum lakin Suriye’de bunu uyguladılar. PKK’nın ideolojisini benimsemeyen öbür beşerler da var. Onları niçin muhatap almıyorsunuz? PYD bölgedeki herkesi tasfiye etti. Oradaki beşerler kaçmak zorunda kaldılar. Bu kümenin seçilmesi özel projeydi. 7-8 yıl olmuş hala bu politikayı devam ettiriyorlar.
“Açık kanıtlar ortadayken ikna olmuyorlarsa ya çıkarları için ya da akli istikrar meseleleri vardır”
“Cumhurbaşkanımız artık 3. lider devrinde bu sorunun çözülmesi lazım olduğunu söylüyor. Artık haklı olarak diyoruz ki; ABD’yi amaç alan zımnî bir örgüt, çabucak sonrasında teröre bulaşan bir örgüt Türkiye’ye gelseydi. ABD ne sıkıntısı? Veyahut İngiltere’de diyelim ki İrlanda’nın büsbütün ayrılması için teröre bulaşmış bir örgütün burada kalmasına müsaade etseydik. Ne olurdu? Nasıl reaksiyon verirlerdi? Tabi onların iade edilmesi için daima konuşurlardı. Biz de doğal olarak bu beklentilerimizi iletiyoruz. Çıkar hesaplarına uymadıkları için yapıyorlar. Açık kanıtlar ortadayken ikna olmuyorlarsa ya çıkarları için ya da akli istikrar sıkıntıları vardır. Ben akli istikrar problemleri olduklarını düşünmüyorum. Çıkar bağları oldukları için orada tutuyorlar.
“Teknik bahisler çözülürse adım atarız”
“Cumhurbaşkanımız dedi ki, ‘Şartlarımıza uyarsa bunu seve seve yaparız, ABD istediği için değil Afganistan halkı istediği için’ dedi. Süreç o kadar süratli ilerledi ki, 1 aylık kaos da ortalık karıştı. Afganistan’la müzakereler hala devam ediyor. Askerlerimizi çektik. Taliban dedi ki, ‘Siz NATO misyonuyla buraya geldiniz. Biz hiç bir NATO askeri istemiyoruz’ dediler. Biz de tüm askerlerimizi çektik. Uygun ki çektik. Orada Son Dakika atak gerçekleşti zira. Bir sürü teknik husus var çözümlenmesi gereken. Bunlar tahlile ulaşırsa Katar’la birlikte bir adım atabiliriz. Kuleyi siz yönetiyorsunuz lakin öbür her yer tehdide açık. Diyelim bir uçak kalktı bir akın oldu, Allah korusun. Biz bu biçimde bir durumda nasıl sorumluluk alalım.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD’ye reaksiyon kelamları
“New York’ta özel bir şey bulunmasına gerek yok. Bu PYD/YPG’ye verilen takviye devam ediyor, FETÖ konusunda bir adım atılmıyor. ötürüsıyla Cumhurbaşkanımızın bu biçimde bir reaksiyon vermesi olağan. Somut bir adım bekliyoruz. Türkiye’yi rahatlatacak adımlar bekliyoruz. Bunlar geciktikçe Cumhurbaşkanımız da ‘Bu durum nereye gidiyor’ diyor. Burada ben şunu da söyleyeyim; ABD idarenin dış siyasetinde tenkide maruz kaldığını görüyorum. Dengeli bir siyaset ortaya koyamadılar. Bu bahiste büyük baskı altındalar. Ben sıkıntıya taktik hususları olarak bakmıyorum.
“Washington’daki 1,5 saatlik görüşmem de buydu. Siz bu ülkeyle nasıl bir ilgi gerçekleştireceksiniz. Karşılıklı çıkar, bölgesel istikrarı destekleyen pratiği nasıl ortaya koyacağız. Biz bu politikalarımız uygularken kimseden onay almıyoruz. Lakin tabi ki müttefiklerimizle istişare ediyoruz. Hususa nazaran Katar olur, İran olur Rusya olur… Son analizde biz kendi sonucumızı veriyoruz.
“Cumhurbaşkanımızın gösterdiği bu reaksiyon 3 devirdir devam eden bu konularda artık istikamet değişikliğine gitmelerine yönelik davettir. Biz F-35 programının başından beri ortasındayız. F-35 ABD teknolojisiyle üretiliyor fakat 11 ülkenin iştirakiyle yapılıyor. Bu mutabakat çerçevesinde bize teslim edilmesi gereken 5 tane F-35 bekliyor. Trump bu bahiste Türkiye haklı olduğunu söylemiş oldu. Türkiye Patriot istiyor, verilmediği için S-400 alıyoruz.
“Cumhurbaşkanımızın blöf yaptığını zannettiler”
“Türkiye üzere bir ülkenin hava savunma sisteminin olmaması düşünülebilir mi? F-16’lar muhafaza sağlıyor ancak karadan havaya yoktu. Biz ne yapıyorduk. Patriot kiralıyorduk. 2015 yılı olması lazım. ABD’den bir Haber geldi. 1-2 batarya çekeceğiz. Suriye savaşının ortasında Türkiye bu kadar akına maruz kalırken niye bu biçimde bir karar alınıyor. O patriotlar tekrar gelmedi. Akabinde Almanya patriotlarını çektiler. O olaydan daha sonra Kobani operasyonu yapıldı. Türkiye’de yalnızca patriotlarını bırakan İspanya oldu.
“Biz paramızla patriot sistemi almak istiyoruz. Cumhurbaşkanımız bunu Obama’ya biroldukça kere söylemiş oldu. ‘Bunu nasıl başka NATO müttefiklerine sattınız. Biz de satın almak istiyoruz’ diye söylemiş oldu. Birfazlaca kez bu husus konuşulduğu biçimde olumlu karşılık alamayınca Cumhurbaşkanımız, bizim diğer alternatiflerimiz de var dedi. Blöf yaptığımızı sandılar. Çin’den bize 4 tane teklif geldi. Rusya’dan Çin’den teklifler geldi. Gelen teklifler içerisinde birileri hala Cumhurbaşkanımızın blöf yaptığını zannettiler. Biz S-400 alınca “Türkler ciddiymiş” demeye başladılar. Ve biz de S-400’leri aldık.
“NATO üyesi ülkeler NATO haricinden silah alamaz diye bir kural yok. Stoltenberg, “Öncelik müttefiklerin kendi ortalarında halletmesidir, alternatif öbür yerlerden de alabilir” diye bir açıklaması var.
“Afganistan’da yapılması gereken iki kıymetli bahis var”
“BM’deki görüşmeler devam ederken Washington’a gidip, Jake Sullivan’la görüşmesine ait konuşan Kalın, “Afganistan’dan Suriye’ye, Doğu Akdeniz’deki gelişmelere, PYD FETÖ problemine, oradaki siyasetlerin değişmesine gerektiğine kadar her şeyi açık açık konuştuk. Cumhurbaşkanımızdan öğrendiğimiz bir şey var. Şeffaflık. Her şeyi açık açık konuşuyoruz. “Afganistan konusunda bizim de denetim edemediğimiz bir müddetç yaşandı” dediler.
“Bundan daha sonraki süreci kalibre etmeye çalışıyor. B Planı, C Planı nazaranmedim ben açıkçası. Taliban’la nasıl bir alaka yürütecekler? Bayan hakları, çocukların eğitimi, azınlık hakları, idare hali, seçimler… Hangi tüzel temellerde, gerçek olan taban hangisidir? Daha farklı fikri gayret ortasında olması ve katkı sunması gerekir. Fakat şuan ivedilikle Afganistan’da yapılması gereken iki değerli mevzu var.
“Ekonomik kriz göçü tetikleyebilir”
“Birincisi insani yardımların devam etmesi. 3 aydır Afganistan’da maaşlar ödenmiyor. ABD 7 milyar, AB ise 1 milyar dolarını dondurdu Afganistan’ın. 1 ay daha maaş ödenmediği vakit beşerler daha fazla rahatsız olacaklar, beşerler sokaklara çıkacaklar. Bunu görmek için kahin olmaya gerek. Ekonomik kriz göçü tetikleyebilir. Suriye’nin aksine, Suriye mültecileri savaş şiddetlendikçe dozu artarak geldi. Afganistan’dan mülteciler damla damla gelebilir. Altı ay daha sonra bir bakarsınız ki 2 milyon, 3 milyon Afgan mülteci bir yerlere gitmeye çalışıyor.
“Sanki bize yüz binlerce Afgan mülteci gelmiş üzere bir hava yaratılıyor. Bu son aylara özel bir şey yok. Şu anda bizim hudut güvenliğimiz bu mevzuda büsbütün alarme olmuş durumda. En ufak bir hareketlenme olduğunda müdahale ediliyor. Toplam Türkiye’de 300 bine kayıtlı Afgan mülteci var. Bunlar eski, yeni gelmediler. Birden fazla Türk soylu bunların. Özbekler, Tacikler de var bunların ortasında. Asıl göç dalgası Türkiye’ye gelmedi, İran’a geldi. 2-2.5 milyon Afgan İran’a gitti. En az bir o kadarı Pakistan’a gitti. Yeni de değil. Pakistan’ın şöyleki bir özelliği var. Pakistan’ın ortasında Peştunlar yaşıyor.
“Türkiye kimsenin yolgeçen hanı değildir”
“Bu göç dramı 20 yıldır devam ederken bir de bunun üzerine artık Taliban’ın idaresi ele geçirmesi eklendi. Birinci anda havalimanında o müthiş imgeler yüreklerimizi dağladı ancak nüfusun fazlaca değerli bir kısmı kalmayı tercih etti. Bir iç savaş ihtimali göç riskini tetikleyebilir. Biz fazlaca önemli önlemler aldık. Hem fiziki hem elektronik bir güvenlik duvarı inşa edildi. 24 saat oraları gözetleyen sistemler kuruldu. İran’la da hayli önemli bir işbirliği yapıldı. Çok absürt tezler ortaya tez atıldı. Brüksel’de muahede yapmışız güya. Meczup saçması tezler.
“Burada bu alakanın devam etmesi lazım. Alışılmış ki Taliban’ın da milletlerarası toplumu, bizi rahatlayacak adımlar atması lazım. Kuşatıcı bir hükümetin kurulması. Ne yapmak istiyorlar, açıklanması lazım. Başka kurumlar da hazırlıklarını yapıp hareket etmeliler. Afganistan’ın gerçekleri, 40 milyon insan, epey sıkıntı bir coğrafya, Yönetilmesi epey güç bir ülke Bütün bunlarla birlikte Afganistan’a yardım edilirse, gerçek siyasetler izlenirse oradan gelecek göç dalgası önlenebilir. Afganistan’ın mal varlıkların dondurulmasına son verilmesi lazım. Maaşların ödenmesi lazım. Orta uzun vadede de Taliban idaresinin kuşatıcı adımlar atması lazım.
“Afganistan’da da Taliban ve öteki yöneticilerin bunu görmesi lazım. Burada hepimizin yardımcı olması gerekiyor. Anlatmamız gerekiyor. Bu onların birinci ideolojik tercihi olabilir ancak daha akıllı hareket etmeleri gerekir. 20 yılda Afganistan epey değişti.
“Biden Türkiye’ye gelebilir”
“Biz gitmeden ABD’liler Biden’ın BM’de görüşme yapıp gideceğini söylemiş olduler. BM Genel Sekreteri ile görüştü. BM İklim Doruğu’nda kendileri söylemiş oldu. Bir görüşme olacak. Öncesinde hazırlıklar yapılıyor. ondan sonrasındasın Biden’da Türkiye’ye gelebilir. Kendisi Cumhurbaşkanımıza Brüksel’de gelmek istiyorum, ziyaret etmek istiyorum diye söylemiş oldu.”