10 soruda Muammer Aksoy cinayeti: 32 yıl geçti, karşılıklar hâlâ yok

BordoBereli

Genel Mod
Global Mod
Gökçer Tahincioğlu

Hukukçu, eski Ankara Barosu Lideri, öğretim üyesi, eski Türk Tarih Kurumu Lideri, eski milletvekili, Atatürkçü Fikir Derneği’nin kurucu genel lideri 32 yıl evvel, 31 Ocak 1990’da meskeninin önünde uğradığı silahlı taarruz kararında ömrünü kaybetti.

Aksoy’un akabinde kısa aralıklarla Çetin Emeç, Bahriye Üfazlaca ve Turan Dursun cinayetleri işlendi. Bu cinayetleri, 90’lı yıllar boyunca işlenen başka faili meçhul cinayetler izledi.

Fakat bütün bu cinayetlerin faillerinin bulunamadığı yıllar boyunca, bilhassa Muammer Aksoy, Bahriye Üfazlaca ve Uğur Mumcu cinayetlerinin katiller tarafınca “sac ayakları” olarak planlandığı konusunda genel bir kanı oluştu.

Çünkü bu cinayetler, hem 90’lı yılların iklimini belirledi birebir vakitte 28 Şubat daha sonrasındaki iklimin şartlarını oluşturdu.

Yüzbinlerce insan bu cinayetlerin akabinde katillerin bulunması için yürüdü lakin günün sonunda tıpkı sepete atılan tüm cinayetleri Selam-Tevhid isimli örgütün işlediği belirtilerek evraklar kapatıldı.

Yargıya ve polise göre cinayetler çözüldü lakin kimse tatmin olmadı. Aksoy öldürüldükten daha sonra meskeninin önüne güvenlik şeridi bile çekilmedi. Boş kovanlardan birini, mahalledeki çocuklardan biri buldu. İlerleyen senelerda isimli emanetteki kovanların değiştirildiği kuşkusu ortaya çıktı. Tıpkı Uğur Mumcu cinayetinde olduğu üzere kanıtlar, “devlet büyükleri” gelmedilk evvel çalı süpürgesi ile süpürüldü.

Türkiye’deki faili meçhul cinayetlerin simgelerinden biri de sayılabilir “çalı süpürgesi.” Çünkü 32 yılda yaşananlar, cinayetlerin ispatlarının süpürüldüğünü, geriye kalan kırıntıların ise evrakların kapatılmasının öne sürülen sebebi yapıldığını gösteriyor.


  • Muammer Aksoy, nerede, ne vakit ve nasıl öldürüldü?
Aksoy, mütevaziliği ile tanınan, Ankara’daki sade yaşantısı bilinen bir isimdi. Atatürkçü Fikir Derneği’nin kuruluşundan daha sonra aldığı tehditlere karşın bu yaşantısını sürdürüyordu. Ofisinden meskenine yürüyerek gidip geliyor, Bahçelievler’deki konutundan Kızılay’a gideceği vakit otobüse binmeyi tercih ediyordu. ADD’deki faaliyetleri, irtica konusundaki ikazları, Türkiye’deki doğal kaynakların satışı, tarihe Emlakbank skandalı olarak geçen yolsuzlukla ilgili hukuksal gayretleri Aksoy’u gaye haline getirmişti. Buna karşın rastgele bir müdafaa verilmeyen Aksoy, 31 Ocak 1990’da, Hürriyet gazetesini ziyaret edip ofisine uğradıktan daha sonra, 19.00 sıralarında konutunun bulunduğu apartmanın girişinde öldürüldü. Saldırgan, 73 yaşındaki Aksoy’u ikisini başına, birini göğsüne yanlışsız ateşlediği üç kurşunla öldürdü.




  • Cinayetten daha sonra neler yaşandı?
Aksoy cinayeti, Üfazlaca, Turan Dursun, Çetin Emeç ve 1993’teki Uğur Mumcu cinayetlerinin de habercisiydi. Siyasi bir cinayetin işlendiği fazlaca açık bulunmasına karşın tıpkı öbür cinayetlerde olduğu üzere epeyce eleştirilen bir olay yeri inceleme yapıldı. “Devlet büyüklerinin” geleceği niyetiyle olay yeri çalı süpürgeleriyle süpürüldü. Üç kovandan bir tanesi mahalledeki çocuklar tarafınca bulunarak polise verildi. Olay yerine güvenlik şeridi bile çekilmediği için onlarca kişi olası delillerin üzerinde yürüdü.




  • Cinayeti kim üstlendi?
Suikastten yaklaşık 2 saat daha sonra jetonlu telefondan gazeteleri arayan bir kişi, “Tesettür konusunda İslam’a karşı takındığı hal niçiniyle Müslümanlar tarafınca cezalandırıldı” dedi. Bu kişi cinayeti “İslami Hareket” ismine üstlendi. Lakin çabucak sonrasında gazeteler, bir daha iddialara göre birebir kişi tarafınca arandı ve bu defa cinayetin İslami İntikam Örgütü tarafınca işlendiğini söylemiş oldu. Birebir saatlerde İzmir’deki bir gazeteyi arayan kişi ise cinayeti “Müslüman Kardeşler” ismine üstlendi.




  • Birinci soruşturmada hangi bulgular elde edildi?
Hem birinci soruşturmada birebir vakitte daha sonraki 10 yıl boyunca dişe dokunur hiç bir bulgu elde edilemedi. İsmini gizleyen bir şahit, bir süre daha sonra Tempo mecmuasına verdiği röportajda, seyyar satıcı olduğunu, Arap’a benzettiği bir kişinin Aksoy’un konutunun etrafında aylarca çöp toplayıcı üzere dolaştığını, cinayetten daha sonra da ortadan kaybolduğunu söylemiş oldu. Seyyar satıcı birkaç defa bu gizemli adamla karşılaştığını hatta bu kişinin kendisini vefatla tehdit ettiğini argüman etti. Bir öteki şahit ise Aksoy’u “Arap Selim kod isimli Filistin kökenli ülkücü militanın öldürmüş olabileceği” savında bulundu. Lakin rastgele bir fail bulunamadı.




  • Bu örgütlerden yakalanan isim oldu mu?
İslami Hareket Örgütü ile ilgili operasyonlarda epeyce sayıda isim yakalandı. Lakin yakalananların Aksoy cinayeti hakkında bilgi sahibi olmadığı söylendi. Cinayetin akabinde Ankara’da gözaltına alınan iki İranlı ise özgür bırakıldı. Cinayeti soruşturan ve “Muammer hoca yakın dostumdu, bu soruşturmada ona vicdan borcumu ödeyeceğim” diyen Ankara DGM Savcısı Nusret Demiral, rastgele bir bulguya ulaşamadı.




  • Aksoy ailesi, cinayetin aydınlatılmamasını hangi gelişmelere bağladı?
Aksoy’un eşi Ülke Aksoy, 1999’da Milliyet’e yaptığı açıklamada şunları söylemiş oldu:

“Öldürüldüğü gece bile, etrafta önemli tedbir alınmadı. Denetleme, polis kordonu, etrafta detaylı parmak izi araması üzere şeyler yapılmadı. Kaç kurşun var, ona bakıldı. Nasıl takip edildi, apartmanın içine mi saklanıldı, bunlar açığa çıkmadı. Olay anında evdeydim. Muammer, konutun önünde vuruldu fakat hiç silah sesi duymadım. Cinayet susturucu ile mi işlendi? halbuki susturucu temin etmek o denli kolay değil. Bunlar açıklığa kavuşmadı. Üstelik öldürüldüğü cadde pek işlekti ve her insanın işten çıktığı bir saatte hücuma uğradı. Katiller bulunamadı, hesap sorulamadı, kanı yerde kaldı… bu biçimde güç kimde? Katillerin bulunamamasında iki ihtimal var. Ya bakılırsavlilerin gereğince bilgi ve marifete sahip olmaması, ya da bunların bu işi yapanlarla bir irtibatlarının olması. Cinayetin işlendiği periyotta Turgut Özal Cumhurbaşkanı, Yıldırım Akbulut Başbakan, Nusret Demiral DGM Başsavcısı, Mehmet Ağar da Ankara Emniyet Müdürü. Bu beşerlerle cinayet nasıl çözülür? Bugüne kadar bu biçimde bir cinayet fakat çözülmek istenmediği için çözülmemiştir. Yoksa çözülmemesi mümkün değil. Evvel, emniyet takımlarının değişmesi gerek. Bu işi emel edinen yetenekli beşerler gelir, tahminen bu biçimde aydınlanır. Mehmet Ağar, gazeteciler cinayetle ilgili sorular sorunca ‘Üstüme gelmeyin’ karşılığını verdi. Bu bir yanıt değildi…”






  • Cinayet, Umut Operasyonu davasına nasıl dahil edildi?
Uğur Mumcu cinayetini aydınlattığı argüman edilen Umut operasyonu, ismini “Uğur Mumcu Uzun Takip” operasyonundan aldı. Operasyon Ocak 2000’de Hizbullah önderi Hüseyin Velioğlu’nun Beykoz’daki villasına yapılan baskında bulunan hard disklerin incelenmesinden daha sonra başlatıldı. Buradaki bilgilerden İstanbul’da “Tevhit – Selam / Kudüs Ordusu” isimli örgütün İran temasıyla aksiyonları yaptığı kuşkusu doğdu. Yalnızca Uğur Mumcu cinayeti değil, tıpkı örgütün Muammer Aksoy, Bahriye Üoldukça suikastleri üzere bir epeyce harekete imza attığı söylendi.

Bu ayrıntıların açığa çıkmasının akabinde büyük bir operasyonla iki kişi yakalandı. Bu iki şahsa, Mumcu cinayeti başta olmak üzere Ankara’da işlenen benzeri hatalarla ilgili tatbikat yaptırıldı. Her ikisi de cinayetleri kabul ediyor, detaylarla basının önünde bilgi veriyordu. Fakat bu iki ismin, Yusuf Karakuş ve Abdülhamit Çelik’in asıl şüpheliler olmadığı kısa müddette ortaya çıktı. Her ikisi de azap altında söz verdiklerini söylemiş oldu. Birkaç gün arasında Karakuş ve Çelik’in bağlı olduğu birebir örgütün üst seviye isimlerine yönelik operasyon yapılması, azap argümanlarını güçlendirdi. Yapılan soruşturma Temmuz ayında tamamlandı. Birinci gözaltına alınan gruptakilerin verdikleri isimler doğrultusunda çalışmalar yürütüldü. Ferhan Özmen liderliğinde olduğu ileri sürülen yeni bir küme gözaltına alındı ve tutuklandı. Özmen, yapılan tatbikatta Aksoy cinayetini işlediğini söylemiş oldu.




  • Suikast silahı bulunabildi mi?
O periyot, basına silahın bulunduğu bilgisi verildi. Bununla ilgili tutanaklar da dava belgesine girdi. Lakin başta ailesi olmak üzere kamuoyu bu bilgiyi kuşkuyla karşıladı. Özmen, tatbikatta silahı kanalizasyona attığını söylemişti. Lakin silahın ondan sonrasında Sincan’da, örgüte ilişkin cephanelikte ele geçirildiği söylendi. 17 sanıklı davada, Aksoy cinayetinin Özmen, Necdet Yüksel ve Rüştü Aytufan tarafınca planlanıp gerçekleştirildiği argüman edildi.




  • Dava nasıl sonuçlandı?
Birinci yargılama sonunda sanıklardan Necdet Yüksel, Rüştü Aytufan ve Ferhan Özmen’e “Anayasal sistemi cebren değiştirmeye teşebbüs etme” hatasından ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası verildi. 2002’de Yargıtay, Necdet Yüksel’e ve Rüştü Aytufan’a verilen mahpus cezaları onadı. Hakkındaki birinci karar bozulan Özmen’e 28 Temmuz 2005’te Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi tarafınca ağırlaştırılmış müebbet, Ekrem Baytap da 15 yıl mahpus cezası aldı.

Hala bulunamayan firari sanık Oğuz Demir’in evrakı ayrıldı. 2006’da Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Özmen hakkındaki sonucu onadı.




  • Davanın sonuçları niye kamuoyunu tatmin etmedi?
Umut Operasyonu’nda yaşananlar, operasyona kuşkuyla yaklaşılmasına yol açtı. Cinayetlerin İran istihbaratının faaliyetleri kararı işlendiğine yönelik mahkeme kararlarına karşın Türkiye’nin İran’a yönelik rastgele bir teşebbüste bulunmaması bu kuşkuları besledi. Cinayetleri organize ettiği söylenen örgütün silahları ve patlayıcıları nereden edindiği, bu örgütün nasıl birden teğe çözülebildiği, örgütün kimlerden talimat aldığının ve Türkiye’de kimlerle işbirliği yaptığının bulunamaması soruları cevapsız kaldı.

Aksoy’un oğlu Arın Aksoy da 2013’te verdiği röportajda, bu kuşkuları şöyleki lisana getirdi:
 
Üst