Anadolu kumaşları tezgahtan podyuma

JoKeR

Active member
Anadolu’nun binlerce yıllık dokuma külçeşidini araştırmak, korumak, sürdürmek, geliştirmek, güçlendirmek ve yaşatmak için başlanan Türkiye Dokuma Atlası projesi meyvelerini verdi. Coğrafyamızın çeşitli noktalarında üretilen klasik dokumalarımız ünlü tasarımcıların dizaynlarıyla podyuma çıktı. Bu birinci sahne göskavramında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Türkiye Dokuma Atlası Projesi ile yok olmaya yüz tutan güçlü dokuma külçeşidini bir daha ihya etmeyi amaçladıklarını söylemiş oldu. Büyükelçi ve eşlerinin de bulunduğu tiyatral şovda klâsik dokumaların günlük hayatında farklı gereksinimlere yanıt veren giysi dizaynları ve mesken tekstilindeki kullanım örnekleri izleyicilerin beğenisine sunuldu.

Emine Erdoğan


ŞAL ŞAPİKTEN ANTEP KUTNUSUNA

Emine Erdoğan’ın himayelerinde yürütülen ‘Türkiye Dokuma Atlası’ projenin koordinatörlüğünü Ayşe Dizman ve küratörlüğünü de Güneş Güner yapıyor. Dilek Kaprol, Nedret Taciroğlu, Ece Ege, Tuvana Büyükçınar, Dilek Hanif, Simay Bülbül, Gülden Bilgili, Gül Ağış ve Aslı Filinta üzere ünlü tasarımcıların da kumaşları göz kamaşırtıcı dizaynlara dönüştüren isimler. Proje kapsamında Üsküdar Çatması’nın desen ve renkleri, Denizli Buldan Bezi’nin doğal boyalı dokuması çağdaş dizaynlara dönüştü. Antep Kutnu, Ankara Sofu, Şal Şapik, Ehram, Beledi üzere dokumalardan hazırlanan örnekler de bir daha sahnedeydi.




USTASI KALMAMIŞ KUMAŞLAR SANDIKLARDAN ÇIKTI

Bu özel dizaynlarımı anlatan Emine Erdoğan, Türkiye Dokuma Atlası Projesi’nin kuvvetli kurumların ortak çalışmasının eseri olarak ortaya çıktığını vurgulayarak “Milli Eğitim Bakanlığımıza bağlı Olgunlaşma Enstitüleri, Dokumacılık İhracatçı Birliğimiz ve hayli bedelli tasarımcılarımızın çabasından doğdu. Yok olmaya yüz tutmuş klasik dokumalarımızdan az örnekler bir ortaya getirildi. Ne yazık ki artık ustası kalmamış kumaşlarımız sandıklardan çıkarıldı. Bu proje ile yok olmakla karşı karşıya kalan bu güçlü kültürümüzü bir daha ihya etmeyi amaçlıyoruz” tabirlerini kullandı.




MODA ÜLKESİ OLMANIN YOLU BURADA

Projenin tasarımcılarından biri de Simay Bülbül. Türkiye Dokuma Atlası Projesini ve ortaya çıkan dizaynları konuştuğumuz Bülbül şunları anlattı: “Ben epeyce uzun vakitten beri hem zanaatlar üzerine birebir vakitte Türkiye’deki kumaşlar üzerine çalışıyorum yüklü olarak. Anne tarafımın Denizlili olması beni Buldan Bezi üzerine çalışmaya yöneltti. Buldan bezi için şimdiye kadar epey fazla koleksiyon hazırladım. Bölgedeki biroldukca mahallî yöneticiyle, mahallî dokumacılarla yaklaşık sekiz dokuz seniçin bu yana da birlikte çalışmaktayım. Bunun yanında Anadolu’dan da yaklaşık 17 tane zanaatkârla çalışıp farklı dokumaları özel dizaynlarla gün yüzüne çıkarmaya çalışıyoruz. Tüm bunlarla birlikte Türkiye Dokuma Atlası projesi Türkiye’nin bence bugüne kadar gelmiş geçmiş en bedelli projelerinden biri olduğunu söylemeliyim.”


DÜNYA TÜKETİCİSİNE SUNABİLMELİYİZ

Bülbül, geçmişe sahip çıkmadan geleceğe adım atılamayacağını vurgulayarak, “Türkiye’nin bir moda ülkesi bir tasarım ülkesi olabilmesi için aslında en değerli şeyi zenginliğine, yani mirasına sahip çıkması gerekiyor. Türkiye bu manada inanılmaz varlıklı. Her kentinde çeşit çeşit bezimiz, kumaşımız var. Lakin maalesef birçoğu yitirilmiş, hatta kimilerini sandıklarda arasak da maalesef artık hiç bulamıyoruz. Ümidimiz bütün bu kumaşları yinedan ortaya çıkarmak, kullanabilir hale getirmek ve farklı koleksiyonlarda yer vermek. Türk tüketicisiyle, dünya tüketicisiyle, hoş platformlarda, gerçek koleksiyonlarda birleştirmek. Türkiye Dokuma Atlası’nın bu yüzden epey pahalı bir proje olduğuna inanıyorum ve inşallah fazlaca daha ilerideki farklı evrelerde da ilerleyeceğini düşünüyorum” dedi.

Simay Bülbül

Dilek Hanif

Gül Ağış


KÜRESEL PLATFORMLARDA OLMASI KIYMETLİ

Gül Ağış de projenin tasarımcılarından. “Geçmişi, unutulmaya yüz tutmuş, kullanması giderek azalan kıymetlerimiz kumaşlarımız ve dokumalarımızı şimdiki hayattaki çağdaş dizaynlarla harmanlayarak yeni bir tasarım anlayışı sunabiliyor olmak her vakit epeyce kıymetli” sözlerini kullanan Ağış, projeyle ilgili şunları anlattı: “Bu alanı giderek yaymak ve kumaşın tüm teknik özellikleri -eni, uzunluğu, tuşesi gibi-üretilebilir, giyilebilir özetlemek gerekirsesı sürdürülebilir hale getirip dünya platformunda elhamra’dan tokat ve Bilecik karasına , Kutnu’dan Şile bezine kadar duyurmak ve bu bağlamda Türk dokumalarının markalaşma sürecindeki değerini küresel platformda gösterebilmek biz dizayncılar için pek kıymetli. Bu niçinle de kıymetlerimize sahip çıkabilmek ve geleneklerimizin sürdürülebilirliğine dikkat çeken bu projenin bir kesimi olmak çok keyifliydi.”

yeniden CANLANACAK

Dilek Hanif ise Türkiye Dokuma Atlası Projesi’nin dizayncıları içinde yer alan bir öteki isim. Dokuma Atlası Projesi’ni epey önemsediğini ve fazlaca bedelli bulduğunu söyleyen Hanif şunları söylemiş oldu: “Bu vesile ile emeği geçen herkese de epeyce teşekkür ediyorum. Biroldukça vilayet gezip bunların hepsini yakından görmüş biri olarak ve bu mevzu ile yakından da ilgilendiğim, ortasında olduğum için beni ayrıyeten hayli heyecanlandırıyor. Vakit içerisinde yok olmaya yüz tutmuş bu sanatların, işçiliklerin, tezgahların ve el sanatlarının bu şekil çalışmalarla, projelerle; daha da gelişeceğini, yenidendan canlanacağına gönülden inanıyorum.”

Tabiatla etkileşimin aynası

Konuşmasında Anadolu dokumaları içinde yer alan Ankara Sofu, Edirne Kırmızısı, Hatay ipeği, Antep kutnusu, Muğla dastar dokumasının özelliklerine dikkat çeken Emine Erdoğan, “Dokuma sanatı, alelade bir kumaş üreticiliği değil, insanın hayatla ve tabiatla etkileşiminin aynasıdır. Doğum, düğün ve cenaze üzere hayatın dönüm noktaları motiflere yansır. çabucak hemen sözlere aktarılamamış birçok his ve fikir, nakışlarla çeviri edilir. Her ilmek ortasında hüzün ve sevinç üzere ömrün tüm tonlarını taşır” dedi.

Eski miras, çağdaş tasarım

Her yörenin coğrafik tecrübesinin farklı bir sanat ve lisan ortaya çıkardığına işaret eden Erdoğan, “Motiften kumaşa, kullanılan materyalden dizayna kadar, bu zanaat bütün olarak bir kimlikti. Bu yanıyla dokumacılık, geçmiş vakit içinderın dünya tasavvurunun birer broşürü ve engin bir tarih deposudur. Türkiye Dokuma Atlası, Anadolu zevkiseliminin izlerini ortaya çıkarmaktadır. Lakin bu uğraş geçmişi sevmek, tarihi yapıtlara övgüden öte bir efordur. Dokumalarımızı yaşatmak, onları çağdaş dizaynlarla buluşturmak gayretidir” sözlerini kullandı.
 
Üst