Türk edebiyatının önde gelen müelliflerinin yazma serüveni

AirdropAvcisi

New member
Her satırını zevkle okuduğunuz, tahminen bitmesini bile istemediğiniz, elinizden düşüremediğiniz kitapların ünlü müellifleri yayın dünyasına birinci adımlarını biraz yürek, talih ve tesadüfle attılar.

Selim İleri, birinci kitabını yayımlamak için arkadaşıyla para çalmış. Orhan Pamuk okuduğu kitaplardan yürek alarak ‘ben de yazabilirim’ demiş. Buket Uzuner’e Attilâ İlhan ve Cemal Süreya yürek vermiş.

Biz merak ettik, sizler için araştırdık.


“Bu bir Türk romanı değil”

Akademisyen ve müellif Alev Alatlı, kitaplarının yayınlanması için hiç bir yayınevine barşvurmamış. Birinci romanı Yaseminler Hâlâ Tüter mi? Yazko Yayınevinden okurlarla buluşur.Yakın arkadaşı Kezban Akçalı, romanı alıp ünlü edebiyatçı Erdal Öz’e gdolayır.

Erdal Öz, bir sayfayı bitiriyor, ikincisini veriyor. ‘Çok güzel bir çeviri!’ diyor. Kezban atlıyor, ‘Hadi, yayımla! Ancak haberin olsun, çeviri değil telif!’ Öz’ün karşılığı: ‘Telif tahminen fakat bu bir Türk romanı değil!’ formunda olur.


“Yayınevinin sahibiyle tanışmadan kitabım basıldı”

Türk şiirinin usta kalemi Ataol Behramoğlu, birinci şiir kitabı olan Bir Ermeni General’i 1965’te yayımlar. Şair, sonrasındasındaki vakit içinderda tanıştığı Orhan Apaydın’a Seyahat, Hasret, Cüret ve Arbede Şiirleri‘ kitabını gönderir. Gerisini kendisinden dinleyelim:

“Türkiye’ye, bu yurtdışı seyahatinin o sıradaki durağı Moskova’da birinci kere karşılaşıp tanıştığımız (bu tanışıklık ömür uzunluğu sürecek bir dostluğa dönüşmüştür) Orhan Apaydın’a göndermiştim.

Ve kitap Cem Yayınevi tarafınca benim yokluğumda, yayınevi sahibi ya da yöneticileriyle çabucak hemen tanışmamışken yayımlandı.”



“Kardeşim meskene benim romanımla geldi”

Asılacak Bayan
romanıyla hayli konuşulan Pınar Kür, birinci kitabı Yarın Yarın‘ı yayımlamak için E Yayınevine gdolayır. Yayınevinin sahibi Aydın Emeç, 12 Mart periyodunu (12 Mart Muhtırası) anlatan kitaplara ilgi duymadığını belirterek müellifine belgeyi iade eder.

Pınar Kür için umutlar çabucak hemen tükenmemiştir. Ankara’da usta şair Atilla İlhan’ın başında olduğu Bilgi Yayınevi’ne başvurur. Pınar Kür’ün kardeşi birgün konuta gelirken elindeki kitabı Kür’e uzatır.

Sevinçten havalara uçan Pınar Kür’den daha memnunu yoktur. Yayınevi kendisine haber vermeden romanını yayımlamış.


“Para çalarak birinci kitabımı bastım”

Usta edebiyatçı Selim ileri’nin hikayesi bir çok farklı. Selim İleri birinci kitabı olan Cumartesi Yalnızlığı’nı yayımlatmak için devalar arar.

En yakın arkadaşının babası eczane açmış, arkadaşı da eczanede babasına yardım ediyormuş. Çok şey borçlu olduğu arkadaşı gazeteci Naci Çelik, her gün kasadan para araklar.

Selim İleri de boş durmaz olağan.

O da, Pendik’te teyzesinin işlettiği eczaneye hergün masraf, yardım ediyormuş mazeretiyle teyzesinin kasasından para çalar. Biriktirdikleri paralarla yayınevine giden Selim İleri, Cumartesi Yalnızlığı’nı bu biçimdece yayımlar.

İleri; “Cumartesi Yalnızlığı iki eczanenin kasasına epeyce şey borçludur. bu türlü sermayeyi tamamladık. Bin adet basılmıştı bunun dörtte birini bile okura ulaştıramadık.”

Acıklı…


“Onlar yazıyorsa ben de yazarım”

Orhan Pamuk’un birinci başlarda ressamlık yaptığını birçok kişinin malumu. Pamuk, beraberinde mimarlık okumak ister. Gel vakit git vakit Orhan Pamuk, her iki işin de kendisine göre olmadığına karar verir.

Daima roman okuyan Orhan Pamuk, “Onlar yazıyorsa ben de müellifim.” demiş. Üç yıl mimarlık okuyan Nobelli müellif, okulu yarıda bırakarak yazarlığa soyunur. Birinci vakit içinderda kitabını yayımlamak için yayınevleri tarafınca reddedilen Pamuk’un inadı inat.

Azmin zaferi…

Orhan Pamuk muharrir oldu, romanları milyonlarca sattı. 2006’da Nobel Edebiyat Ödülü’nü almaya hak kazandı.


“Örgüte rapor yerine kıssa yazıp gönderdim”

Ahmet Ümit, polisiye romanlarının vezgeçilmez kalemi. Ahmet Ümit, müelliflik yapmadan evvel 1980’li senelerda kimi sol örgütlere üyeydi. O periyot Türkiye ve Moskova içinde mekik dokuyan Ümit, bir yandan da hikayeler yazıyormuş.

Üst makamlar kendisinden örgütün işleyişine dair bir rapor talep etmişler. Ahmet Ümit de, rapor yerine yazdığı bir hikayenin nüshasını gönderir. Bu tercihin şuurlu mi yoksa, kazara mı oldu bilinmez lakin, kendisi için yazarlığa giden yapı taşlarından biri olmuş.

Şöyle anlatıyor: “Bir gün örgüt bir rapor istedi benden, rapor yazarken hikaye yazmışım, sahiden tabiatıyla oldu.”

Farklı bir ayrıntı daha…

Ahmet Ümit küçükken terzi olan annesinin çırak kızlara anlattığı masalları can kulağıyla dinlermiş. Muharrir olduğunda ise depoladıklarını kağıtlara döktü, Türkiye’nin en çok okunan kalem emekçisi oldu.


“Köye gelen çerçiden ilham aldım”

Türk Edebiyatı’nın dev ismi Yaşar Kemal’in müelliflik serüveni çok farklı. Çukurova’da çocukluğu geçen Kemal, halk ozanlarının yanında bulundu, ağıtlar yaktı, türküler seslendirdi.

Birgün köye çerçi gelir. Çerçinin alacak verecekleri elindeki kağıda yazdığını goren Yaşar Kemal, bunun çabucak sonrasında yazı olduğunu öğrenir. Bunun üzerine yazmaya merak salan Yaşar Kemal, kısa müddette Türkiye’nin en değerli romancılarından oldu.

Şöyle anlatıyor Yaşar Kemal, “Ben edebiyata çocukken başladım. Çocukluğumda bizim köye epey aşıklar, destancılar gelirdi. Onlara epey meraklıydım. Yazıyı bilmiyordum, ta ki biizm köye çerçiler ve destancılar gelene kadar.

Köye her destancı geldiğinde ben onun yanındaydım, daha sonra onlar üzere şiir söylemeye başladım. Köyün kayalık dağına çıkar dağ üstüne, çiçekler üstüne türküler söylerdim kendi kendime.”



Şiirle başlayan edebiyat ömrü


Edebiyatımızın adaletli ismi Adalet Ağaoğlu, küçüklüğünden beri okumaya ve yazmaya meraklıydı. Bunu birinci fark eden ise annesi olur. Ailesinin de aydınlanmacı bir çizgide olması Ağaoğlu’nu yazmaya iten bir öbür niçindir.

Birinci vakit içinderda şiirler kaleme alan Ağaoğlu, Orhan Veli ile mektuplaşır, ondan nasihatler alır. Adalet Ağaoğlu, şiirden biraz uzaklaşarak asıl hünerini roman ve hikayelerde gösterdi.


“Sende edebiyatçı kumaşı var”

Edebiyatımızın kıymetli bayan müelliflerden Buket Uzuner’i usta şair Attilâ İlhan yüreklendirmiş. Küçükken ne olacaksın sorusuna, “astronot ya da denizaltı kaptanı” yanıtı veren Uzuner, müellif olmaya karar verir.

Buket Uzuner Anlatıyor: “Bu hem parasız hem yayınevsiz epey sıkıntı vakit içinderda ardımda “Sende edebiyatçı kumaşı var” diyen Attila İlhan’ın ve Cemal Süreya’nın sesi bana güç vermiştir.”

Ergül Tosun

Kitap sayfası için irtibat:

[email protected]
 
Üst