Tarık Tufan: Zülfü Livaneli’nin yaptığı tribünlere oynamak

JoKeR

Active member
Bir arayış, varoluş sancısı ve geçmek bilmeyen huzursuzlukların müellifi Tarık Tufan, son romanı Geç Kalan’da da tıpkı sancıları hissettiriyor okuyucuya. Kaybettiği bir bayanı kentin sokaklarında ararken, anılarında kayboluyor romanın kahramanı.

Tarık Tufan’la Geç Kalan’ı konuşurken, kendisinin de bi ‘geç kalan’ olduğunu öğreniyoruz. “Rekabete açık bir insan değilim” diyen Tufan, “Modern bireyin bu kadar tüketmesine, cümbüş peşinde koşmasına, atölyelere, terapilere gitmesine karşın, o geçmeyen huzursuzluğun öbür bir niçini olduğunu düşünüyorum” açıklamasında bulunuyor.

Romanlarında çoğunlukla geçmek bilmeyen huzursuzluğu tartışan Tarık Tufan’la son romanı Geç Kalan’ı konuştuk.


Geç Kalan’da olduğu üzere son romanlarında kahramanlarının acıları soyut, varoluşsal sancılar. niye bu zorluğu tercih ediyorsun?

hiç bir vakit acılar içinde bir hiyerarşi kurmak yanlısı değilim. Ancak birtakım acıların görünür acılardan çok daha içsel, daha varoluşsal olduğu kanaatindeyim ve bu acıların başkalarına nazaran şifa bulmasının da uzun vakte yayıldığını düşünüyorum. Geç Kalan’da da ismi anılmayan karakterimizle Firuzan içinde bu biçimde bir bağ var. Bunun öteki çağrışımları da var, kendinle, geçmişle, acılarla yüzleşmek üzere. Geçmek bilmeyen huzursuzluk hissini da tartışıyorum romanlarımda. Çağdaş bireyin bu kadar tüketmesine, cümbüş peşinde koşmasına, atölyelere, terapilere gitmesine karşın, geçmeyen huzursuzluğun diğer bir niçini olduğunu düşünüyorum.

ÇEMBERİN İÇİNDE SIRADANLAŞIYORUZ

– Geç kalan mısın pekala sen de?


şahsi olarak soruyorsan evet, zira epeyce rekabete açık bir karakter değilim. Lakin çağdaşlığın beşere dayattığı bir şey bu rekabet. Beşerler doğal olarak bu yarışta geride kalmamak için ‘kutsanmış’ sözlerin ardına düşüp daha yeterli bir hayat, memnunluk, huzur arayışını sürdürüyor. Lakin ben tam tersine bu çemberin içerisine girdiğimizde benliğimizi, şuurumuzu kaybedeceğimizi ve basitlaşacağımızı düşünüyorum.

– Şiirsel bir lisan, çokça imge, farklı bir şey denemenin niçini ne?

Her kitapta lisan ve üslup olarak yeni şeyler denemek üzere bir niyetim, gayretim, arzum var. Geç Kalan’ı birinci defa Tuhaf mecmuada tefrika etmiştim. Bir taraftan başı sonu muhakkak bir kıssa anlatmak peşindeyken bir taraftan da yan yana geldiğinde tıpkı kıssanın kesimleri olarak hissedilmesini istek ettim. Öteki yandan kıssaya başlarken bir karakterin hafızasında dolaşmak üzere bir niyetim vardı. Bu derin his transferini yapabilmenin tek yolunun şiirsel bir lisana erişmek olduğunu düşündüm.

İDEOLOJİK AYRIŞTIRMA TRİBÜNLERE OYNAMAKTIR

Metinlerinizde tanınan kültür göndermesi, mitolojik, dini bir grup göndermeler var. Bu bir baş karışıklığı mıdır?

Çok farklı dünyalara karşılık gelecek göndermelerin olması metnin gücünü arttırır diye düşünüyorum. Bir edebiyatçının üzerine ayak bastığı toprağın altından akıp duran o kuvvetli yeraltı sularına, kaynaklarına vakıf olmasını önemsiyorum. Mutlak manada bu dünyadaki varoluş hedefim kendi hakikatimi keşfetmekse şayet, buna imkan sağlayacak bütün anlatılara, bütün kıssalara, sanatsal üretimlere, kadim öğretilere kulak kesilmeye çalışıyorum. Ben insanların nasıl yaşadıklarıyla yahut aidiyetleriyle ilgilenmiyorum. Fakat ortasında bulunduğum ruhsal ve duygusal dünyada bu keşifleri yapmak beni heyecanlandırıyor.

– Bu ayrıştırma bizim ülkemizde fazlaca yapılıyor galiba. Zülfi Livaneli geçen gün katıldığı bir tertipte “Sanatı vicdanlı olanlar yapar, onu da sol yapar” dedi. Buna ne diyorsun?

Zülfü Beyefendi tahminen bir temenni olarak söylemiştir bunu. Beşere, hayata bu kadar dikkat kesilme uğraşında olan bir romancının beşere dair yeterli hasletleri, ideolojik aidiyetlere nazaran ayırmayacağını bileceğini iddia ediyorum. Türkiye’de bu biçimde bir bakış var fakat. Kutuplaşma derinleştikçe birtakım insani hasletler kimi mahallelere nazaran ayrılıp hisse ediliyor. Solcuysanız yahut muhafazakarsanız sizin uhdenizde olan bir kadro kavramlar, uygunluk biçimleri var. Ancak bütün bunların aldatıcı olduğunu aklı başında olan herkes aslına bakarsan biliyor. Maalesef bu bir kolaycılık ve tribünlere oynamak. Yeterli beşerler ve makûs beşerler var, namuslu ve namussuz beşerler var. Bütün bunlar toplumsal mensubiyetle değil, sizin birey olarak ortaya koyduğunuz telaffuz ve aksiyonla mümkün.
 
Üst