“Yangına birinci müdahale geç yapıldı”

BordoBereli

Genel Mod
Global Mod
Batu Bozkürk

Manavgat’ta başlayan ve ondan sonrasında 100’den çok noktada çıkan orman yangınlarıyla gayret sürüyor. Yangının büyümesiyle birlikte uygun bir kriz idaresinin de yapılıp yapılmadığı tartışmaya açıldı. Yangına birinci müdahalenin geç yapıldığını söyleyen yangın risk uzmanı ve Türkiye Yangından Korunma ve Eğitim Vakfı (TÜYAK) eski Lideri Cemal Kozacı, söndürme çalışmalarına katılan uçakların sayısının da yetersiz olduğunu söylemiş oldu.

“Görüldüğü kadarıyla kriz idaresi ile yanlışsız bir uyumun yapılamadığı” tespitinde bulunan Kozacı, yangın söndürme çalışmalarını DW Türkçe’ye kıymetlendirdi.

“Havadan birinci müdahale gecikti”

Yangın söndürme çalışmalarında daha sonra birinci müdahalenin değerli olduğunu belirten Kozacı, Orman Genel Müdürlüğü’nün karayoluyla ulaşabildiği yerlere elindeki 4×4 araçlarla, ulaşamadığı yerlere ise hava araçlarıyla müdahale ettiğini belirtti. Kozacı, “Takdir edersiniz ki o araçlarla ormanın derinliklerine girmek mümkün değil, bu biçimde havadan müdahale temeldir orman yönetiminde. Bu son hadiselerde o denli anlaşılıyor ki birinci müdahalede gecikmeler yaşandı” değerlendirmesini yaptı.

Ülkedeki mevcut tablonun yangına birinci müdahalede eksikliklerin olduğunu gösterdiğini kaydeden Kozacı, “Orman Yönetimi, ‘havanın rutubeti yazın nemin yüzde 10’un altına düşmüşse, sıcaklık 45’lerdeyse tüm orman çaba çalışanı tulumlarını ekipmanlarını alıp alarm durumunda beklemelidir’ der. Bütün bu günlerin öncesinden bilinmesi ve daha hazırlıklı olunması gerekirdi diye düşünüyorum” halinde kelamlarını sürdürdü.

“Uçak yata çarpacaktı”

Havadan birinci müdahalenin gecikmesinin yangının büyümesi manasına geldiğini aktaran Kozacı, devam eden söndürme çalışmalarıyla ilgili olarak “Bu kadar büyük çapta (yangın) olduğu vakit birtakım karışıklıklar ortaya çıkıyor, kriz masası olmadığı için. Her gelen uçağı uçuramayız, paternleri farklıdır. Uygun bir idare gerektirir. Kriz masasında havacılıktan bir uzman da olacak. İtfaiye uçağının olduğu yerde özel yat dolanıyor. Uçak yata çarpacaktı. O yatın orada olması bir idare zafiyetidir” dedi.

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin verdiği bilgiye göre şu anda yangına şu anda havadan 16 uçak, 9 insansız hava aracı, 51 helikopter ve 1 insansız helikopter müdahale ediyor. Bunların kimileri başka ülkelerin dayanağıyla daha sonradan katıldı.

Uçak ve helikopterlerin avantajları ve dezavantajları olduğunu lisana getiren Kozacı, helikopterlerin daha esnek ve kıvrak, fakat taşıma kapasitelerinin daha az olduğunu kaydetti. Kozacı, yangın sönderme uçaklarıyla ilgili olarak da “Daha geniş bir alana suyu püskürtebiliyorlar. Kapasiteleri daha fazla. örneğin Boeing 747 uçak 70-80 ton su atabilir lakin hareket kabiliyeti sonludur. Bizim coğrafyamızda, yani engebeli topraklarda, birinci müdahalenin bilhassa helikopterlerle yapılması ve daha sonra daha kıvrak, hareket kabiliyeti yüksek amfibik uçaklarla bunun sürdürülmesi gerekir” bilgisini verdi.

Türkiye’nin üç adet yangın söndürme uçağı var

Yanlışsız vakitte gerçek teçhizatların, koordineli bir biçimde kullanılmasının değerine işaret eden Kozacı, Türkiye’nin kendine ilişkin üç adet yangın söndürme uçağıyla bu yangınları karşılamasının büyük bir eksiklik olduğunun altını çizdi. Kozacı, Bakan Pakdemirli’nin “Beş tonun altında kapasitesi olan uçak yardımlarını kabul etmedikleri” formundaki açıklamasıyla ilgili olarak da “insanların ellerindeki pet şişelerle itfaiye depolarını doldurduğu bir atmosferde bu yaklaşımın yanlış olduğunu” söylemiş oldu.

Kozacı, yangın söndürme tozlarının da yangınla gayrette tesirli olacağına dikkat çekti. Gübre özelliğine sahip bu tozların hem yangını söndürdüğünü tıpkı vakitte etrafındaki alanı geç yanar bir hale getirdiğini belirten Kozacı, Türkiye’de bu hususun üretildiğini, fakat yangın söndürme çalışmalarında bunun kullanıldığına yönelik bir emare ya da açıklama görmediğini söz etti. bu biçimde ortamlarda siyasilerden fazla yetkililerin kamuoyuna nizamlı bilgi vermesi gerektiğini aktaran Kozacı, bu sayede işin politikleşmeyeceğini, daha sağlam bir ortam sağlanabileceğini de savundu.

TSK daha fazla devreye girmeli mi?

“Yangınla çabada TSK niye devreye girmiyor?” sorusu da sıkça soruluyor. Ulusal Savunma Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) 400’den çok asker, 3 insansız hava aracı, 4 helikopter, 2 çıkarma gemisi, 50’den çok itfaiye, arazöz ve iş makinasıyla vazife yaptığını duyurdu.

TSK’nın yangınla çabadaki rolünün kıymetli olduğunu vurgulayan Kozacı, “Silahlı Kuvvetler bugüne kadar her türlü afette hayli önemli vazifeler almıştır. Zelzelede selde yangında TSK’nın katkısı fazlaca değerlidir. Zira TSK’nın insan gücü yanında teknik kapasiteleri, teçhizatları da vardır” tabirlerini kullandı.
 
Üst