ABD’nin muharip askerleri yıl sonuna kadar Irak’tan çekilecek

BordoBereli

Genel Mod
Global Mod
ABD Lideri Joe Biden, Beyaz Saray’da Irak Başbakanı Mustafa Kazımi ile görüşmesinin akabinde yaptığı açıklamada, ABD ordusuna bağlı muharip güçlerin yıl sonuna kadar Irak’tan ayrılacağını; eğitim ve danışmanlık dayanağı veren ABD askerlerinin ise ülkede nazaranv yapmaya devam edeceğini söylemiş oldu.

Irak’ta şu an 2.500 ABD askeri, IŞİD’le uğraş eden Irak ordusuna takviye kapsamında misyon yapıyor.

Muharip güçler çekildiğinde bu sayının değişmesi beklenmiyor. Lakin bu açıklamanın Kazımi’ye Irak iç siyasetinde güç kazandıracağı, sembolik bir değeri olduğu bedellendiriliyor.

ABD askerlerinin Irak’taki varlığının 2003’teki müdahaleden bu yana sayıları azalsa da sürmesi, Ocak 2020’de İranlı General Kasım Süleymani’nin, birlikteinde İran dayanaklı bir Iraklı Şii milis kümenin kumandanıyla Başşehir Bağdat’ta bir ABD hava operasyonunda öldürülmesinden bu yana ülke ortasında önemli tartışmalara yol açıyor.

İran takviyeli siyasi partiler, ABD askerlerinin Irak’tan büsbütün çekilmesini talep ediyor.

ABD bir yandan da bir daha İran dayanaklı Şii milis kümeleri, Irak’taki ABD birliklerine ve üslerine akınlar düzenlemekle suçluyor.

Biden’ın bu açıklaması, eski ABD Lideri George W Bush’un başlatmış olduğu bir öteki savaşın da bu yıl bitişi manasına geliyor. Biden, Afganistan’dan da tüm muharip ABD askerlerinin Ağustos ayı sonuna kadar çekileceğini açıklamıştı.

Beyaz Saray’da Irak Başbakanı Kazımi’yle düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Biden, “Yeni bir basamağa geçsek de, terörle gayret işbirliğimiz devam edecek” dedi.

Kazımi de, “Bugün iki ülke içindeki ilgiler her zamankinden daha kuvvetli” karşılığını verdi ve Irak’ta rastgele bir yabancı askeri gücün olmasına gerek olmadığı konusundaki ısrarlı kelamlarını bir dahaledi:

“İşbirliğimiz iktisat, sıhhat, eğitim, kültür ve daha biroldukça alanda devam ediyor.”

ABD liderliğindeki memleketler arası güç, 2003’te Saddam Hüseyin’i iktidardan devirmek ve ondan sonrasında hiç var olmadığı ortaya çıkan kitle imha silahlarını bulmak nedeni öne sürülerek Irak’ı işgal etmişti. O periyot ABD Lideri olan Bush, müdahalenin başında “Özgür ve barışçıl bir Irak” kelamı vermiş olsa da, müdahale daha sonrası kuvvetli bir merkezi idare kurulamadı ve ülke ortasında yıllar süren kanlı bir iç savaş çıktı.

ABD muharip güçleri 2011’de, Barack Obama idaresi sırasında ülkeden çekildi. Lakin 2014’te IŞİD ülkenin geniş topraklarını ele geçirdiğinde, Irak hükümetinin talebiyle ABD askerleri ülkeye geri döndü.

2017’nin sonunda IŞİD’in büyük oranda yenildiği açıklansa da, ABD askerlerinin bir kısmı uyuyan hücrelerin bir daha ayağa kalkmasını ve örgütün bir daha güçlenmesini önlemek için, Irak ordusuna dayanak sebebi öne sürülerek ülkedeki varlığını sürdürüyor.

Biden, basın toplantısı sırasında “Irak’taki rolümüz, IŞİD geri dönerse onunla uğraşa yardımcı olmak, Irak ordusuna eğitim, danışmanlık ve dayanak vermek olacak” dedi:

“Ancak bu yılın sonundan itibaren muharip bir nazaranvimiz olmayacak.”

Bu bir nebze sembolik açıklama, ülke ortasında ABD askerinin varlığından rahatsız olan geniş bir taban karşısında Kazımi’nin elini büyük ölçüde rahatlatacak bir adım olarak görülüyor.


BBC güvenlik muhabiri Frank Gardner’ın tahlili:

1979’daki İran İslam İhtilali’nden bu yana Tahran, ABD’nin bölge ülkelerindeki varlığını bitmiş oldurmeye ve bölgedeki en büyük güç olmaya çalışıyor.

Körfez ülkelerinde bu mevzuda pek de muvaffakiyete ulaştığı söylenemez. Bölgedeki altı ülkede ABD’nin askeri faaliyetleri ya da üsleri bulunuyor.

Fakat Saddam Hüseyin’in ABD öncülüğündeki bir müdahaleyle devrilmesi, İran’ın yayılmacılığı için en tesirli manisi ortadan kaldırmış oldu ve o günden bu yana İran, bu hususta hiç bir fırsatı kaçırmadı. Kendi eğittiği ve fonladığı Şii milis kümeleri, başarılı biçimde Irak’ın güvenlik yapılanmasının temeline oturttuğu üzere en büyük siyasi destekçilerini de Irak parlamentosuna sokarak sesini duyurmayı başarıyor.

Suriye iç savaşı da İran’ın bu ülkede geniş çapta bir askeri varlık göstermesinin önünü açtı. Çünkü Suriye’nin komşusu Lübnan’daki en kuvvetli İran müttefiki Hizbullah, Suriye’deki en değerli güçlerden biri haline geldi.

İran uzun vadeli bir oyun oynuyor. İranlı yöneticiler, baskıyı artırırlarsa, ABD’nin Orta Doğu’yu askeri olarak angajman içine girmeye kıymet bir yer olarak görmeyeceğine yönelik bir umutla planlar yapıyor.

O denli ki; Irak’taki ABD askeri varlığına yönelik füze ataklarının ve Irak halkının ABD askerlerine karşı yaptığı geniş çaplı protesto şovlarının ardında İran dayanağı var.

ABD’nin Irak’tan muharip güçlerini çekme sonucu da Tahran’daki biroldukça kritik isim tarafınca, “doğru yolda ilerledikleri” halinde değerlendirilecektir.
 
Üst