JoKeR
Active member
DİLBER DURAL
Gayretiyle kendi ülkesindeki bayanlara rol model olan Pakistanlı toplumsal hizmetler uzmanı Shad Begum, Boğaziçi Doruğu kapsamında geçtiğimiz haftalarda İstanbul’a geldi. Shad Begum, etrafındaki toplumsal eşitsizliklerden derinden etkilenmiş ve 16 yaşında çalışmaya başlamış. Babasından ilham almış olan Begum sonrasındasındasında iş hayatı boyunca hep ailesi, ağabeyleri ve eşinden de takviye almış. 1994 yılında Şam Vakfı tarafınca, Davranış ve Bilgi Dönüşümü Derneğini bayanların toplumsal ve kültürel hayattaki gelişimi için kurmuş olan Begum, Şam Kültür Örgütü çalışmaları kapsamında bölgedeki muhafazakâr ve ataerkil toplumun tesiriyle birfazlaca zorluklarla karşı karşıya kalmış lakin karşılaştığı bu zorluklara göğüs germiş biri bununla birlikte. Begum’ün kurduğu bu dernek; bölgedeki bayanların eğitimine, siyasi olarak bilinçlendirilmesine ve sıhhat geliştirme projelerine katkı sunmuş. Ayrıyeten köprü, çeşme, kuyu vb. üretimi, sokakların asfaltlanması ve düzenlenmesi, mahallî tüccarlara küçük krediler sağlanması ve bayan istihdamı üzere altyapısal ve toplumsal sıkıntılarla ilgilenmiş, projeler geliştirmiş.
CÜRET MÜKAFATI ALAN 10 BAYANDAN BİRİ
Shad Begum, 2012 yılında ABD’den cüret mükafatı için aday gösterilen 10 bayandan biri olmuş. Mükafata aday gösterildiğinde bunu en evvel hiç kimselerle paylaşmamış, bu durumun kendisi için bir sorun yaratabileceğini düşünmüş. Begum “İnsanlar gurur duyacaklar benimle lakin kimileri tenkit de yapacaklar ve tenkit de haklı da olabilirlerdi” diyor. Begum, ayrıyeten geldiği bölgenin çok tutucu ve bayan istihdamı konusunda son derece yetersiz olmasından ötürü ödül merasimi esnasında basın mensuplarından güvenlik sebebiyle haberi yapmamasını rica etmiş. Aldığı mükafatın, Pakistan’daki bütün bayanların görünürlüğü manasına geldiğini de belirten Begum’ün unutamadığı anlardan birisi de Pakistanlı bir ailenin yaşadığı kasabaya gelerek kızlarıyla tanıştırmak istemeleri olmuş.
PANDEMİDEN daha sonra İŞE DÖNEMEDİLER
Pandeminin de tesiriyle tüm dünyada olduğu üzere Pakistan’da da bayanların bir epeyce zorluk yaşadığına dikkat çeken Shad Begum bu süreçte bayanların yaşadıklarını ise şu biçimde anlatıyor: “Çoğu konuttan ve tarım kesiminde çalışan bayanlar ya düşük fiyat alıyor ya da fiyatsız çalıştırılıyor. Bilhassa kapanmalardan dolayı konutlarına ve tüm aile üyelerine bakmak zorunda kalıp bir yandan da konut kurallarında çalışmaya başladılar. Bu niçinle biroldukca bayan işini bırakmak zorunda kaldı.” Begum, bayanların pandemiden daha sonra da işlerine geri dönemediklerini bunun sebebini de eğitim de sıhhatte ve biroldukça alanda süratle gelişen teknolojinin kullanılmaya başlanması olduğunu belirtiyor. Teknoloji kullanma hünerlerine sahip olmayan bayanların işlerini geri alamadığını söyleyen Begum, “Bu yüzden bu teknikleri bayanlara öğretmemiz gerekiyor ki onlar da bu yeni işlere, yeni konumlara talip olabilsinler.”
Shad Begum – Dilber Dural
Pakistan hükümeti ve birtakım özel kuruluşların ruhsal dayanak üniteleri oluşturduğunu lisana getiren Begum, çalışan bayanlara yardımcı olmak ismine çevrim içi ve yüz yüze eğitimlerin düzenlendiğini ve ufak maddi takviyeler sağlandığını söz ediyor. Begum, pandeminin azalması ile insanların işlerine geri dönmeye başlamasına karşın sıkıntıların hala devam ettiğini ve bu dayanakların devam etmesi gerektiğini kaydediyor. Bayanların verimli bir biçimde çalışması için işyerlerinin inançlı hâle getirilmesi gerektiğini de lisana getiren Begum, “Pakistan da artık epey hoş maddelerimiz var ve bilhassa bayanların farklı tıpta cinsel tacizlerden korunması için gerekli uygulamalar yürürlükte” diyor.
Türk dizilerinin Pakistan’daki tesiri hayli büyük
Sıkı bir Türk dizisi takipçisi olan Begum, “Önceden Ertuğrul’u izliyorduk. Artık Kuruluş Osmanlı’yı izliyoruz. Bayanlar Osmanlı devrinden epey etkileniyor. Erkekler karar alırken eşlerine, annelerine danışıyorlar. Aslında Pakistan’daki bayanlar da Türk bayanlarından hayli fazla etkileniyor” formunda lisana getiriyor. Türk bayanları ile Pakistanlı bayanlar içinde fazlaca fazla benzerlik gördüğünü lisana getiren Begum, “Türk dizilerinin buradaki tesiri fazlaca büyük, o kadar büyük ki hatta Pakistanlı üretimciler beşerler yalnızca Türk dizileri izliyor diye isyan etmeye başladı. Giysileriyle, davranışlarıyla, klâsik kültürleriyle çok benziyoruz” tabirlerine yer veriyor.
Bayanlar hâlâ temel gereksinimlere ulaşamıyor
Altı yıl kamu ofisinde çalışmış olan Begum, ülkenin kalkınması için cinsiyete hassas bir bütçe yapılması gerektiğini savunuyor. Begum, “Kadınların durumu kentsel bölgelerde düzgünleşiyor lakin kırsal bölgelerde bayanlar hâlâ temel gereksinimlerine ulaşamayabiliyor. O yüzden bu problemleri birinci başta çözmemiz gerekiyor” diyor ve bunun niye değerli olduğunu ise şu biçimde açıklıyor: “Çünkü bunu daima söylüyorum. Bayanlara mağdur olarak bakmamamız gerekiyor. Bayanları daima gereksinime sahip olan, gereksinim durumunda olan, daima desteklenmesi gereken beşerler olarak görmememiz gerekiyor. Bütün bayanlar nüfusun yüzde 50’sini oluşturuyor ve onların iştirakini sağlayarak ülkenin kalkınmasını daha düzgün sağlayabiliriz.”
Gayretiyle kendi ülkesindeki bayanlara rol model olan Pakistanlı toplumsal hizmetler uzmanı Shad Begum, Boğaziçi Doruğu kapsamında geçtiğimiz haftalarda İstanbul’a geldi. Shad Begum, etrafındaki toplumsal eşitsizliklerden derinden etkilenmiş ve 16 yaşında çalışmaya başlamış. Babasından ilham almış olan Begum sonrasındasındasında iş hayatı boyunca hep ailesi, ağabeyleri ve eşinden de takviye almış. 1994 yılında Şam Vakfı tarafınca, Davranış ve Bilgi Dönüşümü Derneğini bayanların toplumsal ve kültürel hayattaki gelişimi için kurmuş olan Begum, Şam Kültür Örgütü çalışmaları kapsamında bölgedeki muhafazakâr ve ataerkil toplumun tesiriyle birfazlaca zorluklarla karşı karşıya kalmış lakin karşılaştığı bu zorluklara göğüs germiş biri bununla birlikte. Begum’ün kurduğu bu dernek; bölgedeki bayanların eğitimine, siyasi olarak bilinçlendirilmesine ve sıhhat geliştirme projelerine katkı sunmuş. Ayrıyeten köprü, çeşme, kuyu vb. üretimi, sokakların asfaltlanması ve düzenlenmesi, mahallî tüccarlara küçük krediler sağlanması ve bayan istihdamı üzere altyapısal ve toplumsal sıkıntılarla ilgilenmiş, projeler geliştirmiş.
CÜRET MÜKAFATI ALAN 10 BAYANDAN BİRİ
Shad Begum, 2012 yılında ABD’den cüret mükafatı için aday gösterilen 10 bayandan biri olmuş. Mükafata aday gösterildiğinde bunu en evvel hiç kimselerle paylaşmamış, bu durumun kendisi için bir sorun yaratabileceğini düşünmüş. Begum “İnsanlar gurur duyacaklar benimle lakin kimileri tenkit de yapacaklar ve tenkit de haklı da olabilirlerdi” diyor. Begum, ayrıyeten geldiği bölgenin çok tutucu ve bayan istihdamı konusunda son derece yetersiz olmasından ötürü ödül merasimi esnasında basın mensuplarından güvenlik sebebiyle haberi yapmamasını rica etmiş. Aldığı mükafatın, Pakistan’daki bütün bayanların görünürlüğü manasına geldiğini de belirten Begum’ün unutamadığı anlardan birisi de Pakistanlı bir ailenin yaşadığı kasabaya gelerek kızlarıyla tanıştırmak istemeleri olmuş.
PANDEMİDEN daha sonra İŞE DÖNEMEDİLER
Pandeminin de tesiriyle tüm dünyada olduğu üzere Pakistan’da da bayanların bir epeyce zorluk yaşadığına dikkat çeken Shad Begum bu süreçte bayanların yaşadıklarını ise şu biçimde anlatıyor: “Çoğu konuttan ve tarım kesiminde çalışan bayanlar ya düşük fiyat alıyor ya da fiyatsız çalıştırılıyor. Bilhassa kapanmalardan dolayı konutlarına ve tüm aile üyelerine bakmak zorunda kalıp bir yandan da konut kurallarında çalışmaya başladılar. Bu niçinle biroldukca bayan işini bırakmak zorunda kaldı.” Begum, bayanların pandemiden daha sonra da işlerine geri dönemediklerini bunun sebebini de eğitim de sıhhatte ve biroldukça alanda süratle gelişen teknolojinin kullanılmaya başlanması olduğunu belirtiyor. Teknoloji kullanma hünerlerine sahip olmayan bayanların işlerini geri alamadığını söyleyen Begum, “Bu yüzden bu teknikleri bayanlara öğretmemiz gerekiyor ki onlar da bu yeni işlere, yeni konumlara talip olabilsinler.”
Shad Begum – Dilber Dural
Pakistan hükümeti ve birtakım özel kuruluşların ruhsal dayanak üniteleri oluşturduğunu lisana getiren Begum, çalışan bayanlara yardımcı olmak ismine çevrim içi ve yüz yüze eğitimlerin düzenlendiğini ve ufak maddi takviyeler sağlandığını söz ediyor. Begum, pandeminin azalması ile insanların işlerine geri dönmeye başlamasına karşın sıkıntıların hala devam ettiğini ve bu dayanakların devam etmesi gerektiğini kaydediyor. Bayanların verimli bir biçimde çalışması için işyerlerinin inançlı hâle getirilmesi gerektiğini de lisana getiren Begum, “Pakistan da artık epey hoş maddelerimiz var ve bilhassa bayanların farklı tıpta cinsel tacizlerden korunması için gerekli uygulamalar yürürlükte” diyor.
Türk dizilerinin Pakistan’daki tesiri hayli büyük
Sıkı bir Türk dizisi takipçisi olan Begum, “Önceden Ertuğrul’u izliyorduk. Artık Kuruluş Osmanlı’yı izliyoruz. Bayanlar Osmanlı devrinden epey etkileniyor. Erkekler karar alırken eşlerine, annelerine danışıyorlar. Aslında Pakistan’daki bayanlar da Türk bayanlarından hayli fazla etkileniyor” formunda lisana getiriyor. Türk bayanları ile Pakistanlı bayanlar içinde fazlaca fazla benzerlik gördüğünü lisana getiren Begum, “Türk dizilerinin buradaki tesiri fazlaca büyük, o kadar büyük ki hatta Pakistanlı üretimciler beşerler yalnızca Türk dizileri izliyor diye isyan etmeye başladı. Giysileriyle, davranışlarıyla, klâsik kültürleriyle çok benziyoruz” tabirlerine yer veriyor.
Bayanlar hâlâ temel gereksinimlere ulaşamıyor
Altı yıl kamu ofisinde çalışmış olan Begum, ülkenin kalkınması için cinsiyete hassas bir bütçe yapılması gerektiğini savunuyor. Begum, “Kadınların durumu kentsel bölgelerde düzgünleşiyor lakin kırsal bölgelerde bayanlar hâlâ temel gereksinimlerine ulaşamayabiliyor. O yüzden bu problemleri birinci başta çözmemiz gerekiyor” diyor ve bunun niye değerli olduğunu ise şu biçimde açıklıyor: “Çünkü bunu daima söylüyorum. Bayanlara mağdur olarak bakmamamız gerekiyor. Bayanları daima gereksinime sahip olan, gereksinim durumunda olan, daima desteklenmesi gereken beşerler olarak görmememiz gerekiyor. Bütün bayanlar nüfusun yüzde 50’sini oluşturuyor ve onların iştirakini sağlayarak ülkenin kalkınmasını daha düzgün sağlayabiliriz.”