Üzerinde 40 bin kişi kapasiteli stadyum inşa edilmişti; Trabzon’daki deniz dolgusunda çökme tespit edildi

BordoBereli

Genel Mod
Global Mod
Trabzon’da, stadyum ve kent hastanesi inşaatının yer isimliği deniz dolgusu üzerine araştırmalar yürüten Prof. Dr. Ertan Gökalp ile öğretim üyesi Fırat Altıntaş‘ın memleketler arası mecmuada yayımlanan bilimsel makalesinde, Avrupa Uzay Ajansı’na ilişkin ‘Sentinel-1’ uydusundan elde edilen 3 yıllık bilgilere nazaran, dolgunun yılda 9,7 milimetre çöktüğü, birtakım alanların ise yılda 3,9 milimetreye kadar yükseldiğine yer verildi.

Ortahisar ilçesine bağlı Akyazı Mahallesi’nde 2011’de başlanan ve 5 yılda tamamlanan deniz dolgusu üzerine Toplu Konut Yönetimi’nce (TOKİ) 2019’da Şenol Güneş Spor Kompleksi ile 40 bin kişi kapasiteli stadyum inşa edildi. 4 bin 700 fore kazıkla güçlendirilen dolgu alanına artık de 900 yatak kapasiteli Kent Hastanesi planlandı. Ek 1200’den çok fore kazık daha çakılan dolguda hastane inşaatı başladı.

Çökme dikey tarafta

Kentte deniz dolgusu üzerine araştırmalar yürüten Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği öğretim üyesi Prof. Dr. Ertan Gökalp ile Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Yatağan Meslek Yüksekokulu Mimarlık ve Kent Planlama Kısmı öğretim üyesi Fırat Altıntaş’ın memleketler arası mecmuada yayımlanan bilimsel makalesinde, Avrupa Uzay Ajansı’na ilişkin ‘Sentinel-1’ uydusundan elde edilen 3 yıllık datalara nazaran, dolgunun yılda 9,7 milimetre çöktüğü, kimi alanların ise yılda 3,9 milimetreye kadar yükseldiğine yer verildi. Araştırmada yer çatlaklarına bağlı olarak oluşan deformasyonların dikey tarafta ve çökme halinde olduğu, en yüksek deformasyonun ise stadyumun batısında görüldüğü belirlendi.

“Makale gerçeği yansıtıyor”

Araştırma sonuçlarını pahalandıran jeoloji mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Akyazı’daki dolgu alanının oturmasıyla ilgili hazırlanan memleketler arası makalenin gerçeği yansıttığını söylemiş oldu.

Deniz doldurulduktan daha sonra uydu ölçümleriyle dolgunun performansının değerlendirildiğini belirten Prof. Dr. Bektaş, “Uydu çalışmalarının kararında kimi yerlerin yükseldiği, kimi yerlerin alçaldığı farklı oturmalar gözleniyor. Bu farklı oturmaya bina dayanamıyor ve deforme oluyor. Sonuçta birtakım yerler kırılıyor. 2019 yılında statta ve tesiste yaptığımız tespite göre az hasar var. Bu az hasar oturmalar devam ederse orta, oturmalar bir daha devam ederse yüksek hasara geçer” dedi.


“Çalışmalar niteliksiz ve yetersizdi”

Dolgu alanının heyelan alanının devamı olduğu konusunda geçmişte ihtarlarda bulunduklarını söyleyen Prof. Dr. Bektaş, “Akyazı heyelan alanının denize yanlışsız olan devamıdır. Yerde gördüğünüz faylar ve kırıklar denize yanlışsız devam ediyor. En kıymetli sorun o fay ve kırıkların deniz altında birbirleriyle ne biçimde bir bağlantıda olduğuydu. Bunu anlamak için ayrıntılı jeofizik ve derin sondajların yapılması gerekiyordu.

Biz bu biçimde da ikaz ederek yapılan jeolojik, jeofizik ve sondaj çalışmalarının niteliksiz ve yetersiz olduğunu söylemiş olduk. Hal bu biçimde olunca yaşanan problemlerin niçinini bilemiyoruz. Akyazı’da birtakım oturma problemleri yaşadık, deformasyonları gördük. Buradan ders çıkaralım, hastane yapılmadan evvel denizaltı jeolojisi, jeofiziği ve deniz sondajları yapılsın. En azından Akyazı’daki oturmanın niçini ortaya çıkarılsın, daha sonra da hastane inşaatına geçilsin
” diye konuştu.


Rektörlükten açıklama

Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğü de stadın betonarme ve çelik taşıyıcı sistemleri için ‘yapı sıhhati izleme sistemi’ kurulmasını önerdi. Rektörlükten yapılan yazılı açıklamada, “Söz konusu bilimsel çalışma, milletlerarası saygın bir mecmuada yayımlanmış olup başka bütün bilimsel çalışmalar üzere pek pahalıdır. Bu çalışma kapsamında; stadın etrafında ve bilhassa batı tarafındaki yerde yüzey deformasyonlarının ve çatlakların oluştuğu belirtilmiş olup betonarme yahut çelik ana taşıyıcı sistem için rastgele bir kıymetlendirme yapılmamıştır. Çatı üstündeki membran kaplamalardan alınan ölçümler rüzgar, sıcaklık vb. hava kaidelerinden etkilendiği ve büyük kusur hisseleri elde edildiği için çatının yapısal davranışı ile ilişkilendirilememiştir. Sonuç olarak, yapılan tek bir bilimsel çalışma ile elde edilen bilgileri kullanarak statta güvenlik meselesinin bulunduğunu, stadın kullanılamayacağını hatta yıkılacağını belirtmek yanlışsız değildir” denildi.


Yer oturmalarının devam etmesi durumunda stadın taşıyıcı sisteminin nasıl davranış sergileyeceğini bugünden kestirim etmenin sıkıntı olduğu belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

“ötürüsıyla Akyazı dolgu alanı üzerinde inşa edilen Şenol Güneş Kompleksi Trabzonspor Medical Park Stadyumu’nun itimatla kullanılmaya devam edilmesi, muhtemel bir tehlike durumunda acil ikaz sistemlerinin devreye girip öncesinden haber verilmesi yahut doğal afetler daha sonrasında stadın mevcut durumunun kıymetlendirilmesi hedefiyle; ülkemizdeki tüm stratejik yapılarda uygulandığı üzere stadın hem betonarme tıpkı vakitte çelik taşıyıcı sistemine, Yapı Sıhhati İzleme Sistemleri kurulması değer arz etmektedir. bu türlü, stadın yapısal davranışına ilişkin grafiklerin 7/24 elde edilmesi sağlanacak, performansı izlenebilecek ve mümkün bir limit dışı davranışta oluşabilecek hasarları önlemek mümkün olabilecektir. bu biçimdece şampiyonluk yolunda statları dolduran taraftarların güvenliği sağlanmış ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları da sorumluluklarını yerine getirmiş olacaktır.” (DHA)
 
Üst