Yargıtay, ödeme kuvvetliğü çektiğini belirten bir babanın, oğlu için verdiği aylık 19 bin dolar nafakayı 20 bin liraya indiren mahkeme sonucunı bozarken, mukavele tarihli kurun altında bir ölçüye hükmedilmesinin yanlışsız olmadığını vurguladı.
Buna nazaran, 2015’te olan oğlu için 10 yıl mühletle aylık 19 bin dolar yardım nafakası ile eğitim hayatı boyunca 80 bin dolar okul masrafı ödemeyi kabul eden kişi, 2018’de dava açarak bu kararların ortadan kaldırılmasını yahut uyarlanmasını istedi.
Davacı baba dilekçesinde mukavelenin ekonomik durumuna nazaran ağır koşullar içerdiğini, bunları yerine getirmek için borç almak zorunda kaldığını, kirada oturduğunu, emekli maaşıyla geçindiğini belirtti ve nafakayı ödeyemediğini kaydetti.
Lokal mahkeme yargılama kararında davayı reddetti. Mahkemenin sonucunda, uzlaşma tutanağını tarafların avukatları eşliğinde, hür iradeleriyle imzaladıkları, tarafların toplumsal ve ekonomik durumlarında, protokolden daha sonra değerli bir değişiklik olmadığı aktarıldı.
İstinaf nafakayı 20 bin lira olarak belirledi
Davacı babanın bu karar üzerine başvurduğu İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi ise lokal mahkemenin kararını baba lehine değiştirerek, aylık 19 bin dolar olan nafakayı 20 bin liraya çevirdi.
Kararda, tarafların dava konusu meblağı özgür iradeleriyle belirlediklerine, birebir vakitte bedeli döviz cinsinden tayin ettiklerine dikkat çekildi ve şu tespitlerde bulunuldu:
“Bedellerin birinci tayini üzerinden geçen müddette ülkenin ekonomik şartlarına göre döviz ve Türk lirası endeksinde fahiş, öngörülemeyen ve umulmadık artış yaşandığı üzere bu gelişmeler niçiniyle uzlaşma tutanağı ile edimler içindeki istikrarın davacı aleyhine olumsuz tarafta bozulduğunun kabulü gerekmektedir. Tarafların ekonomik ve toplumsal durumları, çocuğun muhtaçlıkları, paranın satın alma gücü, uzlaşma tarihinden itibaren geçen müddette değişen kur farkı ve hakkaniyet prensibi mucibince davacının uzlaşma tutanağı ile belirlenen ödeme yükümlüğünün uyarlanması talebinin kabulüyle davalıya ödenecek nafaka ve okul fiyatının Türk lirasına dönüştürülmesi suretiyle aylık yardım nafakasına hükmedilerek isteğin kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi kusurludur.”
Karar Yargıtay’dan döndü
Bu kere davalı taraf istinaf mahkemesi sonucunı Yargıtay’a taşıdı. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, istinaf mahkemesi sonucunı bozdu.
Bozma ilamında, mahallî ve bölge adliye mahkemelerinin de kabul ettiği üzere dava konusu mukaveleyi tarafların avukatları eşliğinde hür iradeleriyle imzaladıkları, mukavelenin kaidelerinin da yardım nafakasını aşacak özel şartlar içerdiği açıklandı ve şu biçimde denildi:
“Sözleşmenin imzalandığı tarih ile dava tarihi içinde hayli vakit olmaması ve kurda meydana gelecek artışların da olabileceğinin taraflarca öngörülebilir olduğunun kabulü gerekmektedir. bu biçimde kontratın uyarlanması talebinin kabulünde, tarafların ekonomik ve toplumsal durumları, çocuğun muhtaçlıkları, paranın satın alma gücü, uzlaşma tarihinden itibaren değişen kur farkı ve hakkaniyet unsurunun dikkate alınması doğruysa da kontratın yapıldığı tarihteki kur ölçüsünün altında bir ölçüye hükmedilmesi hakikat olmamıştır. bir daha bölge adliye mahkemesinin uyarlama öne sürülen sebebinde belirlediği ölçüsü hangi temel ve kriterlere bakılırsa hesapladığı konusunda münasebet belirtmemiş olması da gerçek olmayıp bozmayı gerektirmiştir.”
Buna nazaran, 2015’te olan oğlu için 10 yıl mühletle aylık 19 bin dolar yardım nafakası ile eğitim hayatı boyunca 80 bin dolar okul masrafı ödemeyi kabul eden kişi, 2018’de dava açarak bu kararların ortadan kaldırılmasını yahut uyarlanmasını istedi.
Davacı baba dilekçesinde mukavelenin ekonomik durumuna nazaran ağır koşullar içerdiğini, bunları yerine getirmek için borç almak zorunda kaldığını, kirada oturduğunu, emekli maaşıyla geçindiğini belirtti ve nafakayı ödeyemediğini kaydetti.
Lokal mahkeme yargılama kararında davayı reddetti. Mahkemenin sonucunda, uzlaşma tutanağını tarafların avukatları eşliğinde, hür iradeleriyle imzaladıkları, tarafların toplumsal ve ekonomik durumlarında, protokolden daha sonra değerli bir değişiklik olmadığı aktarıldı.
İstinaf nafakayı 20 bin lira olarak belirledi
Davacı babanın bu karar üzerine başvurduğu İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi ise lokal mahkemenin kararını baba lehine değiştirerek, aylık 19 bin dolar olan nafakayı 20 bin liraya çevirdi.
Kararda, tarafların dava konusu meblağı özgür iradeleriyle belirlediklerine, birebir vakitte bedeli döviz cinsinden tayin ettiklerine dikkat çekildi ve şu tespitlerde bulunuldu:
“Bedellerin birinci tayini üzerinden geçen müddette ülkenin ekonomik şartlarına göre döviz ve Türk lirası endeksinde fahiş, öngörülemeyen ve umulmadık artış yaşandığı üzere bu gelişmeler niçiniyle uzlaşma tutanağı ile edimler içindeki istikrarın davacı aleyhine olumsuz tarafta bozulduğunun kabulü gerekmektedir. Tarafların ekonomik ve toplumsal durumları, çocuğun muhtaçlıkları, paranın satın alma gücü, uzlaşma tarihinden itibaren geçen müddette değişen kur farkı ve hakkaniyet prensibi mucibince davacının uzlaşma tutanağı ile belirlenen ödeme yükümlüğünün uyarlanması talebinin kabulüyle davalıya ödenecek nafaka ve okul fiyatının Türk lirasına dönüştürülmesi suretiyle aylık yardım nafakasına hükmedilerek isteğin kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi kusurludur.”
Karar Yargıtay’dan döndü
Bu kere davalı taraf istinaf mahkemesi sonucunı Yargıtay’a taşıdı. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, istinaf mahkemesi sonucunı bozdu.
Bozma ilamında, mahallî ve bölge adliye mahkemelerinin de kabul ettiği üzere dava konusu mukaveleyi tarafların avukatları eşliğinde hür iradeleriyle imzaladıkları, mukavelenin kaidelerinin da yardım nafakasını aşacak özel şartlar içerdiği açıklandı ve şu biçimde denildi:
“Sözleşmenin imzalandığı tarih ile dava tarihi içinde hayli vakit olmaması ve kurda meydana gelecek artışların da olabileceğinin taraflarca öngörülebilir olduğunun kabulü gerekmektedir. bu biçimde kontratın uyarlanması talebinin kabulünde, tarafların ekonomik ve toplumsal durumları, çocuğun muhtaçlıkları, paranın satın alma gücü, uzlaşma tarihinden itibaren değişen kur farkı ve hakkaniyet unsurunun dikkate alınması doğruysa da kontratın yapıldığı tarihteki kur ölçüsünün altında bir ölçüye hükmedilmesi hakikat olmamıştır. bir daha bölge adliye mahkemesinin uyarlama öne sürülen sebebinde belirlediği ölçüsü hangi temel ve kriterlere bakılırsa hesapladığı konusunda münasebet belirtmemiş olması da gerçek olmayıp bozmayı gerektirmiştir.”