Yesarizâde’nin hilyesi müzayedede

JoKeR

Active member
R. RUVEYDA OKUMUŞ

Nişantaşı’ndaki Alifart Galeri 18 Aralık Cumartesi saat 14.00’de; yağlı boya tablo, kitap, Osmanlı ciltleri, gravür, harita, berat, fotoğraf, çizgi levhası, tespih, saat, kilim, kumaş ve mobilya üzere geniş bir yelpazede 600’den çok seçkin yapıtın bulunduğu bir salon müzayedesi düzenliyor. Müzayedede, Yesarizâde Mustafa İzzet ve Mahmud Celaleddin Efendi’nin Hilye-i Şeriflerinin yanı sıra Sultan Abdülmecid’in torunu şehzade Mehmed Şerafettin Efendi (1904-1968) koleksiyonundan fotoğraf, mektup ve yağlı boya tablolar da yer alıyor. Müzayedenin en dikkat cazibeli yapıtı ise 19. yüzyılın önde gelen hattatlarından, Türk talik çizgisinin mucidi Yesarizâde Mustafa İzzet Efendi’nin 1822’de yazdığı Hilye-i Şerifi.

Yesarizâde Mustafa İzzet Efendi’nin 1822’de talik sinirle yazdığı Hilye-i Şerif’i.


Eser, hem de Türk çizgi sanatı tarihinde celi talik yazının Osmanlı şivesini kazanmasında büyük yeri olan meşhur hattat Yesarizâde Mustafa İzzet Efendi’nin (ö.1849) bir şaheseri olmasıyla ehemmiyet arz ediyor. Hilye-i Şerif zerendud tekniği tatbik edilmiş ve talik çizgiyle kaleme alınmış olması bakımından da dikkate paha bir eser.

Hezargıradlızâde Seyyid Ahmed Atâullah Efendi tarafınca da klasik hilye formundaki yapıtın tezyinatının yapılmış olduğu görülüyor. Yesarizâde’nin yazdığı Hilye-i Şeriflerden birisi Topkapı Sarayı’nda oburu ise Türk İslam Yapıtları Müzesi koleksiyonundadır.

DEĞERLİ TALEBELERİ YETİŞTİRDİ

Hattat Yesarizâde Mustafa İzzet, hüsn-i çizgi sanatını zamanının kıymetli hattatlarından biri olan babası Yesari Mehmed Esad Efendi’den meşk etmiş. Ayrıyeten Yağlıkçızâde Mehmed Emin Bey’den ve Seyyid Osman Üveysî Efendi’den sınır dersi ve icâzetname alan Yesarizâde, babası yardımıyla güzel bir eğitim görmüş.

Yesarizâde, 1829’da İstanbul kadılığı, 1839’da Anadolu kazaskerliği ve 1940’da Rumeli kazaskerliği payesini elde etmiş. Yesarizade, 1842’de Takvîm-i Vekâyi’nin basıldığı Takvimhâne’nin nazırlığına getirilmiş ve Yesarizâde, bu görevi sırasında Matbaa-i Âmire’nin yönetimini de yürütmüş.

Yesarizâde Mustafa İzzet Efendi’nin 1822’de talik sinirle yazdığı Hilye-i Şerif’i.


Osmanlı’da hurde talik çizgi ile kitap basımına Yesarizâde’nin yazdığı harflerden dökülen kalıplarla ve onun nezaretiyle 1842’de başlanmış. 23 Haziran 1849’da İstanbul’da vefat eden Yesarizâde Mustafa İzzet babasının yanına defnedildi.

YÜZDen çok KİTABESİ BULUNUYOR

Evvelce babası Mehmed Esad’ın üslubunda celî talik yazan Mustafa İzzet Efendi vakit içinde sınır sanatında kendi halini ortaya koymuş. 1824’ten daha sonra hattatlığının doruğuna ulaşan ve Türk talik çizgisini celîde erişilmezlik noktasına çıkaran Yesarîzâde’nin sanat ömrü, yaklaşık altmış yıl devam etmiş.

Kazasker Mustafa İzzet, Abdülfettah Efendi ve Ali Haydar Beyefendi üzere değerli isimler de Yesarîzâde’nin talebelerinden kimileri. Hicaz, Mısır, Rumeli üzere yerlerde bir fazlaca yapıtın inşa veyahut tamir kitabelerini yazmış olan Yesarizâde, İstanbul abidelerinde vakit içinde yok olup kaybolanlarla bir arada 100’den çok kitabesi bulunan tek hattattır beraberinde. III. Selim, II. Mahmud ve Sultan Abdülmecid evrelerinde yazılan celî talik kitâbelerin pek birden fazla da Yesarîzâde’nin kaleminden çıkmış. Yesarizâde’nin yazı kalıplarından kimileri da Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi’ndedir.
 
Üst