JoKeR
Active member
İç savaştan kaçan Suriyeliler, yaşadıkları zorlukları tiyatro sahnesine taşıdı. Savaşın akabinde Türkiye’ye göç eden 15 Suriyeli genç, amatör tiyatrocu olarak savaşın yıkıcı tahribatı daha sonrasında kurmaya çalıştıkları bu yeni hayatı kâh güldürerek kâh da düşündürerek izleyiciye anlatıyor. Gitmek zorunda kaldıkları ülkelerde lisanları ve kültürlerinden dolayı dışlanan, kimi vakit de ırkçı akına maruz kalan Suriyeliler, tiyatro sahnesinde umut arıyor. Sahneledikleri “Sürü haricinde” isimli trajikomik oyun kendi yaşadıklarını ve hissettiklerinin ta kendisi olsa da oyun, 23 yıl evvel şair ve oyun müellifi Suriyeli Muhammed Maghout tarafınca yazılmış. Arapça şiirlerin babası olarak kabul edilen Maghout, birinci şiirlerini 1950’lerde cezaevindeyken sigara kâğıtlarına yazmış. “Ay Işığında Hüzün”, “Milyonlarca Duvarlı Bir Oda”, “Gül Avcısı”, “Kızıl Bedevi” isimli şiirlerinde siyasi ideolojilerini anlatmış. Altı şiir kitabı kaleme alan Maghout, birinci tiyatro oyunu “Kambur Kuş”un akabinde “Palyaço”, “Sürgün”, “Tishreen’in Köyü” ve “Sürünün haricinde” üzere tiyatro oyunlarıyla da seyirci karşısına çıkmıştır. “Sürü haricinde” isimli oyunu da Türkiye’de yaşayan yetenekli Suriyeli bir küme tiyatro oyuncusu günümüze uyarlayarak bir daha sahneye taşıdı. Oyun birinci defa geçtiğimiz haftalarda İstanbul’da Arapça olarak sahnelendi. Oyun İstanbul’da yaşayan Suriyeli göçmenler tarafınca büyük bir ilgiyle seyredildi. Sığındıkları ülkelerinde yaşadıkları problemleri trajikomedi olarak ele alan oyun bilhassa göçmen Suriyeli gençlerin problemlerine eğiliyor. Suriyeli muharrir Ghazwan Al-Balah tarafınca oyunun metni günümüzde yaşanan meseleleri da ele alarak bir daha yazıldı. Direktör koltuğuna da bir daha kendisi oturdu. Oyunda Al-Balah’ın yanı sıra Ola Bawarshi, Al-Mutasem Al-Khalidi ve Hande Laham ise rol alıyor.
İlk göskavramında izleyiciden tam not alan oyunun konusu ise şu biçimde: Suriyeli bir küme tiyatro oyuncusu sığınmacı olarak yurt dışına gidiyor. Bu tiyatro kümesi ünlü müellif Shakespeare’in Romeo ve Juliet isimli tiyatro oyununu sergilemek istiyorlar. Genç yeteneklerden oluşan tiyatro kümelerini destekleyen Suriyeli kuruluşlardan birine gidiyorlar. Tiyatro yapacak gençlere sponsor olmak için toplanmış olan heyet üyelerinin karşısına çıkıyorlar. Ancak heyetin sponsor olmak için aşikâr kaideleri vardır. Heyet üyeleri oyunlarının içeriğini, kıssalarını, karakterlerini değiştirmesini ister. Sponsor olmak için tiyatro kümesine biroldukça koşul koşar. Hatta heyet, kümenin tiyatrodan vazgeçmesi için para ve kimi ayrıcalıklarla cezbedici tekliflerde bulunur. Küme ise bu duruma karşı gelir, heyetin sunduğu kaideleri kabul etmez. Oyundaki iki karakter bu aksiyona karşı çıkar, sonunda bu karakterlerden birinin komite casusu olduğu ortaya çıkar. Oyunun başka kahramanı, ezilenlerin lisanından son bir monologla oyunu noktalamak ister. Lakin oyunun öteki karakterleri kahramanı susturur ve onu boğar. bu biçimdece söz edemez, konuşamaz ve perde kapanır. Oyunun direktörü, senaristi ve beraberinde başrol oyuncularından Ghazwan Al-Balah, Ola Bawarshi, Al-Mutasem Al-Khalidi ve Hande Laham ile konuştuk.
SORUNLARIMIZI SAHNEYE TAŞIDIK
“Sürü haricinde” oyununu günümüze uyarlayarak bir daha yazan ve yöneten Ghazwan Al-Balah, 6 yıldır İstanbul’da yaşıyor. Oyunda hizmetçi ve gençlere takviye olmak isteyen Atif rolü ile karşımıza çıkan Al-Balah, Suriye’de İktisat Fakültesi’nden mezun olmuş. Lise devirlerinde oyunculuk faaliyetlerinde bulunduğunu söyleyen Al-Balah, üniversite vakit içinderında bunu devam ettirmiş. Al-Balah, Suriye’de savaştan evvel tiyatro oyunları sahnelediklerini söylüyor ve Türkiye’de de daha evvel tiyatro oynadığını kelamlarına ekliyor. “Sürü haricinde” oyununun ise takım olarak birinci çalışmaları olduğunu söyleyen Al-Balah, oyun yardımıyla öteki oyuncu arkadaşlarıyla bir ortaya geldiğini söylüyor ve takım olarak Suriyelilerin külçeşidini ve sanatını yansıtmak isteği ile yola çıktıklarını söylüyor Al-Balah. “Suriye’nin yalnızca bir savaş, çatışma ve kan ülkesi olmadığını, Suriye’nin esaslı bir medeniyet, kültür ve tarihe sahip olduğunu göstermek istedik. Ayrıyeten Türkiye’de yaşadığımız için Türk toplumuna kendi kültürümüzü de yansıtmak istedik” diyen Al-Balah, “Suriye’nin de bir sanatı var. Her Suriyeli’den bahseden bireylerin akıllarına birinci vakit içinderda savaş geliyor. Lakin Suriye savaştan ibaret değil. Ülke olarak bizim de sanatımız, tiyatromuz var” diyor. “hiç bir kuruluşa ve ideolojiye bağlı olmadan, kendi fikirlerimizi, sıkıntımızı, yaşadığımız sıkıntıları tiyatroyla, sahnede anlatmaya çalıştık” diyen Al-Balah, “Kendi kendimizi yansıtmak istedik” diyor.
Oynadıkları oyundaki üzere bugün gerçekte de Türkiye’de birebir sıkıntılarla karşılaştıklarını lisana getiren Al-Balah, “Türkiye’de Suriyelileri temsil eden biroldukca milletlerarası örgüt, dernek ve sivil toplum kuruluşu var. Suriyelileri temsil ederek, desteklemek için yola çıkıyorlar lakin ‘Vatandaş değilsin’ denilip, Suriyelileri çalıştırmıyorlar. bununla birlikte bakılırsavlerini gerektiği üzere yapmıyorlar. Bu yüzden onları eleştirmek için bu oyunu sahnelemek istedik” diyor. Al-Balah, geçtiğimiz günlerde sahneledikleri birinci oyunlarında gelen yansıların fazlaca hoş olduğunu söylüyor ve bir davette bulunuyor: “Oyunumuzu tekrar oynayabileceğimiz bir sahne arıyoruz. Birinci oyun sahnemizde birinci sefer bulunmasına karşın 250 kişilik salonda bazıları oturarak seyrederken yer olmadığı için bazıları de ayakta seyretti.”
OYNADIĞIM KARAKTERLE GERÇEK HAYATTA BENZİYORUM
Oyunda Juliet rolünü canlandıran Ola Bawarshi ise bir buçuk yıldır İstanbul’da yaşıyor. İstanbul Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı son sınıf öğrencisi olan Bawarshi, milletlerarası sivil toplum kuruluşlarında istekli faaliyetlerde bulunmanın yanı sıra beraberinde modellik yapıyor. Küçüklüğünden beridir tiyatroyu sevdiğini söyleyen Bawarshi, Sürü haricinde oyununda Juliet karakteriyle karşımıza çıkıyor. Juliet fazlaca yetenekli birisi fakat bununla birlikte kibirli de. Oyunda sonuna kadar tiyatrodan vazgeçmeyen ve gayret eden bir karakter Juliet. “Canlandırdığım karakterle gerçek hayatta fazlaca benziyorum” diyen Bawarshi, “Ben de gerçek hayatta tiyatroyu seven biriyim. Bu karakteri canlandırmak benim için epey hoş bir histi. Anlatmak ve hissettirmek istediğim şeyleri izleyicileri de hissettirmeye çalıştığımı düşünüyorum. Beni epey memnun etti bu durum hatta” diyor. Heyet liderini canlandıran Al-Khalidi ise iki yıldır İstanbul’da yaşıyor. Al-Khalidi ise Suriye’de gazetecilik kısmından mezun olmuş. Şu an ise Almanya’da Suriyelilere ilişkin olan bir gazetede freelance olarak çalışıyor. Al-Khalidi’de okul devirlerinde tiyatroya merak salmış biri. Oyunda ise, sanatı sevmeyen, kindar ve menfaatçi bir kişi olarak karşımıza çıkıyor. Kızgın ve kibirli direktör rolüyle karşımıza çıkan Hande Laham ise, uzun yıllardır İstanbul’da yaşıyor. İstanbul’da mimarlık yapan Laham, grup arkadaşı Bawarshi’nin toplumsal medyadan “Tiyatro oyunu için takımımıza katılmak ister misiniz” paylaşımının akabinde Bawarshi ile bağlantıya geçtiğini ve oyuna dahil olduğunu söylüyor. “Bu oyun benim için yalnızca bir oyundan ibaret değildi” diyen Laham, “Amacım bir bildiri vermekti. Yetenekli muhacir Suriyelilerin nerede olursa olsun kendi kültürü ve sanatı için çabalaması gerektiğiydi” sözlerini kullanıyor.
İlk göskavramında izleyiciden tam not alan oyunun konusu ise şu biçimde: Suriyeli bir küme tiyatro oyuncusu sığınmacı olarak yurt dışına gidiyor. Bu tiyatro kümesi ünlü müellif Shakespeare’in Romeo ve Juliet isimli tiyatro oyununu sergilemek istiyorlar. Genç yeteneklerden oluşan tiyatro kümelerini destekleyen Suriyeli kuruluşlardan birine gidiyorlar. Tiyatro yapacak gençlere sponsor olmak için toplanmış olan heyet üyelerinin karşısına çıkıyorlar. Ancak heyetin sponsor olmak için aşikâr kaideleri vardır. Heyet üyeleri oyunlarının içeriğini, kıssalarını, karakterlerini değiştirmesini ister. Sponsor olmak için tiyatro kümesine biroldukça koşul koşar. Hatta heyet, kümenin tiyatrodan vazgeçmesi için para ve kimi ayrıcalıklarla cezbedici tekliflerde bulunur. Küme ise bu duruma karşı gelir, heyetin sunduğu kaideleri kabul etmez. Oyundaki iki karakter bu aksiyona karşı çıkar, sonunda bu karakterlerden birinin komite casusu olduğu ortaya çıkar. Oyunun başka kahramanı, ezilenlerin lisanından son bir monologla oyunu noktalamak ister. Lakin oyunun öteki karakterleri kahramanı susturur ve onu boğar. bu biçimdece söz edemez, konuşamaz ve perde kapanır. Oyunun direktörü, senaristi ve beraberinde başrol oyuncularından Ghazwan Al-Balah, Ola Bawarshi, Al-Mutasem Al-Khalidi ve Hande Laham ile konuştuk.
SORUNLARIMIZI SAHNEYE TAŞIDIK
“Sürü haricinde” oyununu günümüze uyarlayarak bir daha yazan ve yöneten Ghazwan Al-Balah, 6 yıldır İstanbul’da yaşıyor. Oyunda hizmetçi ve gençlere takviye olmak isteyen Atif rolü ile karşımıza çıkan Al-Balah, Suriye’de İktisat Fakültesi’nden mezun olmuş. Lise devirlerinde oyunculuk faaliyetlerinde bulunduğunu söyleyen Al-Balah, üniversite vakit içinderında bunu devam ettirmiş. Al-Balah, Suriye’de savaştan evvel tiyatro oyunları sahnelediklerini söylüyor ve Türkiye’de de daha evvel tiyatro oynadığını kelamlarına ekliyor. “Sürü haricinde” oyununun ise takım olarak birinci çalışmaları olduğunu söyleyen Al-Balah, oyun yardımıyla öteki oyuncu arkadaşlarıyla bir ortaya geldiğini söylüyor ve takım olarak Suriyelilerin külçeşidini ve sanatını yansıtmak isteği ile yola çıktıklarını söylüyor Al-Balah. “Suriye’nin yalnızca bir savaş, çatışma ve kan ülkesi olmadığını, Suriye’nin esaslı bir medeniyet, kültür ve tarihe sahip olduğunu göstermek istedik. Ayrıyeten Türkiye’de yaşadığımız için Türk toplumuna kendi kültürümüzü de yansıtmak istedik” diyen Al-Balah, “Suriye’nin de bir sanatı var. Her Suriyeli’den bahseden bireylerin akıllarına birinci vakit içinderda savaş geliyor. Lakin Suriye savaştan ibaret değil. Ülke olarak bizim de sanatımız, tiyatromuz var” diyor. “hiç bir kuruluşa ve ideolojiye bağlı olmadan, kendi fikirlerimizi, sıkıntımızı, yaşadığımız sıkıntıları tiyatroyla, sahnede anlatmaya çalıştık” diyen Al-Balah, “Kendi kendimizi yansıtmak istedik” diyor.
Oynadıkları oyundaki üzere bugün gerçekte de Türkiye’de birebir sıkıntılarla karşılaştıklarını lisana getiren Al-Balah, “Türkiye’de Suriyelileri temsil eden biroldukca milletlerarası örgüt, dernek ve sivil toplum kuruluşu var. Suriyelileri temsil ederek, desteklemek için yola çıkıyorlar lakin ‘Vatandaş değilsin’ denilip, Suriyelileri çalıştırmıyorlar. bununla birlikte bakılırsavlerini gerektiği üzere yapmıyorlar. Bu yüzden onları eleştirmek için bu oyunu sahnelemek istedik” diyor. Al-Balah, geçtiğimiz günlerde sahneledikleri birinci oyunlarında gelen yansıların fazlaca hoş olduğunu söylüyor ve bir davette bulunuyor: “Oyunumuzu tekrar oynayabileceğimiz bir sahne arıyoruz. Birinci oyun sahnemizde birinci sefer bulunmasına karşın 250 kişilik salonda bazıları oturarak seyrederken yer olmadığı için bazıları de ayakta seyretti.”
OYNADIĞIM KARAKTERLE GERÇEK HAYATTA BENZİYORUM
Oyunda Juliet rolünü canlandıran Ola Bawarshi ise bir buçuk yıldır İstanbul’da yaşıyor. İstanbul Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı son sınıf öğrencisi olan Bawarshi, milletlerarası sivil toplum kuruluşlarında istekli faaliyetlerde bulunmanın yanı sıra beraberinde modellik yapıyor. Küçüklüğünden beridir tiyatroyu sevdiğini söyleyen Bawarshi, Sürü haricinde oyununda Juliet karakteriyle karşımıza çıkıyor. Juliet fazlaca yetenekli birisi fakat bununla birlikte kibirli de. Oyunda sonuna kadar tiyatrodan vazgeçmeyen ve gayret eden bir karakter Juliet. “Canlandırdığım karakterle gerçek hayatta fazlaca benziyorum” diyen Bawarshi, “Ben de gerçek hayatta tiyatroyu seven biriyim. Bu karakteri canlandırmak benim için epey hoş bir histi. Anlatmak ve hissettirmek istediğim şeyleri izleyicileri de hissettirmeye çalıştığımı düşünüyorum. Beni epey memnun etti bu durum hatta” diyor. Heyet liderini canlandıran Al-Khalidi ise iki yıldır İstanbul’da yaşıyor. Al-Khalidi ise Suriye’de gazetecilik kısmından mezun olmuş. Şu an ise Almanya’da Suriyelilere ilişkin olan bir gazetede freelance olarak çalışıyor. Al-Khalidi’de okul devirlerinde tiyatroya merak salmış biri. Oyunda ise, sanatı sevmeyen, kindar ve menfaatçi bir kişi olarak karşımıza çıkıyor. Kızgın ve kibirli direktör rolüyle karşımıza çıkan Hande Laham ise, uzun yıllardır İstanbul’da yaşıyor. İstanbul’da mimarlık yapan Laham, grup arkadaşı Bawarshi’nin toplumsal medyadan “Tiyatro oyunu için takımımıza katılmak ister misiniz” paylaşımının akabinde Bawarshi ile bağlantıya geçtiğini ve oyuna dahil olduğunu söylüyor. “Bu oyun benim için yalnızca bir oyundan ibaret değildi” diyen Laham, “Amacım bir bildiri vermekti. Yetenekli muhacir Suriyelilerin nerede olursa olsun kendi kültürü ve sanatı için çabalaması gerektiğiydi” sözlerini kullanıyor.