Süheyl Ünver’le unutulmayan sohbetler

JoKeR

Active member
R. RUVEYDA OKUMUŞ

Ahmed Güner Sayar’ın Türk kültür ve sanatına ömrünü veren hocası A. Süheyl Ünverle 1968’de tanışmalarından 1985’de vefatına kadarki sohbetlerinde ve görüşmelerinde kaydettiği notları A. Süheyl Ünver’le Sohbetler başlığıyla yayınlandı. Yapıtta Ünver ve Sayar’ın hoca talebe mahiyetinde 17 sene boyunca devam eden görüşmeleri ve Süheyl Ünver’in kültür muhiti, hocaları, tanıdığı kişiselyetler, öğrencileri, çalışmalarının bahis edildiği bir epey anlatım ve anıya yer veriliyor.

Süheyl Ünver’le 7 Aralık 1968’de İ.Ü. Merkez Binası’nda Tıp Tarihi Enstitüsü’nde tanışan Ahmed Güner Sayar, vefatına kadar onun yakın etrafında bulunmuş ve sohbetlerine iştirak ederek bunları kaydetmiştir. Güner Sayar, dedesi Yozgatlı Emekli Hakim Yusuf Bahri Nefesli’nin bağlı olduğu Fatih’in türbedarı Tırnovalı Ahmed Amiş Efendi’yi tanımak gayesiyle Süheyl Ünver’e masraf. Süheyl Ünver, Güner Bey’i kabul eder ve “Kalem kağıdınız var mı?” der. Güner Bey’in “Yok Efendim” yanıtı üzerine kendisine kağıt kalem verilir. Akabinde Süheyl Ünver Amiş Efendi’nin kelamlarını “Amişnâme” isimli bir deftere kaydettiğini anlatarak o defterden bir kelam yazdırır. sonrasındasında Süheyl Ünver, “Ressam Ali İstek Bey’e nazaran Yarım Asır Evvel Kahvehanelerimiz ve Eşyası” başlıklı kitabını armağan eder. Güner Bey’i İ.Ü. Tıp Tarihi Enstitüsü’nde her Cuma günü tezhip ve minyatür öğrencilerinin çalıştıkları dershanedeki sohbetlere davet eder. Güner Beyefendi de bu tarihten itibaren Süheyl Ünver’in sohbet meclislerinde her vakit hazır bulunur. Bu sohbetlerde Süheyl Ünver’in Türk kültüre dair hiç duymadığı bilgiler aktardığına şahit olur ve kırık dökük de olsa bu sohbetleri hocasının isteği üzerine kaydetmeye başlar.

1969-1975 yılları içinde Güner Sayar yüksek tahsil için İngiltere’de bulunduğu senelerda yüzyüze sohbetlere iştirak edememekle birlikte Süheyl Ünver’le mektuplaşır ve tatillerde İstanbul’a geldiğinde kesinlikle hocasının ziyaretine sarfiyat.

Güner Sayar, çoklukla Cerahpaşa Tıp Tarihi Enstitüsü’nde ve Süleymaniye Kütüphanesi’nde Süheyl Beyefendiyle sohbetlerinin yanı sıra eşi Neslipir Hanım’la nişanlanmaları, nikahları, kayın pederi Celaleddin Çelebi’nin Süheyl Ünver’le olan dostluğu üzere ailesinin de dahil olduğu görüşme ve hatırları da günü gününe kaydetmiştir. Güner Sayar eşi Neslipir Hanım’ın nişan merasimlerine Süheyl Ünver ve kızı Gülbün Mesera da katılır ve nişan yüzüklerini Süheyl hoca takar. 8 Aralık 1983’de Güner Sayar ve Neslipir Hanım’ın Beyoğlu Evlendirme Dairesi’nde kıyılan nikahlarında da Süheyl Ünver ve Aykut Kazancıgil şahit olarak hazır bulunur. Güner Beyefendi Süheyl Ünver’e olan bağlılığını evlendikten daha sonra eşiyle bir arada sürdürmüş bayramlarda Süheyl Ünver’i Kalamış’taki meskeninde ziyaret etmiş, doğum günü ve yılbaşı üzere günlerde hocasını güzel dileklerini ileterek hayır duasını almıştır.

YAKIN DOSTLARIYLA TANIŞTIRIR

A. Süheyl Ünver’le Sohbetler (7. XII. 1968- 25. XII. 1985), Ahmed Güner Sayar, Ötüken Neşriyat 2021, 559 sayfa.


Süheyl Ünver vakit ortasında yakın dostlarıyla Ahmed Güner Sayar’ı tanıştırmıştır. Bu tanışma ve görüşmeleri de Güner Sayar’ın notlarından okumak mümkündür. örneğin 7 Ocak 1969 günü Süheyl Ünver, Güner Sayar’ı ressam Feyhaman Duran’ın Vezneciler’deki konutuna gdolayır. Ünver ve Sayar, Feyhaman Beyefendi ve eşi Güzin hanım tarafınca konuk edilir. O günkü hatıra ve intibalarını heyecanla defterine kaydeden Güner Sayar, Duranların meskeninin adeta bir sınır ve fotoğraf müzesi olduğu notlarında yazmaktadır.

Amiş Efendi’nin “Allah yolunda ve indinde talebe hocadan büyüktür” kelamını benimseyen Süheyl Ünver’in talebeleriyle yakından ilgilenmiş ve Türk sanatına devam etmeleri için onları teşvik etmiştir. Ahmed Güner Sayar ise İktisatcı bulunmasına karşın Süheyl Ünver’in sohbetlerinde bulunmuş onun Türk sanatı ve kültürüne dair eşsiz bilgi birikiminden istifade etme imkânına erişmiştir. Sayar’ın notlarında Süheyl Ünver’le tanışıp görüşmüş öğrencisi veyahut çağdaşı olan bir epeyce ilim, kültür ve sanat dünyasından isimler hakkında bahisler yer alıyor.

ZİYARETLERİ DEVAM EDER

Süheyl Ünver’in Cerrahpaşa’da mutad olarak devam eden sohbetleri onun 12 Kasım 1985’de meskeninde yavaşça bir felç geçirmesi sonucunda hastahaneye kaldırıldığı günlere kadar devam eder. Cerrahpaşa’da Tıp Fakültesi Nöroloji Kliniği’nde tedavisi sürmekteyken Güner Beyefendi eşi ile birlikte Süheyl Ünver’i ziyaretlerde bulunmayı ihmal etmez. Süheyl Ünver, 25 Kasım’da hastanede yanına gelen Güner Sayar’a hastalığının etkisi ile “Ben artık bittim. Bu iş bitti. Bana oku” der ve son sefer vedalaşırlar. Süheyl Ünver, bu toplantıdan üç ay daha sonra 14 Şubat 1986’da meskeninde vefat eder.

Ahmed Güner Sayar, Süheyl Ünver’in son vakit içinderına kadar yanında bulunmuş az sayıda isimden biri olarak hocasıyla sohbet ve hatırlarını kaydederek birden fazla vakit şifahi olduğundan dolayı kaybolan ayrıntıların gelecek kuşaklara aktarılmasına vesile olmuştur.

27 Şubat 1981 günü Süheyl Ünver talebeleriyle bir sohbet esnasında not tutan Ahmed Güner Sayar için, “Güner Bey’in bir hastalığı var! Benden işittiğini yazıyor. Zira bunları ileride neşredecek” söylemiş olduğini aktaran Güner Beyefendi, tuttuğu bu notları yayınlayarak hocasına vefa borcunu yerine getirmiş olur.

Bu kadar değişik ve faydalı anekdotların yer aldığı kitapta daha fazla görsel olması ve el yazısı notlardan örneklerin yapıtta yer alması da ayrıyeten beklenirdi.
 
Üst